Þjóðviljinn - 17.10.1970, Blaðsíða 7

Laugardaguir 17. októfoer 1970 — ÞJOÐVILJTNN — Sl»A J
.....¦"¦..... ' I .V.-.-.-.-.-.-.-.V...-.-.-....¦....-.............w.... ........v.............. ^.Y.W»H^v^[W^T^WW<W^v..MWWaW^^»í>ft«^mv.WY...... .viMSSB
ZEPO: „Ég flétta Wómsvciga fyrir hvern félaga minn sem fellur og nú er alveg sama hvað ég
flétta mikið, það verður aldrei nóg". — (Skemmtiferð á vígvöllinn).
Leikár Leikfélags Akureyrar að hefjast:
Verk eftir Aug. Strindberg
og Arrabal á fyrstu sýningu
Fyrsta fruimisýning Leikifélags
Akureyrar á þessu leiikári verð-
ur í kivöld, laugardag en þá
sýnir félagið „Draugasónötuna"
effcir August Strindberg og
„Skemantilferð á vígvöll-lnn"
eftir Fernando Arraibal. Leik-
stjór: ar Sigmrundur örn Arn-
grfmisson.
Leikrit eftir Strindiberg hefur
aðeins einiu sinni áður verið
fflutt af LA.. eða 1932-33, er
,,Fröken Júlía" var siýnd í leik-
stjórn Ágústatr Kvaram, seim
jaithfoairnt fór með hluitverk
þjónsins, en Júlíox lék Reigdna
Þórðardóttir. Mörg verk Strind-
bergs eru bó kunn vegna fflutn-
ings þeirra í útvarpi og þess
er skemimst að minnast að stjón-
varpið sýndi hina bráðskemtmti-
legu sögu hans „Heimaeyingar"
fyrir nokkru. Með hlutverk í
„Draugasónötunni" fara Jón
Kristinsson, Arnar Jónsson,
Helga Tlhorberg, Sigutrveig
Jónsdlóttir, Guðrniundur Gunn-
arsson, Jóhann ögmundssion,
Anna Tryggvadóttir, Björn Ei-
ríksson, Einar Haraldssion, Þór-
-<S>
Crundvaffarþættir hjúkrunar
Ingibgörg R. Magnúsdtóittir
hjúkranarkona á Akureyri hef-
utr þýtt og getff.ð út baeklinginn
..Hjúkrunarkiver — Gtrundvall-
arþættir hjúkrunar" eftir Virg-
iníu Henderson. Er bækllingur
þessi satminn að tilhlutam Al-
þjóðaisambands hjúkirunair-
kvenna, en höfundiuirinn er, seg-
fx í forrnálsorðum, „kunn fyrir
ritstörf sín og rannsóknir og
glöggan skilning á hjúkrunar-
tmtálum". Fiallað er í bæklingn-
um um hlutverk hjúkrumarkon-
unnar, frumþaríJir mannsins og
altm-enna hjúkirun, hjúkrunar-
þörf sjúkilings og einstaka
þœtti almennrar hiúfcrunar. 1
eftirmála segir: „Kver þetta er
skýring og skilgreming á hlut-
verki hjúkrunarkonunnar: Að
hjálpa einstafalingnuim, sjúkutm
sem heilbrigðum, í öliu, sem
stuðlar að heilbrigði og bata
(eða friðsælum daiuðdaga). Veita
aðstoð við það. sem hann sjálf-
ur myndi gera, hefði hamn tll
þess nægan viilja, þrótt eða
þekkingu ..."
„Hjúkrunarkver" er 64 stíður í
vasabroti, prentað í Prentverki
Odds Björnssonar hf. Akureyri.
Hlustaöu
Hlustaðu á mig litla líf
hlustaðu á boðskap minn
hlustaðu.
Ég kem eftir götunni
og horfi á fólki$..
Það hleypur og flýtir sér
og börnin horfa á leikföngin
sem þau eiga etkki.
Og ég berst með straumnum
eftir stræti lífsins
og horfi á fólkið
sem hleypur og flýtir séi
að ná í það sem það fær ekki.
ÁÞ
halla Þorstednsdóttir, Guðlaug
Ólaifsdóttir, oM, Þýðingu leiks-
ins gerði Einar Bragi.
Fernando Arrabal er fæddurí
spænsku Matrokkö, en býr nú í
París og skrifar á frönsku.
„Sketmmtiferðin" er skrifuð
1952 og er háðleikur uim stríð
og hernaðaranda. Leikrit Arra-
bafls hafa verið flutt víða una
heim s.l. 10-15 ár, en aðeins eitt
þeirra, ,,Fandö og Lís", hefur
verið fiutt á Isiandi, auk
„Skemmtiferðar á vígvöllinn"
sem flutt var í tfyrsta sinn hér
á iandi af Leikfélagi Reykjavík-
ur. Með hlutverk í „Skemimti-
ferðinni" fara Þðrhalla í>or-
steinsdóttir, Jóhann ögmunds-
son, Arnar Jónsson, Gestur
Jónasson, Einar Haraidsson og
Tryggvi Jakobsson. Þýðinguna
gerði JbTkuM Jakobssiotn og dans-
atriði æfði Þórhiidur Þorleifs-
dóttir.
í samlbandi við fyrstu frum-
sýningu vetrarins, hefst sala á-
skr:.ftarskírteina. sem gilda á
fjögur næsbu kvöldieikrit fé-
lagsins, en þau veita 25fl/n af-
slátt. Fyrirkomuiag þetta var
tekið upp í fyrra, og notuðu
sér margir bessi hlunnindi.
Æfingar standa nú yfir á öðru
verkefni félagsins; „Lysistrata"
eftir Aristofanes í þýðingu
Kristiáns Arnasonar, en það
verður frumsýnt í byrjun nóv-
ember. Lysiströtu leikur Brynja
Grétarsdóttir en samtafs taika
þátt í sýningunni um 20 manns.
Leikstióri er Brynja Benedikts-
dóttir, og stjórnar hún einnig
barnaleikritinu „Línu Lang-
sokk", sem byrjað verður að
æfa á næstunni.
Eru brasilískar kvikmyndir
tormeltar Norlurl.búum ?
Eftir því sem ffleiri kivik-
myndir frá þriðja heiiminum
eru sýndar í Danimörku komast
meiri vöflur á kviktmyndagagn-
rýnendur og áhorfenduir. Ser-
staklega á þetta þó við utm
brasiiískar kvikmyndir í anda
Cinema Novo stefnunnar svo-
nefndu. Á stfðustu tíu óruni
hatfa verið framlleiddar tmatrgar
athyglisverðatr tovilkmiyndir af
áhangendum þessarar nýju list-
stafnu. Hafa þær hlotið nær
30 alþjóðleg kvitanynda/verð-
laun. En það getur verið enfitt
að skilja myndirnar.
Nýtaga var frumsynd í Kaup-
mainnahöfn kvikimyndin „Land
í leiðálu" eftir brasilllfska kivik-
myndastjórann GlauJber Rocha.
Er þetta þriðja kvikmynd hans
sem synd er í Höfn í ár. í blöð-
unum B.T. og Ekstra Bladet,
fékk tovikmyndin annarsvegar
einkunina 4 og hinsvegar 5
stjörnur. Gaignrýnandi B.T.
staðhæfði, að kvikimyndin hetfði
ókunnugleg áhrif á norræna á-
horfendur.
Það er rétt, að erfiðlega getur
gengið að skiljá brasih'sku Cin-
ema Nbva myndirnar. Ekki ein-
ungis vegna sérkennilegs stils
þeirra, heidur einnig vegna
þess hversu fjariæg þau vanda-
mál, sem þar eru tekin til með-
ferðar eru „velferðarþjóðfélöig-
unum".
Einnig ber að taka tilMt til
þess, að Mkstjórair eins og
Glauber Rocha verða að fela
byltingarsinnaðan boðskap
myndanna í þaulhugsuðu form:.
þeirra, til þess að ögra etoki
beinlínis kvikimyndaeftirriti
hernaðaralræðisivaldsins. Má
nefna í þessu sambandi að bras-
ilísk yf irvöld bönnuðu skáldsogu
Henri Stendhals: Rautt cg svart,
aif því að þau sjá alHtatf rautt!
Má það teljast kraftaverk, að
kvikmyndastjórinn Rocha er
ekki meðal hinna rúimlega
12.000 poíitfsku tfianga í BrasiMu.
Við Norðurlandabúar höEum
ekkert tækifæri til að skilja til
fullnustu sögulegar, goðsöiguleg-
ar, félagslagiar og pólitfskar
fyrirmyndir, sem eru undirstaða
Cinema Novo-kiviikmyndanna.
Að minnsita kosti ekki á með-
an ferðalög titt landa þriðja
heitmBttos eru eins ikostnaðaírsöm
og raiun ber vitni. Fremur fá-
tækur stóirjairðei'gandi, láigróma
prestur og kjagandi lögregiu-
þjónn skjóta okkur ekki skelk
í bringu, á meðan við höfum
ekki huigmynd um, að þessi
þrenining er fuflltrúi fyrir meiri
skelfingu gagnvart lægri stétt-
unutm í Brasilíu heldur en
Gestapo og fangabúðir nazista
þýddu á sínum títma fyrir Bvr-
ópubúa. Þúsundáraríki Hitlers
varð ekki Qangh'ft, en í Brasilíu
þriðja heimsins hefur skelfíngin
og offoeldið verið dagUagt brauð
öldum sarnian.
Ahrif þessara kvikmynda
þriðja hetaisins á okkur eru
þau, að listin sé löng, liifið stutt
— óskiljanlega stutt, harö-
neskjulegt og sáraaukatfMlt.
(Ijausfleg þiýðing á grein eftir
Haffldlóir Sigurðsson í NB)
Brasilíski kvikiuyiulastjórinn Glauber Rocha að störfum (til
hægri).
Ég vil, ég vil, — nýr söng
leikur í Þjóðleikhúsinu
Um næstu tménaðatmiót tflrum-
sýnir Þjóðleikhúsið söngleikinn
„Ég vil, ég vil" í þýðingu Tóm-
asair Guðmundssonar skálds.
Söngleikur þessi er byggður á
leikriti, sem er mrjög þektot hér
á landi, leikritinu ,,Rekkijunni"
eftir hollenzka höfundinn Ja.n
de Hartog. „Rekkjan" var siýnd
fyrir 18 áruim í Þjóðleikihúsinu
og átti geysitegum vinsælduim
að fagna; urðu sýningar á
leiknuim nær 50. Leikararnir
Gunnar Eyjólfsson og Inga
Þórðardóttir fóru þá með hin
erfiðu og margslungnu hlutverk.
Söngleikurinn „Bg vil, ég vil"
hefur orðið með atfbrigðum vin-
sæll í öllum þeim löndum þar
sem hann hefur verið sýndur,
m.a. á öffllum Norðurlöndunum.
Leikurinn spannar yfir nær
Erik Bidsted, leikstjári og ball-
ettmeistari.
-®
Ný bók frá Almenna bókafélaginu
„HjartaB m gæz/a þess"
Nýlega er komcn út bók hja
Almenna bókafélaginu, sem
heitir „Hjartað og gæzla þess."
Höfundur bókarinnar er dr
Lawrence E. Laimb, bandarískur
hjartasérfræðingur og geámfara
læknir. Kom bókin út í Nev.
York á s.l. ári og fjallar un
æðakölkunarsjúkdáma og starí
semi hjartans. Það sem mest
ræður >um sltfka sjúkdóma í sv
köliluðum menningarlöndum <
mataræði fólks. Eru gefnar w
í bókinni froðlegar og hagnýt:
upplýsingar um viðeigandi mai
aræðd til þess að forðast fituút
felli í æðum. Þessar upplýsing-
ar eru að vísu miðaðar við
bandarískt mataræði og neyzlu-
venjur þar í landi. En við fijót-
legan yfitrlestui- á bókinni er
ekíki að sjá annað en að mikið
sé hægt að læra af þessum upp-
'N'singum miðað yið ísienzkt
•nataræði og neyzluvenjur hér.
Islenzka þýðingu á bókinni
'iefur annazt Þorsteinn Þor-
teinsson dósent í lífefna
ræð'. við Háskóla Islands
g kemst frá því verki á ákaf
ega skýrán og skilmerkilegan
átt. Þá hefur ritað formála aí
bókinni einn af yngri hjarta
sérfræðingum hér á landi, Árni
Kristinsson, sonur Kristins Ar-
mannssonar, fyrrveratndi rekitors
M.R Árni sfcýrir firá þeirri ugg-
vænlegu þróun hér á laindi, að
árið 1967 hatfi fjörutíu og fjögur
af hverjum hundrað dauðsföll-
um verið tjl komin af völdum
æðakölkunar í hjarta, heila eða
annars staðar í æðakerfinu,
Þessa gætir í enn rffcara mæli
hjá iðnvæddum þéttbýlisþjóð-
um og uiggvænlegar upplýsingar
eru í bólclnni um tiltölullega
unga menn er finna fyrir æða-
kölkun í ríkari mæli en áður,
eins og menn milli tvítugs og
þrítuigs. Flestum er þó hættast
á aldrmum milli fitmtrnitugs og
sextugs og kenna þá kransæða-
s,iúkdóms eða skyldra tilfelila.
Hér er mdkill örlagavaldur á
ferðinni og er hó^ðtmairkmið
bókarinnar að kenna rniönnum
að verjast hs.num mikla vágesti
í tæka tíð. JafntEramt að veita
þeim, sem þegar hafa kennt
Framhald á 9. síðu.
hál'fa öld í tsaffnMfi tveggja per-
sóna, katrls og koniu, og hefsit
á hjónavígslu þeárra. Síðan er
æviþráður þeirra raWnh, í btlíðu
og stríðu, allllt til eUiára, á
eintkar sfcemimitílegan og sér-
stæðan hátt. Þetba er í höfuðat-
riðum söguþráðurinn í söng-
leiknum, „Ég vil, ég vil."
I^eikartatrnir Bessi Bjarnaisoin
og Sigríður ÞorvaMsdóttir fara
með hin erfiðu og margbrotnu
hlutverk, en Láirus Ingóilfsson
gerir leikmiyndir.
Erik Bidsted er letetjóri
Bidsted er íslenzkum leikhús-
gestum að góðu kunnutr. Hann
var baMettmeisitairi Þjóiðljeik!-
hússinis í 8 ár, eða á átrunum
1952-1960. A þeim árum sivið-
setti hann og satmdi nokkra
balletta fytrir ÞjMiedlklhiúsr.ð, kd.
„Dimmalimto" og ,Jfig bið að
heilsa." Alls mun Bidsted hafa
saimið 27 balHieitta. Hann hefiur
stjórnaö söng- og dansatriðum
í ýmsum ágæitwrii siýrdngum hS&
Þjóðleikihúsiniu og tmé þatr nefna
„My Fair Lady*', „Taninga-
ást" og fl. og ffl.
Undanttarin ár hefur Bidsterl
stjórmað söngJeakijuim og badlleitt-
sýningum víða um lönd. Á síð-
ari árum má segja að Shann hafi
æ meir sniúið sér að sviðsetn-
ingiu söngleiikja og einnig ssvið-
setningu á aHvarleguim verkieifnr-
um. Hefur hann m.a. stjDffnað
stótrri uipptfærslu á „Hamnlet" í
Óðinsvéum fyrir nokikrum ár-
um. Bidsted er réðton baHett-
meistari ÞjóðleiWhússins í vetua?.
Ungur hljómsveitaTstjóri,
Garðar Cortes, stjórnar hiljóim-
sveitinni í söngleiknum „Ég
vil, ég vil". Garðar leikur nú og
syngur hkitverk piMjsains Indiriða
í „Pilti og stúlku". í Þjoðieák-
húsiwu