Þjóðviljinn - 26.02.1972, Síða 6
g SÍÐA — JsJÖÐVILJiIiNN — tiaiugartiagMr 36. fébwðar iffíZ.
□ Átta ár ©ru nú liðin síðan herinn gerði „byltingu" í
Brasilíu og tók völdin. Stjómvöld guma m'jög af efna-
hagsframförum í landinu, og víst sýna skýrskir nokkra
aukningu í þjóðarframleiðslu, en þessar framfarir eru
einungis yfirstéttum landsins til hagsbóta. Kjör verka-
lýðsins hafa stórversnað.
□ Helmingur þjóðairinnar fær efcki í tekjur nema sem
svarar 11-12 þúsund krónu'm árlega á nef hvert en 1%
hexrnar fær 600 þúsund krónur í hlut hver maður. Hinir
fáu auðugu njóta eins mikils hluta af þjóðartekjunum og
hinn örsnauði helmingur þjóðarinnar. Meginhlutinn af
þeim sem liggur þama á milli hefur eitthvað um 30 þús-
und í árstekjur á nef.
□ Fná 1964 til 1969 hrapaði kaupmáttur launa um 42%
og hélt áfram að falla á næstu tveimur árum. Verðbólga
er gífurleg svo að lítilfjörlegar kauphækkanir eru fjarri
því að vega upp á móti henni. Árið 1969 varð verkamað-
ur að vinna meira en tvisvar sinnum lengur fyrir einu
fcílój af brauði en hann þurfti 1965.
□ Eymdjn hefur verið slí'k úti á landi, einkuha í norð-
austurhéruðunum, að fólk hefur flúið þaðan í stórhóp-
um inn í borgimar í von um vinnu og peninga. En þar
hefur tíðast ekkert verið að fá. Fjöldi þessara flótta-
manna sem sótt hefur til Sao Paulo hefur náð 200 þús-
undum á ári, en til alls Sao Pauilo héraðsins allt að 400
þúsundum.
□ íbúar landsins eru um 95 miljónir. Af þem eru
55—60 miljónir svo illla stæðir, að þeir hafa engin efni
á lyfjum eða læknisþjónustu. Meðalaldur er í kringum
50 ár eða um 20—25 árum styttri en hjá okkur íslend-
ingum.
Séð inn í veltli auðsins í brasilískri stórborg.
f
i
í
I
í
I
í
Húsmædur að störfum i „þvoitalaugiinum“. Olíugeymar ESSO-
hringsins í baksýn.
GAMMARNIR
FLJÚGA
EKKI
LENGUR UPP
6g ferðaðist fró Rio de Jan-
eiro út í Irece-sýslu. Ailils stað-
ar eru merici um þurrkana og
uppskerubrestinn. Maísin, hör-
inn og baumdmar liggja van-
þreskuð og skorpin á ökirun-
um. Hræ af daiuðum nautgrip-
um varða veginn. Gammamir
fljúga ekki lengur upp þótt
gengið sé ihjá. Við vegbrún
sit ja verklausir kaupamenm. Ver-
tíðia þeirra verður ekki þumg
í vasa.
I>að eru um 60 þúsumd íbúar
í Irece. Helmingurinn er kom-
inn að norðan. Nú í þuirrkun-
um er búið að flytja þrjú þús-
und aftur til baka. Engiran veit
hve margir hafa dáið úr hungri
meðfram vegunium. Líkin eru
husluð skilríkjaiaust úti á ökr-
unum.
I>að eru sex læknar á sextíu
þúsund íbúa. Einkenni fjörvis-
skorts eru tíð. Bömin ganga
með uppþembdan maga. Kýla-
pest gerir ýmisit að stinga sér
niður eða herja. Þeir hoidsveiku
eru hafðir í sérstökum kofúm
sem er hrófflað upp af greinum
og laufi.
■ Þriðjungur afea íbúa í Irece
þjáisit af beridum. 70% ung-
barna deyja á fyrsta ártau. Þrír
fjórðu verkamanna vinna sér
ekki einu sinni jnn lö'gbundin
lágmarkslaun í votviðratíð,
heldur fá aðeins sem svarar
50 krónum á dag. Maitvælj eru
hér dýrari en í stórborginni
Salvador, en þar er veröla'gið
svipað og í Hamborg. Eggið á
4 krónuir, mjólkurlítrinn á 20
króinur.
Um jólin 1968 hrundi nokk-
ur hiuiti af kofaþyrpingunni í
Providencia favelunni (favela:
fátækrahverfi án eigirfegra
húsa, aftast í útjaðri borgar). 45
maim létust. Ríkisstjómán lofaði
skjótri hjálp.
A jólunum 1971 búa fátækl-
ingamir enn í stórlhættulegum
kofum Providenciu í Ríói Að
vísu haia nokfcrar favelur ver-
ið rýmdar með lögregluaðstoð
og á róðu rslherferð svo að lóðir
skapist fyirir fin háhýsi. En
fátæklingarnir fá ekki imni þar.
Það er verið að rífa hluta af
einni stærstu favélu heims,
Rocinha, og lögregluþyrlur eru
hafðar tii eftirlits. 70 þúsund
manns hafa búið þar og ekki
haft rennandi vatn, ekki notið
læknishjálpar, yfirleitt ekki
haft rafmagn. Rocinha er betat
á móti lúxuriióteli sem liggur
Sýnishorn af fátækrahverfi, favelu, þar sem fólk hírist án
allra nútíma þæginda í hálfhrundum kofum.
Soltið flóttafólk úr norðausturhéruðimum kemur til stórborg-
anna í suðurhlxita landsins.
við eina af sevintýralegum bað-
ströndum Ríó.
Svo á að hedta að íbúar nið-
unbrotinna favela eigi kost á
húsnæðd í raðhúsum og háhýs-
um sem hið opimlbera stendur
straum af. En þangað kernst
ekki nema lítill hiluti af fátaekl-
inguinum, onda hafa þeir ekki
efni á því.
Málarameistari vinnur fyirdr
600 cruzeiros á mánuði eða 10-
11 þúsund krónum. Hann fllytur
ásamt konu sinni og tvedm
bömum tan í 50 fenmetra íbúð
sem ríkið lætur i té. Xæiga
3.500 krónur. Tveggja situnda
ferð á vinnustað fargjöld á
mánuði ekki undir 1.000 krón-
um.
Það eru fasstar fyrrverandi
favelu -fj ölskyldur sem hafa
efni á svona húsmæðisaðstoð, og
endirimm verður því sá að þær
flytjast út í nýtt favelu-htverfi
á slóðum þar sem lóðabraskdð
lætur þær í friði um sinn.
1 Serrimha-hreppi er heten-
ingur allm húsa úr leir og þau
sarnansitanda af eimiu svefnhýsi
aðeins. Þar fimmasit engin hús-
gögn, engin rúm, ekkert ljós.
Þrír fjórðu húsanna eru sal-
emisiaus, saur og skolp fljóta
í kringum húsin.
1 Maciel, fyrrverandi haHlar-
hverfi Salvadors, er eitt salemi
á 80 ífoúa. Bömim eru farim
að selja sig við 12 ára aldur.
Ég horfði á dreng koma með
úldna rottu útúr íbúðarholunmi
og fleygja henni út á götuna.
Vatnsieiðsla er engin. Húsin entx
í eign kaþólsjcu kirkjunnar.
Dom Bugeniio Sales de Arajo.
erkibdsikup í Bahia, fékk fyrtr
sex árum skýnslu frá Jaröfræði-
stofnuninni í Saivador, sem
gerði grein fyrir ömiuirfegu hús-
næðisástandi borgarinnar og
sagði fyrir um stórsiys sem
verða mundu við miiklar og
lamgvinnar rigningar. Dom
Eugenio gat útskýrt svo seint
sem 21. aipríl að kærleikurinn
og ekki stéttabanáttan væri hið
uppbyggjandd affl. Um umdir-
stöðuna að víðlendum íbúðar-
hverfum bræðra sinna i Kristi
kærði hann sig minna.
25. apríl 1971 fór að rigna.
Ég sé í anda hvemig leirhúsin
verða mjúk og þau síga samaa
Ailt botnar, rekkjuvoðimar og
þessi ögn sem til er aff maní-
ókaméli.
Það eru 70 Iþúsund húsnæðis-
laiusar fjölskyldur í Salvador í
góðviðri og hvað eru þær marg-
ar í óveðri?
27. april: Það hiaifa verið
fluttir 18 dauðir í Réttariæknis-
fræðilegu stafinumina. Ritari
Heilbrigöisþjónustu rfikisins lýs-
ir yfir því, að „svolítið beri nú
meina á bamaiLömun“.
28. april: Miljónatjón, 140
dauðir, 2.000 særðir, 3.000 heim-
ilislausir. Hættan á taugaveiki
jdirvofandi.
Það heldur áfram að riigna.
29. apríl eru 7.000 heimilis-
laiusir. Nokkrir eru fluttir und-
ir lögregluvemd £ skála ESSO-
Framhald á 9. síðu.
mmmmmmmmmmmammmm
• Hér greinir frá risanum í Suður-
Ameríku, Brasilíu.
• Það ríkir herforingjastjórn í
landinu, neyð almennings er
ólýsanleg, en umsvif erlendra
auðfélaga aukast.
• Lögreglan ræður yfir fullkomn-
ustu tölvu heims.