Þjóðviljinn - 06.10.1973, Blaðsíða 15
Laugardagur 6. október 1973. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 15
Ályktun Iðnþings um
verk-og tœknimenntun
Þjóðviljinn birtir hér á-
lyktun Iðnþings um verk-
og tæknimenntun, en þetta
mál var eitt helsta mál
þingsins.
35. Iðnþing Islendinga harmar
mikinn seinagang i endurbótum á
iðnfræðslukerfinu og átelur harð-
„Hættið
útflutningi
Gyðinga”
BEIRUT 4/10 — Samtök
Palestinuaraba sem nefna sig
Erni byltingarinnar i Palestinu
hafa hótað að ráðast á sendiráð
Sovétrikjanna um allan heim ef
ekki verði endir bundinn á flutn-
inga sovéskra Gyðinga frá Sovét-
rikjunum til ísraels. Samtök
þessi hafa lýst sig ábyrg fyrir at-
burðunum sem urðu i Austurriki
um siðustu helgi og ollu lokun
Schönau-búðanna.
1 yfirlýsingu samtakanna segir
m.a.: „Við vörum hina vinsam-
legu Sovétstjórn i fyrsta og sið-
asta skipti við, þvi að verði ekki
stöövaöir flutningar sovéskra
Gyðinga til ísraels munu sendi-
ráö hennar og aðrir hagsmunir
verða skotmörk fyrir skæruliða
okkar jafnt i Austurlöndum nær
sem um allan heim”.
Skellur
Framhald af bls. 11.
og siðan komust bjóðverjarnir
yfir i fyrsta sinn 4:3. Valsmenn
jöfnuðu fljótlega, og var þá fyrri
hálfleikur hálfnaður.
bað sem eftir var fyrri hálfleiks
voru bjóðverjarnir alltaf fyrri til
að skora, en Valsmenn jöfnuðu,
4:4 og 5:5, en siðan náðu bjóð-
verjarnir 2ja marka forskoti 7:5,
en Bergur skoraði enn og staðan
7:6, en rétt fyrir leikhlé bætti
Hansi Scmit marki við og staðan
þvi 8:6 Gummersbach i bil i leik-
hléi.
I siðari hálfleik gekk allt á
afturfótunum hjá Valsmönnum i
sókninni. Hvað sem reynt var
mistókst, og ofan á allt saman
bættist að Kater markvörður
Gummersbach varði allt sem að
marki kom og hitt. Valsmenn áttu
hvert stangarskotið á fætur öðru,
og bjóðverjarnir sem byggja
mikið upp á hraðaupphlaupum
nýttu þetta til hins ýtrasta og
skoruðu hvert markið af öðru.
Staðan varð 10:6, en þá loks
tókst Jóni Karlssyni að skora 7.
mark Vals. En þá fyrst fór að
ganga illa svo um munaði hjá
Val, þvi að næstu 4 mörk skoraði
Gummersbach án þess að Vals-
mönnum tæTtist að svara fyrir sig,
staðan 14:7 og úrslitin þegar ráð-
in. bað var þvi aðeins spurning
um hve stór sigur Gummersbach
yrði, en ekki hvort liðið myndi
sigra. Gisla Blöndal tókst að bæta
einu marki við, þannig að Vals-
menn skoruðu aðeins 2 mörk all-
an siðari hálfleikinn og leiknum
lauk 16:8 Gummersbach i vil.
betta er vissulega mikið áfall
fyrir islenskan handknattleik, þar
sem Vals-liðið er i dag okkar
langsterkasta félagslið, en það er
þó huggun að flest lið hafa þurft
að þola stórtap i Dotmund, þegar
þau hafa sótt Gummersbach
heim.
Flest mörk Valsmanna skoraði
Bergur eða 3, GIsli 2, Jón Karls-
son 2 og Gunnsteinn eitt mark.
brátt fyrir þetta tap stóð Ólafur
Benediktsson sig afar vel i mark-
inu. Dómarar i leiknum voru
danskir.
Auglýsingasíminn
er 17500
NOÐVIUINN
lega hve litlu fjármagni er varið
til uppbyggingar iðnfræðslu-
kerfisins. bingið bendir á, að á sl.
5 árum hafa fjárveitingar til
byggingarframkvæmda á
menntaskólastigi numið um 218
milj. kr. en á sama tima hafa
fjárveitingar til bygginga iðn-
skólanna aðeins numið 58 milj.
kr.
Verkleg menntun hefur þannig
verið alger hornreka fjár-
veitingarvaldsins og enginn
skilningur verið fyrir þvi hvað
skynsamleg fjárfesting á þvi sviði
er arðbær fyrir þjóðfélagið.
Endurvekja þarf virðingu fyrir
verklegri menntun og efla þarf
álit á iðnaðarstörfum. Iðnþingið
telur að óhóflegur þungi hafi ver-
ið lagður á uppbyggingu mennta-
skóla- og háskólanáms á kostnað
verk- og tæknimenntunar og beri
nú brýnni nauðsyn en nokkru
sinni fyrr til þess að færa þau mál
til skynsamlegra jafnvægis.
Framundan er mikill vöxtur i
iðnaði með framkvæmd iðn-
þróunaráætlunar, en þær ráða-
gerðir verða ekki framkvæmdar
nema jafnhliða sé byggt upp
öflugt og virkt iðnfræðslukerfi.
Efla og bæta þarf menntun
starfsfólks i iðnaði á öllum stig-
um, iðnverkafólks, iðnsveina og
iðnmeistara.
Iðnþingið telur að endurskipu-
leggja þurfi yfirstjórn verk- og
iðnfræðslukerfisins og minnir i
þvi tilefni á ýtarlegar tillögur 33.
Iðnþingsins i þeim efnum.
Iðnþingið telur nauðsynlegt, að
atvinnulifið hafi meiri bein áhrif
á framkvæmd iðnfræðslumál-
anna, ma. með þvi að stóraauka
valdasvið iðnfræðsluráðs og efla
starfsemi þess. Bæta þarf tengsl
milli iðnfræðsluráðs og ráðu-
neytis með þvi að ráðuneytis-
stjóri viðkomandi ráðuneytis taki
sæti skólayfirvalda i ráðinu.
Ennfremur telur þingið öll rök
mæla með þvi,að gerð og endur-
skoðun námsskráa ásamt eftirliti
með iðnfræðslunni falli undir
iðnaðarráðuneytið, sem ætla
verður að þekki best þarfir
iðnaðarins fyrir aukna menntun
og starfsþjálfun.
Iðnþingið telur að fræðsla i al-
mennum námsgreinum eigi að
fará fram á vegum hins almenna
skólakerfis en iðnfræðsluskólarn-
ir eiga eingöngu að fást við fag-
kennslu, þ.e. kennslu sem lýtur að
sjálfum iðngreinunum.
Iðnþingið telur að fagkennslan
þurfi að hefjast strax i upphafi
námstimans og á það jafnt við um
nema sem fara á námssamning
hjá meistara og hina sem læra i
verknámsskóla. Einnig telur Iðn-
þingið, að nemar sem ljúka verk-
legu námi i iðnfræðsluskóla þurfi
að fá eins árs verklega þjálfun
hjá iðnfyrirtæki eða iðnmeistara
áður en þeir ganga undir sveins-
próf.
Iðnþingið telur að veita þurfi
iðnnemum, sem stunda nám i
verknámsskóla aðgang að náms-
lánum, þar sem þeir eru ekki á
launum á námstimanum og hafa
ekki sömu tækifæri til tekjuöflun-
ar i sumarleyfum og ýmsir aðrir
skólanemar.
Iðnþingið minnir á fyrri
ályktanir sinar um meistaraskóla
og leggur áherslu á, að engin
meistarabréf verði gefin út án
meistarskólaprófs frá árslokum
1974 i þeim iðngreinum, þar sem
meistaraskóli er tekinn til starfa.
Jafnframt þarf að vinna að þvi að
meistaraskóli nái til sem flestra
iðngreina á næstu árum.
Iönþingið harmar þann drátt,
sem orðið hefur hjá menntamála-
ráðuneytinu og fjárveitingavald-
inu til þess að koma til móts við
réttmætar óskir iðnfræðsluráðs
og iðnþinga um fjárveitingar til
skipulagningar iönfræðslunnar.
Jafnframt fagnar iðnþing þeim
upplýsingum menntamálaráð-
herra og ráðuneytisstjóra hans að
á fjárlagatillögum þessa árs er
byrjunarfjárveiting til náms-
skrárgerðar. Iðnþingið leggur
mikla áherslu á að störf við
námsskárgerðirnar hefjist sem
fyrst og ennfremur, að fræðslu-
nefndir verði endurskoðaðar og
þá i formi sem best getur stutt að
þvi að góður árangur náist i
námsskrárgerðinni.
Iðnþingið telur nauðsynlegt að
efnt verði til námskeiða fyrir að-
stoðarmenn i byggingariðnaði,
t.d. við járnavinnu, steypuniður-
lögn, handlögun i múrverki, þak-
pappalögn o.fl.,i samráði við
fræðslunefndir viðeigandi iðn-
greina.
Iðnþingið beinir þeim ein-
dregnu tilmælum til yfirstjórnar
fræðslumála, að tekið verði
'fyllsta tillit til óska og þarfa at-
vinnulifsins við þá endurskoðun á
iðnfræðslulöggjöfinni, sem nú fer
fram. Jafnframt leggur iðnþingið
áherslu á, að hraðað verði fram-
kvæmd frumtillagna iðnfræðslu-
laganefndar, en aðgerðum ekki
frestað á meðan beðið er endan-
legs álits nefndarinnar.
bá telur iðnþingið, að til þess að
auka hagkvæmni og afköst i iðju
og iönaði þurfi að auka markvisst
menntun þess fólks sem i starfs-
greinunum starfa. bingið telur aö
starfsmenntunarkerfið þurfi að
svara kröfum atvinnulifsins á
hverjum tima og laga sig að þeim
starfsbreytingum sem framþróun
atvinnulifsins krefst.
Til þess að svo megi verða telur
Iðnþingið að eftirtalin atriði eigi
að leggja til gundvallar lagasetn-
inga um starfsfræðslu og veitingu
starfsréttinda:
1. A sviði iðju og iðnaðar skuli
heimilt að mennta fólk til hvers
þess starfs, sem hefur sjálfstætt
starfsheiti og þörf er fyrir. Fram-
kvæmd sliks náms má fara fram i
skilgreindum áföngum og ljúki
með prófum.
2. Gera skal i hverri starfsgrein
námsskrá fyrir hvert sjálfstætt
starf innan greinarinnar og skal
hún skilgreina starfið, þörf þess
og tilgang, þá skal hún ennfremur
skilgreina menntastig þess svo og
inntökuskilyrði bæði hvað snertir
bóknámsþekkingu og fyrri starfs-
menntun og reynslu.
Heildarnámsskráin skal mynd-
uð úr sjálfstæðum einingum sem
hver um sig lýkur með prófi.
3. I löggiltum iðngreinum skuli
nemar hafa lokið öllum þeim
einingum, sem tilskildar eru.
4. 1 fjölbrautarskólum skal
fylgja námsskrá iðnfræðslu i
þeim greinum, sem hagkvæmt
þykir að kenna þar.
Rétt þykir að benda á, að i þeim
löndum sem fremst standa I verk-
fræðslu er iðnmenntun til sveins-
prófs hluti af menntun til stú-
dentsprófs, ásamt raungreinum
og málum.
5. I verknámsskólum svo og
fjölbrautarskólum er eðlilegt að
grunnnám skyldra iðngreina
verði sameiginlegt til þess að
auka valfrelsi nemanda að sér-
hæfðu námi siðar.
1 sérskólum (t.d. Hótel- og veit-
ingaskóla tslands) skulu allar
námseiningar viðkomandi starfs-
greinar kenndar. Ef hagkvæmt
þykir skal heimilt að veita starfs-
menntun með samningi kennslu-
yfirvalda við atvinnufyrirtækin.
Einnig skal heimilt að gera
námssamninga milli atvinnu-
fyrirtækja og nema um starfs-
menntun, að nokkru eða öllu
leyti,, með samþykki kennslu-
yfirvalda og þeim skilyrðum sem
þau kunna að setja.
6. Starfsnám skal ekki enda i
blindgötu. Fólki skulu opnar leið-
ir til framhaldsnáms ýmist með
starfsnámi eða viðbótarmenntun
I almennum greinum.
7. Skilyrði fyrir veitingu
meistarabréfs skal vera að
viðkomandi hafi lokið meistara-
skóla og unnið tilskilinn tima i
iðngrein sinni eftir sveinspróf.
8. öll starfsréttindi skal veita á
grundvelli sannaðrar kunnáttu.
9. Iðnfræðsluskólar, svo og iðju-
og iðnaðarbrautir væntanlegra
fjölbrautarskóla, skulu teljast
framhaldsskólar, enda veita þeir
menntun utan við grunnskólastig-
ið.
SKRÝTLUR
Hjónin töluðu um smáhluti dag-
legs lifs.
— Ég var úti i búð, sagði Jón.
Og kaupmaðurinn leyfði sér að
halda þvi fram.að pósturinn hefði
kysst allar konurnar utan eina.
Hvað segirðu nú um þetta?
— bað hlýtur þá að vera Sigrún
á neðstu hæðinni.
•• • •
Hvernig stendur eiginlega á þvi,
frú Guðrún, að maðurinn þinn
heimsækir þig aldrei? spurði vin-
gjarnleg hjúkrunarkona.
— Hann getur það ekki. Hann
liggur á karladeildinni.
— bað var leiðinlegt.
— Nei, alls ekki. bað var hann,
sem byrjaði.
öjáou bara frökon; allir þeso.i.r bölv-
aöir dónar þarna niör.i oru að glápa upo
und.ir
Petta er eklmert persónulegt Sveinn
en væri þér sama þðtt þú tækir byss-
una burtu.
?