Þjóðviljinn - 17.09.1969, Blaðsíða 2

$ SIÐA — ÞJÖÐVIiLJINT'J — Miðvxfcudagiur iLT^ september 1S6SL
" . ■■-........................................................................................................................................
Læknadeilan á
Greinargerð stuðningsmanna
Daníels Daníelssonar yfirlæknis
Á Húsavík hefur undanfarið
sfaðið yfir dedla um læknamál
Sjúkrahúss Húsavíkur. Lands-
menn hafa átt þess kost, að
fylgja&t ögn með þessari deilu.
Birzt hafa í blöðum greinar yf-
irmanns sjúkrahússins, Daníels
Daníelssonar, svo O'g greinar-
gerð sjú kr ahússstj ómar um
málið, aiuk fréttapistla í útvarpi
og blöðum.
Ekki hefur þetta þó leitt tíl
þess, að almenningur geti gert
sér glögga grein fyrir málinu
í heild, og því þykir stuðnings-
mönnum Daníels Daníelssonar
rétt að láta frá sér heyra um
gang þess frá upphafi, eða svo
sem haegt er í einni blaðagrein.
Ráðinn yfirlæknir
Á Húsavík hefur á fjórða tuig
ária veæið rekið lítið sjúkrahús,
og var sá báttur á hafður, allt
til ársins 1966, að héraðslækn-
ir í Húsavíkurlæknishéraði
gegndi einnig störfum sjúkra-
hússiæiknis. Snemma árs 1966
er auglýst til umsóknar stairf
ýfirlæknis við sjúkrahúsið, en
. þá hafði fyrir nokkru verið
hafin bygging nýs sjúkrahúss,
sem gert var ráð fyrir, að gæti
tekið til starfa í ársbyrjun
1968.
Daníel Daníelsson hafði þá
um 7 ára skeið gegnt störfum
í Húsavíkurlæknishéraði, og
skoraði stjóm sjúkrahússins
einróma á hann, að sækja úm
stöðuna, sem honum er sáðan
veitt, og með samþykki land-
læknis, að því tílskiildiu, að
hann færi til framhialdsnáms
um eins árs skeið-
Er gerður samningur um
kaiup og kjör, svo sem venja er
til við hiiðsitæðar ráðningar.
Ráðnir nýir læknar
Daníel fór tíl náms í Svíþjóð,
og varð þá héraðið læknislaust,
og erfiðleikar á að fá hdngað
lækna. Þáð var þá almennt
þjóðfélagsvandamál, að fá
lækna' tíl starfa í direifbýlinu.
Þó réðust hdngað tvedr læknar,
Gísli G. Auðunsson, héraðs-
læknir, og Ingimar Hj álmars-
son, aðstoðarlæknir. Ráðning
þessara lækna hingað mun hafa
verið þeim skilyrðum bundin
af þeirra hálfu, að þeir settu
hér upp læknamiðstöð og fengju
tíl þess aðstoð og aðstöðu á
sjúkrahúsinu. Þessu mun þeim
hafa verið lofað af hálfu þeirra
manna, sem helzt stóðu fyrir
ráðningu þeirra, en þeir voru
Ingvar Þórarinsson, bæjanfulltr-,
Karl Kristjánsson, bæjaríull-
trúi, en þeir eiga báðir sæti í
bæjarráði, og bæjarstjóri Bjöm
Frdðfinnsson. Þessi ráðstöfun
gat að sjálfsögðu ékki sam-
rýmzt ráðningarsiamningi þá
nýlega ráðins yfirlæknis Daní-
els Daníelssonar, og hann var
ekki hafður með í ráðum um
þá skipúLagsbreyfingu á starfi
hans. sem þetta hlaut að ledða
af sér.
Tillaga um uppsögn
Skömmu eftír komu þeseara
lækna hingað fara að heyrasit
þær raddir, að þeir geti aldred
unnið með Dan. Dan. þegar tíl
komi, tíl þess séu grundvallar-
sjónarmið þeirra of ólík. Þessu
er hvíslað út á miUi rraanna
Iöngu áður, en farið er að
reyna að brúa það bil, sem
myndazt hafði, og áður en
nokkrar viðræður fara fram
á milli þessara aðila.
í sept 1967 er stríðsihanzkan-
Húsavík
um kastað, en þá flytur bæjar-
stjórinn á Húsavík tillögu um
það í framkvæmdiastjóm
sjúkrahússins, að Dan. Dan.,
sem þá er enn við fnamhalds-
nám, verði sagt upp störfum.
Þessi tíllaga náði ekki fram að
ganga þá.
Tilgangur með flutningi til-
lögunnar er auðsær. Þrátt fyr-
ir, að flutningsmanni og að-
standendum hans hafi átt að
vera það Ijóst, að hún næði
ekki samþykki sj úkrahússtj órn-
ar, þá átti hún vissulega að
vera vísbending tíl Dan. Dan.
að afturkomu hans væri ekki
óskað, hvorki af þeim læknum,
sem hér voru starfandi, né á-
kveðins hóps ráðamanna bæj-
arins.
Dráttur verður á, að nýbygg-
ingu sjúkrahússins Ijúki og
dvalartími Dan. Dan. í Sví-
þjóð framlengist um nokkra
mánuði, en ákveðið að ' hann
komi heim tíl stairfa 1. sept.
1968.
Bæjarráðsfundur
Á bæjarráðsfundi 11. júlí
1968. þar sem mættir eru bæj-
arstjóri og þeir tveir bæjar-
ráðsmenn, sem að ráðningu
læknanna stóðu (einn bæjar-
ráðsmaður var ekki á fundi).
E.innLg var mættur Ingimar
Hjálmarsson læknir og stjórn
sjúkrahússins. Á fundinum er
fyrir tekið læknamál og bókað
orðrétt: „Rætt um læknamál og
sjúkraihúsrraál á Húsavík og
grennd. Framtíðarsikipun
þeirra, ráðningu lækna og
væntanlegt samstarf þeirra,
húsnæðismál o,fl. Ákveðið að
sjúkraihússtjótm setji sig í .sam-
band við Dan. Dan. lækni, og
óski þe®s eindregið að bann
komi til Húsayíkur tíl við-
ræðna ekki síðar en 10. ágúst
um skipan þessara mála. Eng-
in breyting verði á húsnæðis-
málum Ingimars Hjálrnarsson-
ar læknis meðan úrsiit fást
ekki í aðalatriðum á skipun
læknamálanna“.
Þess verður að geta að Ingi-
mar Hiálmarsson læknir bjó
í búsitað yfirlæknis.
Svör Dan. Dan voru þa/u að
hann giætí ekki komið tíl skrafs
og ráðagorða þann 10. ágúst,
eins ög farið var frarn á, hann
væri enn í starfi, og að bann
kæmi með alla sína fjölskyldu
1. sept. eins og um hafði verið
talað, og hefði hann þegar sent
hluta af búslóð sinni tíl ís-
lands.
Þessi viðbrögð Dan. Dan., að
kotna ekki stnax til fslands,
túlka þeir sem neitun af hans
hálfu til viðræðna um málið.
Á fundi sj úkrahússtjómar
nokikru síðar þar sem m.a. eru
mættir Bjöm Friðfinnsson
bæjiarstjóri og Áskeil Einars-
son sjúkraihúsráðsm.aður, (báð-
ir með fundarsetuheimild því
aðeins, að rætt sé um fjárhags-
mál stofnunarinnar), er sam-
þykkt að ef Dan. Dan. getri sér
ekki að góðu að flytja inn í
tveggj'a herbergja íbúð útí í
bæ, þá þurfi bann ekki að
koma.
Sett reglugerð
Þegar þessar aðgerðir, sem
raunverulega er dulbúin upp-
sögn, duigðu ekki til að Dan.
Dan. segði starfi sínu lausiu
hér, svo sem þó mun hafa ver-
ið von hlutaðeigenda, heldur
stendiur fast á lagalegum rétti
sínum tíl búsetu í yfirlæknis-
bústað sjúkrabússdns, þá er
farið að leita nýrra ráða tíl
að koma honum burtu, þannig
að hann standi ekki í vegi fyr-
ir þvi, að hægt sé að efna lof-
orð þau sem hinum læknunum
voru gefdn við ráðningu þeirra,
enda kemur að því, að þeir
segja upp stöðuim sínum, og
var það í samræmi við þann
áróður sem rekinn var hér á
staðnum, að enginn læknir
gæt} unnið með Dan. Dan., og
aS þeiripa sögn, að enginn lækn-
lr hvar sem leitað væri feng-
ist heldur tíl þess.
Þessu faaifla þehr flengið
sjúkrahússtjómina til að trúa,
það sýna viðbrögð faennar á
þessu stigi málsins og síðar.
Þá er flundið upp á því, að
setja reglugerð um störf lækna
við sjúkrafaús Húsavíkur. Þessi
reglugerð virðist einvörðungu
hafá það mairtkmið eitt, að
skerða vold yfirlæknis eins og
þau eru ákveðin í sjúkraihúsa-
löigum.
Reglugerð þessi heíur þegar
verið birt í blöðum og henni
gerð viðhlítandi skil af Dan.
Dan. lækni, og þar sem hann
gerir grein fyrir bvers vegna
hann getí ekki samþykkt hana.
Hinir læknamir voru hins-
vegar samþykkix regluigerðinni,
og töldu með setningu hennar
ástæðulau&t að halda við upp-
sagnir sínaæ að sinni, og drógu
þær til baka, og eru síðan laus-
ráðnir við störf sín í héraðinu,
eins og sakir standa, og geta
því farið þegar þeim þóknast.
Brottrekstur yfirlæknis
Á fundi sjúkrahússtjórnar
24. júní 1969 er síðan siam-
þykkt eftirfarandi með 6 at-
kvæðum gegn 1 (Atli Baidvins-
son):
Hr. yfirlæknir Daníel Daní-
eisson, Höfðabrekku 12,
Húsavík.
Stjórn Sjúkrahússins í Húsa-
vík sf. hefux á fundi sínum í
dag samþykkt að senda yður
svohljóðandi bréf:
Eins og yðuæ er kunnugt, hr.
yfirlæknir, hefur komið til á-
rekstra milli yðar og sjúkra-
hússtjórnar, þar er þér hafið
eigi hlýðnast fyriirmælum
stjórnarinnaor og ekki virt vilja
hennar í sambandi við skipu-
lag á starfi lækna o.fl. við
sjúkrahúsið í Húsavík. Sjúkra-
hússtjórn telur að þegar a£
þessari ástæðu hafið þér fyr-
irgert rétti tíl stöðu yðar. Er
yður því hér með saigt upp
starfi sem yfirlæknir við
sjúkrahúsið í Húsavík.
Eins og máli þessu er háttað
telur stjórnin yður ekki eiga
rétt á uppsagnarfresti, en hef-
• ur þó ófcveðið, að uppsögn yð-
ar gildi með þriggja mónaða
fyrirvara frá 1. júlí n.k. að
telja. Þá er einnig lagt fyrir
yðu,r að rýrraa læknisbústaðinn
að Höfðabrekku 12 eigi síðar
en 30. september n.k.
Virðingarfyllst.
F.h. Sjúkrahússins í Húsa-
vík s.f.
Þormóður Jónsson, sign
Úlfur Indriðason, sign
Einar M. Jóbannesson, si,gn.
Hér er um beinan brottrekst-
ur að ræða, og af þeim sökum,
eins og í bréfinu segir „að
komið hefur tíl árekstra milli
yðar og sjúkrahússtjórnar“ o.
s. frv. Hér er ekki talað um
árekstra á milli lækna, sem þó
síðar er haldið fram.
Ekki liggur enn fyrir, hvort
uppsögn þessi stenzt fyrir
lögum, en úr því fæst væntan-
legia skorið innan skamms, en
þespi uppsögn fæst ekki stað-
izt gagnvart áliti alls þorra
íbúa læknishéraðsins.
Þeir hafa látið í ljös með
undirsfcriftum stuðning við
mólstað yfirlæknis Dan. Dan.,
og störf hans í héraðinu und-
anfarin • ár. Á örfáum döigum
var safnað 1397 undirskriftum,
sem fjögurra manna sátta-
nefnd, sem sett hafði verið á
laggimar, afhenti sjúkrahús-
stjórn á fundi, ásamt svohljóð-
andi yfirlýsingu yfirlæknis
daigs. 22. júlí 1969:
Vegna fjdida áskorana fólfcs
á Húsavík og svedtum Þingeyj-
arsýsiu hefi ég faiiizt 4 að
gegn^ störíum sjúkrahúslæknis
a Húsavík áfram samkvæmt
núigildandi reglugerð, að svo
mikl'U leyti,. sem hún brýtur
ekká 1 bága við læknissamvizku
mína, sbr. 4. gr. Codex Ethicus
(siðareglur lækna). ef stjóm
sjúkrahúss Húsavíkur fellst á
að afturkalla uppsögn sína á
starfi mínu við sjúkrahúsið.
Hins vegar tel ég, að um svo
veigamiklar breytingar sé að
ræða með setningu hinnar nýju
reglugerðar um sitarfrækski
sjúkrahúss Húsavikur. að ó-
hjákvæmilegt sé að láta firam
flaira athugun á bvort hún
stangist ekki að einhverju leytí
á við gildandi sjúkrahúslög.
Tel ég nauðsynlegt fyrir alla
aðila, er mál þetta varðar, að
sú athugun fari fram, hiver sem
niðurstaðan kann að verða.
Húsavík, 22. júlí 1969.
Daníel Daníelsson, læknir
sign.
Viðbrögð sjúkrahússtjómar
við undirskriftunum u,rðu þau,
að formaður hennar lætur
greiða atkvæði um, hvort við
þeim skuli tekið, og var það
samþykkt með 4 atkv. gegn 3.
Þetta em einstök vinnubrögð
og málsmeðferð.
Sjúkraihússtjóm svarar að
öðru leyti tilmælunum eftír
þriggjá vikna meðgöngutíma,
og bafnar öllum leiðum til
sátta, og breytti ekki fyrri á-
kvörðunum.
Sendinefnd til Reykjavíkur
Á fundi stuðningsmanna
Dan. Dan. sem haldinn var
14. áig. 1969 er talið fullreynt
að ekki náist samkomulag við
sjúkrahússtjóm, að hún aftur-
kalli brottvikningu yfirlæknis
úr starfi, og ef þessvegna sam-
þykkt að kjósa þriggja manna
nefnd, sem fari í umboði alls
þorra héraðsbúa til Reykjavík-
ur, tíl viðræðna við heilbrigð-
isyfirvöldin. í nefndina voru
kosin Þorgerður Þórðardóttír,
Hermóður Guðmundsson og
Gunnlaugur Briem sakadóm-
ari hefur sent blaðinu eftir-
farándi:
/Að gefnu tilefni vegna blaða-
skrifa undanfarið út af rann-
sókn, siem fram hefur farið
vegna ætiaðs refsiverðs at-
ferlis hjá Sementsverksmiðju
rikisins, skal eftirfarandi tek-
ið frarn:
.Rannsókn þessi hefur íarið
fram að kröfu saksóknara rík-
isins samkvæmt bréfi, dagsettu
6. september á fyrra ári. Var
í bréfi saksóknara gerð krafa
um það, að mál þetta verði tek-
ið tíl rannsóknar í sakadómi
Reykjavíkur, svo sem skjöl frá
ríkisskattstjóra, sem haft hafði
málið tíl rannsóknar veita efni
til og efni kunna að gefast til.
Segir ennfremur í bréfi sak-
sóknara um þetta á þessa leið:
„Verði rannsókn málsins eink-
um beint að brotum gegn þeim
lagaákvæðum, sem um ræðir í
bréfi ríkisskattstjóra, hvaða
einstaklingar hafi framið þau
og séu refsilega ábyrgir fyrir
þeim. Ennfremur verði rann-
sókninni beint að því að kanna
stöðu þeirra, sem brotlegir
kynnu að verða taldir með til-
liti til þess, hvort um opin-
bera starfsmenn hafi verið að
ræða“.
Rannsókn málsins hófst hinn
25. nóvember s.l. og var mál-
ið sent saksóknara ríkisins að
henni lokinni með bréfi, dag-
settu 2. april s.l. Eftir það hafa
tvisvar verið háð þinghöld í
málinu að kröfu saksóknara
tíl að kanna nánar tiltekið at-
riði.
Gunnar S. Karlsson. Ræddi
nefndin við heilbrigðismálaráð-
herra Jóhann Hafstein, land-
lækni og stjórn Læknafélags
íslands.
Árangur þeirra viðræðna var
sá, að heilbriigðismálaráðherra
gerir með bréfi daigs. 19. ág.
grein fyrir afstöðu sdnni á eft-
irfarandi hátt:
Leitað hefur verið efltir íhlut-
un ráðuneytisins um lausn þessa
vandaimóls.
Ráðuneytið vill ítreka það,
sem fram hefur verið tekið við
yður af þess hálfu, að hér er
um að ræða mál sem er í hönd-
um þeirrá sveitarsitjóma og fyr-
irsvarsmanna þeirra, er að
sjúkrahúsinu standa og á þvi
eðli rraálsins samkvæmt að leys-
ast heima í héraði.
Kunniuigt er. að rraargháttaðar
„sáttatilraunir" hafa fram fairið,
án þess að bera árangur.
Engu síður vill heilbrigðis-
stjórnin ekki skjóta sér undan
því að gera tilraun tíl mála-
miðlunar, ef þess er óekað af
öllum þeim aðilum, sem helzt
eiga hlut að máli, en þeir era:
Stjóm Sjúkrahússins í Húsavík,
hr- yfirlæknir Daníel Daníels-
son,
sýslumiaðurinn í Þirageyjarsýslu,
hr. Jóhann Skaftason, fyrir-
svarsmiaður sýslusjóðs og
bséjarstjórn Húsavfkur. ,
Þessi ákvörðun hefur í dag
verið bréílega tilkynnt framan-
Framhald á 9- síðu.
Rannsókn máls þessa fyrjr
sakadómi heíur verið tvíþætt,
eins og hún ber með sér. Hef-
ur hún annars vegar beinzt
að því að rannsaka greiðsl-
ur á föstum láunum starfs-
manna Sementsverksmiðjunn-
ar, greiðslur fyrir aukavinnu
og aðrar greiðsiur hvaða að-
iiar hafi tekið ákvarðanir um
þær og beri ábyrgð á þeim. Á
hinn bóginn hefur verið könn-
uð uppgjöf á greiðslum þess-
um til skattyfirvalda og rann-
sakaðar greiðslur fyrir ákvæð-
isverk, siem eigi voru taldar
fraim til skatts, Hafai alls 19
manns komið fyrir dóm, þar
á meðal stjórnarmenn. Rann-
sókn. málsins hefur beinzt að
þeim atriðum. er í bréfi sak-
sóknara greinir og kæruefnið
í gögnum þeim, er bárust frá
ríkisskattstjóra verði rannsak-
að, enda hafa engar tilteknar
kærur út af misferli verið
bomar fram. í dómi umfram
það, sem þar kemur fram.
Saksóknari ríkisins gaf út á-
kæru í máli þessu hinn 9. þ.m.,
eins og í fréttatílkynningu hans
greinir.
Rétt þykir að lokum að taka
fram vegna þrálátra skrifa um
mái þetta í einu af dagblöðum
borgarinnaf, að blað þetta hef-
ur aldrei leitað upplýsinga hjá
dómara máisins um rannsókn
þess.
Sakadómur Reykjavikur,
15. september 1969.
—<S>
And-
stæð sjónarmið
Að undanfömu hefur Dags-
brún beitt sér fyrir því að
verklýðshreyfir.gin á /&eykja-
víkursvæðinu kannaði sérstak-
lega hvaða ráðstaíanir unrat
væri að gera tii þess að bæta
úr atvinnuskortí nú þegar og
till þess að efllla atvinnuöryggi
til frambúðar. Hafa felögin.
unnið myndarlega að þessu
verkefni, og frumfcvæði þeirra
hefur valdið margvíslegu
fjaðraíbiki í herbúðum ríkis-
stjómarinnar. Hefiur ekki far-
ið dult að Bjama Benedikts-
syni og félögium hans hefur
verið meinilla vdð forustu
verklýðsihreyfingarinnar á
þessu sviði; forsætísnáðherr-
ann hefur viljað fjaMa um
þessi verkefini á lokuðum
kíikufundum en ekki á opin-
berum vettvangi. Samt hefur
Bjami Benediktsson ekki tai-
ið annað fært en að
taka fulltrúum verklýðsfélag-
anna af sýndairvinsemd. og
hann heflur nú þegar hedtið
þvi að beita sér fyrir sumum
þeim hugmyndium sem verk-
lýðshreyfingin leggiur áherzlu
á. Er þess að vænta að óttinn
við almenningsáilitid knýi rik-
isstjómina til mun víðtækara
undanhalds á sviðd atvinnu-
mála.
Hins vegar er ástæða tíl að
benda á að í viðræöum verk-
iý ðsih reyfi n gari n nar og rikis-
sftjómarinnar um þessi múl
mætast í rauninni ósættanleg
sjónarmdð. Tillögugerð verfc-
lýðshreyfingarinnar er öll fé-
lagsieg. Hún kannar hvaða
ráðstafanir séu naiuðsynilegar
til þess að efla aitvininuvegi
landsmianna og til þess að
tryggja fuilt atvinnuöryggi
og ber síðan fram kröf-
ur um leiðir til þess að
ná þeim markmiðuim, Aifstaða
ríkissitjámarinnar heflur verið
sú að markaðslögmál og gróði
ætti að skera úr um fjáríiest-
ingu og allar framkvæmdir;
opiniber afskipti og áætiumar-
búskapur væru af hinu illa.
Ríkisstjórnin heldur enn fasit
við þetta grundvallarsjónar-
mið. Á mieðain svo er ástatt er
undanhafld fyrir einsitökum
krafum verklýðsÆélajganna að-
eins stundairbótt, srvipuð því að
sauma nýja bót á gamaiLt flat.
Þess er að vænta að verk-
lýðshreyfiragin haíldi baráttu
sinni áfiram afl fullri reisn og
að almenningur taki sem virk-
astan þátt í þeirri sókn. En
þá skiptir að sjálfsögðu meg-
inmáli að verklýðshreyflingin
leggi áherzlu á hin félagsilegu
meginsjónarmið sín. skipu-
lagshyggju og markvissa á-
ætlunarstjóm í atvinnumálum
í sitað glundroða og uppgj afar.
Alþýðusamtöikin gieta aldrei
látið sér nægja það hilutverk
eitt að reyija að tjasila í við-
reisna.rflík sem fyrir löngu er
' hætt að hailda saumi.
— Austrl.
Gunnlaugur Briem.
Auglýsing
Viðskiptavinir vorir athugi að símanúmer
^' v
Fiskumbúðalagers S.I.S.
Silfurtúni er nú
4-20-00
Sjávarafurðadeild S.Í.S.
A thugun SementsverksmiBju-
máissns að kröfu saksóknara