Þjóðviljinn - 05.02.1972, Side 6
g SÍÐA — ÞUOÐVTtJINN — Lawgartteigur 5. f<*rfer 1972.
EFTIR ANDLAT JIPPAHREYFINGARINNAR I USA:
Jcrry Rubin situr
enn og bíður
nýrrar blóma-
breyfingar.
UPPREISNIN
BREYTIR SVIP
Bandarískir stúdentar eru uppteknir af persónulegum vandamálum, en enda þótt þau hafi
slœvt pólitiskt þrek þeirra, hefur mikið áunnizt á síðustu árum.
Ióhrjálagri 3ja herbergja
íbúð í Greenwich Vill-
age, hippagettói New York-
borgar, situr lágvaxinn maður
og bíðuir þess að fóiLk sitt kialli,
og kveðjá sdg til að gerastleið-
togi þjóðarinnar. Eins og Nap-
óleon í útlegðinini bíður hann
þess að ný kynslóð blióimaibama
spretti upp og fireilsd Banda-
ríkin.
Jerry Rubin, helzsti leiðtogi
uppreisnar uirxgu kynslóðaiinn-
ar, þairf sennillega að bíða
drjúga stuind eftir þessu, þvi
að sjálfur grundvöllur jippa-
hreyfingarinnair er hrunimn.
Rubdn útskýrir það sjálfur
mieð einu orði: Kúgiun! Baeði
hann, og einn helzti félagi
hans, Abbie Hoffman, hölföu
bjargfasta trú á því, að ef
bylting ætti að takiast, yrði
hún að vera spennandi og
skemmtileg, einskonar grin, því
annars miyndi aldrei takast að
flá miðistóttaungmenni með í
leikinn.
Þeir redkmuðu með því að
yfirvöldin myndiu ekki étti sig
á hrvaða töteum ætti að taka
hreyfinguina, og bjuggust aildr-
ei við pólitísteri kúgun aðneinu
marki. Em þar varð þedim á
í messumni. Hugmyndin umað
gera byltinguna skemimtilega
er í sjállfu sér góðra gjalda
veið og adls ekki út í bléinn,
en þaö er hins vegar býsna
erfitt að búa við fasisma og
hafa það jafnframt skemmti-
legt.
Önrnur ástæða fýrir því að
jippahreyfingin koðnaði niður
er sú, að stéttaskiptingar tók
að gasta innan hennor. I byrj-
xxn var það von þeirra er að
hreyfingunnd stóðu, að meö-
limir hienmar yirðu stéttleysdngj-
ar, eða stétt í sjálfu sér. Þeg-
ar framm í sótti, og fiárráð
meðldmanna urðu naumari,
kom stéttaáigrednmgur í ljóa.
Annars vegar voiru þedr, sem
enn gátu femgáð peninga hjá
foreldirum saraum, og hins-
vegar þeir, sem voru af
fátækum komnir, eða höfðu
sagt skillið' við fjölskyldur sín-
ar fyrir fullt og állt.
Höfuðvandamál hreyffingar-
innax í Bandáríkjunuim, sem
og hdppa annars staðar á Vest-
urlöndum, var og er þaö, af
hverju á að lifia og hvcrmig
má ■ sjá sér fyrir daiglegu
brauði, ef ekfci er lifað smíteju-
lífi á því þjóðtfiélagd sem barizt
er glelgn. Effl slák hreyfing er
háð gegn þjóðfélaginu, hvað
lífsviðurværj smertir, þá stemd-
ur hxín jafnfiramit bersikijöaduö
fyrdr kúigumaraðgerðum þessog
gagnráðstöfunum. Þetta varð
meðlimium hreyfingarinnar ifiuill-
sednt ljóst, og þótt suoniribrygðu
við og stoifinuðu eánhivers kion-
ar sjálfstæð og sameiginilegiat-
vinmufýrártiæki í bargum, eða
landlbúnaðiaiteammúnur uppi í
sveit, þá voru hindr ffleiri siem
gerðu hvoriuigt, og loteuðust
innd í gettóum, fjárvana, mat-
arlitlir, og liggjamdi í vesal-
dómi rneð lögreglu á hælunum,
Þannig fiólk gerir enga bylt-
ingu, eins og kom á daginn.
Von nýju vinstrihreyfingar-
innar í Bandaríkjunum mú, er
sú, að takást megi að virkija
þettai fiólk á ný og beima því
ifirá neilkivœðl jippafcapítalism-
ans yfdr á brautir si&failisma
og raudhæftnar tidraunar til að
láta neðanjaiðarþjóðfélaigið
dafna sjálflsitætt, jafnfiramt ,bví
sem barizt er á öðrum vig-
stöðivum. Sem dasmi má nefina
þá tilraun siem „Regnibagafflólks
flokfcurSinn“ stendur fyrir í Ann
Arbor í Micdiiigainríki. Þessi
fitokfcur neflndd sdg fyrrum
Hvítu hlóbarðama, og er firem-
ur fámiennur, en starfi hans er
þeim mun betra. Harnn vakti
fiyrst athygli, er leiðtogi hans,
J. Simdair, var dæmdur til tíu
ára fiangelsisvistar fyrir aðlhafa
tvær mariþj úanasígare ttur í
fiórum sínum. Eftir margra ára
þref lögfiræðimgai, fékkst hann
loks leysitur úr haldd, ogílfang-
elsinu notaði hann tímanm til
að þrosba með sér huigmynda-
fræði, byggða á marxfema,sem
hann og fylgismenm hanssegja
einkar heppilega fyrir hreyf-
inguna, meðan hiún er á þessu
stiigd.
Etokkurtan hefiur sameinað
og viitejað gettóhippa í Ann
Arbor og blásdð lífi í sam-
skápti þeirrai, auik þess sem
hann hefiur reist spítala, þar
sém sjúklingar geta fengið
hjúterun sér að toositnaðarlauisu,
komið upp víötæikird aðstoðfyr-
ir eiturlyfjasjúldinga, sett verzl-
un og pöwtunarfélag á lagg-
imar, og lofcs giefiur ftokteur-
inn út' daigblað. Þá var og
sitofinað varðlið, sem upphaflegia
átti að hadda edturlyfjasölum
og löigireglu í hæfidegri ifijar-
lægð firá poppihátiðum og
skemmtumum, en hefiur nú
þróazt upþ í ednskonar ,,al-
þýðulögregdu".
Svipaða sögu er raunar að
segja víðar firá í Bandardkjun-
um, og á þessu. sitigi þrótxnar
„neðanjarðaiiþjöð!Eélagsinsi“, virð-
ist stefina í heillayænlegri átt
en fyrrum.
E
ftir að hreyfiingiin óx upp úr
mótmælaskeiðinu og gerð-
Afobie Hoffman: Byltdngu upp
á grín!
ist hyltingairsdmmuð, bdasti við
henni erfitt vandamál. Hún
þjáðist af afllleysi, hafði engan
snöggan blett á kerfinu til að
þrýsta á. Starfsifiölk í verte-
smdðjum hefitar slíkan bletit, —
það getur gert íerkfall, og
lamaö þjóðfiédagske'rfið efna-
hagslega. Jippahreyfingin hafiði
ekkert slídct, og þá virtist að-
ains vopnuð barátta liglgja
fyrir, í fljótu bragðd séð. Það
var erlfitt að kyngja þessum
bita, fyrir hireyfimgu sem upp-
hafllega hafiði kennt sig við
friðarstefnu, oig þróun meðlim-
anna, frá friðarsdnnum ytfir 1
byiltingamnenn, sem öllxxm
bnögðum bedttu í baráttunni,
var storyfckjótt og ainkemmdist
af öfgium. Áriö 1970 náði ofi-
beddisdýrtoumin hámarki, neð-
anjarðarbllöð þdrto greinargóðar
leiðbeimtagar um hivemia giera
ætti sprengjoir og lýstu með
fjáigum arðum hve unaðslleg
tilfimning það væri aðsprengja
byggingar og íhaldsmenn í lofit
xxpp. Á þetai tvedmur árum er
síðan eru liðdn, hafia spteng-
ingar og sfcemmdarverfc verið
tíð. í Kálifomíurílkd eimu sam-
an er getiö um 1.254 spremgju-
txlræði í stoýrslum lögreglunn-
ar árið 1970 til 1971, og ijjlótnið
er eftir því. Sprengjutilræðun-
um hefiur síður en svo linnt,
en fijölmdðlar eru hæittir að
geta þedrra.
Ofibefldisdýrlkunin er þó á
hnöðu undianhaldi, eklki sízteft-
ir að í ljós kom að leiiguþý
yfirvalda og dudibúmdr llög-
rcglumenn í röðum byltingar-
manna voru ofit þeir semhvað
mest hvötto tid tilræðanmiai og
komu sjáliflir fyrir sprengjum,
til að koma óorði á byltingar-
hópana og fá böagstað á
vinstrimönnum. Eln hitt er þó
viaíálaust medra um vert, að
pólitístour þroski hreyfingiar-
innar beindii hennd frá þessarí
óheppilegu braut.
Þessi breyteing sésit hvaðbezt
hjá þeirn hóp sesm kiadlar
sig Weaither Undemgiroumd. —
Uppihafileiga hét hanm We-
athermam og hafðd vopn-
að ofbeldi að ledðarlljósii, sem
meðad annars kom fram í oð-
dáxxm á Charlie Mansom og
ammarri hemxdarveiteasitarlfisemi.
Weatherman vildi heyja stríð
við hvíto mdðstétttaa þegar í
stað, oig beita til bess öllum
tiltækum raðum. En hart var
þó deilt um stefmxna innam
hópsins, og í árslok 1970 bdrti
leiðtoginn Bernhardime Dohrn
yfirlýsdmgu, þar sem harnn
kvaðst firábitdmn þeirri skoðun,
að voprnuð barátta væri leiðdn
til að tooma af stað byltingu-
Þar fcvaðst hann þess og fiull-
viss, að pólitisk fjöttdahieyf-
tog værí firumslkdlyrai bylting-
ar, og vopnuö baratta væri að-
etas liður í byMmgarstanfli, en
eklkd aðataitriðið.
Þessi breytta steftna fcom í
Ijós í helztu afirekum hópsins
á s.l. ári. Efltir að innrásin
í Laos var gerð, komu meö-
Framhald á 9. síðu.
Raunasaga úr þióðgarði
Hrægammar Auistur-Aíriku
lifá sældarlífi þessa mánuð-
inia. Tuglþúsxmdum samain
svekna þeir yfir Tsava-þjóð-
garðinxxm í Kenya, læikka
öðru hivoru fiiuigdð og hring-
sóla yfir deyjamdi fíl. Um
leið og fíllinn hnígur bjarg-
ariaus niður á skrjiáfiþurra.
graslausa jörðina, ráðast
gammarnir á bann og hefija
veizlumáltíð. Þa)ð er engtan
börgudl á diauðum fálum í
þjóðgarðinum. Regmdropi hefi-
xir eikíkd faldið úr lofiti í sex-
tán mánuði, og hvítar beima-
grinduxnar liggja bundnxð-
um sarnan í steikjiandi sólar-
hitanum.
Það teann að hljóma und-
arlega. en memnirnir eiga siök
á þessari raumasögu fílahjarð-
amnia, og sannast bér sem oíit-
ar, að illa fer er gripið er
fram fyrir hendurnar á móð-
ur náttúru Áður en hinn
risastóri þjóðgiarður var
stofinaður, reikroðu f íiamir
um í hópxxm, og fióru víða. i
ledt að vaitni og graisi. En nú
er þessu á annan veg farið.
Menn bjuggu tii vatnsból. til
að f'íiamir gæta sparað sér
sporin og haldið kyxrru fyrir
á sama stað, til augnayndis
fyrir ferðamenn. Árangurinn
varð sá, að fílarnir söfnuðust
saman á fiáa staði og átu
þar upp allt gras. Ekki bætti
hinn óvenju langi þurrkatími
úr stoák og bráðlega hrundu
stoepnumar niður úr humgri.
Þá er þes® og að gæta, að
þótt þjóðgarðurinn sé víðáttu-
mikill, eða um tuttoigu og eitt
þúsamd ferkílómetrar, þá bafa
aillt of margir fílar safmazt
þar saman til þesis að hægt
sé að ætlast til að þeir geti
dregið fram lífið. Hvorki
meira né minna en átján þús-
und fílar eru á svæðinu, og
ef reiiknað er með að hver
þeima þurfi sem svarar 5,25
ferkílómetra rými þá sést að
tíu þúsund flílium er þar of-
aukið
Yfirvöld garðsins geta enga
lausn fundið á þessum vanda.
Manninum hefur rétt einu
sinni mfetekizt að „skipu-
leggja" náttúruna, og bann
gleyroir því að hún ein sér
um sína. — Og nú rífla hræ-
gammar í sig skrokka stærsta
landdýrs í heimi.