Þjóðviljinn - 17.09.1969, Side 12

Ríkisstjórnin í fréttatilkynningu:
Akveðið að lána bvggingasióði
rikisins bráðabirgðafjármagn
■ B'laðinu barst í gser fréttatilkynning frá félagsmálaráðu-
neytinu þar sem greint er frá ráðstöfunum í samfoandi við
fjármagn til húsfoygginga. Er fréttatilkynningin mjög óljós,
en ráðstafanimar virðast þó vera í því fólgnar að Seðla-
bankinn veiti Byggingasjóði ríkisins yfirdráttarlán til þess
að hraða lánveitingum til umsækjenda' á tímabilinu til
júní 1970.
Krafa sú sam veiikalýösfélogin
á Reykjavíkursv.æöinu aíhentu
forsætisráðherra í stjórnarráðinu
í fyrradag var um vidbótarfjár-
rnBign 200 milj. kr. s-trax til hús-
bygginga, en ráðstafanir rikis-
stjórnarinnar virðast aðeins
ílóílgnar í því einu að láta Seðla-
bankann lána Byggingairsjóði
yfirdráttarlán, sem liklega verður
að borga u.pp á næsta ári á imjög
óhaigstæðuim kjörum.
í íréttatiikynningu ráðuneytis-
ins segir im.a. „Með þessari fyrir-
greiðslu mun Byggirigarsjóöi
kleift að ráðstafa samtals um 470
milj. kr. til íbúðaiána á níu mán-
aða tímabdli frá óktóber til júní.
Jafngiildir þetta fuillum lánum til
1100—1200 íbúða.“ Elkki kemur
hins vegar fram í fréttatil'kynn-
ingu rikisstjórnarinnar hve mikill
hluti þessarar upphæðar er yfir-
dráttarlán, né heldur kemur i'ram
hvort inn í þessari tölu eru lán-
Alvarlega horfir um læknaþjónustu á Norð-Austurlandi:
Læknjslaust frá Húsavík að
Egilsstöðum 1. október?
Miðvikudagur 17. septemiber 1969 — 34. árgangur — 201. tölublad.
■ Alvarlega horfir um læknaþjómistu á Norð-Austurl andi
í vetur og kann svo að fara, að læknislaust verði með öllu
á stórum hluta þessa svæðis, ef ekki rætist úr á næstunni.
Á wæðinu frá Húsavík til
Egilsstaðahéraðs og Seyðis-
fjarðar eru nú scm stendur
aðcins starfandi tveir héraðs-
læknar, á Kaufarhiifn og
Vopnafirði, en báðir á förum
þaðan 1. október n.k. og hafa
enn engir fengizt í þcirra stað.
Hafa þeir hvor um sig gegnt
tveim læknishéruðum, Raufar-
hafnarlæknir Kópaskeri og
Vopnafjarðarlæknir Þórshöfn.
Eru því horfur á að öll þessi
héruð verði læknislaus um
næstu mánaðamót
. Með þessu er þó ekki öll sag-
an sögð af læknaskS>rtinuim í
Þingeyjairsýslum og á Austur-
landi. Þannig er enginn læknir
í Breiöumýrarhéraði og gegna
læknamir á Husavík því. Á Húsa-
vík eru þrír læknar, en eins og
kunnuigt er hefur sjúkrajhús-
stjómin þar sagt yifiiríæikni sjúkra-
hússins upp störfum frá 1- októ-
ber n-k. óg hefur eniginn sótt um
stöðu hans. Eru 'þvi horfur á að
sjúkraíhúsið verði yfirlæknislauist
um næstu mánaðamót og aðeins
tveir læknar þa#' efitir til starfa
við sjúkrahúsið og til að gegna
nærliggjandi læknishéruðum, þ.e.
Breiðumýrar-, Kópaskers- og
Raufanhaifnarhéruðum auk Húsa-
víkurhéraðs- Og en-ginn læknir er
í Þórsihafnanhéraði eins og áðu-r
sagði.
Rannsókn dauða-
slyssins heldur
áfram í Sakadómi
4
Stanzlausar yfinheyrslur eru í
Sakadómi Reykjavíkur vegna
dauðaslySsins sem varð við Leir-
vogsárbrú aðfaranótt mónudags-
ins. Leikur grunur á að tveir
menn hafi verið í langferðabíln-
um þegar hann fór út af vegin-
urn, en ekki. gat rannsótonarlög-
reglan gefið fleiri upplýsingar í
gær.
Skýrsla háskóla-
nefndar í vélritun
í gæv barst Þjóðviljanum eftir-
farandi fréttatilkynning frá
menntamálaráðuneytinu:
Hiáskólanefnd hefur tilkynnt
ráðuneytinu, að hún hafi lokið
við skýrslu sína u-m þróun Há-
sköla íslands- Skýrslan verður
birf þegar fjölritun hennar er
lokið, væmtanlega fyrir 25. þ.m-
A Austuríandi er ástandið
þannig: aðeins eru skipaðir lækn-
ar í 3 af 10 læknishéruðu.m, en
auik þess eru settir læknar í . 4
héruð, sumir aðeims til skamms
tíma- Þannig er Vopnafjarðar-
læknir á förum um næstu mán-
aðamót eins og fyrr var sagt.
Þetta alvarlega ástand í heil-
brigðismálum og læknaþjónus-tu
í dreifbýlinu var aðalmál aðal-
fu-ndar ‘ Sambands sveitarlfélaga
í Austurlandskjördæmi, sem hald-
inn var á Vopnafirði helgina 6—■
7. sept. sl. Framsöguei: ind i um
þetta mól flluttu á fundinum þeir
Stefián Þorléifsson sjúkrahúsráðs-
maður í Neskaupstað, Arinbjömi
Kolbeinsson formaður Læknafé-
lags Iislands, Árni Bjömsson lækn-
ir og Sigurður Sigurðsson land-
læfcnir, en suk þeirra voru gestir
fundarins Jón Thora róðuneytis-
stjóri í heilbrigðismálanáðuneyt-
inu og Bjarni Bragi Jónssbn for-
stjóri Efnahagsstofnuin-arinnar.
Urðu miklar u-mræður um þetta
mál á fundinum og í lok hans
var saimþykkt einróma eftirfar-
andi ályktun:
„Aðailfundur Samibands sveitar-
félaga í Austurlandsikjördasmi
haldinn á Vopnaffirði 6. og 7.
sept. 1969, samiþýkkir svohiljóðandi
ÁLYKTUN
um heilbrigðismál og iæknaþjón-
ustu í dreifbýli:
1. Fundurinn lýsir ánægj.u sinni
yfir, að búið er að setja lóg um
læknamiðstöðvar í dreifibýli. 1 því
sambandi vill fundurinn benda á,
að hraðað sé ákvörðun uim stað-
setningu þeirra í kjördæminu og
tryggt verði fjáimagn ti-1 fram-
kvæmda.
2. Komið verði á samstarffi milli
Landspítalans og sjúkrahúsa úti
á landi með það ffyrir augum, að
um gagnkvæim skipti á læknuim
geti orðið að ræða og sem hag-
kvæmasta nýtingu sjúkrahúsanna
í landLrtu-
3- Skipulagðar verði ferðir sér-
fróðra lækna um landið, eftir því
sem aðstæður frekast leyfa, ó
svipaðan hátt og nú á sér stað um
ferðir augnlækna á vegum heil-
brigðismálastjónnarinnar.
4. Fumdurinn bendir á nauðsyn
þess, að bæta þjónustu tannlækna
í str.jálbýli og skorar ó heilibrigð-
isyífirvöld og sveitarstjómir að
gefa því máli fullan, gaum. Fund-
urinn telur sjólfsagt, að kostnaður
við tannlæknaþ^jónustu sé greidd-
ui' á sama hátt og önnur læknis-
þjónusta-
5. Ekki verður annað séð, en að
mjög alvaríegt ástand verði í
vetur vegna skorts á læknum,
bæði í héruðum og við sjúkra-
Framhald á 9- síðu
veitingar húsnæð smólastjórnar 1.
okt. og 1. des. næstkomandi út á
áður gefin lánsloitarð.
í fréttatilkynningu ríkisstjórn-
arinnar segir að lögð verði á-
herzla á að flýta útlánum til
íbúða sem eng'n lán hafa enn
vtríð veitt til en eru ýmdst fok->.
heldar eða geta orðið það fyrir
veturinn. .,Gert er róð fyrir að
gefin verði út lánsloforð um fýrrí
hluta lán til útborgunar frá 1.
nóv. n.k. út á allar lánshæf-
ar íbúðir, sem fokheldar voru 1.
ágúst sl. Lánað varður á
saima hátt út á iofcheldar en ó-
seldar íbúð-ir framkvæmdaaðiila.
„Allir eigendur einstakra íbúða
og fraimikvæmdaaðilar er skila
vottorði um fokheldar íbúöir á
tímabilinu 1. ágúst til 31. sept.
n.k. skulu fó lánsloforð um fyrrí
hluta lán til g-reiðslu 1. febrúar
1970. Er þess, vænzt, að þetta
hvetji byggingaraðila til að iilýta
í'raimikvaMndum og gera fokheldar
fyrir veturinn, svo að hægt sé að
hailda áfram fraimlkvæmdum inn-
ar.húss. Einnig er gert ráð fyrir
því að g'erðir verði áframhaldandi
saminingar við byggingarsam-
vinnufélög um útborgun lána
með mánaðiairlegum gireiðslum á
18 mánuðum“.
Ennfremur segir í fréttatil-
kynningunni að gert sé ráð fyrir
því „að hinn 1. desemlber n.k.
muni koma ti.l útborgunar við-
bótaríán út á aítlar þær íbúðir
er fengu fyrriihluta íán 1. októ-
ber n.k. og eiga kost á lokaláni
1. apríl 1970“.
E.ins og kunnugt er á 2. áfangi
fraimikvæimda FB í Breiðholti að
hcffjast í haust Um fjármögnun
þeirra Éramikvæmda segir ríkis-
stjórnin í fréttatiilkynningu sinn.i:
„í þessum áfangia verða byggðar
180 íbúðir, þar af 100 á vegum
rikisins, en 80 á vegum .Reykja-
víkurborgar. Áætlað er að til
fraimkwæmda farí 50—60 miljónii'
kr. frá Byggingasjóði á næstu 9
r.'uánuðum." Loks se’gir í frétta-
ti’lkynninigunni að íilkisstjóiTiin
hafi' ákvedið að ,,beita sér fyrir
sérstaikri 20 milj. kr. fjáröifiliun ó
næsta óri í því skyni að unnt
veirði að hrinda í framkvæmd
byggingaráætlunum á þeim stöð-
um utan Reykjavíkiu revæðisi ns,
þar sem hliðstæð þörf reynist
vera fyrír hendi.“
Loks seigir í fréttatilkynning-
unni: „Þá hefu,r ríkisstjlómin til
alhugunar nauðsyn aukinnar
tekjuöflunar vegna Byggingar-
sjóðs ríkisins, og mun það mál
verða tekið upp á alþingi'/
Listahátíiir verða
árlega í Reykjavík
— sú fyrsta verður næsta sumar
■ Listahátíð verður haldin í Reykjavík seinni hluta júní-
mánaðar 1970, með þátttöku íslenzkra og erlendi'a lista-
manna. Er stefnt að því að listahátíð í Reykjavík verði
framvegis árlegur viðþurður.
Höfuðáherzla verður lögð á að
kynna íslenzka list svo og nor-
ræna list og' alþjóðiega list. Nú
um nokkurt skeið hefur sérstök
stofnun, sem nefnist Listahátíðin
í Reykjavik og sér um undirbún-
inginn, .kannad hvaða efni er fá-
aniegt.
Bkki er unnt að greina sitrax
frá einstökuim dagskrárliðum en
þess má þó geta að fýrir milli-
göngiu Vladimir Askenazy fást
nokkrir heiimskunnir tónlistar-
menn til að koma hér fram á
listahátíðinnd. Má nefna, auk
Askenazy, hljómsveitairstjórann
André Prévin, söngikonuna Vict-
oria de los Angeles. fiðluleikar-
ann Isaac Parlman. píanóleikar-
ann Daniel Bareniboim og selló-
leiikarann Jacquline du Pré.
Gert er ráð fyrir sinfóníutón-
leikum, kaim’miertónléiikum, , ein-
sön,gstónleikum, kinkjuitónleikum,
leiksýningum, listdanssýningum,
' bókmenntakynningu, bókasýn-
ir.gu, myndlistarsýningu, sýningu
Framhald á 9. síðu

Guðrún Hclgadótiiir
Nýtt tölublað komið út af
Nýrri útsýn — ný ritnefnd
Guðrún Helgadóttir er nú
ábyrgðarmaður Nýrrar útsýnar
sem Alþýðubandalagið gefur út
mánaðarlega-
Þefcta kemur fnam í' nýju tölu-
blaði Nýrrar útsýnar sem blað-
inu hefiur borizt,
Meðal efinis í Nýrri útsýn er
ljóð eftir Böðvar Guðmundsson,
greinin Morgunblaðið og heimis-
friðanþingið eftir Guðrúnu Helga-
dóttur, birt eru viðtöl við sex unga
Islendinga, sem hatfa stundað nám
erlendis, Gunnar Karlsson skrif-
ar greinina 21- ágúst — dagur
sem ekki mó gleymast, Ásþiís
Skúladóttir greinina Barnið og
bninnurinn og Helgi Guðmunds-
son trésmiður skrifar greinina
Verkalýðshreyfing og pólitík, en
þetta er fyrsta greinin í greina-
flLokki Helga um verkalýðsmól,
sem mun birtast í næstu tölublöð
um Nýrrar útsýnar.
Auk þessa er í Nýrri útsýn ým-
iss konar eí'ni annað, fréttir og
fleira og sérsitök síða er helguð
Reykjaneskjördæmi: Þar er birt
ræða eftir Ulfar Þormóðsson og .
viðtal við Gils Guðmundsson, al-
þingismann.
Ný ritnefnd
Með þessu tölublaði Nýrrar út-
sýnar hefst starf nýrrar vitnefnd-
ar við blaðið og eru i ritnefnd
blaðsins: Áisdís Skúladóttir, Magn-
ús Jónsson, Gils Guðmundsson,
Guðnin Helgadóttir (óbmö Ölafur
Einarsson, Helgi GuðmundssOn.
Ragnar Arnalds og-Þórir Daníels-
son.
Fjaðrafok Matthíasar frumsýnt á Iaugardag
Veruleiki og
leikpersónur
■
/.
Alaugardagskvöld frumsýnir
Þjóðleiikhúsið nýtt leikrit
efitir Matthías Johannessen rit-
stjóra sem nefnist Fjaðrafok.
Áður hafa verið sýndir eftir
sama höfund tveir einiþáttung-
ar á litla sviðinu í Lindarbæ,
Eins og þér sáið og Jón gamili.
Jón gamli kom svo síðar í
sjónvarp, fyrst íslenzkra leik-
verka.
Á blaðamannafundi í gær
lýsti Guðlaugur Rósinkranz
ánægju sinni yfir því að hafa
fengið nútímaverk s,eim fjállaði
um nútímamól til sýningar-
Leikstjóri er Benedikt Árnason
og leikmynd gerði Lárus Ing-
ólfsson. Leikendur eru sjö:
Herdís Þorvaldsdóttir, Rúrik
Haraldsson, Valur Gíslason, •
Valgerður Dan, Þóra Friðriks-
dóttir, Bríet Héðinsdðttir og
Baldvin Halldórsson-
Matthías Jóhannessen sagði,
að í leitoritinu sjálfu væri allt
það sem hann vildi sagt hafa.
En, bætti hann við, hugmynd-
in ad því er eldri en margur
mun halda. Það er langt síðan
ég fór að velta fyrir mér vem-
legu vandamáli, sem er litla
manneskjan andspænis stóra
þjóðfélaginu. Hér er fjallað um
unglinginn,* vanda æskunnar,
niðurbrotin heimili, hvernig
menn drepa hvern annan hægt
og sígandi, um leið og menn
Matthías Jóhannessen
eru að leita að einhverskonar
hamingju- Og við getum sagt
að uppgjörið sé vOnin — þetta
er ekki harmleikur.
E”" g held að aðferö mín sé
framhald af Jóni gamla —
að reyna að sjá persónurnar
með þeirra eigin augum, lóta
þær tala sínu máli, en ekki
sýna þær eins og ég vil að
þær séu- Og þetta er ekki fram-
úrstefnuleikrit eins og Eins og
þéí Sáið var.
Hvað sem sagt er, þá tel ég
ekki að þetta fölk í leikritinu
eigi sér persónulegar fyrir-
myndir — þótt svipað fólk og
svipuö vandamál megi finna
hér eins og um allan heim.
kannski fremur í erlendum
stórborgum en hér- Þegar ein-
þáttungarnir vora sýndir,
gerðu menn mikið af þvi að
benda ,á persónur og segja sem
svo: þarna er þessi tiltekni
stjórnmálamaður, þama þéssi
ákveðni karl. En þetta er mis-
skilningur. £g hef yfirleitt ekki
trú á því að höfundur geti
kóperað nokkra persónu úr
lifainda lífi. Ingimar Erlendur
ætlaði að skrifa um mig í
Borgarlífi, en ég er þar hvergi
nærri- Samt finnst mér gaman
að vera persóna í bók efftir
hann. Mér er reyndar sagt að
ég sé persóna í einum fimm
skáldverkum, og í Svartri
messu ægilega lítill og ljótur
púki. Samt er þetta fyrirmynd-
artal reist á sandi. Svona ná-
tengt er þetta leikrit Bjargs-
málinu og ekkert umffram það.
En þið skuluð samt ekki hafa
þetta svo aifdráttarlaust, að
menn hætti við að koma og sjá
leikritið af því að það er ekki
um Bjargsmálið.
Eg vildi segja að lokum
að ég er leikstjóranum og
leikui'unum þakklátur fyi'ir
þeirra mikla starf — það
verður ekki öðrum en mér að
kenna ef illa fer. Og ég er líka
þaktolátur Þjóðleitohúsinu —
. það sýnir umburðarlyndi og
tailsvert hugrekki með því að
taka þetta veu'k til sýningar.
Og ég hefði héldur ekki skrif-
að þetta verk hefði leikhúsið
ekiki tekið einþáttungana tjl
sýningar á sínum tíma-
Það væri sök sér að skriffa
leikrit, eí maður þyrfti ekki að
vera á frumsýningiunni. ...
'1
/