Þjóðviljinn - 07.03.1967, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 7. marz 1967 — ÞJOÐVILJINN — SÍÐA 5

'llÍMMh
IhfWSjpWnáii
Bátar á höfninni i VestmannaeyjuiTv
Sfeindór Árnason:
TOGARAÚTGERÐ
í BRENNIPUNKTI
nótaveiðum og handfæraveið-
um, hálft árið og vel það, því
botnvörpuveiðar og handfæra-
veiðar stunda einstöku bátar
árið um kring.
Um aflamagnið er það að
segja, að það verður að teljast
í lakara lagi og getur hvergi
nærri verið um ofveiði að ræða
á þessu víðáttumikla tlæmi frá
Breiðaflóa að Ingólfshöfða.
Þáttur löggjafans
Svartasti blettur
íslenzkrar réttarfars-
sögu 20stu aldar
asta blettinn verður löggjafinn
að þvo af ásjónunni strax á
þessu þingi, áður en illt hlýzt
af.
Tvö lítil dæmi
Togari var að koma utan úr
kanti, hafði verið þar í karfa
og ufsa, en vantaði meiri fisk
til öryggis veiðiferðinni. Sem
hann nálgaðist h'nuna, verða
þeir togarasjómenn varir góðr-
ar lóðningar og kasta. Meðan
dregið er kemur netabátur og
leggur sín veiðitól sennilega í
sömu torfu. Það er hríðarbylur,
stormur í aðsigi, og ekki gott
að ákveða með fyllstu ná-
kvæmni hverrar sjórinn er.
Eftir stundar tog er varpan
dregin inn, enda komið rok.
Agætis hal, minnst 10 pokar,
eða ca. 25 tonn, af stórum
þorski eru í trollinu. Vindur
stendur beint á land og það
rekur óðfluga í átt að föður-
landinu. Um það leyti er síðasti
pokinn skellur á bakrópinu gín
við eldspúandi fallbyssukjaftur
úr grámáluðu ferlíki. Verðir
laganna eru mættir, og gefa
skipun gegnum loftið að halda
þegar í stað til hafnar, svara
til saka vegna veiða í land-
helgi. Haldið er til hafnar. Mál-
ið rannsakað. Dómur uppkveð-
inn. Sekt 250 þúsund krónur
afli og veiðarfæri gert upptækt.
Dóminum ekki áfrýjað.
Næstu daga situr löggjafinn
yfir sjóðandi ránsfengnum á
matardiskinum og kann ekki
oflofa kjörréttinn. Eftir fjóra
3. GREIN
daga getur báturinn fyrst vitj-
að neta sinna, náði átta tonn-
um af fiski með erfiðismunum
úr 50 netum, afgangurinn 75
net voru í einum hnút ofan í
hyldýpinu, svo kalla varð á
varðskip til þess að hífa upp
drauganetahnútinn, en það tók
nú ekki nema tæpan sólarhring;
„kostar ekki neitt, kærar þakk-
ir“.
Tryggvi Ófeigsson útgerðar-
maður gefur upplýsingar: Tog-
arinn tJranus var færður til
hafnar 6. aprtl 1954, kærður
fyrir landhelgisbrot. Sakargiftir
reyndust rangar; skipstjórinn
hlaut sýknudóm fyrir h.assta-
rétti. Útgerðinni var í engu
bættur skaðinn, sem nam á
þriðja hundrað þúsund króna.
B/v Neptúnus kom til Reykja-
víkur 9. apríl 1959, kærður fy-r-
ir meint Jandhelgisbrot. Hér fór
á sömu leið; skipstjórinn var
algerlega sýknaður fyrir æðsta
dómstóli þjóðarinnar. Beint
fjárhagstjón útgerðarinnar nam
svipaðri upphæð og í fyrra
skiptið, en hið óbeina verður
trauðla reiknað til fjármuna.
Tjónareikningana getur ákær-
andi fengið senda ef óskað er.
„Hver mun leysa þjóðarþing
frá þúsund vamma svívirðing?“
Bótagreiðslur almanna-
trygginganna í Reykjavík
Útborgun bóta almannatrygginga í Reykja-
vík hefst í marz sem hér segir:
Ellilífeyrir, miðvikudaginn 8. marz.
Aðrar bætur, þó ekki fjölskyldubætur,
föstudaginn 10. marz.
FjölskyIdubætur fyrir 3 börn og fleiri í
fjölskyldu miðvikudaginn 15. marz.
Fjölskyldubætur fyrir 1—2 börn í fjöl-
skyldu, mánud. 20. marz.
Til þess að engum fjórðungi
væri mismunað, hefur okkar
fjórðungur hér syðra haft sömu
einkaleyfisaðstöðu um ungviðis-
dráp. Dragnótin hefur ekki
nægt þeim eingöngu. Gripið
hefur verið til stórtækari
drápstækja þegar miklu hefur
þurft að sálga af smáufsa, smá-
ýsu og smásíld. Langmestur
hluti þess er dragnótin veiðir
er innan gömlu 3ja mílna land-
helginnar. Efttir ca. 12 ára
harkalega sköfun grunnmiða,
var svo komið 1939, að allt
smælki var uppurið. Hljóp þá
rfkið undir bagga af mikilli
rausn og keypti af þeim drag-
nótardruslurnar, til þess að þeir
hefðu efni á því að skipta um
veiðarfæri.
Síðasta Akranessamþykktin
krefst banns við dragnótaveiði
í Faxaflóa næstu 2 til 3 árin,
og skal engan undra, ásamt
fleiri bönnum. Hvort þeir von-
ist skuldaskila strax greinir
ekki, hitt finnst mér líklegra
að þeir hyggist aðstoða Sand-
ara. Ólsara og þá kringum
Reykjanesið næstu sumur við
að ljúka hinu göfuga friðunar-
hlutverki fjórðungsins í tæka
tíð.
Sannleikurinn er
sagna beztur
Smæstu þilfarsbátarnir og
trillumar eru ekki síður óhent-
ug fiskiskip hér en syðra, og
valda ekki stærra verkefni en
þar er frá greint. Trillubátaíra-
fárið var mikið óheillafyrir-
bæri. Á tímabili stækkuðu öll
fiskiþorp í þessum fjórðungi
skip sín jafnóðum og hafnar-
skilyrði leyfðu. Hér er um öf-
ugþróun að ræða, sem sést bezt
é því að þessi fley liggja trm
land allt Pins og
hundmðum saman á malar-
kömbum eða tjóðruð við festar
og bryggjur mestan hluta árs,
eigendum til tjóns en öðrum til
trafala. Þó gala eigendur þess-
ara smáskipa hæst allra og
heimta alls konar takmarkanir
veiðiheimilda á þeim miðum
sem þeir hafa engin tök á að
nýta, þótt gæftir leyföu alla
virka daga árið um kring.
Það er ekki að furða, þó ráð-
herrar og alþingismenn glúpni
og drúpi höfði í auðmýkt við
lestur þessara samþykkta, jafn
barmafuWar sem þær eru af ör-
uggum heimildum, vísindaleg-
um athugascmdum og sann-
gjörnum kröfum! Togaramenn
ættu að krafjast þess að sam-
þykktirnar verði allar með tölu
sendar til umsagna fiskifræð-
inga, sálfræðinga, lögfræðinga
og ef þurfa þætti til enn fleiri
spesíalista, til þess að fá úr þvi
skorið hvað er gull eða sori af
innihaildinu.
Sambúð á fiski-
miðum
Ég veit ekki betur en að
samvinna á miðum hafi verið
mjög til fyrirmyndar hér SV-
lands, eins og í öðrum fjórð-
ungum, þegar um togara og
báta hefur verið að ræða. Þeg-
ar reynt var á köntum, var
venjan að keyra 35 mílur vest-
ur frá Garðskaga og draga
vestur, en væri farið suður á
Banka, var ekki kastað íyrr en
25 mílur frá Nesinu. Ef út af
hefur brugðið góðri sam.búð, þá
er um hreina undantekningu að
ræða. Haldi Gnndvíkingar eða
aðrir öðru á lofti, þá eru þeir
að gera úlfalda úr mýflugu, og
er það miður æskilegt. Til
dæmis sáum við ekki báta i
*n?kln aflahro+imni á köntum í
maímánuði 1934 og árin þar á
eftir. Ég held bara að þeir hafi
verið flestir hættir veiðum.
Skapist annað og verra á-
stand, svipað því er ríkti milli
bátanna innbyrðis þegar hver
rændi frá öðrum og sumir voru
hæt.tir að beita en stunduðu
þjófnað í stórum stíl á línu og
fiski, þá verður að gera þær
ráðstafanir sem duga til trygg-
ingar friðsamlegri sambúð
fiskimanna að veiðum.
Nýtingin
Hér fer á eftir útdráttur úr
aflaskýrslu Ægis, sept, okt.,
nóv. 1966, frá tveim aflahæstu
verstöðvum fjórðungsins, Vest-
mannaeyjum og Keflavík, síld
ekki meðtalin: Vestmannaeyjar
voru aflahajstar í sept. mcð
658 lestir á 37 báta, þar af 35
botnvörpuskip. Keflavík var í
öðru sæti með 401 lest, þar af
fiskuðu 8 botnvörpuskip 213
lestir. í okt. varð Kcfilavík afla-
hæst með 651 lest, togbátar
voru aflahæstir með 257 lcstir.
Vestmannaeyjar í öðni sæti
með 602 lestir á 27 togbáta, 2
dragnótabáta og cinn færabát.
1 nóv. voru Veslmannaeyjar
aflahaastar mcð 463 lestir.
Þennan afla fengu 20 botn-
vörpuskip og 8 línubátar. Opmr
vcibátar fengu auk þessa 15
lestir. Keflavík varð í öðru
sæti með 301 lest á 17 báta,
þar af 258 lestir á 12 línubáta
og 5 togbátar með 43 lestir.
Nú fer að glæðast á línuna íyr-
ir alvöru.
Eins og þetta ber með sér,
er mikill hluti aflans fenginn
í troll og er þó línufisks faríð
að gæta í nóvember. Um fjórð-
unginn er það annars að segia,
að hann lifir á botnvörpuveið-
um, humartrollsveiðum, drag-
Frá þeim tíma að botnvörpu-
veiðar hófust hér á landi hef-
ur þáttur löggjafans gagnvart
þeirri veiðitækni einkennzt af
barnalegu óraunsæi. Síðustu
áratugi er áhætt að fullyrða,
að um beinan fjandskap hafi
verið að ræða. Engin þjóð ver-
aldar lætur sér til hugar koma,
að leika sína fiskimenn í lík-
ingu við það sem sú íslenzka
lætur sér sæma, gagnvart tog-
aramönnum. Það er þjóðar-
hneyksli að launa sjómönnum,
sem sækja gullsígildi í greipar
ægis, sér til tekna og þjóðinni
gjaldeyris, með því að flœma
þá af miðum, ræna þá aíla og
veiðarfæi'um, halda þeim tím-
unum saman á sakamannabekk,
dæma að dýfa vörpu í sama sjó
og öll önnur fiskidrápstæki eru
boðin og velkomin.
Islenzkur sjómaður á ís-
lcnzku skipi getur ekki brotið
ísilenzka landhclgi. Hann fiskar
fyrir Island og hann og hans
áhöfn, ásamt útgerðinni, eru
skattlögð hér. Útlcndur maður
á erlcndu skipi, sem fiskar í
íslenzkri landhelgi, hann er að
stela frá íslendingum réttmætri
eign þeirra. Hann flytur aflann
til síns heimalands. Allur hagn-
aður af þeirri veiði er íslandi
glataður.
Islenzkur sjómaður getur
gerzt brotlegur við fiskveiði-
reglur þær , er gilda hverju
sinni, en það brot verður, af
skiljanlegum ástæðum, ekki
metið til fjár. Setja verður sér-
stök lög um þotta atriði, til
dæmis 1. brot áminning, annað
brot ítrekuð áminning og 3ja
brot svipting réttinda til að
stjórna fiskiskipi við veiðar.
Eitthvað í Iíkingu við þetta er
hámark refsingar. Kirkjan varð
að gefast upp á því að skatt-
leggja menn fyrir að róa til j
fiskjar á sunnudögum. Svart- í
Bætur greiðast gegn framvísun nafnskír-
teinis bótaþega.
TRY GGIN G ASTOFNUN
RÍKISINS.
RfiSwn hjúkrunarfélag
^7 í§LANDs
heldur fund miðvikudaginn 8. marz kl. 20,30 í
Sigtúni.
Fundarefni:
1. Nýir félagar teknir inn.
2. Gunnur Sæmundsdóttir og María Finnsdóttir
segja frá námskeiði S.S.N.
3. Félagsmál.
Stjómin.
'Sk\ FEReASKKIFSTÖFA
n■ u
j
l
RIKISIÍV§
LÆKJARGÖTU 3, REYKJAViK, SIMI 11540
ÍTALÍ A
16 daga flugferð til Ítalíu. Vika í Róma-
borg og sólarvika í Sorrento við Napólí-
flóann frá kr. 11.950,00 Gistingar, 3 mál-
tíðir á dag og flugvsk. innif.
PANTIÐ TÍMANLEGA! SÆTAFJÖLDINN
ER TAKMARKAÐUR!
i
i
i