Þjóðviljinn - 07.11.1971, Blaðsíða 6

Q SÍÐA — ÞJÓÐVTUINÍN — Sunnudagur 7. nióvemibec 1971.
Vestmannaeyingar!
Höfum opnað vefnaðarvöruverzlun okkar í breyttu-
og enidurbœttu húsnæði. Fjölbreytt vöruval.
Komiið, slkoðið og kynnið yfckur verð og gæði.
Kaupfélag .Vestmannaeyja.
• MÁLFLUTNINGUR
• INNHEIMTA
• FASTEIGNASALA
JÓN HJALTASON
hæstaréttarlögmaður.
SKRIFSTOFA: Drífanda, Ðárustíg 2.
Viðtalstímj fcl. 4,30 — 6 virka daga nema lautgar-
daga kl. 11 — 12 f,h.
Sími: 1847 — P.O. Box 222.
DRENGJAFATAVERZLUN
Úlpur. íslenzkar og
danskar. Dralon og
ódelonpeysur í úrvali,
buxur, skyrtur, þýzk-
ar og íslenzkar í 15
litum.
Náttföt, nserföt, rós-
ótt bindi, slaufur,
breið belti, sokkar og
fleira.
PÓSTSENDUM.
S. Ó. - BÚÐIN,
Njálsgötu 23.
Sími 11455.
Hf. SMIÐUR
, /
auglýsir:
MAY-FAIR-veggfóðuir fyrirliggjandi í mörgum
gerðum og litum.
Venjulega fyrirliggjandi:
☆ Ódýrar viðarplötur — Gabon — Wisapan- kross-
viður — Masonit — Olíusoðið Masonit.
☆ Bílskúra-hurðajám, Stanley — Krómuð rör og
festingar — Gardínustangir (ömmustangir).
☆ Undirburður, margar tegundir — Deutsche-
linoleumgólfdúkur og flísar.
☆ Saumur — Skrúfur og allskonar skrár. — Rúðu-
listar, margar .tegundir, og alls konar lím.
☆ Framleiðum spónlagðar innihurðir, útihurðir,
innréttingar og veggþil'jur.
Ennfremur önnumst við hverskonar bygg-
ingaframkvæmdir.
Hf. SMIDUR
SÍMI: 1325.
Fjallað um þjóðarhókhlöðu
Tillefini þess, að sitjóm Ariki-
tektafélags íslands ósfcar eftir
að koma á firamiflæri eftirfar-
andii girednargerð, er grein
landsbófcavarðar, Finniboga Guð-
mundssonar, sem birtisit í iVIorg-
unlblaðinu 30.10. 1971.
Greinin virðist skýr og les-
andinn hefur efclci á tilfinn-
ingunni, að farið sé í launtocxfa
með nedtt. Hún gefur hinsveg-
air gllögga mynd af því, hvemig
unnið er að undirbúningi opin-
berra verkefna hér á landi, en
svarar því efcfci, hvað undiir-
búningi þessa verks Mði.
í>að að Bjom SigtfÚsson og
Finnbogi Guðmundsson o. fl.
hafa ferðast til útlanda ogset-
ið ráðsiteflnur, er engin aug-
ljés sönnun þess, að búið sé að
byggja uipp ásstlun yfir rýmis-
þa,rfir væntanlegrar þjóö'arbók-
hllöðu.
Eins og venja er til um op-
inberar byggiinigarframikvæmdir,
var byggtogunni sett bygging-
ameflnd. í byggingamefnd þjóð-
arlbókhlöðu er ekki setturneinn
bófcasafnsfræðingur, en hana
sfcipa camd. mag. dr. phil Finn-
bogi Guðmundssom, cand. theod.
Magnús Már Eárusson og arfci-
tekt Hörður Bjamason.
Grundvallarsjónarmið bess-
arar nefndar virðast koma fram
í bréfi landsbófcavarðar, Finn-
boga GuðmumdSsonar, dagsettu
4.6. 1968, þar sém hann sæk-
ir um fjárfiaigsaðstoð til Unesco,
en þar seglir:
„Nú hafla Jslendingar litla
sem enga reynslu af smíðiþess
háttar húsa, og tel ég þrví ein-
sýnt. að leita verði a.m.k öðr-
um þræði út fyrir landsteina
um tækmilega aðstoð“.
I sama bréfi segir einnig frá
þmgsályfctunartillö'gu frá 1957
um sameiningu Landsbófca-
safns og Háskólaibókaisafns, „en
florsenda fýrir slífcri samein-
imigu er vitaskuld sú, að reist
verði nýtt biíkasafnshús".
Oklkur virðist eðlilegt, aðfor-
sendur séu gerð'ar upp, áður en
byrjað er að byiggja, en efcfci
að húsið sé forsenda, en hvorki
sú sameimimg bófciasafnanna,
sem um ræðir í þimigisályktunar-
tillögunni, né framtíðaráætlun
um þarfir og starfsemi miunu
enn haifla séð dagsins ljós.
□
Að vísu skal í þessu sam-
bandi teki'ð fram, að lands-
bóbavörður synjaði formanni
Arkilektafélags íslands um af-
rlt af 19 blaðsíðna greinargrerð
beirri, er bókaverðirnir Ólafur
Pálmasoin og Einar Sigurðsson
haifa samið og getið er um í
grein Finnboga og álitsgerð
Tveterás og Carters. Má vera,
að hér sé nýr háttur fa.gmanna
að neita hvor öðrum um opin-
ber upplýsingagðgn.
Rétt er einnig að veita því
athygli, að Finnbogi Guð-
mundlsson velur sjálfiur tvo
menn, sem hainm óskar eftir að
, fá í nafni Unesco, en biður
ekfci Umesco um að láta sér i
té sérfræðinga. Sé greinargerð
sénflræðinganna Tveterás og
Carters athuguð, kemur skýrt
fnam, að verk þeirra var ekki
að útbúa starfsóætlun eða ná-
kvæma húsþörf fyrir væntan-
lega þjóðarbófchlööu, en hins
vegar leggja þeir grundvallar-
áherzlu á, að bófcasöfnin verði
sameinuð í eina stofnun, en séu
ekfci tvær stoflnanir undir sama
þafci.
Skýrsla um seinni ferðþeirra
félaga í nóvemfoer 1970 hefur
enn ekfci borizt íslenzku Un-
esco-nefndinni. Því hefur verið
haldið fram, að þeir Tveterás
og Carter ásamt ensfcum arfci-
tekt, Faulfcner-Brown, sem. beir
mæltu með, að fenginm yrði íil
frekari aðstoðar, hafi sfcilað á-
litsgerð til byggingamefndar, en
formanni Arkitektafélags ts-
lands var synjað um afrit af
því gagni. Samnlkvæmt ummæi-
um lamdsbóikavarðar, fjallaði
seimmd álitsgerðin um mat þeirra
félaga á lóð þeirrf, sem úthlu.t-
að hafði verdð imdir þjóðar-
foólkhlööu, en efcki um verto-
undirbúning (programerin'gu).
□
I grein sirrni segdr Fimnbogi
Guðmundsson m.a. um Fauiikn-
er-Brown.: „Hann eða öllu held-
ur fyrirtæki hans, vinmur nú
að teifcnimgu 5 eða 6 hásikióla-
safnsbygginigia á Bretlanidi, auk
þess sem Brown vann á 19
ára arkitektsferli sínum ves-t-
an hafs m.a. að teifcndngu þjóð-
arbðkhlöðu Kanadamanna í
Ottawa. Er það móg til að vera
,,einn færasti maður í þedrri
girein húsagerðarfistarinnar, er
hér um ræðiir“?
Vfst er, að Fauikner-Browm
heflur haflt ýmis verk með
höndum í heimalandi sínu <>g
skal ekki flrekar um hann
fjadlað, en á það bent, að sé
verkefnafjöldi einn vi'ðmiðun
um ágæti arfcitekta, væri oft
hægt að dra-ga skrítniar álykt-
anir.
□
Arkdtektafélag íslands vaicíi
þegar í febrúar 1970 máls á
því við þáverandi menntamála-
ráðherra, Gylfa Þ. Gíslason, að
efnt yrði til samkeppnd um
þjóðarbófchlöðu. I bréfi til bygg-
inigamefndar þjóðarbókhlöðu
dags. 20. okt. 1970, er vakin
athyglli hemnar á sjómarmiðum
Arkitektafélags íslands og seg-
ir þar: ,,Stjóm Arkitektafélags
Islands bendiir á þá leið sem
æskilegasta til góðs árangurs,
að efnt verði til samkeppni
meðal íslenzkra arkitekta um
teifcningar að þessiari bygg-
inigu“. Og enm eru þessi sjón-
airrndð félagsins áréttuð «g nán-
ar útskýrð í ályfctun, semsam-
þyfckt var á fundi í Arkitefcta-
félagd Islands 26. ofct. síðastlið-
inn, en hún var svohljóðamidd:
„Fundur í A.I. 26. ofct. 1971
vill leggja áherzlu á nauðsyn
þess, að nauðsynlleg sfcipulags-
starfsemi ,,programerfng“ flari
ætíð fram, áður en haifizt er
handa um verfcumdiifoúning
,, proj ek ter i n gu “. Fundurinn
bendir á, að útboð í samkeppni
ætti að vera trygging fyrir þvi,
að þessum þætti undirbúnings
væri í rauninni lofcið, en sýsl-
unarmenn hiníi opinbera skytu
sér ekfci hjá þeirn vanda með
ófyrirsjáanlegum afleiðingum.
Á þetta er þent að tilafni bygg-
ingar þjóðarbókhlöðu.“.
Með samkeppni má einmg
t-ryggja að mismunandi lausn-
ir komi til greina og umfjöll-
unar og að almenningi og sér-
fræðinigum sésgiefmn kostur á
að fj'alla um hinar ýmsulausn-
ir og gera samanburð á beim.
Þesis má geta, að samkeppni
getur farið dxam með ýmsum
hætti, með eða án aðildar er-
lendra aðilla.
Arkiitektafélag Islands er að-
ili að norrænum og alþjóðleg-
um samtöfcum arkitekta og get-
ur genigizt fjæir samkeppni á
norrænum eða alþjóðlegum
grundvedli.
geng, að frumlþáttum undiribún-
ings sé lítill gaiumur gefinn og
vericin lögð hálf undirbúin í
hendur viðkomandd arkitekta,
sem sökinni er svo skellt á,
þegar á daginn kenaur, að.bygg-
ingamar svara ekki þeimfcröf-
um, sem starfsemin gerir til
þeirra.
□
Grundvallarviðhorf Arkitekta-
félags íslands í þcssu máli eru
ekki þau öfundar- og sérhags-
munasjónarmið einstaklinga,
sem Finnbogi Guðmundsson
gerir arkitektastéttinni upp í
grein sinni.
Á sama bátt og fræðimenn
þurfa gott bókasafn og góðar
starfsaðstæður til þess aö vaxa
sjálfir og veröa þjóö sinni að
gagni, þá þurfa arkitektar að
fá að takast á við verkefnit.d.
slík sem þjóðarbókhlöðu í op-
inni samkeppni. En við lítum
svo á, að það sé hagsmunamál
þjóðarinnar allrar að eignast
góða arkitekta. Á sama hátt og
það hlýtur að vera hagsmuna-
mál þjóðarinnar allrar að edga
góða vísindamenn F íslenzkum
fræðum.
□ ^
Landsbótoavörður ber hinaer-
lendu sérf ræðinga fyrir því, að
þetta verik henti dcki til sam-
keppni. Þetta er grundvallar-
misskilningur. Arkitektar eru
sérsitaklega menmtaðir til að
skipulcggja og móta byggingar
á girundvelli nákvæmra upp-
lýsinga um notkunarþarfir. Þeg-
ar um „sórstök og sérhæfð“
verkefni er að ræöa, geturver-
ið eðlilegt að flá innlenda eða
erlenda sérfræðiniga á viðkom-
andi sviði til aðstoðar við þaö.
Fyrst þegar nákvaem áætlun
um þarfir og notfcun bygging-
arinnar (program) liggur flyxir,
getur teifcnivintna hafizt, og er
augljóst, að þá er jafin auðvelt
fyrir margia eins og einn að
gera tillögiur um skipulag og
mótun byggdngar sem þessarar.
I sfcýrslu TVeterás og Cartea-s
um fyrri komu þeirra til
.landsins er hvergii edniu orði
mdnnst á samkeppni, hvorki
með né móti, em hins vegar
lögð éherzla á að nauðsynlegri
„proigrameringu“ verði lokið áð-
ur en verkið gé faldð arkitékt
(bls. 2 í Unesco greinargerð flrú
1969, þax segir:
„The brief on which the
archdtects miust woonk im de-
sigpdng the building, shoulld be
prepered in due course by the
Nationad Librarfan and hiscól-
laborators in Iceland“). Útfrá
þeim upplýsingum sem við
höfum getað aflaö okkur, er
ekki unnt að draga þær álykt-
amdr, að þessu sitarfi sé lokið.
□
Þjióöarbókhlaiðan er verðugt
verkefnj tengt þjóðhátíð og
samkeppnd um hana .gæti orðið
lyftistöng íslenzkri t>ýggingar-
list á saima hátt og samképpni
um Ijóð og tónverfc í tjlefni
aflmælisins verða þeim iist-
greinium.
Með vísan til framanrltaðs,
beinir Arkitektafélag íslands
'þeim tilmælum til háttvirts
menntamálaráðherra, að hann,
sem yfirmaður þessara mála
taki þau upp til endurskoðunar,
enn er það ekki of seint.
Vestmannaeyingar
Eina sérverzlun með karlmannafatnað
í Vestmannaeyjum.
Verzlunin Alföt hf.
Skólavegi 2, — Vestmannaeyjum.
v&r'. II

Sú málsmeöifierð er alltoÆ ai-
Skora á menntamálaráðherra
að taka undirbúning að byggingu
hennar til endurskoðunar
Fundur um skólamál
Borgarmálaráð Alþýðubandalagsins heldur fund í Lindarbæ,-uppi,
miðvikudaginn 10. nóv. n.k. kl. 20,30.
Fundarefni: SKÓLAMÁL. í£,
Þorsteinn Sigurðsson, fulltrúi Alþýðubandalagsing í
fræðsluráði Reykjavíkur reifar málið og svarar fýr-
irspurnum.
í' , .
Borgarfulltrúar Alþýðubandalagsins mæta á fundinum. — Nánát aug-
lýst síðar. or
Borgarmálaráð Alþýðubandalagpins.
: I
___________________________________________________i