Þjóðviljinn - 24.08.1973, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 24. ágúst 1973.
DIÚBVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALYÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Ctgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson (áb)
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson
Fréttastióri: Evsteinn Þorvaldsson
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur)
Askriftarverð kr. 300.00 á mánuöi
Lausasöluverð kr. 18.00
Prentun: Blaðaprent h.f.
VILJA ÞEIR HALDA ÁFRAM MEÐ LAXÁRVIRKJUN?
Stundum birtast i Morgunblaðinu furðu-
greinar um raforkumál Norðlendinga.
Þessar greinar eiga sér hugmyndafræði-
legar rætur i tveimur meginatriðum: Hið
fyrra er að Eyjólf Konráð Jónsson, rit-
stjóra Morgunblaðsins, langar átakanlega
mikið á þing og hefur hann valið flokks-
menn sina á Norðurlandi sem fórnardýr.
Hið siðara er lyktir Laxármálsins. Verða
raforkumál Norðlendinga nú nokkuð rakin
lesendum Þjóðviljans til glöggvunar.
Ætlunin var að Laxárvirkjun yrði miklu
stærri en nú verður raunin á i þeirri nýju
Laxárvirkjun sem er að taka til starfa. Á-
stæðurnar til þess að Laxárvirkjun verður
ekki eins stór og ætlað var i upphafi eru
svo kunnar alþjóð að engin þörf er að
fjalla um þær ýtarlega. En um leið og ljóst
var að landeigendur við Laxá og Mývatn
voru i beinni andstöðu við stækkun Laxár-
virkjunar átti stjórn hennar um tvo kosti
að velja: Annar var sá, að halda áfram i
fyllstu þrákelkni eins og ekkert hefði i
skorizt.Hirmvár sá að taka þegar að svip-
ast um eftir nýjum virkjunarmöguleika.
Laxárvirkjunarstjórn valdi fyrri kostinn
og hélt áfram framkvæmdum, og byggði
þar raunar á ráðherraheimild, sem gefin
var út eftir að stjórn Jóhanns Hafsteins
féll i kosningunum i júni 1971, en áður en
stjórn ólafs Jóhannessonar var mynduð.
Nú fór Laxárdeilan svo sem jafnan mátti
við búast og stjórn Laxárvirkjunar getur
þvi sér einni um kennt ef hún er áhyggju-
full um framtið orkumála Norðurlands.
En hana má hugga með þvi, að hún er ekki
óstudd. Orkustofnunin vinnur nú mjög öt-
ullega að þvi að kanna virkjunarmögu-
leika fyrir Norðurlandi öllu.
Þegar lyktir Laxárdeilunnar lágu end-
anlega fyrir varð að leysa orkumál Norð-
lendinga annað hvort beggja landshlut-
anna, — eystri og vestari — i senn eða með
virkjunum á hvoru svæðinu fyrir sig.
Orkustofnun kannaði ýtarlega þá kosti,
sem til voru á Norðurlandi vestra. Þar var
um að ræða viðbótarvirkjun við Skeiðfoss
og samtengingu. Það reyndist muna svo
litlu, að vart svaraði kostnaði i sparnaði
disilstöðva. Þar var einnig um að ræða
virkjun i Svartá. Þar hafði gengið svo illa
að ná samkomulagi við landeigendur að
viðræðunefnd hafði hreinlega gefizt upp.
Hefði samkomulag náðst var ekki öll sag-
an þar með sögð, þvi um Svartárvirkjun
hefði sáralitlu munað i orkuþörf Norður-
lands. Þess vegna var ákveðið að tengja
Eyjafjörð og Skagafjörð með raflinu, þvi
það reyndist ódýrasta lausnin, enda lika
liður i þvi að leysa orkumál Norðurlands
til frambúðar. Þegar sú ákvörðun var tek-
in gerði Laxárvirkjunarstjórn sjálf ráð
fyrir þvi að meiri umframorka yrði flytj-
anleg til Skagafjarðar en nú virðist ætla
að verða raunin á, en þó sézt ekki fyrr en i
vetur hversu raforkumálin koma endan-
lega út fyrir Norðlendinga. Þvi má þó slá
alveg föstu að orkuskortur verður ekki á
Norðurlandi i vetur.
Auðvitað verður við núverandi aðstæður
að gera ráð fyrir einhverri notkun disil-
véla til raforkuframleiðslu, eða þangað til
Norðlendingar fá raforku frá nýjum
vatnsaflsvirkjunum, frá jarðvarmavirkj-
un eða frá Suðurlandsvirkjunum, en lögð
hefur verið sérstök háspennulina sem
tengir Norður- og Suðurland.
En hvað sem þessu öllu liður er augljóst
að bezta leiðin hefur verið valin i orku-
málum Norðlendinga — nema viðreisnar-
postularnir fyrir norðan og sunnan séu til-
búnir til þess að heimta að enn verði hald-
ið áfram með Laxárvirkjun. Það væri hið
eina rökrétta framhald þeirrar afstöðu
sem þessir aðilar virðast hafa i dag i raf-
orkumálum Norðurlands, þrátt fyrir allt
sem á undan er gengið.
Hefjum undirbúning kjarasamn-
inga í félögum og á vinnustöðum
Alþýðusamband Norðurlands sesir:
Sambandsstjórn Alþýðusambands Norðurlands
og formenn aðildarsamtaka þess héldu fund á Ak-
ureyri um siðustu helgi. Fundurinn gerði fjölmarg-
ar ályktanir sem hér eru birtar i heild.
Sameiginlegur fundur sanr-
bandsstjórnar og formanna aðild-
arfélaga Alþýðusambands Norð-
urlands, haidinn á Akureyri 19.
ágúst 1973, ályktar eftirfarandi
um kjaramál:
l.Segja ber upp öllum kjara-
samningum verkalýðsfélag-
anna nú i haust.
2: Fundurinn telur það eitt af
brýnustu hagsmunamálum
verkalýðshreyfingarinnar að
ná fullum og óskertum yfirráð-
um yfir lifeyrissjóðunum.
3. Dagvinnutekjur láglaunafólks
verður að stórhækka, þannig að
lifa megi af þeim mannsæm-
andi lifi.
4. Taka verður ákvæði um veik-
inda- og slysatryggingar til
gagngerðrar endurskoðunar og
tryggja verkafólki stóraukinn
rétt i þeim efnum.
5. Fella ber niður eftirvinnukaup,
þannig að næturvinna hefjist
strax að afloknu dagvinnu-
timabili.
6. Komið verði á kauptryggingu
timavinnufólks.
Jafnframt þvi, sem hér hefir
veriðrakið, þarf að taka fjölmörg
önnur ákvæði kjarasamninga ti)
gagngerðrar endurskoðunar og
telur fundurinn óhjákvæmilegt að
breyta ýmsum öðrum atriðum i
kjarasamningunum, og þarf i þvi
efni aö taka sérstakt tillit til þarfa
hinna ýmsu félaga.
Felur fundurinn fulltrúum
verkalýðsfélaganna á Norður-
landi að vinna að framgangi þess-
ara mála á ráðstefnu A.S.I. um
kjaramálin þann 27. og 28. ágúst
nk.
Fundurinn samþykkir að óska
eftir þvi við aðildarfélög AN, að
þau tilnefni einn eða fleiri menn
hvert i sameiginlega nefnd til að
vinna að samræmingu krafna
verkalýðsfélaganna á Norður-
landi: verði störf nefndarinnar
undirbúin með fundahöldum i fé-
lögunum og undirbúi að öðru leyti
viðræður um væntanlega kjara-
samninga. Skal, hún hafa lokið
störfum sinum fyrir 20. sept. nk.
og miða störf sin við að samn-
ingaviðræður og samningsgerð
fari fram á Norðurlandi.
Fundurinn telur það miklu
skipta, að hugsanlegar aðgerðir
verkalýðshreyfingarinnar verði
samræmdar, þannig að baráttu-
hæfni hennar nýtist sem bezt i
væntanlegum átökum við at-
vinnurekendur. Þá er það einnig
brýnt verkefni hinna einstöku
verkalýðsfélaga, að þau hefji inn-
an sinna vébanda og einkum á
vinnustöðum umræður um vænt-
anlega kjarasamninga og kröfu-
gerð til að sjónarmið hins al-
menna félaga komi sem greini-
legast fram.
Fundur sambandsstjórnar A.N.
og formanna aðildarfélaganna
haldinn á Akureyri 19/8 1973,
samþykkir að senda rikisstjórn-
inni eftirfarandi ályktun:
1. Fundurinn lýsir yfir eindregn-
um stuðningi við rikisstjórnina
i framkvæmd landhelgismáls-
ins og leggur jafnframt áherzlu
á, að hann telur, að eins og
málum er komið sé ekki grund-
völlur fyrir samningum við
Breta og Vestur-Þjóðverja um
undanþágur þeim til handa til
veiða innan 50 milnanna.
2. Fundurinn skorar á rikis-
stjórnina að breyta skattalög-
um á þann hátt, að létt verði
stórlega tekjuskatti og útsvör-
um af lágtekjufólki, sérstak-
iega með verulegri hækkun
persónufrádráttar.
3. Þá samþykkir fundurinn að
skora á rikisstjórnina að láta
setja lög, sem stefni að þvi að
minnka eða afnema með öllu
hinn mikla mismun á verðlagi
almennra neyzluvara i landinu.
Ályktun.
Sameiginlegur fundur sam-
bandsstjórnar og formanna aðild-
arfélaga Alþýðusambands Norð-
urlands, haldinn á Akureyri 19.
ágúst 1973, hafnar algerlega
stofnun Landssambands lifeyris-
sjóða, með aðild atvinnurekanda.
Fundurinn telur að með stofnun
sliks sambands sé verið að viður-
kenna rétt atvinnurekanda til
ráðstöfunar á hluta af eignum
verkafólks, og að sjálfsákvörðun-
arréttur verkalýðshreyfingarinn-
ar sé með sliku samstarfi við at-
vinnurekendur stórlega skertur.
Fundurinn litur svo á að samn-
ingsákvæði um aðild atvinnurek-
anda að stjórnum lifeyrissjóð-
anna, frá 19. mai 1969, hafi ein-
ungis verið til bráðabirgða og að
nú beri að aflétta þvi bráða-
birgðaástandi sem verkalýðs-
hreyfingin varð þá að sætta sig
við.
Prentsmið j an
Hólar h.f.
óskareftir að ráða eftirtaldá starfsmenn:
Prentara (letter press og/eða ofsett) vél-
setjara, pappírsskurðarmann, mann til
starfa við akstur o.fl.
Prentsmiðjan Hólar h.f.
Bygggarði, Seltjarnarnesi
simar 13510 og 26155.
Skrifstofustúlka
Opinber stofnun óskar að ráða stúlku til að
annast simavörzlu, vélritun og önnur
venjuleg skrifstofustörf.
Upplýsingar er greini menntun, aldur og
fyrri störf sendist afgreiðslu blaðsins fyrir
1. september n.k. merkt:
„Skrifstofustarf 1973”.
PÍPULAGNIR
Nýlagnir-breytingar
ll.J. simi 36929.