Þjóðviljinn - 23.11.1967, Blaðsíða 4
4 SÍÐA — ÞJÖÐVILJINiNr — Fimjntudagnr 23. nówesrrtoer 1967.
Dtgefandl:
aiþýöu — Sósfalistaflokk-
Magnús Kjartansson,
Sameiningarflokkur
urinn.
Ivax H. Jónsson, (áb.),
Sigurður Guömundsson.
Siguröur V. Friðþjófsson.
Sigurður T. Sigurðsson.
Eiður Bergmann.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar. prentsmiðja Skólavörðustig 19.
Simi 17500 (5 linur) — Askriftarverð kr- 105.00 á mánuði. —
Lausasöluverð krónur 7.00.
Ritstjórar:
FYéttaritstjóri:
Auglýsinggstj.:
Framkvstj.:
Vald verklýðssamtakanna
'J'ugir verklýðsfélaga um land allt hafa nú þegar
tilkynnt þátttöku sína í þeirri varnarbaráttu
sem ráðstefna Alþýðusambands íslands gerði ein-
róma tillögu um og eru tilbúin að taka þátt í alls-
herjarverkfalli lsta desember, ef rétturinn til ó-
skertrar vísitölu verður ekki staðfestur. Ályktun
ráðstefnunnar um þessa baráttu heldur. ennþá gildi
sínu — það er alger rangtúlkun sem fram hefur
komið í blöðum að bréytt viðhorf hafi gert þessa
ályktun úrelta. Einhvern daginn má vænta þess
að kauplagsnefnd birti vísitölu nóvembermánað-
ar, samkvæmt verðlagi um síðustu mánaðamót,
ásamt kauplagsvísitölu sem samkvæmt samning-
uim og lögum á að koma til framkvæmda frá og
með lsta desember. Þá eiga launamenn að fá bæt-
ur fyrir þær stórfelldu verðhækkanir sem orðið
hafa á mjólk og mjólkurafurðum, kjöti, kjötvörum
og kartöflum. Fyrir alþingi liggur hins vegar enn
frumvarp um að ræna þessari vísitöluuppbót, og
sú .tillaga hefur ekki verið aftur tekin. Því er við-
búnaður verklýðsfélaganna -alveg jafn brýnn nú
og harin var í upphafi.
§ú staðreynd að gengislækkun er síftan komin á
dagskrá eykur að sjálfsögðu nauðsyn þess að
félögin séu undir það búin að vernda hagsmuni
verkafólks. Það er augljóst af skrifum Morgun-
blaðsins og Alþýðublaðsins að stjórnarvöldin búa
sig undir mun stórfelldari gengislækkun en unnt
er að rökstyðja með fordæmi Breta. Slík gengis-
lækkun hefur þau áhrif sem allir þekkja, verðlag
á innfluttum neyzluvöruim snögghækkar og sú
hækkun hleður síðan utan á sig eins og snjóbolti.
Kjör manna eru undir því komin að launin haldi
í við þessa verðhækkunarskriðu. Fyrir því er hins-
vegar reynsla frá fyrri gengislækkunum þessarar
ríkisstjómar 1960 og 1961, að tilgangurinn er ekki
sízt sá að velta verðhækkununum yfir á launafólk
bótalaust. Árið 1960 var vísitölukerfið bannað sam-
fara stórfelldri gengislækkun og það tók verklýðs-
félögin fjögurra ára baráttu að fá þær öryggis-
ráðstafanir leiddar í lög á nýjan leik. Launafólk
hefur fulla ástæðu til að óttast það að viðreisn-
arstjómin hafi ekkert lært og engu gleymt.
JJíkisstjómin hefur skýrt svo frá að hún vilji ha'fa
samíráð við verklýðshreyfinguna um ráðstafanir
sínar. Áhrif þau sem fulltrúar verklýðshreyfing-
arinnar kunna að hafa í þeim viðræðum fara ekki
eftir röksemdum þeirra og málstað, heldur eftir
því valdi sem þeir hafa að bakhjarli. Þess vegna
munu ákvarðanir ríkisstjórnarinnar þessa dag-
ana fara eftir því hversu einörð verklýðssamtök-
in eru í viðbúnaði sínum; saimstaða launamanna
nú hefur úrslitaáhrif á það hversu erfið þau verk-
efni verða sem framundan bíða. Þess vegna er á-
stæða til að hvetja verklýðsfélög um land allt
til þess að búa sig undir það af fullri alvöru að
tryggja hagsmuni verkafólks og heiður samtaka
sinna. — m.
I
GUÐAÐ Á GLUGGA
Ég minnist þess ekki að
haía séð Stundina okkar jaín
góða, tónlistartíma Egils Frið-
leiíssonar og barnanna úr
Öldutúnsskóla, myndina af
hömstrunum og naggrísunum,
Rannveigu og krumma, og
síðast en ekki sízt nýju
myndasöguna hans Ragnars
Lár.
Þríhjól fyrir tvö var ágaet
mynd, textinn prýðilegur.
Spumingakeppni sjónvarps-
ins: >ví eru fyrirtæki utan
af landsbyggðinni sett hjá í
þessari keppni? Teljast þau
ekki hlutgeng fyrirtækjum úr
höfuðborginni? Hefði ekki
verið eðlilegra að hafa þessa
keppni með svipuðu sniði og
þegar sýslumar, kaupstaðim-
ir og hreppamir hösluðu sér
völl í hljóðvarpinu og þótti
takast vel, heldur en að vera
að apa eftir bandarískum
. þáttum úr Keflavíkursjón-
varpi? *
Þetta með hjásetu fyrir-
tækja og einstaklinga utan af
landi minnir á þegar olnboga-
börnin voru látin éta það sem
aðrir leifðu.
Magurt þykir mér flyðrið í
Tungu, sagði blindi niðursetn-
ingurinn, en hann fékk ekki
annað en beinin, sem feitin
hafði verið sogin úr. Þessi
keppni virtist mér, auk hins,
heldur flausturslega undirbú-
in.
Leið krossfaranna: Þessi
mynd háskólamanna frá Cam-
bridge var í meðallagi góð.
Unga kynslóðin: Athyglis-
verð mynd fyrir þær sakir,
að hún sýnir uppreisnaranda
fáu myndir, sem komið hafa
fram í sjónvarpi, eins og Slys
Rejmis Oddssonar, Labbað
urn Lónsöræfi, Sjómannalíf
og Jeppaferð upp á Esju.
Þessar tvær síðast töldu
myndir, og þó sérstaklega
Sjómannalíf, glitraðu af list-
fengi. Harmonikkumúsikin
Yfirlit þess helzta á sjónvarps-
skerminum í síðustu viku
æskunnar fá útrás í tryllings-
legri tónlist gegn vitskertri
samtíð.
Úr Himalajafjöllum: Ekki
hefði okkur íslendingum þótt
beisin vinnubrögðin þeirra
Tíbetbúa í vegavinnunni. En
hvað um það, myndin var
góð.
Um segulmagn og segul-
svið: Það sem lífgaði upp á
þennan fræðsluþátt voru
kennslutækin og áheyrilegir
menn Ef þetta tvennt væri
ekki til staðar, yrðu þessir
þættir sem aðrir slíkir, þurr-
ir og leiðinlegir. Tvær ís-
lenzkar kvikmyndir: Það leik-'
ur ekki á tveim tungum að
íslenzkir kvikmyndatökumenn
standa jafnfætis erlendum í
kvikmyndagerð, það sýna þær
fyllti myridina angurværð
Þessar myndir hafa það einn-
ig sér til ágætis fyrir utan
allt hitt, sem vel er í þeim
gjört, að í þeim er hvergi
eyða. Þær streyma fram eins
og lífið sjálft með jafnri
ljóðrænni hrynjandi, gleðja
hugann og augað. Ásgeir Long
á þakkir skilið fyrir þetta
framlag si-tt . til kvikmynda-
gerðar.
Munir og minjar: Þetta er
sóma þáttur eins og hinir sem
á undan eru gengnir. Það er
ekki einungis að okkur séu
sýndir munir liðinna tíma,
einnig saga þeirra og kynslóð-
ar, sem þá handfjölluðu. Gæti
ekki verið styttra bil milli
þessara ágætu þátta?
Einleikur á píanó: Tónlist
hlýtur að eiga rétt á sér í
sjónvarpi. þó ekki geti. hún
talizt til léttmetis. Þó ég beri
lítið inngrip í tónlist, hafði ég
mikla ánægju af þessum tón-
leikum. Sérstaklega hreif mig
siðasta verkið, sem leikið var.
Úr fjölleikahúsunum: Þetta
vora óvenjuskemmtilegir og
fjölbreyttir fjölleikar.
Frú Jóa Jóns: Eins og oft
vill verða með framhalds-
myndir, þar sem hver partur
fyrir sig er sjálfstæður að
efni til, verða þeir misjafn-
ir að gæðum. Þannig er því
varið með Jóu Jóns myndim-
ar. Engin þeirra hefur þó ver-
ið fyrir neðan allar hellur
eins og sagt er um mjög
slæmar myndir. Þvert á móti
hafa margar þeirra verið
ágætar, þó ekki sé hægt að
segja að í þeim hafi örlað á
listrænni tilhneigingu. Sjón-
varpið hefur í mörg hom að
líta. Einn biður um list, ann-
ar um skemmtiefni, þriðji um
fræðslu. Þessu kvabbi reyn-
ir sjónvarpið að sinna. Við
getum því ekki búizt við ein-
tómum perlum og hörpudisk-
um frá hendi þess.
Blái lampinn: Það fer nú að
verða nóg komið af þessum
millibils sakamálamyndum
um misheppnuð ungmenni,
sem leiðst hafa út á braut
misindis og glæpa þar sem
aðeins einn vegur sker úr
um örlög þeirra. fangelsið og
gálginn.
Magnús Jóhannsson
frá Hafnarnesi.
!
I
I
I
k
i
Barnaheimilið að Tjaldanesi í Mosfellssiveit.
Kabarett-kvöld til styrkt-
ar heimilinu að Tjaldanesi
□ Á föskidaginn efnir
Lionsklúbburinn Þór til
kabarett-kvölds að Hótel
Sögu. Koma þar fram
margir þjóðkunnir leikar-
ar og söngvarar og efnt
verður til glæsilegs happ-
drættis. — Allur ágóði af
skemmtuninni rennur til
Barnaheimilisins að Tjalda-
nesi í Mosfellssveit.
Fyrir nokkrum áram stofn-
uðu 30 menn með sér félags-
skap og keyptu land í Mosfells-
sveit, þar sem bamaheimilið
að Tjaldanesi hefur nú verið
Kaupið
Minningakort
Slysavarnafélagí
tslands.
starfrækt í tvö ár. Vistmenn
eru 10, en þegar nýtt hús fyrir
starfefólk verður tekið í not-
kun, sem verður alveg á næst-
unni, er hægt að auka tölu
vistmanna um allt að helming.
Mjög mikiil aðsókn er að heim-
ilinu, en þar dveljast böm sem
hafa orðið fyrir áföllum, en
era ekki fædd vangefin. Böm^
' þessi eiga ekki samleið með
heiibrigðum skólabörnum og
stofnendum áðurnefnds félags-
skapar, sem heitir Styrktarfé-
lag Barnaheimilisins að Tjalda-
nesi, þótti það ómannúðleg
meðferð á börnunum að láta
þau dveljast á fávitahælum.
Kostnaður við byggingar,
landakaup, húsbúnað og annað
tilheyrandi nemur um 5 milj-
ónum króna, þar af eru áhvíl-
andi og ógreiddar skuldir lið-
lega ein miljón. Styrktarsjóður
vangefinna hefur lagt fram nú
þegar 1.750 þúsund kr., borg-
arsjóður hefur styrkt heimilið
með árlegum framlögum 1 og
Menntamálaráðuneytið greiðir
kennaralaun forstöðumanns.
Fjöldi einstaklinga, félaga og
fyrirtækja hefur styrkt heimil-
ið á margvíslegan hátt, oghefur
þar mest munað um styrk frá
Lionsklúbbnum Þór, sem nú
þegar hefur gefið heimilinu um
250 þúsund kr. og er nú að
hefja stórátök heimilinu tjl
styrktar.
Mikil verkefni og fjárfrek
eru framundan t.d. bygging
vinnuskála og föndurstofa og
heita forstöðumenn heimilisins
á alla góða menn og konur að
mæta á skemmtuninni annað
kvold og styrkja með því gott
málefni.
Meðal síkemmtikrafta verða:
Brynjólfur Jóhannesson sem
syngur gamlar og nýjar gam-
anvísur, Magnús Jónsson, óp-
erusöngvari, Friðbjöm Jónsson,
söngvari og nemendur í Dans-
skóla Hermanns Ragnars. —
Stjórnandi fagnaðarins verður
Indriði G. Þorsteinsson. Hljóm-
sveit hússins leikur fyrir dansi.
Aðgöngumiðar fást í Bókabúð
Lárasar Blöndal og á Hótel
Sögu.
Teflt á tvær hættur
„Teflt á tvær hættur" nefn-
ist ný bók, sem Skuggsjá gef-
ur út. Höfundur hennar erPer
Ilansson, Skúli Jensson þýddi.
I bókinni, sem er 175 blað-
síður, segir frá ungum manni,
sem lifir friðsælu lifi í Suður-
Noregi, unz Þjóðverjamir réð-
ust á Noreg. Á hemámsáranum
varð Gunvald Tomstad aðaxla
byrðar, sem enginn getur borið
án þess að bera þess merki
allan aldur, Hann varð að leika
hið svivirðilega hhxtverk svik-
arans, til þess að leysa ejhendi
störf sín i þágu upplýsinga-
þjónustu Bandamanna. Engir
sérfræðingar höfðu kennt Gun-
vald Tomstad að leika þennan
hættulega leik. Hann var á-
hugamaður í þessu hættulega
starfi, en lfklega þarf að leita
lengi í annálum styrjaldanna
til að finna mann, sem í mán-
uði og ár lék þetta tvöfalda
hlutverk með svo góðum ár-
angri við svona hræðilega erf-
Framhald á 9. síðu.
I