Þjóðviljinn - 06.05.1972, Blaðsíða 4
4 SlÐA — i>JÖÐVmTNN — Daugardagur 6. maí 1972.
diooviuinn
— Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóSfrelsis —
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkv.stjórf: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: SlgurSur Guðmundsson. Svavar Gestsson (áb.).
Auglýsingastjóri: Heímir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýslngar, prentsmlðja: Skólavörðustig 19. Simi 17500
(5 línur). — Askriftarverð kr. 225.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 15.00.
Hann h/ó og hló
JJogers utanríkisráðherra Bandaríkjanna var hér
á dögunum og hefur sú heimsúkn ekki farið
framhjá neinum. Meðal þess sem imesta athygli
vakti voru ummæli þessa ráðherra við brottför
hans frá íslandi um landhelgismálið. Fréttamað-
ur sjónvarpsins spurði ráðherrann nokkurra
hressilegra spuminga. Meðal annars spurði frétta-
maðurinn hvað ráðherrann hefði að segja um það
ef Bretar réðust inn í íslenzka iandhelgi og hvern-
ig NATO myndi fjalla um það mál. Þá hló Rog-
ers og sagði að það yrði sannarlega fróðlegt. Þá
spurði fréttamaður sjónvarpsins hvort fjallað
yrði um það innan NATO ef Sovétríkin reyndu
að brjóta landhelgisreglur íslendinga. Þá hló
Rogers enn og sagði að það yrði nú enn fróðlegra.
Fjölmargir lesendur blaðsins hafa vakið athygli
á því alvömleysi sem þannig kamur fram í um-
mælum utanríkisráðherra Bandaríkjanna við
fréttamenn á íslandi. Aðalumræðuefni utanríkis-
ráðherrans á íslandi var landhelgismálið, en þeg-
ar þeim umræðum var lokið og hann spurður á-
lits á erfiðustu hlið landhelgismálsins hló ráð-
herrann og gerði að gamni sínu. Það er vissulega
ástæða til þess að viðhafa gestrisni í garð útlend-
irigá': en það er venja íslendinga að búast við því
að gestrisni sé launuð með kurteisi.
Jafnlaunaróð
^tkvæði féllu jafnt á alþingi í fyrradag er greidd
vom atkvæði um frumvarp Svövu Jakobsdótt-
ur um jafnlaunaráð og þar með stóðst fmmvarp-
ið aðförina. Það var Alþýðuflokkurinn sem
tryggði málinu framgang ásamt viðstöddum þing-
mönnum Framsóknarflokksins — nema einum —
og einum þingmanni Samtaka frjálslyndra og
þingmönnuim Alþýðubandalagsins. Fmmvarpið
um jafnlaunaráð er um mikilsvert mál sem snert-
ir mjög stöðu kvenna. Konum er iðulega mis-
munað í störfum með þvi að færa karla 1 hlið-
stæðum störfum í annan launaflokk undir yfir-
skini annars starfsheitis. Jafnlaunaráð skal með-
al annarra verkefna kveða upp úrskurð í deilu-
málum er rísa kunna út af kæmm um bro't á
jafnlaunaákvæðum laga. Nú á fmmvarpið um
jafnlaunaráð eftir að fara í gegnum efri deild al-
þingis og vonandi er tryggt að þetta fmmvarp
verði að lögum áður en þing er úti 1 vor. Núver-
andi ástand í launamálum kvenna er óþolandi,
jafnlaunaráð væri eitt sporið í rétta átt.
Hví þegja hin blöðin ?
Jjjóðviljinn hefur einn íslenzkra dagblaða vakið
athygli á stórfelldum fólksflutningum Banda-
ríkjamanna suður í herstöðina um þessar mund-
ir. Flugvélafarmar og bílfarmar af íslendinguim
fara þangað til þess að horfa á hemaðarviðbjóð-
inn Kennarar í gagnfræðaskóla nota upplestr-
arleyfi nemenda til þessara erinda, „ungir kaup-
sýslumenn'* skipuleggja ferðir í herstöðina. En
af hverju þegja hin blöðin? Finnst þeim það eðli-
legt að leyfa bandaríska hemámsliðinu að á-
stunda tilraunir til heilaþvottar á íslendingum?
Vegaáætlun lögð fram
Heildarútgjöld til vegamála á
þessu ári áætluð 1745 miljónir
Lögð var fram á Alþingi i
gær tillaga til þingsályktunar
um vegaáætlun fyrir árið 1972-
‘75. Samkvæmt áætlunínni
nema heildarútgjöld til vega-
mála fyrir yfirstandandi ár
1745 miljónum kr. Gert er ráð
fyrir að samanlagðar tekjur af
benzín- gúmmígjaldi og þunga-
skatti nemi um 941 milj. kr.
og ríkisframlag verði 200 milj-
ónir. Þannig eru fastir liðir
fjáröflunaráætlunarinnar um
1117 miljónir. Sérstakir fjár-
öflunarliðir, til að mæta heild
48,3 milj. Vidhald þjóövega:
360 milj'. Til nýrra þjóövega:
1078 milj. Til brúargerðar: 74,6
milj. Til siýsiuvetga 26,6 mdlj.
Til vega í kaiupstöðrum og
kauptúnum: 108,9 milj. Til
véla og álhaldakaiupa 20 mdlj.
Til greiðslu halla á vegaóætl-
un ‘70—‘71: 17 miljónir.
Af framlaginu til nýrra
þjóðvega eru áætlaðar 245,8
milj. til hraðbrauta auk sér-
staiks láns úr Aiþjóðabankan-
um að upplheeð 140 milj. kr.,
94,5 milj. til þjóðbrauta og
76,3 milj. til lamdsbrauta. Til
Skeiðarársands eru áæblaðar
100 milj., til Austurlandsá-
ætlunar 75 milj. og til Norður-
landsáætlunar 100 milj. kr.
Með tillögunni fylgir ýtarleg
greinargerð auk margra fylgi-
skjala til skýringa á einstöfcum
þáttum áætlunarinnar.
arupphæð útgjalda,
um 628 milj, kr.
nema þvi
Helztu útgjaldaliðir eru þess-
ir: Stjóm og und irbúnó ngur:
Unnið er nð lagafrumvnrpi
um dvalarheimili aidraðra
Vonár sitanda til, aö á þessu
þingi verði lagt fram til kynn-
ingar, frumvarp til laga um
dvailaúheimili aldraðra, en sér-
stök nefnd á vegum heilbrigð-
is- og tryggingamálaráðuneyt-
isins, hefur unnið að saanningu
frumvarpsins, og er formaður
hennar Erlendur VUhjálmsson.
Ákvað nefndin að ganga efcfci
endanlega frá frumvarpinu fyrr
en fumvarpiö um heilbrigðis-
þjónustuna væri komið fram.
Eins og kunnugt er hefur það
frumvarp þegar verið lagt
fram og tefcið til einnar um-
ræðu í neðri deild. — Þessar
upplýsingar komu fram í svari
heifbrigðismálaráðherra, Magn-
úsar Kjartansson, er hann í
fyrra mánuöi, svaraði fyrir-
spurn frá Bjamfríði Leós-
dóttur um hlutdei'ld ríkisins í
byggingu eUiíheimila.
I svari sínu kvaðst heil-
brigðismálatúðherra hafa aflað
sér vitneskju um að nefndin
hefði orðið sammála um að
taka upp í frumvarpið eiftir-
taliin atriði:
1. ) Dvalarlheimiii verði skil-
greind þannig að þau séu stofn-
anir fyrir aldrað fóJk, sem ekki
getur dvalizt í heimaihúsum,
esn þarf efcki að vistast á
sjúkralhúsi. Til dvalarlheimilis
telst þannig aUt húsnæði þess
sem er til afnota fyrir vistfólk,
hvort héldur það er byggt í
eimná samfelldri heild eða i
smærri eiiningum. Dagdvalar-
heimili séu lögð að líku við
dvalarlheimáli.
2. ) Gert er ráð fyrir því, að'
ríkisstyrfcur til dvalarlheimila á
vegum svedtarfélaga verði V3
af byggingarkostnaði og kaup-
verði nauðsynlegra tæfcja.
Heimili á vegum awnarra verði
einnág styikt, en efclki hefur
nefnrián enn ákveðið, í hvaða
formi eða að hve miklu leyti.
3. ) Gert er ráð fýrir því, að
leita skuli samþyikfcis róðu-
neytis á áætlunum um bygg-
ingarframkvæmdir og starf-
ræfcisílu á heimiluniulm.
4. ) Upphæð vistgjalda á
dvalarlheimilli skal samíþyfckt af
daggjaldanefnd og miðast við,
að þau standi umdir rekstri.
5. ) Talað er um að ráðuneyt-
ið ihafi eftirlit með rekstri og
fyrirkomulagi dvalarlheimális og
geti sent trúnaðarmann sinn til
að athuga þessi atriði.
6. ) Gert er ráð fyrir því, að
ráðuneytið setji samkvæmt
lögum reglugerð þar sem m. a.
verði kveðið á um starfsliö,
húsakynini og annan búnað með
það fyrir augum, að vistmenn
geti lifað sem eðlilegustu lífi.
7. ) Gert er ráð fyrir því, að
vistmenn fái aöild, annaðlhvort
fulla eða áð nókkru leyti, að
stjórn heimilisins, og a.m.k.
svo mikla, að öruggt sé, að
þeir geti komið sínum sjónar-
miðum að í sambandi við fyrir-
komulag og rekstur heimilisins.
Lagði ráðherra áherzlu á, að
hér væri um mjög veigamikið
mál að ræða, og því væri æski-
legt að unnt yrði að samþykfcja
nýja löggjöf um þessi mál á
haustþinginu. þannig að fram-
væmdir gætu hafist á næsta
ári.
2000
Fjáröflun vegna framkvæmdaáætlunar
Halldór E. Sigurðsson, fjár-
málaráðherra, mælti á fundi
neðri dcildar í gær fyrir
stjórnarfrumvarpi um heimild
fyrir ríkisstjómina til að taka
lán vegna framkvæmdaáætl-
unar fyrir árið 1972. Mcginefni
frumvarpsins er að afla heim-
ildar til útgáfu og sölu spari-
skírteina að fjárhæð allt að
500 miij. kr.
í upplhafi máls síins gerði
ráðherramm stutta grein fyrir
sikýrslu áætlanadeildar fram-
kvæmdastafnunarininar um
framkvæmdir og fjárötflium fyr-
ir árið 1972, em skýrslunmá
hefiur nýlega verið útbýtt til
þin.gmöinna. T>á ræddi ráðlheirr-
ann um naaiðsyn þesis að fram-
kvæmdaáætlun verði, gagmstætt
því sem nú tíðkast, rædid og af-
greidd með fjárlagafrumvarp-
inu, þar sem inni í áætlunimmi
væru atriði, sem raumverulega
ætti að afgreiða á fjárlögum.
Ráðherramm sagði, að heiíd-
arfjáröflun vegna framkvæmda-
áætlunar fyrir árið 1972 mymdi
nema um 2000 miljómum fcr.,
em hefði á síðasta ári vertð
Halldór E. Sigurðsson.
um 778 málljónir. Ræddi - hann
síðam um framlag til eimstafcxa
framkjvæmda.
Að lókinni ræðu fjáirmála-
ráðherra töluðu m. a. Jólhanii
Hafstein (S) Gylfi Þ. Gíslasom
(A) og Gísli Guðmumdssom (F).
Iðnnemar njótí styrkja tíl
jötnunar námsaðstöðu
Menntamálanefnd neðri deild-
ar hefur orðið sammála um
breytingartillögu við frumvarp-
ið um jöfnun námsaðstöðu, þess
efnis, að iðnnemar á lágmarks-
launum geti notið styrkveitinga<®-
eins og aðrir nemendur, „sem
verða að vista sig utan lögheim-
ilis síns og fjarri fjölskyldu
sinni vegna námsins", eins og
segir I frumvarpinu.
Ingvar Gíslason (F) gerðd i
gær grein fýrir áliti nefndar-
inmar, og sagðd að vegma álbend-
inga, sem fram hefðu komið
frá einum þingmamni um ruauð-
syn þess að styxfciveitmgar þess-
ar næðu einnig tfl iðnmema,
hefðá nefndán orðið sammála
um þessa breytingu. — Það var
Sigurður Magnússon, sem vakti
athygli á þessu móilá þegar
frumvarpið var til 1. umriæöu.
Alþýðubandalagið i Reykjaneskjördæmi
Stjórn Kjördœmisráðs Alþýðuibandalagsins i Reykjaneskjördæmi
heldur fund laugardaginn 6. maí kl. 17,30 í Þinghól í Kópavogi.
Formemn félaganma í kjördæmunum eru beðnir að mæta á
fimdinuim.
BRIDGESTONE
Japönsku NYLON hjólbarðarnir.
Allar vörubílasiærðir.
825x20, — 900x20, — 1000x20 og 1100x20
seldar ó Tollvörulagersverði gegn staðgreiðslu.
Verkstæðið opið alla daga
fró kl. 7.30 til kl. 22.00.
H
GUMMIVINNUSTOFAN
SKIPHOLTI 35, REYKJAVÍK, SÍMI 31055
m
4
4
i