Þjóðviljinn - 19.11.1968, Blaðsíða 3

í>riðjudagur 19. nóveraber 1968 — ÞJÖÐVILJINN — SlÐA ^
Málamiilun á fundi
kommánista / Prag
PRAG 18/11 — Fundi fullskipaðrar miðstjómar Kommún-
istaflokks Tékkóslóvakíu lauik í Prag í gær. Af breytingum
sem gerðar voru á æðstu st'jórn flokksins og af ályktun sem
fundurinn samþykkti má ráða að megináberzla hafi verið
lögð á að jafna ágreining innan miðstjórnarinnar með
málamiðlun.
Ákiveðið var á fumdimum að
skipa átta manna nefnd innan
forsæ-tis miðstj órnarinnar og
virðist ætlunin að þessi nefnd
fái æðstu framkvæmdavöld í
flokkraum í sínar hendiur. í
nefndinni eiga sætd flestir helztu
leiðtogar landsins, en hún mun
þó þannig skipnð að reynt er að
láta helztu arma flokksins eiga
þar fulltrúa E-nginn þessara átta
m-anna getur þó talizt í hópi
hinna „íhaldssömu" flokksleið-
toga, þ.e. þeirra sem eindregið
hafa verið andvígir endumýjun-
arstefnunni.
Mennimir átta í þessu nýja
„æðsta ráði“ flokksins eru þess-
ir: Alexander Dubcek flokksrit-
ard og einn nánasti samverka-
maður hans Josef Smrkovský
þingforseti. Þá þeir Oldrich Cer-
nik forsætisráðherra og Ludvik
Svoboda forseti. Því næst Stefan
Sadovsky, ritari miðstjórmar. og
Evsæn Erban. formaður té'kkn-
eska þjóðarráðsins. Að lokum
þeir Gustav Husak. ritari slóv-
aska flokksins, og Lubomir
Strougal varaforsætisráðherra.
Allir hafa þessir menn átt
meginþátt í þeirri endumýjun
sem orðið hefur í Tékkóslóvaikíu
síðan í janúar síðastliðnum og
enginn þeirra er úr hópi þeirra
sem taldir eru hafa óskað
eftir sovézku inmrásinni. Sadov-
sky er t.d. einn þeirra sem kos-
inn var í miðstjómin-a á hinu
leynilega og „ólögmæita“ flokks-
þinigi sem haldið var fyrsitu dag-
ana eftir innrásina. Lubomir
Strougal var einn ákveðnasti
stuðningsmaður Dubceks á mið-
stjórniarfundinum í aPríl, en þess
er minnzt að hann var innanrik-
isráðherra í fjögur ár á valda-
tíma Novotnýs, 1961 - 65, og hef-
ur þammig viss tengsl við „hina
íbaldssömu“. Guistav Husak var
í fylikimigarhrjósti fyrir endur-
nýjunarmönnum, en honum hef-
ur í seinnd tíð orðið tíðrætt um
þau misitök sem gerð voru af
þeim og verið eindreginn hvata-
m'aður þess að sammimgunuim við
Sovétríkin verði framfylgt í einu
og öllu.
Frami Strougals
Sérstaka athygli vekur frami
Strou'gals á þessum miðstjómar-
fundi. Hann var kosimm í fórsæti
miðstjónrarinnar og þó í „æðsta
ráöið“ innan þesis, enn/fremur
var hanm skipaður einn af ritur-
um flokksins og tekur bar að
auiki við forstöðu niýstofnaðrar
sikrifstofu sem annast á sérmál
tékíkmeskra kommúnista, en mið-
stjóimarfundurinn ákvað. ein-s og
við hafði verið búizt, að skjóta
á frest myndun sérstaks tékk-
neskis kommúnistaftokks til sam-
ræmis við þann slóvaska. Sú
fres'tun er talin vera að undir-
lagi Sovétríkjanna, eins og
reyndar líka frestun 14. flokks-
þingsins, sem ákvörðun veröur
ekki tekin um, hvenær haldið
verði, fyrr en einihvern tíma á
næsta ári.
Annar þeirra mannia sem nýi-
Framhald á 8. síðu.
Enn mikii ávissa á
gjaUeyrísmörkuium
BASEL og PARÍS 18/11 — Mikil óvissa ríkti enn í dag á
gjaldeyrismörkuðum vesturlanda og dró ekki úr henni við
það að engar ákvarðanir voru teknar á fundi seðlaibanka-
stjóra helztu ríkja auðvaldsheimsins sem haldinn var í Bas-
el um helgina — eða voru a.m.k. ekki kunngerðar.
Við því hafði verið búizt að
þeir myndu taka ákvarðanir um
einhverjar ráðstafanir til þess að
s-töðva gj aldeyrisbraskið sem
síðustu daga fyrir helgina olli
miklum glundroða í gjaldeyris-
málum vesturlanda. Svo var þó
ekki, eða a.m.k. var ekkert um
það tilkynnt að fundinum lokn-
um í dag, og bankastjóraimir
voru jafnvel enn fáorðari ee þeir
eru að jafnaði þegar þeir ræða
við fréttamenn.
Framboð á frönskum frönk-
um jófest enn og voru þedr sum-
staðar seldir á gengi sem er
fimmtungi lægra en hið skráða
genigi. Þýzka markið var hins
vegar eftirsótt sem áður og var
selt 4% yfir skráðu gen.gi.
Seðla'bankar helztu vesturlanda
eru sagðir hafa boðið Frakk-
landsbanka l.lOo miljón dollara
lán, en því boði hafi verið hafn-
að. f júlí fengu Frakkar slíkt
lán sem mam 1.300 miljónum
dollara, en það hefur ekki duigað
til að treysta gengi frankans.
Couve de Murville, forsætis-
ráðherra Frakklandis, saigði í
sjónvarpsávaxpi í kvöld að vand-
ræðin á gjaldeyrismarkaðinum
væru á eogan hátt bundin frank-
anum ednum. Það væri allt hið
alþjóðlega gj'aldmiðilskerfi setm
Fraimhaild á 9. síðu.
Báizt vii ágreiningi á fundi
kommánistailokka í Bádapest
BÚDAPEST 18/11 — í dag hófst í Búdapest fundur fulltrúa
kommúnista- og verklýðsflokka í 56 löndum og verður þar
enn rætt um þá heimsráðstefnu flokkanna sem fyrirhuguð
hefur verið og Kammúnistaflokkur Sovétríkjanna hefur
lengi lagt mikla áherzlu á að haldin varði. Talið er víst að
ágreiningur muni verða um ráðstefnuhaldið og munu t.d.
ítalskir kommúnistar enn sem fyrr vera því algerlega and-
vígir að ráðstefnan verði haldin, a.m.k. í náinni framtíð.
Zond-6 lenti,
Proton á loft
MOSKVU 18/11 — Skýrt var frá
því í Moskivu í dag að sovézka
tunglfl'aiugin Zond-6 befði koonið
aftur til jarðar og hefði lending-
in tekizt ágætlega. Gert er ráð
fyrir að Zond-flaugin hafi leht á
Indiandshafi eins og Zond-5.
1 gær var tilkynnt í Moskvu að
skotið hefði verið á tofflt nýrri
geimrannisóknarstöð af gerðinni
Proton. Þetta geimfar vegtur 17
lestir og er þvd þyngsta gervi-
tunglið sem sent hefur verið frá
jörðu. Því er ætlað að rannsaka
sérstaklega geimgeisla og verfcan-
ir þeirra.
Eigdnleigia hafði verið ætlunin
að unddrbúningsfuindurinn hæfist
í gær, en í gærkvöid voru flull-
trúar margra floikka ókomnir til
fundaxins, m. a .vegna þess að
fuindir stóðu þangað til í gær í
kommúnistaflokkunum í Pórniandi
og Tékkósióvakíu.
Upphaflega hafði reynidar ekki
verið gert ráð fyrir því að halda
þyrfti þennian undirbúningsfund,
þar sem til stóð að sjálf heixns-
ráðstefnan hæfist í Moskvu 25.
þ.rr). En innrás herja Vairsjár-
bandalagsins kdllvarpaði þedm á-
fonmum. Á fundi í Búdapest
skömmu eftir innrásina sem að
réttu laigi átti að vera síðasti
undirbúningsfunidurinn lögðust
fulltrúar ýmissa flakka, og þá
helzt flokkanna í Fraikklandi og
á ítalíu, gegn því að ráðstefnan
yrðd haldin á tilsettum tíma.
Helzta mótbána þeirra var að ti!l-
gangslaust væri að halda ró&-
stefnuna meðan hið óeðlilega á-
stand ríkti í Tékkóslóvakíu eftir
innrásina og hemámið. Nú eir
talið að sovézku fulltrúamir og
þeir seim þeim fylgja að mál-
uim muni vísa tiíl þess að fonm-
legur siamninigur hafi verið gerð-
ur milli Tékkóslóvakiu og Sovét-
ríkjanna um dvöl sovézks her-
liðs i Tékkióslóvakíu og eigi þessi
mótbára bví ekki lemgur við.
Það bykir víst að ítölsku full-
trúamir a. m. k. muni ekki fall-
ast á þessa röksemdafærslu og
muni þeir enn seim fyrr leggjast
fast gegn bví að heimsráðstefnan
verði haldiin í náinni framtið.
Fréttaritari franska blaðsins „Le
Monde“ í Moskvu telur sig hafa
góðar heimildir fyrir þvf að
sendinefnd frá ítalska fflokknum
sem þar var í siðustu viku hafi
lýst bví sikorinort yfir við sov-
ézka fflokiksleiðtoga að ítaldr muni
ekki fallast á beimsráð'stefnuna á
mieðan „bráðaibirgðadvöl" sovézks
beriiðs í Tékkóslóvakíu er ekfei
lokdð.
STYRKTARFÉLAG LAMAÐRA OG
* FATLAÐRA *
SÍMAR 24157 og 84560.
Verð miða
kr. 100.—
Dregið, 23.
desember 1068
Aðalvinningar:
Jeepster-Co mrnando-
bifreið.
Singer-Vouge-bifreið.
V auxhall-Vi va-bifireið.
15 AUKAVINNINGAR: Vörur eftir frjálsu
Sölustaðir:
Reykjavík: Innheimtusalur Landssímans.
Hafnarfirði: Bókabúð Olivers Stedns.
Akrureyri: Bókabúðin Huld.
Keflavík og Njarðvíkum: Verzl. Steina.
Sauðárkróki: Bókaverzl. Kr. Blöndal.
Sigiufárði: Bókaiverzlun Láruisar Blöndal.
Dalvík: Bókav. Jóhanns G. Sigurðssoniair.
vali, hver að upphæð 10.000,00 kr.
Sölufólk á eftirtöldum stöðum:
Húsavík: Sigurður Pétur Björrasson.
Vestm'anraaeyjum: Erla Baldvinisd, Svalbarða
Ólafsfirði: Helga Magnúsdóttir, Ægisgötu 3.
Akranesi: Katrín Karlsdóttir, Vitateig 4.
Grindiavík: Þórdís Sigurðaird., Víkurhraut 34.
Gerðum: Finma Pálmiadóttir, Sveinssitöðum.
í Sandgerði og Selfossi eru miða.mir bomir heim
til símnoterada.
Meiri erfiðleikar
Þá bendir ræða sam Gian-
cario Paietta, ítalski fuBltrúinni á
pólska fflokkslþdraginu hélt í sfð-
ustu viku eindregið í söímu átt,
enda þótt hann fjallaðd ekki þiedn-
línis um ráðstefnuna. Pajetta
nefndi bá ,,erfiðleika“ sem kom-
ið hefðu upp í hirani ailþjóiðttegu
verkfl'ýð'shrevfimigu og bœtti við
að „atburðimir í Tékkóslóvaikfu
undanfama mánuði og misjafnt
mat hinna ýmsu kommúnista-
fflokka á boím hefðu enn aukið‘*
bá erfiðleika.
Af attlri ræðu Pajetta mátti
marka að Kommúnistafttokkur
ítailíu hefur að engu leyti skipt
um skoðun á inmrásinni í Tékkó-
sttóvalkíu og hemámdnu sem
fflokkurinn befur tallið brjóta í
bága við grund'Vallarregttur um
samiskiDti sósíalistíslkra rflcja og
komimúnistafflokkanna. Sama
mátti reyradar marka af ræðu
beirri sem franski fulltrúinn á
oóttska flokfcsbiragitnu, Franeois
Billoux. flutti þar.
Það vakti nofckra aitlhygtti að
beir Pajetta og Billoux fttuttu
e'kki ávörp sín fyrr en lanigt var
liðið á bingið í Varsjá; venjan
hefur verið sií að fultttn'iar fflokk-
anraa á ftalíu og í Frakklandi
flyttu ávörp sln í síðasta laigd
strax að lofcnum ávörpum full-
trúa þeirra fflokfca sem fara með
Framhald á 9. síðu.
Höfum opnaö jólabazarlnn
Allar vörur enn á gamla verbinu
Bókabúð Aftáls og menningar