Þjóðviljinn - 19.02.1967, Side 9

® Einn allra fróðlégasti þáttur íslenzka sjón-
varpsins er að margra áliti „Munir og minj-
ar“ sem þeir Kristján Eldjárn, þjóðminjavörður
og Guðbjartur Gunnarsson sjá um.
B Þar er varpað ljósi á íslenzka menningarsögu
og sýnilegar minjar hafðar sem grundvöllur.
Brugðið er upp ýmsum hlutum sem nú eru í
vörzlu Þjóðminjasafnsins og saga þeirra sögð.
Fæst þannig margháttaður fróðleikur um sögu
landsins og líf þjóðarinnar til forna, sem að öðr-
um kosti færi framhjá þorra manna.
MUNIR
OG
INJAR
Hingað til hefur þátturinn
„Munir og minjar" verið flutt-
ur tvisvar í sjónvarpinu og
verður framvegis fluttur einu
sirmi í mánuði. Sér Kristján
Eldjárn að jafnaði um efni
þáttarins, en fær aí og til að-
stoð hjá starfsfólki Þjóðminja-
safnsins.
Kristján talaði í fyrsta þætt-
teiknaði Guðbjartur Gunnarsson og
útbúa bátskumlið-
hún menn
I*ór Magnússon, safnvörður, tók þessa mynd 1964 úr kumlinu. Til vinstri sést hauskúpa, þá leggir, rifbein og armbönd.
inum um skurðlist Bólu-Hjálm-
ars og Kristján og Hörður Ág-
ústsson fluttu síðari þáttinn
sem nefndist Fangamark Þórð-
ar Hreðu. Sagði Hörður þar frá
gamalli fjöl sem hann fann að
Hólum í Hjaltadal í sumar.
Sagði stjórnandi þáttarins,
Guðbjartur Gunnarsson í við-
tali við Þjóðviljann að Þjóð-
minjasafnið virtist vera óþrjót-
andi lind fyrir sjónvarpið og
ekki spillti það fyrir að þar
væri valinn maður í Iiverju
sæti.
Þátturinn væri ekki einskorð-
aður við innlendar þjóðminj-
ar, það kæmi vel til mála að
taka fyrir erlenda muni úr
Þjóðminjasafninu og rekja
sögu þeirra. Ekki væri heldur
fráleitt að ímynda sér að hægt
væri að „virkja" starfsmenn
Náttúrugripasafnsins á svipað-
an hátt og starfsmenn Þjóð-
minjasafnsins.
Þegar Guðbjartur var spurður
hvert markmið þáttarins vær',
sagði hann:
„Þátturinn er hugsaður sem
liður í að vekja frekari áhuga
á þjóðlegri menningu. Það er
sýnt að margir hafa áhuga
fyrir þessum efnum t.d. er það
alkunna að ótrúlega margir
lesa bækur um þjóðleg fræöi.
„Munir og minjar“ kemur
fólki á sporið að líta sér nær
og skoða safnið okkar. Það
mætti segja mér að í sumar
yrði þar metaðsókn".
Ekki þarf að draga í efa að
þessi þáttur eykur áhuga fólks
á sögu fornminja og menning-
arverðmætum. Það er nú einu
sinni svo að lifandi frásögn í
sjónvarpi er áhrifameiri en
þegar við röltum um Þjóð-
minjasafnið og þurfum að i-
mynda okkur söguna á ba.k við
hlutina og fæst áreiðanlega trú-
verðugri saga hjá starfsmönn-
um safnsins sem hafa rannsak-
að þeSsa hluti cfan í kjölinn.
Enda gerist það nú annað
veifið að menn koma í safn-
ið og spyrja sérstaklega eftir
þeim munum sem sýndir hafa
verið í „Munir og minjar".
Sýnir þetta — ásamt f jölmörg-
um vinsamlegum ummælum um
þáttinn sem sjónvarpinu hefur
borizt — bezt áhuga fólks á
bessum málum.
Efni þáttanna þykir of
dýrmætt. til að því sé fleygt,
en sá háttur er yfirleitt hafð-
ur á að þættir' eru teknir upp
á myndsegulbönd og síðar er
annað efni tekið ofaní enda
dofna myndsegulböndin eftir 3
til 4 ár frá því að tekið er á
þau.
Það eru eindregin tilmæli
þeirrá sem að þættinum vinna
að Kineskope aðferðin verði
notuð við þessa þætti, en þá
er tekið af myndsegulbandi
uppá filmu og er hægt að
geyma þessa kópíu sem aðvísu
verður aldrei eins góð og org-
inal kvikmynd.
'ir
Á dögunum fékk blaðamaður
Þjóðviljans að vera viðstaddur
upptöku á umræddum þætti
sem fjallaði í það skipti um
landnámsmenn í Patreksfirði og
var flytjandinn Þór Magnús-
son, safnvörður.
Fyrir nokkrum dögum var--
maður að vinna á jarðýtu í
Vatnsdal og varð hann var við
Framhald á 13. síðu.
STUNDIN OKKAR
B Um nokkurt skeið, eða nánar tiltekið síðan á
jólunn, hefur Hinrik Bjarnason, kennari við Rétt-
arholtsskóla, séð um „Stundina okkar“, barna-
tíma sjónvarpsins, með tæknilegri aðstoð Tage
Ammendrups.
® Fara hér á eftir skoðanir Hinriks á því m.a.
hvað sé heppilegt efni í barnatíma og hvernig
eigi að flytja það en eins og gefur að skilja eru
möguleikarnir margir við samningu sjónvarps-
Stjórnand; j í'íarins, Hinrik B.isrnason, nied To?nma trúð sem
kom í b<‘imsu„.. úr Ltíikl.uigalandL
— Er ekki vandasamt að
gera „Stundina okkar“ þannig
úr garði að hún verði bæði
skemmtileg og fróðleg fyrir
bömin?
— Það er enginn millivegur
þarna, það sem er fróðlegt verð-
ur að vera skemmtilegt í þess-
um þætti því að bömin eru
miskunnarlausari í sinni gagn-
rýni en fullorðnir. Ef efnið held-
ur ekki athygli bamsins vak-
andi hættir það einfaldlega að
horfa og snýr sér að einhverju
öðru, En ef hægt er að ná td
barnanna má búast við að efnið
hafi enn meira gildi, þ.e. að það
nái til Aillorðinna engu að
síður.
Það er heldur ekki gott að
setja mörkin milli sjónvarpsefn-
is fyrir böm og fullorðna. Ef
efnið er á annað borð gott eiga
bæði börn og fullorðnir gott
með að'njóta þess; bömin gera
þetta upp á sinn hátt.
Ég hef heyrt því haldið fram
að börn geti ekki skemrnt böm-
um, en mín skoðun er sú að
aldur flytjandans skipti ekki
höfuðmáli. Það er sama hvort
hann er niu ára eða níræður,
alltaf er það fyrir mestu hvað
hann hefur að segja og hvern-
ig hann gerir efni sínu skil.
Ég reyni alltaf að fá börn
eða unglinga til að koma fram
í þættinum. Þetta er ágætur
vettvangur fyrir ungt fólk sem
fæst við einhverja listgrein t.d.
söng eða hljóðfæraleik. Það fær
þjálfun á sfmi sviði og áhorf-
endur skemmta sér.
Biirn úr Vogaskóla fluttu lcikrit í Stundinni okkar. Frá vinstri: Halldóra Helgadóttir, Hörður
Jóhannesson, Lárus Björnsson, Elísabet Þórisd óttir, Ingibergur 'Sigurðsson, Bárður Nielsson. —
Sitjandi: Steingrímur Jónsson og Guðjón Steinsson.
— Eru bömin feimin að
koma fram í sjónvarpi?
— Nei, þeim finnst þetta ekk-
ert hjá því að standa é leik-
sviði frammi fyrir fullum sai
áhorfenda. Þau geta verið alveg
róleg þótt nókkrir menn séu
að stússa við vélar i herberg-
inu, sérstaklega af þvi að þau
vita að hægt er að taka upp
aftur, ef mistök verða.
Við tökum ailtaf upp
nokkra þætti fyrirfram og höf-
um t.d. þrisvar fengið efni frá
öldutúnsskóla í Hafnarfirði.
Bömin hafa leikið fyrir okkur
leikrit, teiknað eftir tónlist og
leyft okkur að vera inni í
kennslustund.
Efni þáttanna reynum við
annars að hafa sem fjölbreyti-
legast, ekki langdregið, og tíð
skipti milli atriða. Vanalega
kemur kona í heimsókn og seg-
ir sögu, fjórár stúlkur, Rann-
veig, Jakobína, Bára og Aðal-
björg syngja fyrir okkur og
piltar úr Vesturbænum leika á
hljóðfæri.
Flutt 'hafa verið leikrit 1
Stundinni okkar, fyrsta leikrit-
ið sem hét Tóbías tréálfur
'amdi ég sjálfur og leikendum-
ir voru nemendur úr bama-
skóla. Þá er búið að taka upp
enskar teiknimyndaseríur, tékk-
neskar brúðumyndir og pólskar,
en sem kunnugt er standa þess-
Framhald á 13. síðvj.