Þjóðviljinn - 17.06.1966, Blaðsíða 1

ÞjóBviljinn 20 síður / dag — blað I.
■ í tilefni Þjóðhátíðardagsins, 17. júní, er Þjóðviljinn 20 síður í dag.
í 8 síðma ’ aukahlaði er m.a. sagt frá húsi því sem Jón Sigurðsson for-
setá bjó lengst ai í á Kaupmannahafnarárum sínum og tíndir hafa
verið saman ýmsir fróðleiksmolar um líf og starf íslenzkrar alþýðu
fyrr og síðar.
Hafnarverkamenn íReykja-
vík aðvara atvinnurekendur
Hœttu vinnu allir sem einn kl. 5 í gœr
□ Um fjögur hundruð hafnarverkamenn í
flutningaskipum og vörugeymsluhúsum
skipafélaganna við Reykjavíkurhöfn hættu
vinnu kl. 5 í gær allir sem einn, og tilkynntu
að þeir muni koma aftur til vinnu á laugar-
daginn.
Ssmwingaviðræður
hefjast að nýju
■ í gær ræddi Eðvarð Sigurðsson, formaður Verkamanna-
sambands íslands, við Barða Friðriksson, skrifstofustjóra
Vinnuveitendasambandsins, um áframhald samningsvið-
ræðna á grundvelli samþykktar stjómarfundar Verka-
mannasambandsins.
. ; _ /
■ Verður fundur í framkvæmdanefnd Vinnuveitendasam-
bandsins á mánudaginn kemur og þar fjallað um samn-
ingamálin. Gert er ráð fyrir að samningaviðræður milli
aðila verði teknar upp að nýju strax eftir helgina.
□ I höfnínni voru sex eða sjö flutningaskip,
þar á meðal Gullfoss, og átti að vinna í öll-
um þeirra ýmist til kl- 7 eða kl. 8 í gærkvöld.
□ Þjóðviljinn spurði Guðmund J. Guð-
mundsson, varaformann Verkamannafélags-
ins Dagsbrúnar, um álit hans á þessari ráða-
breytni hafnarverkamanna við Reykjavíkur-
höfn, og taldi hann að þetta væri af verka-
manna hálfu fyrsta aðvörun til atvinnurek-
enda, sem búast megi við að geti endurtekið
sig hvenær sem er.
□ Sagði Guðmundur að orðið væri þungt í
verkamönnum vegna þess hve samningar
hafa dregizt og tregðu atvinnurekenda að
ganga til samninga um hógværar kröfur
verkalýðssamtakanna. Þetta sem gerzt hefði
í gær væri einungis aðvörun af hálfu verka-
mannanna sjálfra sett fram á þessu stigi
vegna undirtekta atvinnurekenda við kröfum
verkalýðssamtakanna.
Allir sem einn lögðu hafnarverkamenn S Reykjavík niður vinnu I
gærdag.
So vézkir biaðamenn
hér í i/ikuhoði B.Í.
■ í gærkvöld komu þrír sovézkir blaðamerm hingað til
lands og munu dveljast í viku hér á landi í boði Blaða-
mannafélags Islands. Er þetta í fyrsta skipti sem erlendir
IhaSdið þrjóskast enn við
að hindra lóðabraskið
- en er nú loksins byrjað að gefa sig!
Á fundi borgarstj. í gær bar Guðmundur yigiús-
son, fulltrúi Alþýðubandalagsins, í þriðja sinn
fram þá tillögu, að borgarstjóm hindri brask með
leigulóðir og áskilji borgarsjóði forkaupsrétt sam-
kvæmt mati að mannvirkjum og íbúðum, reist-
um á lóðum, sem boðnar eru til kaups, áður en
þær eru fullgerðar. íhaldið fékkst nú loks til að
sýna lit í þessu máli og var tillaga Guðmundar
samþykkt méð þeirri breytingu að í henni felist það
helzt, að borgarráði sé heimilt að afturkalia lóða-
úthlutun á hvaða bvggingarstigi sem er.
X ræðu sinni kvað Guðmund-
ur þá staðreynd vera að baki
þessarar tillögu, að mikð af
leigulóðum Reykjavíkurborgar
lenti í almennu braski. Ekki
væri vitað hve stór hluti þetta
væri, skýrsla sem gerð skyldi
þar um, væri enn ókomin. I
stað þess að byggja á lóðunum
gætu lóðarhafar selt og haft upp
úr mikið fé, algengt myndi vera
150—200 þúsund kr. á íbúð.
900 þús. kr. í skatt
Guðmundur nefndi dæmi frá
Kleppsvegi: Þar hefði íbúð ver-
ið seld á 1500 þús. en kostnaðar-
verð aðeins verið 600 þús. með
öðrum orðum 900 þús. kr. skatt-
ur lagður á íþúðarkaupanda.
Þetta væri að vísu með grófari
dæmum, en þau gerðust annað
veifið slík. Til þess að hindra
það, að byggingarframkvæmdir
lentu á svo biksvörtum markaði,
og hér umTæddi, væri fyrsta
skrefið að borgin hindraði beint
lóðabrask, býggingarkostnaður
væri nógu hár samt.
„Hin Ieiðin “
Önnur leið til þess að hindra
slíkt lóðabrask og nú tíðkaðist,
væri að sjálfsögðu sú, að sjá
svo um, að nógu margir bygg-
ingarhæfar lóðir væru tilbúnar
árlega tii þess að fullnægja eft-
irspurninni. Sú leið hefði ekki
verið talin hæf, og því væri tæp-
ast völ á annarri leið' en þeirri,
sem lýst væri í sinni tillögu. Við
þetta væri svo þess að gæta,
að nú væri framundan ný lóða-
úthlutun, og fyrirsjáanlegt, að
byggingarframkvæmdir í borg-
inni næstu 3—4 ár myndu að
langmestu leyti byggjast á henni.
Nú væri því nauðsynlegt að
spyrna við fótum og væri þessi
tillaga samþykkt, myndi það
hafa í för með sér, að menn
,hættu að sækja um leigulóðir
til þess eins að braska með bær.
„Mjög hikandi“
Birgir ísleifur Gunnarsson
varð fyrir svörum af íhaldsins
hálfu. Hann kvaðst vera nú sem
fyrr mjög hikandi við þá leið
er G.V. benti á, hún væri ann-
mörkum háð og auðvelt að fara
kringum þau ákvæði, er tillaga
Guðmundar gerði ráð fyrir. Hins
vegar viðurkenndi Birgir, að hér
væri um mikið vandamál að
ræða og sjálfsagt væri að reyna
að. koma í veg fyrir brask og
óeðlilegan gróða í sambandi við
þessi réttindi. Birgir vildi þó
leggja á það áherzlu, að lóða-
skortinum væri ekki einum iim
að kenna lóðabraskið. Þá upp-
lýsti Birgir það, að skýrsla sú
um þessi mál, sem Guðmundur
hafði saknað, væri nú að mestu
tilbúin og hefði verið það 'strax
í maí. Hinsvegar hefði hún „fyr-
ir mistök“ ekki enn komið borg-
arráðsmönnum í hendur.
íhaldslausn •
Birgir bar síðan sem fyrr seg-
ir fram breytingartillögu, og er
hún á þá leið, að sú viðvörun
og það skilyrði sé sett í úthlut-
unarskilmála, að Borgarráði sé
Framhald á 3. síðu.
blaðamenn þiggja heimboð samtaka íslenzkra starfsbræðra.
Sovézku blaðamennirnir heita
Saaremiagi, Mredlisjvili og Osi-
pof og voru þeir valdir til ís-
landsfararinnar af Blaðamanna-
sambandi Sovétríkjanna. Blaða-
mannafélagið hefur á undan-
förnum árum átt góð samskipti
við sovézka sambandið, sem tví-
vegis hefur boðið íslenzkum
blaðamönnum til nokkurra vikna
dvalar í Sovétríkjunum. Nú síð-
ast í vor fóru þrír blaðamenn
héðan til mánaðardvalar í Sov-
étríkjimum í boði blaðamanna-
sambandsins þar, þeir Gunnar
Bergmann (Tímanum), Margrét
Bjarnason og Sigurður A. Magn-
ússon (bæði á Morgunblaðinu).
Blaðamahnafélag íslands er nú
að endurgjalda heimboðin.
Þá daga sem sovézku blaða-
mennirnir dveljast hér á veg-
um B. í. munu þeir m.a. hitta
forseta íslands og ráðherra að
LONDON 14/6 — Wilson forsæt-
isráðherra skoraði enn í dag á
sjómannasambandið brezka að
hætta verkfallinu sem nú hefur
staðið í fjórar vikur.
Aðalritari sjómannasambands
ins Hogarth lét í fyrsta sinn’ í
kvöld liggja að því, að mála-
miðlun gæti komið til greina
deilunni.
máli, kynnast starfsemi nokk-
urra iðnfyrirtækja, sækja leik-
sýningu, fara í ferðalög m.a. til
Akureyrar o.s.frv. í dag munu
þeir að sjálfsögðu fylgjast með
þjóðhátíðarhöldunum í Reykja-
vík um miðjan daginn, en fara
árdegis í skoðunarferð um borg-
ina og sitja boð Loftleiða í
kvöld. Á morgun, laugardag,
verður ríkisútvarpið heimsóttog
litið inn til Morgunblaðsins, en
kvöldinu eytt í Þjóðleikhúsinu.
Yfirlýsðng vegna
skrifa FrjáSsr-
ar jtjéðar
„Þjóðviljanum‘‘ barst í
gær yfirlýsing frá Magnúsi
Torfa Ölafssyni, formanni
Alþýðubandalagsins í
Reykjavík vegna skrifa
Frjálsrar þjóðar um fram-
haldsstofnfund Alþýðu-
bandalagsins í ReykjavSk
síðastliðið mánudagskvöld.
Yfirlýsingin er birt á 4.
síðu í blaðinu í dag.
Síldarsöltun leyfð á morgun j

Síldarútvegsnefnd ákvað
fundi sínum S gær að leyfa
söltun fyrir norðan og austan
og má hún hefjast á morgun,
laugardag.
Leyfið er þó bundið við
takmarkað magn af sykur-
sallaðri síld fyrir Finnlands-
markað. Jafnframt ákvað
nefndin að hcimila söltun frá
sama tíma fyrir sænska síld-
arkaupendur og aðra síldar-
kaupendur. sem þess kunna
að óska enda samþykki þeir
söltun síldarinnar jafnóðum
og hún fer fram og geri það
skriflega.
Síðustu daga hefur sSldin
fitnað ört fyrir norðan og
austan og eitt sýnishorn
mældist í gærdag 19.5% á
Norðausturlandi.
I