Þjóðviljinn - 23.11.1969, Blaðsíða 1

Þröstur Ólafsson hagfræðingur á Efta-fundinum:
Ætlunin að treysta viðreisnina
í sessi með inngöngu í Efta?
Innganga íslands í EFTA er tilraun afturhalds-
afla í þjóðfélaginu til þess að frysta tíu ára gamla
viðreisn í landinu til frambúðar á kostnað almenn-
ings, sagði Þröstur Ólafsson, hagfræðingur á EFTA
fundi AEiþýðubandalagsins í Austurbæjiarbíói í
fyrrakvöld.
Gera á seinustu tilraun til að bjarga ráð- og dáð-
lausri valdastétt og fá um leið framtíðarábúð fyrir
efnahagsstefnu, sem er launafólki og öllum al-
menningi afar óhappadrjúg og fjandsamleg, sagði
Þröstur ennfremur. '
efkkd þjóðféilaigSilegt afil, heidur
illa launaður frímerkj asleik j a n
óvina sinna og megnar ekki að
koma neinu tii leidar.
Mér er það sannarlega ekki
að skapi að vera stóryrtur, en
lund. imín ýfist alltaf, þegarmér
verður hiuigsað tii skaplleysis ís-
lenzkrar alþýðu.
Þá saigði Þrösibuir:
Bftasinnar b’oða aiukna fjöl-
breytni atvinnuveganna mieð
inj.göngu ísllands £ Efta. Að
nnínu áliti verður þetta þver-
öfugt Erient sam íslenzkt fjór-
miagn myndd fyrst og fremstsog-
aist inn í sjávarútveginn, enekki
byggja upp nýjar áður óþiekktar
iðngreinar. Einihaeiflni efnahags-
lífsins yrði ekki minni en áður.
Ný stóriðjuver útLendinga með
niðurgreiddri onkai kailla ég ekki
fj ölibrey tniaul: ningu • Fraanleiðslu-
hættir þjóðanna verða að vera
á svipuðu stigi. Séu framieiðslu-
hættir einnar þjóðar á frum-
skeiði, þá bregzt kreddian og
hagnaður fríverzlunar er alllLur
þeirn megin, sem heildairfraim-
leiðnin er mest.
Einmitt þetta er atriði, sem
állir virðast gjeymia, þó sá þáitt-
ur Efita 'vandamélsins ásamt
Framhald á 12. síðu.
Þröstur Ölafsson, hagfræðing-
ur, flutti athyglisverða ræðu á
Efta fundi Alþýðuibandailaigsms í
fyrrakvöld. Þröstur saigði svo:
Eftir því sem Bfta 'málið er oft-
ar rætt, þeim mun meira hallast
menn á þá skoðun, að póflitísk
hlið þess sé þynigst á metunum.
Enn hafa engin rök veriðfærð
fyrir því, að við munum haign-
ast á inngöngiu • í Bfta, því að
miljón mianna markaðurinn, er
við eigum að vinna, er clþekikt
stærð nema hvaó við vitum að
hann er einokunarkenndur.
Dyntir tiliviljunar skópu Efta
og Efta varð till upp úr mistök-
um.
Sú stjórnmálahugsun sem ligg-
ur að baki hinum evrópsku
efnahaigsbandalöigum er ■ áhættu-
trygging hins kapítalísika hag-
^erfis. Með gaghkvæmum tengsi-
um og samruna deila auðhring-
arnir með sér fjárfestingaráhætt-
unni um leið og valdastéttir
þessara landa festa völd sín og
stöðu, því að hagkerfið er und-
irstaða valda borgarastéttarinr.-

ræðustól á Eftafundinum, til lUiðar við hann situr fundarstjórinn
(Ljósm. Þjóðv. A. K.)
Þröstur Ólafsson hagfræðingur í
Guðmundur J. Guðmundsson. —
MuniS
Happdrœffi
Þ]ó8viljans
• Nú er aðeins röskur mán-
uður þar til dregið verður í
Happdrætti Þjóðviljans 1969.
Þeir sem hafa fengið senda
miða í happdrættinu eru vin-
samlega beðnir að gera skil
sem fyrst. Tekið á móti skil-
um á afgreiðslu Þjóðviljans
að Skólavörðustíg 19. Símar
happdrættisins eru 17500 og
17512.
★
• Myndin er af aðalvinn-
ingnum í happdrættinu: —
Skoda 1000 MB.

úti á landi
Smifióníuhilijómisiveiit . Is-
latmds efnir til tómleiika á
Akranesi n-k. þriðjudag,
25. nóv., klL 21 og í Kefila-
vík imiidvikudaginn 26-, nóv.
M. 21. Em það tánlisitar-
félögin á báðum þessum
stöðum sem annast aHlan
undiribúninig tónileikanna.
Si'nifóníuMjómsveitin hef-
ur fyrr í vetur haldifl
tvenna tónleika aðra í. ná-
grenni ReykjaivaTkur, þá fyrri.
að Minni-Borg í Grímsmesi
óg 'hSna síöari að H'lógarði
í Mosfellssveit
Lífeyrissjóður bótasjómanna
Við lausn sjóimannadcilunnar
í febníar s.l. varð að sam-
komulagi, að stofnaður skyidi
lífeyrissjóður bátasjómanna er
taki til starfa í ársbyrjun 1970.
1 framhaldi af þessu samkomu-
iagi var á vegum Sjómannafé-
lagsins Jötuns, Vélstjórafélags
Vestmannaeyja, Skipstjóra- og
stýrimannafélagsins Verðanda og
tJtvegsbændafélags Vestmanna-
ejja haldinn stofnfundur lífeyr-
issjóðs bátasjómanna.
Fundur þessi vár xnjög fjöl-
mennur. í upphafi hans gerði
Björn Guðmundssom noífcki'a
grein fyrir aðdraigamda þessarar
sjóðsstofnunar, en að því loknu
útsicýrði Þórir Bergsson, .trygg-
in gafi'æðingur, ■ lög og regilur
sjóðsins, en þær hefur hann
sarnið- Skýrði hanrí einstakar
greinar og lögin í heiid. Að
skýringum hans loknum voru
lögin einrómia saimlþykkt.
I stjórm sjóðsins voru kjömdr:
Kristinn Pálsson, Björn Guð-
mundsson, Hjörtur Hermamns-
son, Magnús Jónsson og Hög.ni
Magnússon. Fundarstjóri var
Ingólfur Arnarson.
Ákveðið er að fé sjóðsins
skuli geyrnit og ávaxtað í Vest-
mammaeyjum og binda Vest,-
mannaeyingar mikiLar vonir við
að þessi sjóðsstofnun verói byggð-
artaginiu til hagsækiar í framtíð-
immi.
Hjalti Kristgeirsson hagfræðingur á Efta-fundinum:
Samdráttur og aukið atvinnu-
leysi hlýzt af inngöngu í Efta
□ 100 miljón manna markaður Eftia landanna er
sneisafullur af iðnaðarvörum. Óuppfylltar þarfir
eru vandfundnar, og listin er sú, að búa til nýjar
þarfir fyrir nýja framleiðslu. Annars staðar í ver-
öldinni er fólk með óuppfylltar frumþarfir, það
er sá helmingur mannkyns, sem býr við næringar-
skort. Þessar aðstæður /marka hlutskipti matvæla-
framleiðandans og matvælaútflytjandans, sagði
Hjalti Kristgeirsson í fróðlegri ræðu á Efta fundi
Alþýðubandalagsins í fyrrakvöld.
ar.
Þetta vita íslenzkir vaildamenn
og inngangan í Efta er óskiljam-
leg án þess bakgrunns.
Inngangan í Efta er aðedns
hluti af bví stjómarkerfi, seim
verið er að þröngva upp áokk-
ur. Síðan viðreisnarstjómin
komst til valda er búið að ium-
turna íslenzkum efnahagsmáilum
á þann hátt, að lögimál fjár-
magnsins fær æ meira svigrúm
til að móta sjálft þjóðfélagið,
Islenzka þjóðin hefur engar
þsrfir sjálf heldur aðeins fjár-
niagnið og umráðamenn þess.
Gengisfellingarnar báðar, hin
komiandi verðgæziu.löggjöf, ný
söluskattsilög. Allt eru þetta á-
fangar að sama markinu. Hver
borgar brúsann?
Kannski það sé þeirra mól að
framkvæma þá þjóðfélagsstefnu,
sem tryggir þeim völd og ábyrg-
ist hagsmuni þeirra. En það
er líka okkar mál, hvort við
þoluim þetta möglunairflaust eða
stöndum upp og segjum nei.
Hægri sdnnuð öfil hvaðanæva
úr þjóðfélaginu sækja nú fi-arn
á breiðum brautum. Þau móta
þjóðfélagið eftir vild og sér í
hag, en ætlast til áf launþeg-
um, að þeir taiki orð þeirra og
gerðir sem sjálfsagðan hlut. En
ekkert er sjálfsagt í þessum
heimi nema manneskjan sjálf og
minnimáttar er sá, sem veit
ekki, hvað honum er fyrir bezitu.
Svo lengi sem ísllenzk -ailþýða
er sundruð á milli margra
stjómmálafylkinga verður hún
Er skynsamlegt fyrir islenci-
inga að ganga í Efta? Er sjálf-
gefið að það liafi í för með sér
heillavæniega efnaihaigsþróun? Er
verkailýðsstéttinni baigur að Efta
aðild? Græðir atvinruurekenda-
stéttin á Efta? Er þarna nokik-
ur hætta á ferðum fyrir stjóm-
arfarslegt sjálfstæði?
Svona spyr mai'gur, og slfikra
spuminiga á að spyrja, saigði
Hjalti.
Bfta samningurinn felur í sér
fyrinmiæli um stefnu og aðgerð-
ir í ákveönum þáttum efna-
hagsimála, en. fuillliveldiið skerðir
hann ekiki beiniíiniis. Auk þess
er hann uppsegjanlegiur með árs
fyrirvai'a- Að sjálfsögðu getur
heildafstefna í . ef nahagsmálum á
grunidvelii Eflta aðildar veikt
svo mjög undirstöður þjóðanbú*
skaparins, að efnaihagslegu sjáilf-
stæði sé hætta búdn. Einnig
gæti svo farið, að erlendiir að-
ilar hredðruðu svo um sig í at-
vinnullífinu, að þeir settu stjlórn-
völdum kosti. Þetta gæti reynd ■
ar gerzt án Eífta aðiidar, en Efta-
aðild mundi að ölluim líkindum
greiða fyrir því, að svo yrðd. Það
scm hins vegar væri verulega
háskalegit, er c>að, að Efta teym-
ir okkur á banadegi sínum. inn
í Efnaihag.sbandailaigið' saigði
Hjalti.
Verklýðsihreyfingin þarf ekki
að vænta sér góðs af Bfta að-
ild, Eklki er ástæða til þess að
ætla annað en þrýstingur á það
að hallda kaupgáaíidi niðx'i ykxst
vegna breyttra saimikeppnisvið-
horfla og vaantanlega aukinnar
hlutideildar útlendinga í atvinmi-
reksitri.
Kaupgjald er hér lægra en í'
flestiym Eftalöndum, og ElEtaað-
ild mundi eklki hafa önnur sjálf-
virk lögmél í þessu eflni en
þi’ýsta kaupgjaldi frekar niðurá
stig Portúgala héltíur en toga
það upp á stig Svía-
Vöruverð mundi ekki lækka,
en sennilega breytast í þá átt,
að ýmsar dðniaðarvörur, siem nú
eru íraimileiddar hér að edn-
hverju leyti, mundu lækka í
verði, en í staðinn hækikuðuinn-
lendar nViatvörur.
Vandamál ríkjandi atvinnu-
leysis giet ég ekkd séð að leysxst
HjaMá Krisitgeiirs'son,
rnema með hagstáómarað;feröum
éætlunarib úskapar. Eflta aðild
þarf ekki endilega að bregða
fæti fyrir slfkan áætilunarbúskap,
en mundi samt vafaiaust vera
notuð tii að efla madkaðsbúskap.
Kann hefur hins végar neynizt
hér vera helzti óivin. ftaíllrar at-
vinnu, sagði Hjailtó.
Aðaleinkennd þedrrar atvánnu-
þróumar, sem Efta aðild er ætl-
að að ýta unddr hér á landii eru
fráhvarf frá þjóðlegum at-
vinnuvegum og efling nýrraiðn-
greina. Er þá helzt svo að skilja
að Msdlgúrvinnsla og álbnæðsla
séu fyrinmyndimar, en það eiru
hvoru tveigigja. hrieykslisífvTÍ r -
tæki, hvaið snertir arðsemí íyrir
Islendinga. I annam stað á að
efilast hér ýimiss konar samsetn-
ingariðnaðux', samaniber efltánfar-
andii Mausu úr Eflta sloýrsinnni
sivonafndiu, þar sem fjallað er
um reynslu annarra landa:
„Frjáls aðgangur að mairgifalt
sitærra mairkaði heifur gefið
tækilflæri til ýmáss komair hedlia-
vænlegra skipuilagsbreytmga
fiyrirtasikja, og sterkari vdðskipta-
samibönd hafa ledtt til fiyrir-
tækja — samstanfls landa í mdlli,
hvað snertir framliedöski, lausn
tæfcni'Iegra vandaim'ála og hag-
ræðinigu almiennt. „Þetta era
firómar hiugsianh',' en athygllrisvei-t
eir, að aldirei heifiur verið Ibent á
neitt ákveðdð í þessu samíbandi,
Fnamhadd á 1(2. síðu.
/