Þjóðviljinn - 20.06.1967, Qupperneq 3

Þriðjudagiur 20. júná 1967 — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA J
Tíllögur Kosygins á fundi allsherjarþings SÞ:
ísraeEsmenn láti án tafar af hendi
alla landvinninga sína í stríðinu
Greiði þeim ríkjum sem urðu fyrir árás þeirra skaðabætur fyrir það
tjón sem þau urðu fyrir — Kosygin gekk af fundi undir ræðu Ebans
Kínversk vetnissprengja
NBW YORK 19/6 — Alexei Kosygin, forsætisráðherra Sov-
étrffcjanna, lagði í dag á allsherjarþingi Sameinuðu þjóð-
anna f New York fram ályktunartillögu vegna stríðs ísra-
els og arabaríkjanna mjög áþekka þeirri sem sovézki full-
trúinn hafði borið fram 1 Öryggisráðinu en fékk þar ekki
nægan stuðning. Lýst er sök á hendur fsraelsmönnum fyrir
árásarstríðið og þeim gert að hverfa þegar í stað á brott
með hersveitir sínar frá öllum þeim löndum araba sem
þeir unnu í stríðinu.
Allsherjarþingið hafði komið
saman á stuttan f,und á laugar-
daginn og 'var Kosygin þá þar
staddur í fyrsta sinn. Stjórnar-
leiðtogar flestra sósíalistísku
ríkjanna eru komnir til þings
og einnig sumir helztu forystu-
menn araba.
í ályktuninni sem Kosygin
fylgdi úr hlaði með þriggja
stundarfjórðunga ræðu er gert
ráð fyrir að ísraelsmenn greiði
fullar skaðabætur fyrir það
tjón sem árásarstríð þeirra hafi
valdið Egyptum Jórdönum og
Sýrlendingum, jafnframt því sem
þeir • skili þegar aftur öllu því
Hópferðir
á vegum L&L
Olafsvakan
í Færeyjum
10 daga ferð með
Kronprins Frederik á
Ólafsvökuna í Færeyj-
um, hefur verið mjög
eftirsótt. Lagt af stað
24. júlí. — Örfá pláss
óseld. — Verð frá kr.
4.985,00. Leitið frek-
ari upplýsinga
Mjög ódýrt
ferðalag
Ákveðið ferð yðar snemma.
Skipuleggjum einstaklingsferðir,
jafnt sem hópferðir. Leitið frekari'
upplýsinga í skrifstofu okkar.
Opið í hádeginu.
LOND &.LEIÐ1R
Aðalstræti 8,simi 24313
landi sem þeir lögðu 'undir sig
í stríðinu, þ.e. héruðunum vest-
an Jórdanfljóts, Sinaiskaga og
nokkrum landamærahéruðum í
Sýrlandi. Öryggisráðið geri nauð-
synlegar ráðstafanir til að koma
öllu í samt horf og það var fyr-
ir stríðið.
í ræðu sinni sagði Kosygin að
ísraelsmenn bæru alla ábyrgð
á því að stríðið hófst, en hann
sakaði einnig Bandaríkin og
Bretland um að hafa stutt árás-
araðilann. Meðan ísraelskar her-
sveitir væru á arabísku landi
gætu bardagar blossað upp aftur
hvenær sem væri, sagði hann.
Hann fór hörðum orðum ,'m
framferði ísraelsku hersveitanna,
sem hann sakaði um margvísleg
voðaverk. Framferði þeirra
minnti á glæpaverk nazista í
síðustu heimsstyrjöld. Kosygin
tók það skýrt fram að Sovétrík-
in myndu aldrei sætta sig við
að ísraelsmenn fengju að halda
lándvinningum sínum. Þegar til
lengdar léti myndi það einnig
bitna verst á þeim sjálfum.
Kosygin hafði í ræðu sinni
vikið að yfirgangi Bandaríkj-
anna annars staðar í heiminum.
Hallveigarstaðfr
Framhald af 12. síðu.
rún Guðipundsdóttir , Eygiló Har-
aldsdóttir og Kolbrún Sæmunds-
dóttir, hljóðfærið með verkum
éftir Grieg og Pál ísólfsson.
Á listsýningunni, sem opnuð
var að Hanveigarstöðum í gær og
verður opin daglega kl. 2-10, eru
verk eftir 27 konur: listmálarana
Barböru Ámason, Eyborgu Guð-
mundsdöttur, Grétu Bjömsson,
Guðmundu Andrésdióttur, Helgu
Weisshappel, Ingibjörgu Eggerts.
Júlíönu Sveinsdóttur, Juttu
Guðbrandsson, Karen Agnete
Þórarinsson, Kristínu Jónsdöttur.
Louise Matthíasdóttur, Mattheu
Jónsdóttur, Nínu Ti-yggvadóttur.
Ragnheiði Jónsdóttur Ream,
Ragnheiði Jónsdóttur og Sólveigu
E Pétursdóttur. Myndhöggvarar
eru Eria Isleifsdóttir, Gerður
Helgadóttir. Gunnfríður Jóns-
dóttir, Melitta Urbancic, Nína
Sæmundsson, Ölöf Pálsdóttir og
Þorbjörg Pálsdóttir. Listvefnað
sýna Ásgerður Ester Búadóttir >g
Vigdís Kristjánsdóttir og leir-
m.uni sýna þær Hedi Guðmunds-
son og Steinunn Marteinsdóttir.
Sýningin er í tveim sýningar-
sölum og anddyri í kjallara
Hallveigarstaða og er inngangur
frá Túngötu.
Breytt símanúmer
BORGARSPÍTALINN í FOSSVOGI
• Röntgendeild
sími 81200
Sjúkrahúsnefnd Reykjavíkur.
í Vietnam, gagnvart Kúbu, g
hann sagði að ef hin hættulega
þróun í löndunum fyrir botni
Miðjarðarhafs, í Suðaustur-Asíu
eða annars staðar þar sem f ð-
ur væri rofinn, yrði ekki stöðvuð
hlyti það fyrr eða síðar að leiða
til stórstyrjaldar, sem engin
þjóð gæti þá forðað sér undan.
Mikið væri undir stórveldun-
um komið. Það værj gagnlegt ef
sendinefndir þeirra gætu sætzt
á tillögur sem tryggja myndu
friðinn við botn Miðjarðarhafs
og reyndar alls staðar í heimin-
um, sagði Kosygin.
Kosygin gekk af fundi
Þegar að lokinni ræðu Kosyg-
ins tók Abba Eban, utanríkis-
ráðherra ísraels. til máls. Hann
svaraði árásum Kosygins á fsra-
elsmenn og var ekki síður stór-
yrtur: — Við sömdum aldrei við
Hitler eins og Sovétríkin gerðu,
sagði hann Þá reis Kosygin úr
sæti sinu’ og gekk af fundi ásamt
öðrum sovézkum fulltrúum.
Eban ítrekaði að ísraelsmenn
myndu ekki beygja sig fyr-
ir samþykktum sem SÞ gerðu og
þeir þeir teldu óviðunandi. Eina
lausnin væri fólgin í beinum
samningum milli ísraelsmanna
og araba.
Goldberg, fulltrúi Bandaríkj-
anna, sagði fáein orð, vísaði á
bug árásum Kosygins á þau, en
kvaðst mundu svara tæðu hans
nánar á morgun, en aflýst hafði
verið kvöldfundi ' þingsins sem
boðaður hafði verið.
Formaður egypzku nefndar-
innar, Fawzi varaforsætisráð-
herra, sagði að loknum þing-
fundinum í dag'að Kosygin hefði
flutt þinginu heiðarlega o-r gagn-
lega greinargerð sem hefði ver-
ið i fullu samræmi við háleit
markmið Sameinuðu þjóðanna
og í þágu friðarins í heiminum.
•
Viðræður við Jolinson?
Enn er ekkert vitað með v'ssu
um það hvort Kosygin og John-
son forseti murti ræðast við, þótt
heldur sé það talið sennilegra
en hitt. Vegabréfsáritun Kosyg-
ins er aðeins miðuð við erindi
hans á allsherjarþingið; ekki
hafði verið um annað sótt og
þykir sennilegt að ef úr fundi
þeirra verður muni hann haldinn
í New York.
SetiS um sendiráð Kínverja
og Indverja í báðum löndum
NÝJU DELHI og PEKING 19/6
— Sambúð Indverja og Kínverja
versnar með hverjum degi og í
dag lét indverska stjórnin vopn-
aða lögreglumenn slá hring um
kínverska sendiráðið í Nýju
Delhi. Þetta var svar við um-
sátri þúsunda rauðra varðliða
um indverska sendiráðið í Pek-
ing, en það hefur nú staðið
dögum saman.
Indversku sendiráðsmennirnir
eru algeriega einangraðir í húsi
sendiráðsins, jafnvel erlendir
IHISstiárnln á
m
fiindi í Moskvu
MOSKVU 19/6 — Haft er eftir
góðum heimildum í Moskvu, að
miðstjórn kommúnistaflokksins
muni koma þar saaman á fund á
morgun, þriðjudag, til þess að
ræða ástandið fyrir botni Mið-
jarðarhafsins og ýmis innan-
landsmál. Síðasti fundur mið-
stjómarinnar var f desember.
Búizt er við að fundurinn verði
að einhverju leyti helgaður há-
tíðaihöldunum vegna 50 ára nf-
mælis októberbyltingarinnar.
Arabar verða að
treysta á sjálfa
sig: Boumedienne
ALGEIRSBORG 19/6 — Boume-
dienne, forseti AJsírs, sagði í dag
á fjöldafundi í Algeirsborg í till-
efni af því að tvö ár vom liðin
síðan hann steypti Ben Bella af
stóli, að arabar yrðu að treysta
á sjólfa sig, en ekki SÞ. Þeir
hefðu tapað orustu en ekiki stríði
og baráttunni yrði haldið áfram.
Séiihver Alsírbúi yrði að vera við
þvi búinn að taka sér vopn f
hönd til þess að berjast, ekiki að-
eins gegn Israel, heldur gegn öll-
um vesturvefldunium. Boumedi-
enne hvatti öll arafoaríki til þess
að lotoa fyrir olíufilutninga til
Bretlands og Bandarikjanna í eitt
ár.
stjórnarerindrekar sem reynt
hafa að færa þeim mat hafa
verið gerðir afturreka. Sagt ,var
í Nýju Delhi í dag að kínversku
sendiráðsmennirnir myndu sæta
sömu meðferð og þeir indversku
í Peking.
Þessi átök hófust fyrir nokkr-
um dögum þegar tveimur ind-
verskum sendiráðsmönnum var
vísað úr Kína, en þeir höfðu
verið sakaðir um njósnir. 1
hefndarskyni var tveimur toín-
verskum vísað úr Indlandi og
voru þeir grýttir af trylltum
múgi sem safnazt hafði við
sendiráð þeirra í Delhi. Það var
eftir það sem umsátrið um sendi-
ráðið í Peking hófst.
Hörð orusta
nálægt Saigon
SAIGON 19/6 Hermenn úr banda-
rískri skriðdrekasveit hrundu f
dag hörðu áhlaupi seuri Þjóð-
frelsisherinn gerði á aðalstöð
sveitarinnar rúma 50 km frá
Saigon. Um 400 manns munu
hafa tekið þátt í áhlaupinu, er
sagt í Saigön, og þvi bætt við
að 45 hafi verið felldir. Banda-
ríkjamenn segjast hafa misst 11
fallna og 31 særðan.
\
Skýrt var frá því í Peking á
laugardaginn að Kinverjar
hefðu sprengt fyrstu vetnis-
sprengju sína þann dag og hefði
tilraunin gengið að óskum.
Nánari vitneskja var ekki veitt
frekar en eftir fyrri kjamatil- ,
raunir Kínverjasen ekki eru þó
bornar neinar brigður á að rétt
hafi verið frá skýrt, enda hefði
fréttin nú vafalaust verið bor-
in til baka f Washington ef hún
hefði ekki við rök að styðjast
— bandariskar njósnaflugvélar
og njósnatungl eru stöðugt á
sveimi yfir Kina og þá ekki sízt
kjamorkustöðinni og tilrauna-
svæðinu í Sinkiang þar sem
allar fimm fyrri tilraunimar
hafa verið gerðar.
Vetnissprenging Kínverja hef-
ur að vonum vakið mönn-
..um óhug — hún er öbyrmileg
áminning um að ógnun kjam-
orkustríðs hvílir enn yfir öllu
mannkyni hvað sem líður
„ógnajafnvægi" risaveldanna
tveggja. En jafnframt hefur hún
vakið undrun og jafnvel aðdá-
un þeirra sem meta umfram
allt hugvit og- tæknisnilli
rrtannsins — til hvers svo sem
hann notar þá gáfu sína. Fram-
farir Kínverja i smíði kjama-
vopna hafa verið svo stórstigar
að bess eru engin dæmi áður
og þær gefa nokkra vísbepd-
ingu um það hvers kínverska
bjóðin myndi vera megnug ef
hún fengi að einbeita öllum
kröftum sínum að heirri frið-
samlegu uppbyggingu sem hún
barfnast svo mjög og enginn
kunnugur efast um að vakir
fyrir forystumönnum hennar-
Noktour ártöl geta gefið hug-
mynd um hve fljótir Kínverjar
hafa verið að þvf að tileinka séy
tækni kiarnorkuvígbúnaðarins.
Bendaríkjamenn sprengdu fyrstu
kjarnasprengjur sínar í júli
1945. Rúm sjö ár liðu þar til
þeir gátu sprengt fyrsta „vetnis-
útbúnað" sinn, en fyrstu eigin-
legu vetnissprengjuna sprengdu
foeir ekki fyrr en 1. marz 1954,
tæpum níu ámm eftir fyrstu
kjamasprenginguna- Það tók
Sovétrfkin fjögur ár að smíða
vetnissprengjuna eftir «ð þau
höfðú sprengt fyrstu i kjama-
sprengju sína.
Þetta tók Breta f jögur ár þrátt
fyrir aðstoð Bandaríkja-
manná og Frakkar hyggjast
reyna fyrstu vetnissprengju
sína að ári, átta árum eftir að
fyrsta kjamasprenging þeirra
varð í Sahara. En það eru að-
eins liðin tvö ár og sjö mánuð-
ir síðan Kínverjar sprengdu
fyrstu kjamasprengju sína. Þá
begar vakti það athýgli að þeir
höfðu samkvæmt niðurstöðum
bandarískra vfsindamanna not-
að úraníum-235 (en ekki plút-
óníum') i sprengjuna — og
reyndar { allar þær sem þeir
hafa sprengt síðan. Framleiðsla
ísótópsins úraníums-235 krefst
með foeim aðferðum sem notað-
ar hafa verið annars staðar
geysilegra, fjármuíia og afkasta-
getu iðnaðarins, svo mikillar að
mönnum hefur dottið í hug að
Kínverjar hafi fundið eða hag-
nýtt sér aðra ©g hagkvæmari
aðferð. Það kom einnig á óvart
begar Kínverjar skutu í óktóber
í fyrra kjarnasprengju með
flugskeyti og þótti benda til
þess að þeir væru einnig komn-
ir miklu lengra en búizt hafði
verið við f eldflaugatækni. Nú
fyrir skömmu fréttist á skot-
snónum að búast mætti við því
'að Kínverjar myndu í haust
reyna fyrsta langdræga flug-
skeýti sitt af foeirri gerð sem
fer á milli meginlanda. Allt ber
hvf að sama tarunni: Kínverjar
hafa á skömmum tíma náð ó-
trúlega miklum árangri í þeim
vfsindum og beirri tætoni sem
á okkar dögum er talin fbrsenda
þess að ríki teljist stórveldi.
Stjómir ýmissa nágrannaríkja
Kína, og þá fyrst og fremst
iapanstoa stjómin, hafa eins og
iafnan áður mótmælt harðlega
kínversku kjamatilrauninni,
sem þær telja ógnun við þjóð-
ir sínar, þó ekki væri nema
vegna þeirrar mengunar and-
rúmsloftsins sem hún hlýtur að
hafa í för með sér. Tækniafrek
Kínverja mun hins vegar vafa-
laust nú' sem fyrr verða þeim
álitsauki með hinum fátæku
bjóðum heims. Og þótt vissu-
lega beri að harma sérfwert
storef í vfgbúnaðarkapphlaup-
inu, hver svo sem í hlut á,
verður Kínverjum ektoi með
neinni sanngimi álasað fyrir að
reyna að búa sig sömu vopn-
um og þeir eiga sem hafa nú í
nær tvo áratugi setið um land
þeirra. — ás.
Nasser treystír ná
valtloaðstöðu sína
Hefur tekið við embætti forsætisráðherra og
forysitu flokksins Sósíalistabandalagps araba
KAÍRÓ 19/6 — Nasser, forseti Egyptalands, hefur nú
treyst völd sín með því að tafca í sínar hendur auk forseta-
emhættisins embætti forsætisráðherra og formennsku Sósí-
alistabandalags araba. eina stjómmálaflotoksins sém starf-
ar í landinu.
Soliman, sem verið hafði for-
sætisráðherra. gegnir nú emb-
ætti eins af fjórum varaforsætis-
ráðherrum. Nasser tók við for-
mennsku eða framkvæmdastjóm
Sósíalistabandalagsins af Aly Sa-
bry, og valdaaðstaða hans er hú
Hussein gefur nú í skyn að
Israel bafi fengið aðstoð
AMMAN 19/6 — Hussein Jórd-
anskonungur gaf f dag á fundi
með blaðamönnum f skyn að fót-
ur gæti verið fyrir fullyrðing-
um annarra leiðtoga araba um
að ísraelski flugherinn hefði not-
ið stuðnings annarra í stríðinu
gegn laraharikjunum.
Hussein sem jafnan hefur
verið vinveittur vesturveldunum
og þegið mikla aðstoð þeirra
forðaðist að ákæra nokkurt ein-
stakt land fyrir að haía sent
flugvélar til aðstoðar ísrael í
stríðinu, en hann sagði að Jór-
dönum léki mjög hugur> á að
komast að því hvort svo hefði
verið. Radarstöðvar Jórdana
hefðu nefnilega gefið um hað
vísbendingu að sá loftherafli sem
beitt hefði verið í stríðinu af
hálfu ísraelsmanna hefði verið
meiri en þeir hefðu ráðið yfir.
Þau gögn sem aflað hefði verið
í jórdönsku radarstöðvunum
hefðu verið send með fulltrúum
Jórdana á aUstherjarþingið í
New York.
enn öflugri en hún var fyrir
stríðið en hann sagði sem
kunnugt er af sér forsetaembætt-
inu eftir ófarir egypzka hersins,
en afturkallaði afsögn sfna fyrir
eindregin tilmæli bingsins.
Þá hefur Mahmoud, Fiawzi
verið skipaður varaforseti, en
hann var áður einn af varafor-
sætisráðherrunum og fjallaði bá
um utanríkismál. Hann verður
sérstakur ráðunautur Nassers um
þau mál og er nú fyrir egypzku
sendinefndinni á þingi SÞ.
Ýmsar aðrar breytingar hafa
verið gerðar á stjóm landsins,
m.a. skipaður nýr landvamaráð-
herra og fyrir helgina hafði yfir-
stjóm egypzka hersins verið ger-
breytt.
Brandt að koma
Willy Brandt, utanríkisráð-
herra Vestur-Þýzkalands, er um
þessar mundir að leggja upp f
nokkurra daga ferð um Norður-
löndin. Hingað til lands kemur
hann n k. fostudag og hér dvelst
hann fram á sunnudagsmorgun.