Þjóðviljinn - 01.08.1970, Blaðsíða 3

l3a**@a£ida8Uír -1. -ágö&t ,1970''— KlOÐVIÖPIÍNÍí-'—
TVO LJOÐ

ALLT SEM EG
Allt sem ég hugsa segi geri
hefur þegar verið hugsað
gert og sagt
áður
og svo mun enn
og aftur
ég tek þátt í náttúruspauginu
þrálátu og bitru
læt fangast
yfrið aum og úrræðalaus
eins og fiskur 1 neti
ásamt öðrum og enn öðrum
án greiningar
sundurþykkislaust
Æskuíólk víða «m heim fæir
nú sífellt meiri áhugia á al-
þjóðamálinu esperanto og
notagildi þess í heimi nútim-
ans. Æ fiteiri læra nú málið
á ári hverju, og þeim fjölg-
ar stöðugt, sem á því vilja
skrifa og yrkja, og er nú al-
gengt að sjá sögur og Ijóð
eftir ungt fólk í esperanto-
tímiaritum. Hér eru birt tvö
sýnishom slíkra æskuljóða í
íslenzkri þýðingu. Höfundur-
inn er 16 ára skólastúlka,
Judith Auld, skozk að þjóð-
emi, dóttir Williiams Auld,
eins þekktasta höfundar, sem
nú skrifar á esperanto. Auk
esperanto hefur Judith mik-
inn áhuga á tennis, skylming-
um, rökræðum og leiklist.
PETUR
Hann sagði að hann elskaði mig,
ég sagði að hann elskaði mig ekki.
Hann sagði að ©g væri falleg,
ég hló og neitaði þverlega.
Hann dáðist að ríki náttúrunnar,
ég gat nefnt það allt og skýrt.
Hann sýndi mér einlægni einfaldleikans,
ég fræddi hann um fyrirlitninguna.
Hann tók lífinu með þakklæti hjartans,
ég barðist gegn því með hnefunum.
Hann bjóst til að halda á brott,
og ég fylgdi í fótspor hans.
Baldur Ragnarsson íslenzkaði.
h
:

mmm I

ARTHÚR ÓLAFSSON:
SAMSTARF
TIL
VAKNINGAR
Nokkur verkanna í sænsku deildinnj á Ungdomsbiennalen í Osló. Þeir sem á myndinui eru, frá vinstri: Arthúr Ólafsson, höf-
undnr greinarinnar, Anders Carlsson og Guðmundur Ármann Sigurjónsson. —■ Ljósmyndari: Rose Österlin.
Síðastliðin ár hafa umræður um
menningarmál orðið mjög mikil-
vægur þáttur í sænskum stjórn-
málaumræðum, og sem þáttur í
þessum umræðum hófst í Gauta-
borg hörð gagnrýni á hlutverk
safnanna í þjóðfélaginu. Gagnrýni
á söfnin sem rykfallnar stofnanir,
dauðar og engum til gagns öðrum
en söfnurunum sjálfum og áhuga-
málum þeirra, leiddi til þess áð
nokkrir fundir voru haldnir til að
raÆa breytingar á starfsemi safn-
anna, eða aðrar breytingar sem
yrðu þess valdandi að húsnæðið,
sem söfnin hafa yfir að ráða, gæti
orðið almenningi til einhverra
nota. Fundir þessir voru haldnir
með fulltrúum safnanna og öðr-
nm áhugamönnum um safnmál,
ásamt gagnrýnendum.
Þeir aðilar sem stóðu að gagn-
rýninni voru að meirihluta ungt
fólk, sem taldi söfnin geta orðið
starfsemi sinni gagnleg, eða rétt-
ara sagt fólkinu að gagni. Hvers-
vegna er kastað ógrynni fjár í að
varðveita gamalt drasl, sem þar
að auki er notað til að upphefja
yfirdrottnun, kúgun og misrétti
fyrri tíma undir yfirskini gam-
alla menningarverðmæta? Söfnin
eru ftill af allskonar „verðmæmm"
yfirstéttanna og leggja aðaláherzlu
á að sýna hluti og láta það ógert
að sýna Iíf fólks fyrri tíma, nema
þá úrkynjunarsiði konunga, aðals-
manna og annarra tindáta, sem
lifðu sníkjulífi á alþýðunni.
Þessi gagnrýni leiddi svo af sér
að gagnrýnendur voru beðnir að
gera tillögur um sýningar og um-
bætur á starfsemi safnanna.
Vakti mikla
athygli
menn voru meðal þeirra sem
harðast gagnrýndu rykást safn-
anna. Allgott samstarf hófst með-
al þessara ólíku hópa og farið var
að velta fyrir sér hvað væri ráð-
legast að gera til að vekja söfnin
af þyrnirósasvefninum. Ýmsar
hugmyndir komu fram og þeirra
á meðal hugmyndin um að gera
sýningu um ferðir og flutninga,
bílinn og önnur farartæki, ásamt
þeim áhrifum, sem feiðatækni nú-
tímans hefur haft á menninguna,
og fyrst og fremst til að benda á
útþensluna og þá ógurlegu hættu
sem henni fylgir í þjóðfélögum, (
þar sem auðvaldið ræður ríkjum. L
Árangurinn varð sá að sýning- 4
in Vardagstrafik för VEM var (
opnuð almenningi í Konsthallen
í Gautaborg hinn 4. október 1969,
eftir nær eins árs undirbúning og
samvinnu arkitekta, listfraéðinga,
verkfræðinga, þjóðfélagsfræðinga |
og myndiistarmanna. Sýningin J
vakti mikla athygli um alla Sví- j
þjóð. Það kom í ljós að vanda- 1
málin, sem meðhöndluð voru, áttu (
erindi til fólksins. Dagblöð skrif- \
uðu fjölmargar greinar um þau (
vandamál sem sýningin fjallaði l
um og sýningin sjálf vakti mikla l
athygli sem slík. Það, að skapa í
samstarf meðai hinna ýmsu aðila /
um að tjá almenningi og upplýsa /
um vandamál öllum viðkomandi, J
eins og umferðarvandamálin, með J
myndum og texta og liljóðum og
þannig nota allar leiðir, sem gefa
skoðandanum réttasta mynd af
því sem sýnt er, er tvímælalaust
nauðsynlegur Iiður í að gefa
manninum í dag kost á sem fjöl-
þættustum leiðum til að skoða
umhverfi sitt og ástand, gagnrýna
og tjá sig, til að geta tekið saman
höndum og unnið sameinaðir að
þeim umbótum sem nauðsynlegar
eru til að sigra auðvaldsöflin.
Sýningin vakti blaðaskrif mörg-
um mánuðum eftir að henni var
lokið. Listatímarit skrifuðu um
þetta nýja sýningarform. Nokkúð
hefur kveðið að sýningum af
þessu tagi upp á síðkastið í Sví-
þjóð og sjónvarpið tileinkaði um-
ferðarvandamálunum heila kvöld-
stund síðastliðinn vetur, ásamt
mörgum minni og stærri þáttum.
Einnig var sýningin sýnd í sjón-
varpi og gerður var þártur með 1
tónlist sem samin var til flutnings
í sjónvarpi með myndum frá sýn-
ingunni.
Biennalinn í Osló
Eins og flestum mun kunnugt
var haldin sýning ungra mynd-
listamanna, ungdóms-biennal, í
Osló dagana 20. maí til 14. júní
sl. og var sýningin Vardagstrafik
för VEM valin framlag Svía á
biennalinn. Ungdómsbiennalinn
hefur farið fram þrisvar sinnum,
fyrst í Danmörku, síðan Finnlandi
og nú síðast í Noregi. Þessar sýn-
ingar eiga að sýna það sem er að
gerast í myndlist á Norðurlönd-
í sýningarskrána skrifar Knut
Fröysaa formála og segir þar
meðal annars: „Til þess að tryggja
að þessi sýning sé sýning ungra
manna hafa verið sett aidurstak-
mörk við 30 ár". Ekki er að sjá
að nokkitr önnur trygging sé fyr-
i-r hendi til að tryggja að það sem
sýnt er sé raunverulega það sem
er að gerast í myndsköpun meðal
ungra manna á Norðurlöndum í
dag. Hvernig velja til dæmis
gömlu mennirnir ungu fulltrú-
ana? Velja þeir þá ungu sem fara
í sporin þeirra eða þá hinna-ungu
sem þeir telja verðuga eftirmenn
Arkitektar, listfræðingar, þjóð-
félagsfræðingar og myndlista-
Lungu manns og bilar í enclalausum rödum. — Hluti stærri sani-
settrar myndar í sænsku sýningardeildinnl.
Fnasnihalid á 9. síðú.