Þjóðviljinn - 19.02.1967, Side 16

Ísíenzk tonlist á Listavöku í dag
Tónlistartíðindi í 30 ár
Listavaka Samtaka her-
VF námsandstæðinga heldur
áfram eins og vera ber. I
dag gerist það að efnt er til
tónleika í Lindarbae kl. 15 og
eru á dagskrá íslenzk tónverk
eingöngu: sex tónskáld, sjö
flytjendur.
Leifur Þórarinsson hefur á-
samt með Atla Heimi Sveins-
syni annazt undirbúning þess-
ara tónleika; hann er að því
spurður hvort hægt sé að tala
um einhverja ákveðna línu í
verkefnavali ^og hver hún sé.
Magnús Blöndal: Nýr stíll
Svo ætti í raun réttri að
vera, segir Leifur. Þessir tón-
leikar ættu að gefa nokkuð
góða hugmynd af > íslenzkri tón-
list síðustu þrjátíu ár, þótt
auðvitað verði að stikla á
stóru og sleppa ýmsum ágæt-
um mönnum. Auk þess höf-
um við orðið að sníða stakk
eftir vexti, höfum ekki getað
tekið verk 'sem krefjast stórs
hóps hljóðfæraleikara.
Þarna eru til að mynda flutt
tvö af þekktustu kammer-
verkum tónskálþa 'af eldri
kynslóð — S^nata fyrir klar-
inett og píano eftir Jón Þór-
arinsson, samin í Bandaríkj-
unum er höfundur var þar
við nám hjá Paul Hindemith,
og Sónata. fyrir trompet og
píanó eftir Karl O. Runólfs-
son, sem víða hefur verið
leikin.
^arna eru tvö verk frá 1957
til 58, abstraksjónir fyrir pí-
anó eftir Magnús Blöndal Jó-
hannsson og sönglög eftir
Fjölni Stefánsson — tvö þeirra
úr flokknum „Tíminn og
vatnið”. Það er með þessum
verkum og nokkrum öðrum að
fyrst kemur fram tiltölulega
nýr stíll í íslenzkri tónlist,
um þetta leyti eru fyrstu
atónalverkin að koma fram
hér. Þessi verk segja sína
sögu af því, með hvaða hætti
við hérna -heima komumst í
kynni við ýmislegt sem hefur
verið að gerast í Evrópu.
Að lokum .tvö verk eftir
okkur Atla Heimi. „12x12“
fyrir píanó (fjórhent) eftir
mig, stúdía í tónklösum, sam-
in á þessu ári. Og „Mengi“
fyrir píanó eftir Atla Heimi.
Þetta er meir í ætt við aksjón-
málverk og popmálverk, svo
samanburður sé tekinn af
öðru sviði. 1 verki Atla kenn-
ir reyndar margra grasa —
það má flytja það með ýms-
um hætti og taka inn múnka-
söng, dægurlag, Bach og margt
fleira — en píanóröddin er
það eina sem má flytja sem
sjálfstætt verk, þótt einnig
megi ,,líma við“ margar aðrar
tónstaðreyndir.
Og flytjendur eruþau Gunn-
ar .Egilson (klarinett), Guð-
rún. Kristinsdóttir (píanó),
Atli Heimir Sveinsson (píanó),
Leifur Þórarinsson (píanó),
Karl: þekkt kammerverk
Atli Heimir: „colIage“-tækni
Guðrún Tómasdóttir (sópran),
Ölafur Vignir Albertsson (pí-
anó) pg Lárus Sveinsson
(trompet).
llaðskák TR:TA
SVART: TA:
Jón Björgvinsson
Þorgeir Steingrímsson.
abcdefgh
03 f í íífl'i m
Wt4*****

abcdefgh
HVÍTT: TR:
Arinbjörn Guðmundsson
Guðjón Jóhannsson
Benónýefstur
á Skákþinginu
5 umferðum af 7 er nú lokið í
úrslitariðli meistaraflokks * á
Skákþingi Reykjavíkur. Benóný
Benediktsson heldur enn foryst-
unni með 4% vinning, en Björn
Þorsteinsson er í 2. sæti með
3% vinning og biðskák, sem lík-
lega er jafntefli. í B-riðli meist-
araflokks skipar Bragi Björns-
son fyrsta sæti með 5 vinninga
af 5 mögulegum.
Borgarstjórnln:
Stofnun safns nytjafiska
ofviða Reykjavíkurborg?
I
■ Ekki var risið hátt á íhaldsfulltrúunum eða stórhugyrinn
mikill, þegar til umræðu kom á >.borgarstjórnarfundinum
sl. fimmtudag tillaga um stofnun fiskasafns í Reykjavík
og opnun náttúrugripasafns.
Það var Guérún Helgadóttir,
borgarfulltrúi Alþýðubandalags-
ins, sem bar fram tillöguna, svo-
hljóðándi:
„Borgarstjómin telur það alls-
endis óviðúnandi, að í jafn
stórri borg og Reykjavík er, skuli
ekki vera til fiskasafn, sérstak-
lega með tilliti til þess, að fisk-
veiðar og fiskiðnaður eru veiga-
mikill þáttur í atvinnulífi borg-
arbúa. Þá er það einnig óviðun--
andi, að ekkert starfandi nátt-
úrugripasafn skuli vera til í
borginni, þar sem Náttúrugripa-
safn ríkisins hefur nú verið lok-
að almenningi og skólaæsku í
8 ár, og ekki horfur á, að það
verði opnað aftur um fyrirsjá-
ánlcga framtíð.
Borgarstjórnin ályktar því að
fela fræðsluráði að vinna að eft-
irfarandi:
J. W. Fulbright kemur hingoð
tll Reykiuvíkur á miSvikudoq
Svo sem áður hefur verið til-
kynnt dveljast J. William Ful-
bright öldungadeildarþingmaður
og kona bans hér á landi 22. og
23. febr. n.k. í boði Menntunar-
stcfnunar Bandaríkjanna á ís-
landi. Er þeim b.oðið hingað í til-
efni 10 ára afmælis stofnunar-
innar. Afmælisins verður minnzt
með athöfn í hátíðasal Háskól-
ans miðvikudag 22. febrúar n.k.
kl. 5,15. Aðalræðuna við þá at-
höfn flytur Fujbáght öldungar-
deildarþingmaður og stutt ávörp
flytja dr. Gylfi Þ. Gíslason,
menntamálaráðherra, James K.
Penfield sendiherra og Ármann
Snævarr háskólarektor. Aðgang-
ur er öllum heimill eftir þvísem
húsrúm leyfir.
Fimmtudág, 23. febriiar kl.
12,15 verður haldinn hádegis-
verðarfundur á Hótel Sögu, þar
sem Fuiibright öldungadeildar-
þingmaður og kona hans verða
heiðursgestir. Til fundarins er
boðið af Íslenzk-ameríska félag-
J. William Fulbright
inu og stjórn Menntunarstofnun-
ar Bandaríkjanna í sameiningu.
Á fundinum mun Fulbright öld-
ungadeildarþingmaður flytja á-
varp. Aðgangur að hádegisverð-
arfundinum er öllum heimill, en
tiikynna ber þátttöku í síma 10860
eða 23490, mánudag, 20. febrúar.
(Frá Menntunarstofnun
Bandaríkjanna á Islandi).
1. að undinn verði að því bráð-
ur bugur að setja á stofn
fiskasafn í! samráði við sér-
fræðinga^
2. að rannsaka hvaö áætlað er
um framtíð Náttúrugripasafns
ríkisins, og gera ráðstafanir til
að koma á stofn náttúrugripa-
safni ijorgarinnar, verði ekki
gerðar ráðstafanir til þess að
safnið verði opnað aftur“.
I framsöguræðu sagði flutn-
ingsmaður það ekki vanzalaust
að í jafnstórri borg og Reykja-
vík er væri ekki einhver vísir
til að almennu náttúrugripasafni
eða safni algengustu nytjafiska.
Benti hún í því sambandi á að
nú þegar hefur verið komið upp
í Vestmannaeyjum safni lifandi
fiska við sjóminjasafnið þar, á
Akureyri væri mjög sæmilegt
náttúrugripasafn-' og annað slíkt
I uppsiglingu í Neskaupstað.
Lokað í tæp 8 ár.
Guðrún rakti nokkuð gang
náttúrugripasafnsmálsins. Árið
1959 var Náttúrugripasafni íslands
lokað vegna þess að það var flutt
í nýtt húsnæði og síðan hefur
það verið kyrfilega iokað, eða í
tæp átta ár. Safnmunirnir eru i
geymslu i húsi Þjóðminjasafns-
ins og hinu nýja húsnæði við
Hlemmtorg, og engar ýkjur að
mikið af mununum liggur undir
skemmdum.
Árið 1962 varð sú breyting .á
lögum, að stofnunin var ekki
lengur nefnd Náttúrugripasafn
ríkisins heldur Náttúrufræðistofn-
un Islands og hlutverk hennar
varð fjölþættara en safnsins áð-
ur, þannig að sýning safnmuna
er nú aðeins einn af fjölmörg-
um þáttum í starfi stofnunarinn-
ar. Á þessu ári stendur til að
opna almenningi sýnishorn éf
safninu í húsnæði, sem er þriðj-
ungi minna en gamla húsnæðið
var áður. Mun starfsmönnum
safnsins bera saman um, að slík
sýning geti aidrei orðið nema hc-
góminn ekm, og engan veginn í
samræmi við þær kröfur sem
menningarþjóðir gera til slíkra
safna.
Ómetanleg fræðsiustofnun.
Guðrún Helgadóttir benti á að
kennarar teldu að þörfin fyrir
náttúrugripasafn væri oirðin mik-
il í Reykjavík, þ.e. þörf væri
safns sem gæti verið sameigin-
legt fyrir skóla borgarinnar um
leið og það væri opiðalmenningi.
Gæti slík stofnun, ef hún yrði
sett upp samkvæmt nútíma kröf-
um orðið ómetanleg fræðslustofn-
un.
Sverrir Guðvarðsson var tals-
maður íhaldsmeiriihlutans í þessu
máli og málflutningur hans var
ekki rishár. Taldi hann heppilegt
að unnið yrði að stofnun fiska-
eða sjóminjasafns í samvinnu við
ýmsa aðila og á þeim grundvelii,
sem sjómannasamtökin hefðu
lagt á undanförnum áratugum. í
bví sambandi var það upplýst á
fundinum, að stofnun sjóminja-
og fiskasafns hefur verið á dag-
skrá hjá sjómannasamtökunum f
30 ár og árangurinn 30 þúsund
kr. í sjóði!
★
Sverrir flutti síðan tillögu frá
íhaldinu þar sem tekið er undir
þá hugmynd sjómannasamtak-
anna að komið verði upp í Rvík
sjóminjasafni, og var sú tillaga
sem vœnta má samþykkt með 8
íhaldsatkvæðum gegn 5 að lokn-
um nokkrum umræðum.
Laugardagur 18. febrúar 1967 — 32. árgangur — 41. tölublað.
Iðnlánasjóður býður
út skuldabréfalán
Skv. lögum nm breytingu á
lögum nr. 25/1966 sbr. lög nr.
90/1966 um Iðnlánasjóð, heimil-
ast Iðnlánasjóði að fengnu sam-
þykki ríkisstjórnarinnar að taka
allt að 100 miljón króna lán til
þess að mynda nýjan lánaflokk
í því skyni að veita sérstök hag-
ræðingarlán til viðbátar almenn-
um lánum, er að mati sjóðs-
stjómarinnar teldust stuðla veru-
Iega að því að auka framleiðni
og (bæta aðstöðu iðnfyrirtækja til
þess að aðlaga slg nýjum við-
horfum vegna breyttra viðskipta-
hátta, svo sem tollabreytinga og
fríverzlunar. Mþga lán þessivera
með betri kjörum en lán sjóðs-
ins almennt, svo sem Iægri vöxt-
um, lengri lánstíma eða afborg-
unarlaus fyrst í stað.
Nú hefur stjórn Iðnlánasjóðs
ákveðið að nota þessa lagaheim-
ild og býður út sérskuldabréfa-
lán til hagræðingarlána að fjár-
hæð 24,5 miljónir.
Gefin verða út sérskuldabréf
er hljóða á handhafa í þremur
flokkum, flokkur A er verður
7.000.000,00 — sjömiljónir, fílokk-
ur B er vérður 7.000.000,00 —
sjö miljónir, flokkur G er verð-
ur 10,500.000,00 — tiu miljónirog
fimm hundruð þúsund,
1 A-flokki verða 70 sérskulda-
bréf að fjárhœð kr. 100.000,00.
1 B-flokki verða 140 sérskulda-
bréf að fjárhæð kr. 50.000,00.
í C-flokki verða 2Í00 sér-
skuldabréf að fjárhæð kr.
5.000,00.
Sérskuldabréfin ávaxtast með
10% vöxtum og endurgreiðast á
næstu 7 árum, á árunum 1968 —
1974. Gjalddagi útdreginna bréfa
og vaxta' er 1. maí ár hvert, i
fyrsta sinn 1. maí 1968.
Sérstök athygli skal vakin á
því, að skuldabréfin svo ogvext-
ir af þeim eru undanþegin fram-
talsskyldu og skattlagmngu á
sama hátt pg'sparifé, s-br. 21.gr.
1. nr. 90/1965 um tekju- ogeigna-
skatt.
Um nánari skilmála bréfanna
vísast til útboðsauglýsingar sem
birt verður í dagblöðunum 21.
febrúar n.k. en þann dag hefst
sala þeirra.
Iðnaðarbanki íslands hf. ann-
ast sölu bréfanna, bæði aðal-
bankinn og útibú hans í Rvík,
Hafnarfirði og Akureyri.
Ráðstefna
kommúnista
Fréttir herma að fulltrúar
kommúnistaflokka í Austur- og
Vestur-Evrópu komi saman á
fund í þessari viku til að undir-
búa róðstefnu síðar.
Gert er ráð fyrir því að ráð-
stefnan sjálf verði haldin í vor,
og'ekki er ólíklegt að síðar verði
haldnar hliðstæðar ráðstefnur f
öðrum heimshlutum og ef tilvill
alheimsráðstefna að lokum.
Sagt er að kommúnistaflokkar
Frakklands og Póllands hafi
einkum unnið að undirbúningi
þessarar ráðstefnu og notið til
þess öflugs stuðnings sovézka
fiokksins. • ,
Talið er að. þróunin í Kína og
afstaða kommúnistaflokka til
hennar verði ofarlega á dagskrá,
en einnig .verði önnur þýðingar-
mikil mál rædd, t.d. öryggismál
Evrópu, samstarf milli kommún-
istaflokka og -- sósíaldemókrata-
flokka svo og afstaða kommún-
ista til Efnahagsbandalagsins.
1 Evrópu eru um 30 kommún-
istaflokkar, sjö þeirra stjómar-
flokkar í Austur-Evrópu, nokkr-
ir þeirra eru bannaðir, t.d. gríski,
tyrkneski, spánski og portúgaiski
flokkurinn. Ekki er enn vitað
hvort þeir allir muni taka þátt
í þessum undirbúningsfundi.
Sovétriki viija ekki vera án
varnarkerfís gegn eldfíaugum
MOSKVU 17/12 — Sovétríkin vilja ekki að svo stöddu
styðja bandaríska tillögu um að stórveldin hætti við áform
um að koma upp varnarkerfi gegn langdrægum eldflaugum.
Grein í flokksmálgagninu
Pravda á dögunum þótti benda
til þess að Sovétstjó-min væri
hlynnt slíku samkomulagi, én
fréttastofur segja, að ýmsir sov-
ézkir áhrifamenn hafi staðfest í
einkasamtölum að svo sé ekki og
beri greinarhöfundur einn ábyrgð
á sínum viðhorfum.
Þessar fréttir korha heim og
saman við ummæli Kosygins for-
sætisráðherra er hann var á dög-
unum spurður um afstöðu sína
til sliks samkomulags. Hann sagði
að öll varnarkerfi væru til þess
ætluð að bjarga mannslífum
og gætu menn dregið sínarálykt-
anir af því.
Sovétstjórnin er talin haf-a á-
huga á samningum um bæði
érásar og vamarvopn, sem fyrr,
en „ekki eins og ástandið er i
dag“ — en þau ummæli tákna
að sjálfsögðu að ófriðurinn í Vi-
etnam komi í veg fyrir farsæia
þréun afvopnunarmála.
ODYRIR
franskir og enskir karlmannaskór
Geysifjölbreytt og fallegt úrval.
Nýjar scndingar.
SKÓBÚÐ AUSTURBÆJAR
Laugavegi 100.