Þjóðviljinn - 25.02.1969, Qupperneq 7

ÞKiðjulagur 25. fébrúar 1969 — í’JÓÐVTLJTNTSr — SÍWA J
Verðlaunaflikurnar. — Lengst til haegri hettuúlpa Guðrúnar Jónasdóttur og herrapeysan, sem fékk
2. verðlaun.
Prjónasamkeppni Álafoss lokið
257munir bárust í keppnina,
margar skemmtilegar nýungar
2f*7 lopaflíkur og rnunir frá
konum úr öllum Iandshlutum
bárust að þessu sinni í prjóna-
samkeppni Álafoss, en þetta er
í annað sinn sem fyrirtækið
efnir til slíkrar keppni til að
leita nýrra hugmynda og auka
þannig fjölbreytni handgerðra
lopamuna sem hægt er að
framleiða hér.
Bárust nú margar mjög fal-
legar peysur og aðrar flfkur, og
var áberandi að litaður lopi
var meira notaður en í fyrra,
oft raðað í falleg mynztur. At-
hyglisverðasta nýjungin nú að
mati dómnefndar var ljómandi
falleg hettuúlpa í sauðalitun-
um, prjónuð af Guðrúnu Jón-
asdóttUr. Löngufit 38, Garða-
hreppi, sem hlaut 1. verðlaun
krónur 10.000 00. Er úlpan
fóðruð með popplíni og með
rennilás i hálsmálli. Þass má
geta, að Guðrún tók einnig þátt
í keppndnmd í fyrra og fékk þá
2. verðlaun.
Guðmundur Gís/uson látinn
Guðmundur Gíslaison læknir
að Keldum andaðist sl. laugar-
dag tæpra 62 ára að aldri en
hann var fæddur 25. febrúar
1907 á Húsavík.
Guðmuindur lauk stúdents-
prófi frá MR 1927 og kandidaiis-
prófi f laaknistfræði frá Háskólla
Islands 1935. Lagði hainm situmd
á sémám í Bretlamdi 1937—38
og fór síðan námsferðir baeði til
Breflands og Norðui’lamdBmna.
Guðmundur var stamfsmaður
Rianmsóknarstofu hásikólams vdð
namnsóknir húsdýrasjúkdóma
1935—1948 og síðan Tilrauma-
sitððvar hásikódans í meinafræði
að Keiduim í MosiMllssiveit, hafði
hamn þar uim skedð forstoðu
ramnisóknarsitöðvar búfjársjúk-
dóma, síðam var hamn sérfiræð-
inigur sauðfjársjúkdómanefndar
uimi ailmörg ár og loks ráðinn ,
ran n.v'yk nahlæk n i r í húsdýra-
sjrikdónvum 1958. Liggur eftir
Guðmiund fjöldi ritgerða og j
gncdna um búfjársjúkdóma. Þá j
átti Guðmundiur sœti í bygg- j
ingairacfnd Tilraunasitöðvar há-
skólians í meinaifræði að Keld-
um og var fðlaigi í Vísindafélagi
ísflendiraga frá 1957. Guðmund-
ur var kvænitur Karóilínu Ein- !
airsdóttur, eand. mag„ er lézt
fyrir nokkrum árum. I
Önnur verðlaun nú, krónur
5.000 00 hlaut Svaiva Finnboga-
dóttir, Erjubraut 15, Akranesi
fyrir herrapeysu, hneppta í
hálsmáli. 3.-10. verölaun, kr.
1.000.00, fongu Ingibjörg Magn-
úsdóttir, Breiðabliki 11, Nes-
kaupstað fyrir útprjónaða kven-
peysu, Freyja Aratonsdóttir,
Hvasisaleiti 57, Reykjavíik fyrir
kvenpeysu og húlfiu, Aðalheið-
ur Karlsdóttir, Bjargi Stokks-
eyri, fyrir kvenpeysu með belti,
Ingibjörg Ásgeirsdóttir, Bjark-
arbraut 9, Ðalvík fyrir telpu-
kápu og húfu, Guðbjörg Sveins-
dóttir, Holtagerði 42, Kópavogi,
fyrir drengjahettupeysu, Krist-
björg Magnúsdóttir, Sæbóli.
Hvammstanga, fyrir heklað
teppi, Tove Dahle Ragnarsson,
Ægissíöu 72, Reykjavfk fyrir
heklaða skó og Anna Magnús-
dóttir, Ytri Njarðvík, fyrir
herðaslá með ermum.
Dómnefnd skipuðu Hauíkur
Gunnarsson, Rammagerðinni,
Eh'salbct Waage, Baðstofunni,
Sigrún Stofánsdóttir og Gerður
Hjöricifsdóttir, báðar frá ís-
lenzkum hcimilisiðnaði.
Verðlaumaiflakurnar verða til
sýnis í glugga Álafosis, Þing-
holtsstræi 2, næstu þrjár vik-
umar og síðan sfcdlað tll eig-
enda-
Guðmundur Þorkelsson
sextugur
Það er orðin venja meðal
kunningja Guðmundar Þor-
kelssonar — þegar deilt er af
hita eða róið atf óvenjumikilli
hörku — að segja sem svo:
Það er eins og hann Guðmund-
ur sé kominn.
Og í dag er Guðmundur sex-
tugur. Þótt 60 ár séu ekki hár
aldur nú á dögum, þá er Guð-
mundur mikilu yngri en því
nemur. Að minnsta kosti er
hann margra ungra manna
maki ef hamn þarf að fylgja
eftir sfcoðunum sínum — ég
tala nú okki um ef stjómmál
ber á ffóma. Um flesta menn
iraá segja að þeir verði íhalds-
samir með aldrinum. Það kalla
rólyndir menn eðlilega þróun
og lffsþreytir menn þrosfca. En
Guðmundur Þorkelsson yngist
með aldrinum: hann verður æ
róttaekari — eftir því sem þörf-
in á róttaekni verður meiri.
Menn skulu efcki halda að hann
láti yfirbugast og ,,hætti að
huigsa urn pólitík“, eins og nú
er í tízku, þótt Rússar geiri sós-
íalismanum skráveifur eða þótt
alþýðan á íslandi hoildi álfram
að kjósa höfuðóvini sína í ráð-
herrastóla. X>ví or öðm nær-
Þess veffna er alltaf hressandi
að hitta Guðmund. Hann er
eins off vítamínspnauta, rífur
mann upp úr þungum þönkum
böQsýninnar eða, ef ekfci vill
betur til, upp úr hversdags-
leika pensónulegra áhyggna og
Guðmundur Þorkelsson
þeytir manni á svipstundu yfir
í heim stjómmálanna þar sem
ekfcert er manndnum óviðkom-
andi, og allra sn'zt Guðmundi.
Svo er hann skyndiloga þot-
inn á burt og sfcilúr viðmæl-
anda sinn eftir í uppnámi
vegna heimsiku mannanna og
vonzku heimsins, og auk þoss
ákveðinn í að leggja edtthvað
af mörkum í baráttunni fyrir
betri heimi.
Ekki má heldur gleyma vís-
unum sem hann sfcilur eftir í
sárabætuir- Þær fjaJla annað-
hvort um stjómmólin eða
kvenfólkið eða jáfnvel hvort-
tveggja í senn. Ekki hefúr
hann heyrzt yrkja um annað
efni. Lfklega eru visumar um
kvenfólkið jafnvel betri en
um pólitíkina, og er þá langt
til jafnað. Sagt er að þær hefðu
sumar hverjar framkaillað roða
á vöngum hispursmeyja áður
fyrr, hefðu þær métt heyra.
Hann er einn af þeim íslend-
ingum, sem nú gerast æ færri,
sem ennþá „yrkja af bragði“
eða jafnvel „kemur vísa í hug“
við hin ýmsu tækifæri, og hef-
ur til að bera „hið meðfædda
brageyra" eins og við tslertd-
ingar köllum það. Að minnsta
kosti koma hringhendumar
hikstalaust út úr honium.
Guðmundur er samt ekki
ffallalaus. Hann kann t.d- ekki
þá borgaralegu kurteisisvenju
að láta ókunnugt fólk í friði
með skoðanir sínar, finnist
honrjm þær óréttmætar- Ég
gæti sagt honuim til málsbóta
að hann sofni aldrei á verðinum
og að hann — sem sósía.listi —
hafi ekki leyifi til að Mta fólk
í friði, meðan óréttilætið tröll-
riður heiminum. Hvort sem
hann liggur voikur á sjúkra-
húsi eða situr uppduhbaður í
samkvæmi, þá tefcst honum
alltaf að gera vetbvainginn að
vígvelli-
Ég hef frétt af mörgum sigr-
um Guðmundar á hessum víg-
völlum og fyrir há þakfca ég
honum um leið og ég sendi
honum stórafmæliskveðju. Gæf-
unni sé þöfck að hann er aðeins
sextugur og á þvi eftir að
vinna margra slíkra sigra í
þágu okkar allra-
HKS
Fífíinu skal á foraðið etj'a
Ríkisstjórnin lætur nú hvert
höglgið af öðru ríða á laun-
þegum þessa lands, fyrst með
sfhækkandi vöruverði og dýr-
tíðarflóði, og nú með gerðar-
dómi á sjómennina og áform-
um um afnám vfeitöluuppbótar
á kaup opinherra starílsmanna
og annarra launiþega.
Það er vitað að ríkisstjórnin
sjálf hefur ekki kjark til að
höfja beina árás á verkailýðs-
samtökin, þó að hana vanti
elklki viljann. Hún hefur nú
att málaliðum sínum (atvinnu-
rekendum) á stað til barsmíða
á launi]>egum og fjölsfcyldum
þeirra með yfirlýisdngu um að
þeir muni ekfci greiða umsaimda
vísitöluuppbót á kaup launiþega
oftir þessi mánaðamót, og þeir
mogi herða sultarólina í auð-
mýkt.
En hinsvegar hefur ríkis-
stjómin ekki gleyrrat að umbuna
rraálaliðum sínum fyrir verfcið i
ýmsum styrkjum og lánurn.
Það sem kemur ríkisstjórn-
inni til að hefja árás á verka-
lýðs- og launiþegasamitökin
núna er hið mikla atvinnuleysi
sem hún hefur sQripulagt, og
það að þeir sem fé atvinnu-
leysisstyrk muni missa hann ef
til verfcfailla kemur. Jafnframt
vonar ríkisstjómin að vinir
heninar innan verkalýðssamtak-
anna muni rjúka upp til handa
og fóta og semja við méla-
liðana um að taka þeissa hót-
un sína til bafca og láta þann
árangur nægja. Þannig verði
komið í veg fyrir að verkalýð-
urinn beri fram eðlilegar kaup-
kröfur.
Ég sem eiwn a£ launþegum
þessa lands krefst þess fyrir
mína hönd og fjölskyldu minn-
ar að ekki verði á nednn hátt
samið við málaliðana um þess-
ar hótanir þeirra, en þeir verði
látnir taka afleiðingum þessara
verka sinna þegar að sfculda-
dögum kemur.
Það væri ólífct ofcfclur Islend-
ingum, ef við færum að semja
við einhvem byssubófa sem
hótaði að skjóta okkur, ef við
greiddum honum ekki þóknun
fyrir að hætta við það.
Ég skora hér með á afla laun-
þega að skipuleggja gagnráð-
stafanir til að mæta þessari
árás á launakjörin — minnugir
þeirrar ábyrgðar sem þeir hafa
gagnvart heimilum sínum og
(fjölskyldum.
Lannþegi.
Art Buchwald
HJÓNA SKIINA ÐA RMÁL
Ég vair hór á döguraum hjá
Peter Ustinov leifcara og ledk-
skáldi brezku, og við ræddum
um það hvemiig sýna mætti
hjóniaskilna'ðairatriði á sivdði
með mismunandi hætti eftir
því hvort áhorfendur eru ensk-
ir, franskir eða bandiarískir.
Við skulum ímynda okkur
til dæmis atriði úr leikriti af
þeirri gerð sem Englcndiragar
setja saman:
George: Jossie . . .
Jessie: Mmmmmm, m.
George: Það er dálítið sem
mig lanigar til að biðja þig um
ef-tir andartak ( í reynd gerdst
það eftir tvo og hálfan þátt).
Jessie: (f harðnesfcjulegum
tón): Jæja, Gcorge.
George; Ég . . . það er að
segja. . . Ég veit a-lls ekki
bvemiig þú rraunt tafca þessu.
Jessie: Ég held ég viti hvað
þú ætlair að segja.
George: Hvem-ig þá, það
var undarlegt.
Jessie: E.n núna er það orð-
ið of seint.
George: Já, ég held það.
Viltu viskí?
Jessde: Gjaima.
George: Að vissu leyti held
ég þetta hafj verið mín sök.
Jessie: Þú skalt ekki vera
að ásaka sjálfan þig. George.
George: Viltu sóda?
Jessie: Einn dropa eða svo.
George (með glas í hendi):
Er þetta gott svona?
Jessie: Þetta er stórfinit,
elskan.
George: Þér hefur aldirei
þótt það gott með ís.
Jessie: Aldrei.
George: Guði sé lo£ fyriir
það.
Jessie: Af hverju segirðu
það?
George: Af því að ísinn er
búinin. (Hann sezt þunglega).
Alveg búinn.
Fna-kkar, segir Ustinov,
mundu ledka þétta atriði öðru-
George: Elskan.
Jessie: Já, litla krúttið mitt..
George: Ég þairf að segja
þár dálítið. Ég hef fen-gið mér
ástkonu.
Jessie: Þú ert ekki að segja
mér n-eitt, sem ég ekfci veit nú
þegar.
George: Nei, ég ætlaði að
segj-a að óg hefi feragdð mér
nýja ástkonu.
Jessde: En h-vað verður þá
um Mairíu?
Geonge: Ég veit það ekki.
Jessie: Aum-inigja stelpan.
. . . Ætli ég taki hana ekki
með mér á listsýningu.
George (í ásökuniartón):
Gerðu }»að ef }>ú hefur ánœgju
af. Þú hof-ur nú aldrei verið
sériega blíð við hana.
Jessde (í enn þynigni ásök-
inarión): Þú hefur nú aldnei
komið með hnna hingað heim.
Geonge: Já, þú hefuir víst
rétt fyrir þér.
Jessie: En er hún mífclu fai-
legri en ég?
George: Já, miklu fallegri.
Jessde: Það er á-gætt. An-n-
ars hefði ég orðdð aifbrýði-
söm.
George: Hvent entu að flara?
Jessie: Ég hdtti þig i næstu
viku.
George: En Pierre í Paris?
Jessie: Ég veit það ekki. en
Léon er héma.
George: Hver er Léon?
Jessie: Hananú, heldunðu
bana að þú eigdr rraann ailveg!
Þar eð nú er komdð að
Baindaríkj amönnum sem leggja
stund á dirungwlegit raunsæd,
segin Ustinov, þá er rétt að
láta bláea í saxófón-a í nofckr-
um hiisium í krin-g og hi-num
megin við götuna er gnátandi
bam:
George: Það er dálítið sem
ég þarf að segja þén, Jessie.
Jessie: Ég vil skilraað.
Geonge: En }>ú hefuir ekki
hl-ustað á það sem ég ælln
að segja.
Jessie: Ó, í guðanna bænum,
við erum þó íullorðið fólk, og
við högum okfcur eins og böm.
Geonge: En hver er það sem
hæfcban röddina?
Jessie: Mamm-a sagði að
}>essu mundd Ijúfca svona.
Gearge: En . . .
Jessie: Við skulum ekkd ríf-
ast um það. Það er tóm
smekikleysa og ég hefi ekki á-
huga á smáatriðum.
George: Ætlanðu að halda
kjafti . . .
Jessie: Æptu efcfci srvorva,
George.
George: Ég æffiaði feana að
segja. . . .
Jessie: Ég held það sé sama
hvað vandamálið er, lögfræð-
imgar ofcfcar leysa úr því.
Geonge: Leysa úr hverjiu?
Jessie: Við sfculum vena
Art Buchwald
góðir v-inir. Bönrain þurfia ekki
að fcomiast að neiirwa.
Geonge: Hvert ertu að fiam?
Jessie: Reno, Mexieo-CSty,
Tucson. Ég sfcaJ senda þér
póstfcont og óg voraa að þú
verðin mjög haimdnigjusaimiur.
George (sent þunglamatega):
Ég hef aldirei hragsað til þess.
KamneJri ég gari það.