Þjóðviljinn - 01.06.1968, Blaðsíða 9
Laugandagur L júni 1968 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA 0
Einar Már Jónsson:
2. hluti
Öflugur lögnegluvördur bú-
inn kylfuim og rififiknm var uin-
hverfis Sórbcmne og nálægar
götur mánuda&smorguinLnin 6.
maí, þegar Dandei Cöhn-Bend-
it og félagar hans sjö komu
fyrir hinn háa agadómstól
syngjandi Intoi'nationaliinin. Bn
þrátt fyrir þennan lögreglu-
vörð söfnuöust simáhópar stúd-
enta saman í grennd við Sor-
bonme smemma um morguninn
og þeim fjöigaði smám saiman.
Þeir hrópuðu ýmis slaigorö,
einkum „leysið félaga otokar úr
haldi“, og „Sorbonne handa
stúdembum“, en lögregluþjón-
amir reyndu að tvfsitma þeim
með táragasi. Aldrei kom þó
til neinna átaka. Leitourimin
barst notokuð víða um hverfið
og síðan út fyrir það. Um há-
dagisþil minnkaðd spemean og
svo virtíst sem lögregluþjónum-
um hefði verið fælckað.
Við Boúl' Mich'
Bn um eitt-leytið komu
stúdentamdr að vísindadeild
háskólans, og voru nú um
4500 að tölu. Þeir lögðu bráitt
af stað fylktu líðd í mikla
kröfugöngu gegnum verzlunar-
hverfin á hægri baktoa Signu,
fram hjá Löuvresafninu og síð-
an til Sadnit-Germiain des Prés
á vinstri baikkanum. Á leiðinni
• hrópuðu beir ýmis sTagorð, en
hvergi kom til neinna átatoa.
Pylkingin gekto síðan eftir
Btyulevard Sainit-Germain, yfir
Boul' Mich1, unz hún kom í
grennd við Sorbonne, um kl.
þrjú. Þar var fyrir öflugur
vörður lögregluþjóna og lög-
reglumanma (,,C,iR.S.") gráir
fyrir jámum. Stúdentamir á-
kváðu að reyna að komast til
Sorbonne þrátt fyrir lögreglu-
vörðinn, og þeir gongu hæct í
áttina þanigað eftir Rue Saimt-
Jacques. Þá hófust skyndilega
fyrstu alvarlegu á'tök þessa
dags; lögreglan geröi mjög
snögga og harða árás á stúd-
entana og hrakti þá aftur nið-
ur á Boulevard Saint Germain.
Róstumar voru nú hatfnar og
þær jukust síðan jafnt og þétt
, allan dagi'nn. Stúdentamir
svöruðu um hæl, þeir ýbtu bíl-
um þvert yfir ganig.s1éttimar
til að skýla sér á bak við þá,
rifu upp götusteina og anmað
tiltaekilegt og grýttu því í
lögregluþjónana. — Lögreglap
varð að hörfa undan og reyndi
að hrekja stúdentana burbu
með táragasi en án áramigurs.
Noktoru síðar tótost l'ögreglu-
mönnunum bó að aika aftan að
þeím og hrekja þá tiil Maubert-
torgsins. Þar bjuggu stúdent-
amir um sig. í tvo tima héldu
þeir sig á torginu og f götum
umhverifis það og gerðu Tög-
reslunni hairðar hriðir. Margir
særðusf í þessutm átökum á
báða bóga.
Meðan þcssu fór fram,
mynduðust smærri hópar stúd-
enta víða um Latímuhverfið og
sló oft í brýrnu, þótt hairkan
: væri alls staðar minni en á
Maúbert-tonginu.
Um sex leytið var allstór
hópur stúdenta á Boulevard
Genmain milli Boul' Mich‘ og
Ödeon torgsins . og kaistaði
götusteinum í lögreglub.jóna,
sem stáðu í béttum röðum á
BouI‘ Mich‘. Lögreglubjónarn-
ir svönuðu með bví að kasta
tánagassprengjuim og reyk-
sprenigjum (sem virka edns og
táragas en eru mdfclu vorri), en
beir gerðu enga tilraun til á-
rásar. Loftið var orðdð tals-
vert mettað af táragasi, svo að
erfitt var að nálgast „vígMn-
una‘‘. Annar hópur stúdenta
stóð við gatniamót Bld. Saint-
Germain og Boul* Mich' í
grennd við lögregluþjónana, og
reyndu þeir að dreifa honum
með því að dæla á hann vatni,
en það virðist ekki bera árang-
ur nema stutta stund í einiu.
Skömmu síðar gekk sú tál-
kynning meðal stúdemtanna að
mótmælasamtooma stúdenta-
sambandsins væri að hefjast
við Denfert-Rochereau (tatevert
fyrir suninain Latínuhverfið) og
skyldu menn fara þanigað.
Hópur manma yfirgiaf staðinn,
en talsverður fjöldi var bó eft-
ir og hélt bardaganum áfram.
Þessu fór svo fram um noktora
hríð, ■ að stúdentar og lögreglu-
þjómar gerðu ' hverjir öðrum
sendinigar, hvor hopurinn á
sinn hátt, en börðust ekfci í ná-
vígi. Allt í einu kom stór lög-
reglubíll á ofsahraða aftan að
hópnum og óto í gegnu-m raðir
stúdentgnna. Þeir tvístruðust í
allar átítir, en bfllinn stoppaði
ektoi, holdur hólt áfram ferð
sinni. Skömmu síðar gorði lög-
reglan harða árás á stúdent-
ana, sem vora nú talsvert fæn-i
en áður, og dreifði hópnum
með kylfum og tðragasi. Flest-
im tókst að forða sér inn í
hliðargötur, og þegar ’ þoir litu
um' öxl sáu þeir lögregluna
koma hlaupandi inn á Ódeon-
torgið og berja án notokurrar
mistounna-r þá sem höfðu verið
of seindr að forða sér.
Slagorðin
Lögreglan hafði nú Ódeon-
torgið á valdi sínu og gerði
smáinmrásir inn í hliðargötur,
en stúdentarnir voru dreifðir
og veittu Htlá móts'pymu.
Nokkrir höfðiu hlaiupið áfram
eftir Bld. Saint-Germain í stað
þess að smeygja sér inn í hilið-
argötur. Þeir héldu bardagan-
um áfram þar á götunni milli
Ódeon og Saint-Germain des
Prés, og skýldu sér fyrir lög-
reglunni með því að kveitoja
rnitoið bál og löka þannig göt-
unni.
Allt í einu bárast rrý tíð.-
indi milTi manna í hliðargöt-
unum: „Nú era féíaiaarnir frá
Denfert-Rochereau að korna
niður Rue de Rennes“. En. það
þurfti efcki að segja þessi tíð-
indi, því að fótatak heyrðist í
fjairska og mikill söngur: Int-
ernationalinn.
Rúmlega tíu þúsund stúd-
entar komu gangandi niöur
Rue de Rennes í nofckuð skipu-
lagdri fylkingu. Þeir suinigu og
hrópuðu þess í milli ýmis
slagorð í taikt eins og: „Niður
með kúgunina", „kennara en
ekki íögregluþjónia" „leysið
féQaga okfcar úr haldi“, „stúd-
entar standa með verkamönn-
um“, „niður með lögreglurik-
ið“, „Sorbcame handa stúdent-
um“, „Roche á að segja af
ser“, og ,,C.R.S.=S.S.“ (C.R.S. er
heiti þeirra Iögregluhenmanna,
sem harðastir eru). Eininig
hrópuðu stúdentamir háðlsiega
þau' nöfn, sem þedm höfðu ver-
ið gefin: „tuigur óðra manna“
og „við erum smáhópur".
Þessari kröfugönigú varkröft-
uglega stjómað af hinum
harða kjarna , stúdentasam-
bandsins. Þeir mynduðu n. k.
„stúdentaigæzlusveit“, sem viax
si-tt hvoram megin fyllkingar-
inmar og gætti bess að allt
færi fram með ró og spekt. Á
leiðinni niður Rue de Rennes
gefck íylkingin fram hjá hlið-
argötu, þair sem sjá máttd í
f jarska táragasský og eltingar-
leiki. Um leið lokaði „sitúd-
entagæzlusveitdn" þessari götu
með þóttri manntoeðju og
hleyptd engum fnam hjá. Þeg-
ar nær dró giatnaimótum Rue
de Rennes og Bld. Saint-Ger-
maiíi fóra dranur af reyk-
sprengjum að heyrast á milli
slagorða. Ýmsir byrjuðu þá að
viða áð sér góðum bareflum
Og götusteiraum, sem þægdlegt
væri að kasta, en mér viriist
„stúdenitaigæzluisveifiir*" reyna
efitir megni að hafa hemil á
mönnum.
Or þessu þýddi þó lítöð að
reyna að stilla til friðar. Fylk-
ingin kom nú á Bld. Sainit-
Genmaln (við torgið Saint-
Genmain des Prés), skarnmt
írá þeim stað þar sem lög-
reglan var enn aö reyna að
sundra sibíðsmönnunum við
„varðeldinn“. Og það varð fétt
um kveðjur.
Götubardagi
Þótt mikldr atburðir hefðu
þegar gerzt í Datíniuhverfinu
þennan dag, voru það þó ekki
nerna smámunir á móts við
það sem nú fór L hönd á Bld.
Saint-Germiam. *
Um leið og stúdentamir
komu niður á boulevardinn,
létu þedr götusteinum riigna ytf-
ir lögregluna og hörfuðu
hvergi fyrir árásum hénnar.
Víglínan var á boutevardinum
nálægt þedm stað þar sem bál-
ið hafði verið kynt, en sters|i .
hlutí fylkingarinnar tók ser
stöðu á Saint-Germain des
Pres torginu og þar fyrir
an, Ýmsir þeir, sem vora á
torginu, fóra strax að rífa nið-
ur aiuglýsingastölpa, brjóta upp
götuna til að ná í siteina, taka
upp grindur, sem era uiban um
tré, Og ná í annað efni. Aðrir
mynduðu langar keðjur og létu
þetta efni ganga mann frá
msmnj að fremstu viglínunni.
Og áður en noikkuf vissi af risu
mikil götúvígi þvert yffiir boule-
vardinn: Stúdentamir veltu
Framhald á 13. síðu.
Sjúkralióar hlynna að særðum mönnum á Ode-torginu. — Ljósm. E.M.J,
V
»
4