Þjóðviljinn - 26.04.1967, Blaðsíða 4

4 SlÐA — ÞJÖÐVTLJINTSr — Miövilfcudaisur 26. aprffl 1967.
Otgefandi: Sameiningarflokkur alþýöu — Sósíalietaflokk'
urinn.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb). Magnús Kjartansson,
Siguröur Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastj.: Sigurður T. Sigurðsson.
Framkvstj.; Eiður Bergmann.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar. prentsmiðja Skólavörðusfc 19.
Sími 17500 (5 línur) — Askriftarverð kr. 105,00 á mánuði. —
Lausasöluverð kr. 7.00-
t-----------------------------------------------
Verður hún viðurkennd?
pasistastjórnin í Grikklandi heldur áfram að herða
einræðistök sín í skjóli hervalds. Forus'tumenn
í stjómmálum og opinberu lífi eru handteknir
þúsundum saman og fluttir á fangaeyjar, einhverj-
ar illræmdustu djöflaeyjar okkar tíma. Það tak-
markaða lýðræði sem allir dómbærir menn töldu
þó að veita myndi vinstriflokkunum sigur 1 næstu
kosningum hefur verið afnumið með öllu, prent-
frelsi og félagafrelsi að engu gert, og í s'tað borg-
aralegs réttarkerfis koma nú herdómstólar um land
allt og flokka vanþóknanlegar skoðanir sem glæpi.
jpróðlegt verður að fylgjast með því hvernig þau
ríki sem einkanlega kenna sig við lýðræði
bregðast við þessum atburðum. Og það verður
einnig lærdómsríkt að fylgjast með viðbrögðum
íslenzkra stjómarvalda. Ríkisstjórn íslands hefur
haft stjómmálasamband við Grikkland; Magnús
V. Magnússon, sendiherra íslands í Vestur-Þýzka-
landi hefur einnig verið sendiherra í Grikklandi.
Ætlar rfkiss'tjórn íslands að viðurkenna einræð-
isstjóm þá sem nú hefur hrifsað völdin?
Forneskjuviðhorf
I^Jálmiðnaðarmenn hófu skyndiverkföll sín í gær
með algerri þátttöku, og á sama tíma hefur að-
staða íslenzks járniðnaðar komizt á dagskrá á
næs'ta fróðlegan hátt. Eins og greint hefur verið
ífrá hér í blaðinu hafa íslenzk fyrirtæki gert til-
boð í viðgerð á Bjarima, og var lægsta tilboðið
kr.-6.235.000. Frá Vestur-Þýzkalandi barst hins veg-
ar tilboð í sama verk og nam aðeins 2,2 miljónum
króna, rúmum þriðjungi af íslenzka tilboðinu. Þeg-
ar Þjóðviljinn spurði formann meistarafélags jám-
smiðjanna hverju þessi munur sætti svaraði hann
eins og eitthvert fomaldarfyrirbæri að megin-
ástæðan væri sú að íslenzkir jámiðnaðarmenn
fengju allt of hátt kaup.
gins og rakið var hér í blaðinu í gær er þessi full-
yrðing ósæmilegur uppspuni. En jafnvel þótt
hún væri sönn myndi hún engu breyta. Munurinn
á tilboðunum er svo mikill að jafnvel þótt íslenzk-
ir jámsmiðir ynnu gersamlega kauplaust yrði
kostnaðurinn miklu meiri hérlendis. Ef atvinnurek-
endur í jámiðnaði kynnu að hugsa raunsætt
myndu þeir fljótlega átta sig á því að meginvandi
járniðnaðar hérlendis stafar af tvennum ástæðum.
Annars vegar er hin samfellda óðaverðbólga sem
hefur gert allar greinar íslenzks iðnaðar ósaim-
keppnisfærar. Hins vegar er glundroði og skipu-
lagsleysi; afkastageta og framleiðni jámiðnaðar á
íslandi er í engu samræmi við þær óhemjufúlgur
sem lagðar hafa verið í þá iðngrein að undanfömu.
Ef breyta á þessu ástandi þarf nýja efnahagsstefnu
í landinu og grundvallarbreytingar á skipulagi
járniðnaðarins með margfalt betri nýtingu á vél-
um og aðstöðu. Á þann hátt þurfa atvinnurekend-
ur að temja sér þau nútimaviðhorf að setja metn-.
að sinn í að halda uppi atvinnurekstri sem tryggt
getur starfsmönnunum lífskjör sem jafnast á við
þau sem bezt eru annarstaðar. — m.
ÆSI ÍAN
061 SOSiAUSI l/IINN
Ritstjóri: Leiíur Jóelsson. Ritnefnd: Jón Sigurðsson, Sigurður Magnússon, Vemharður Linnet.
Neisti kemur út 1. maí
Blaðið f jallar eingöngu um verkalýðsmál — er 48 síður og
vandað að öllum frágangi — verður selt á útifundinum
Viðtal við ÚLF HJÖRVAR
Æskulýösfylkingin hefur um
skeið haft í undirbúningi út-
gáfu 1. maí blaðs Neista um
verkalýðsmál. Vonandi er, að
útkoma blaðsins verði til að
lifga hugi manna nokkuð í
þeirri deyfð, sem einkennt
hefur rekstur íslenzkrar verka-
lýðshreyfingar sáðari ár „Við-
reisnarinnar". Blaðið kemur út
í 2500 eintökum og verður selt
í lausasölu við 1. mai hátíða-
höldin.
Verkalýösmálanefnd Æ. F.
hefur annazt útgáfuna, en rit-
stjóri blaðsins er Úlfur Hjörv-
ar, sem áður hefur komið mikið
við sögu Neista. Fer viðtal við
Úlf hér á eftir.
— Hverj ar ástæður eru fyrir
því, TJlfur, að Æskulýðsfylking-
in hefur ráðizt í þetta stór-
virki?
— Þessi útgáfa er beint fram-
hald þeirra atburða, er urðu á
22. sambandsþingi Æskulýðs-
fylkingarinnar s.l. haust. A
þinginu var samþykkt allharð-
orð ályktun um verkalýðsmál,
og er hún birt í fyrsta skipti
opinberlega í þessu 1. maí blaði
Neista. í þeirri ályktun og í
umræðum á þinginu kom fram
mi-kil gagnrýni á þeirri deyfð,
sem ríkir í starfi verkalýðs-
hreyfingarinnar, og þá ekki
hvað sízt í fræðslu- og útgáfu-
málum. Nú eru liðin tiu ár
síðan Vinnan og verkalýðurinn,
sem var verkalýðsmálgagn sós-
íalista, hætti göngu sinni. Al-
þýðusambandið er hætt að gefa
út málgagn sitt Vinnuna reglu-
lega, en útgáfa hennar og ann-
arra rita á vegum verkalýðs-
hreyfingarinnar takmarkast æ
meira við afmælis- og minning-
arritaútgáfu. 1 blöðum sósíalista
er fjallað minna en áður um
þau raunverulegu vandamál,
sem verkalýðshreyfingin á við
að etja á hverjum tíma. Þá var
-------------------------------$
enn talið óverjandi að nota
ekki þinghlé Alþýðusambands-
ins til þess að ræða opinberlega
þær stófelldu og umdeildu
skipulagsibreytingar, sem á að
leggja fyrir þingið, þegar það
kemur aftur saman í haust.
Æskulýðsfylkingin vildi gera
meira en gagnrýna þetta á-
stand, heldur áleit það og^.
skyldu sína að taka frumkvæði,
þar sem aðrir aðilar virtast
ekki reiðubúnir til þess.
Munið 1. maí
fagnað Æsku-
lýðsfylkingar-
innar sunnudag-
inn 30. apríl í
Glaumbæ
Öm Friðriksson,
form. verkalýðsnefndar Æ.F.
— Hvaða efni er helzt í blað-
inu?
— Þar má nefna grein um
pólitíska afstöðu verkalýðs-
hreyfingarinnar í dag og aðra
um þróun íslenzkrar verkalýðs-
hreyfingar síðari ár. Þarna er
og viðtal við Margréti Auðuns-
dóttur, formann Sóknar, þar
sem hún gagnrýnir harðlega
ýmsa þætti í starfi verkalýðs-
hreyfingarinnar á undanförn-
um árum. Nokkuð er um þýdd-
ar greinar um verkalýðsmál, og
allmörg ung skáld leggja blað-
inu til gott efni. Leitað var til
nokkurra forystumanna verka-
lýðshreyfingarinnar, en efni frá
A Balfundur ÆFR á
fímmtudagskvöld
Aðalfundur ÆFR verður haldinn annað kvöld
og hefst kl. 20.30 að Tjarnargötu 20.
Dagskrá fundarins: 1 Venjuleg aðalfundarstörf.
2. Önnur mál. Endurskoðaðir reikningar og uppá-
stungur um næstu stjórn og fulltrúaráð liggja
frammj að Tjamargötu 2. — Stjómin.
þeim er minna en vonir stóðu
til.
— Heldurðu að framhald geti
orðið á slíkri útgáfu Æskulýðs-
fylkingarinnar sem þessari?
— Það er undir ýmsu komið,
meðal annars því, hvemig þessu
blaði reiðir af. Vissulega er
full þörf á því, að slíku blaði
sé haldið úti áð staðaldri, og
meðan aðrir aðilar láta það
undir höfuð leggjast, mun
Æskulýðsfylkingin vafalaust
reyna að halda þessu áfram.
tllfur Hjörvar,
ritstjóri Neista.
VERKAL ÝÐSMÁL
ÆskulýðsfyIki ngi n hefur lát-
ið verkalýðsmál meira til sín
taka siðasta vetur, en venja
hefur verið á undanfömum ár-
um. Miklar og fjörugar um-
ræður urðu um verkalýðsmál
á sambandsþingi Æ. F. á síð-
astia hausti, t>g þingið sam-
þyfckti ályktan um málefni
verkalýðshreyfingarinnar, sem
hefur verið allumdeild. Á-
lyktanin hefur á margan hátt
verið grundvöllur og hvati
starfs Æskulýðsfylkingarinnar
að verkalýðsmálum í vetar.
Verkalýðsmálaklúbbur hefur
tekið til sterfa innan Æsku-
lýðsfylkingarinnar í Rvík.
Flestir málfundir sósíalista,
sem Æskulýðsfylkingin hefur
beitt sér fyrir, hafa fjallað um
efni, er snerta verkalýðshreyf-
inguna beinhnis; og sérprent-
uð hefur verið grein Lofts
Guttormssonar: Verkalýðs-
hreyfingin í Vestur-Evrópu
andspænis nýkapiteiisma.
Stærsta verkefnin em þó
undirbúningur vandaðrar út-
gáfu 1. maí blaðs Neista, sem
helgast verkalýðsmálum ein-
göngu og undirbúningur að
landsráðstefnu sósíalista um
verkalýðsmál, sem haldin verð-
ur á næsta hausti.
Eins og sjá má af þessari
upptalningu, þá eru þarna
verkefni, sem að öllu jöfnu
ætta ekki að teljast viðfangs-
efni sósíaliskrar æskulýðshreyf-
ingar; æskulýðssamtök hafa
ekki aðstöðu til þess að beita
sér í verkalýðsmálum af mikl-
um þrótti, og mörg önnur verk-
efni eru þeim vissulega nær-
tækari. Ástæða þess, að Æsku-
lýðsfylkingin hefur tekið þetta
fnjmkvæði, er sú, að við enga
aðra aðila hefur verið við að
keppa, og skortar á umræðum
um þessi mál á breiðum grund-
velli er orðinn svo tilfinnan-
legur, að ekki er lengur unnt
að sitja auðum höndum.
Þjóðfélag í Norðvestur-Evr-
ópu hefur tekið gjörbreyting-
um eftir síðari heimsstyrjöld.
Þessar breytingar valda því, að
róttækt endurmat á starfshátt-
um verkalýðishreyfingarinnar
og baráttumálum verður að
fara fram. Hið sama gildir um
hugmyndafræði stjórnmála-
flokka hennar, stjómlist þeirra
og vinnustíl. Verfcalýðsstéttin
hefur viðast hvar unnið sigur
í barátta sinni fyrir sjálf-
sögðusta mannréttindum og
tryggt sér sæmilegt lífsöryggi.
En í hinum svo kölluðu „vel-
ferðarríkjum“ er mönnum að
verða æ ljósara, að aðeins
hálfur sigur er unninn; sam-
félagshættir „velferðarríkisins"
gete efcki tryggt launlþegum
mannsæmandi lífsskilyrði. Fjöl-
miðlunartæki og þjónusta-
starfsemi einkaauðmagnsins
beygja launþegana miskunnar-
laust til þess að aðlaga líf sitt
þörfum vörumarkaðar einka-
auðmagnsins og launabaráttan
missir að verulegu leyti gildi
sitt. Verkalýðshreyfingin er
einnig að vakna til meðvitand-
ar um það, að „hagræðing“ í
atvinnulifinu, lausnarorð borg-
araflokkanna, merkir oftast í
veruleikanum gjörnýtingu
vinnuaflsins, er stefnir heilsu
launþega í bráðan voða, og
áður óþekktir atvinnusjúkdóm-
ar birtast. Loks er þáttar ríkis-
valdsins í stjóm efnahagslífs-
ins orðinn það stór, að stéttar-
baráttan verður í vaxandi
mæli barátta gegn ríkisvaldi
einkaauðmagnsins: hin faglega
barátta breytist í pólitiska bar-
áttu. Aukinn þáttur ríkisvalds-
ins í áhrifum á efnahagslífið
og verðmyndun, tilraunir með
áætlanagerð o. fl. valda því
að samvinna við verkalýðs-
hreyfinguna verður ríkisvaldinu
óumflýjanleg, eigi að vera
hægt að reka þjóðfélagið-
Þannig á verkalýðshreyfingin
um tvo kosti að velja í megin-
atriðum: að taka við hlutverki
þjónsins og láta innlima sig í
ríkisvél nýkapitalismans eða
stefna baráttu sinni í vaxandi
mæli út1 fyrir ramma þjóðfél-
agsháttanna, berjast fyrir nýj-
um lífsháttum launþega og
nýrri menningu á grundvelli
félagsreksturk og félagslegrar
þjónustu; taka forystu í þjóð-
félaginu með mætti samtaka
sinna.
Á þeim umræðufundum, sem
Æskulýðsfyfkingin hefur beitt
sér fyrir, hafa þessar nýju að-
stæður verið ræddar og þau
mál, sem snerta verkalýðs-
hreyfinguna beint og óbeint.
Það hefur verið tilefni nokk-
urra vonbrigða, að forystamenn
verkalýðshreyfingarinnar hafa
ekki sótt þessa fundi og tekið
þátt i umræðunum. Það sem
íslenzkri verkalýðshreyfingu er
nú nauðsynlegast framar öllu
öðru er að marka sér nýja
Framhald á 7. síðu.