Þjóðviljinn - 27.10.1973, Page 3

Laugardagur 27. október 1973ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 3
Fjallkirkjan
í þýðingu
höfundar
„Ég hef stytt söguna
verulega, einkum siöari
hlutann. Mér fannst ég vera aö
gera bókina betri með þvi,”
sagði Gunnar Gunnarsson rit-
höfundur við blaðamenn á
fundi i gær, sem boöaö var til
vegna þess að Almenna bóka-
félagið er að senda frá sér
fjórðu útgáfu á höfuðverki
Gunnars, Fjallkirkjunni, og i
fyrsta skipti í þýðingu
höfundarins, en eins og menn
muna var bókin skrifuö á
dönsku.
Almenna bókafélagið hóf
fyrir nokkru heildarútgáfu á
verkum Gunnars, og eru
komnar út 7 bækur með Fjall-
kirkjunni þar eð hún er i
þremur bindum. Fyrr i
þessari heildarútgáfu eru
komnar sögurnar Svartfugl,
Vikivaki, Saga Borgarættar-
innar og Heiðarharmur. Flest
verk Gunnars munu ófáanleg
á islensku i eldri útgáfum.
Ekki er vist hvaða bók verður
næst gefin út i heildarflokki
Gunnar Gunnarsson ræðir hina nýju þýðingu sina á Fjailkirkj-
unni á blaðamannafundi 1 gær. (Ljósm. A.K.)
Styttri og
betri bók
segir höfundur
sagna Gunnars, en að lik-
indum veröur það Sálumessa.
Gunnar er nú að vinna að
þýðingu á Sælir eru einfaldir,
en það var i jarðskjálftunum á
dögunum, og um það tiltæki
sagði skáldið:-Enda skalf
jörðin þegar ég byrjaöi á
þýðingunni.
Þó nokkrar bækur Gunnars
hafa ekki komið út á islensku,
en flestar bækur hans komu
fyrst út á dönsku, og flestar
skrifaðar á þvi máli.
Fyrstu bækur Gunnars, tvö
ljóðakver, Móðurminning og
Vorljóð, komu út á islensku
1906 .
Skáldið segist eiga nokkuð
af handritum sem aldrei hafa
veriö prentuð, og eitt handrit
gaf hann, en það var að leik-
riti.
Almenna bókafélagið og
Bókabúð Sigfúsar Eymunds-
sonar hafa og eða munu
samanlagt gefa út 45 bækur á
þessu ári.
Auk F jallkirkjunnar
kynntu forráðamenn útgáf-
unnar tvær aðrar bækur litil-
lega á blaðamannafundinum.
Önnur er eftir Lýð Björnsson,
Islandssaga 1550 - 1830 og ber
heitið Frá siðaskiptum til
sjálfstæðisbaráttu. Hin bókin
er eftir doktorinn Gylfa Þor-
steinsson Gislason fyrrum
ráðherra, prentuð á enska
tungu og heitir The problem of
being an Icelander past pre-
sent and future. Bók þessa
skrifaði Gylfi i sumar á ensku
og fyrir útlendinga, og virðist
nokkur áhugi fyrir þvi er-
lendis að fá bókina til útgáfu
og dreifingar þar.
-úþ
F y rirspurnum
rigndi yfir
borgarstjóra
Allt á áœtlun, voru svörin
ibúar i Fella- og Hólahverfi
gagnrýndu mjög barnaheimilis-
og leikskólamái og annan að-
búnað ungra barna i hverfinu á
fjölmennum fundi Framfara-
félags Breiðholts III, þar sem
borgarstjóri svaraði fyrirspurn-
um i fyrrakvöld.
Þá höfðu þeir greinilegar
áhyggjur af skólamálum hverfis-
ins og mikið var spurt um skipu-
lagsmál, samgöngur og gatna-
kerfið.
Að þvi er Marinó Sigurpálsson
varaformaður Framfarafélags-
ins sagði Þjóðviljanum i gær sóttu
fundinn hátt á annað hundrað
manns og stóð hann til hálftólf um
kvöldið. Mikill áhugi var rikjandi
og rigndi fyrirspurnunum yfir
borgarstjóra.
— Fundurinn var fyrst og
fremst haldinn til að fá
upplýsingar um hvenær ýmsir
hlutir fengjust og hvort ekki
mætti flýta framkvæmdum á
ýmsum sviðum, td. i sambandi
við gatnakerfið, sagði Marinó.
Aðfinnslurog gagnrýni voru aðal-
lega i sambandi við barnaheimili,
leikskóla og leikvelli.
Skólamál lágu einnig þungt á
mönnum, ekki sist með tilliti til
fyrirsjáanlegrar helmingsfjölg-
unar skólabarna i hverfinu, sagði
hann, en áleit ástandið i þeim
málum þó vera sennilega eins
gott og hægt væri miðað við jafn
geysilega öra uppbyggingu og
þarna er raunin á. I svörum borg-
arstjóra við fyrirspurnunum
hefði komið fram, að varðandi
sumt stæði á peningum, en annað
væri á áætlun hjá borginni næsta
eða nætu ár, en væri háð fjárveit-
ingum, sagði Marinó.
Tveir ibúar hverfisins fluttu
ræður á fundinum, þeir Magnús
Jensson byggingameistari og
Sigurjón Pétursson borgarfltr.,
Marinó var ánægður með
árangur fundarins: — Það kom
ýmislegt fram, sem við vissum
ekki að væri á döfinni og við þykj-
umst mega vænta þess, að farið
verði eftir ýmsum þeim
ábendingum og athugasemdum
sem fram komu. — vh
Saga Hlíðar-
enda kemur út
Bókaútgáfa Menningarsjóðs
gefur út á næstunni Sögu
Hliöarenda i Fljótshlið eftir séra
Jón Skagan. Þetta er mikið rit um
hið forna og fræga höfuðból og
skiptist i þrjá meginhluta. Fyrsti
hluti fjallar um búendur á
Hliðarenda frá upphafi til vorra
dag, annar hluti um kirkjuna þar
og þriðji hluti um jörðina. Alls
hafa setið Hliðarenda 43
ábúendur, svo að vitað sé með
vissu. Meðal þeirra eru margir
frægir menn I tslandssögunni,
enda garðurinn löngum viökunn-
ur. Þar fæddist Þorlákur biskup
helgi Þórhallsson, en Bjarni
skáld Thorarensen ólst þar upp
og Þorsteinn skáld Erlingsson á
afbýlinu Hliðarendakoti. Séra Jón
Skagan var lengi prestur á Berg-
þórshvoli i Landeyjum. Hefur
hann unnið að bókinni um Hliðar-
enda i mörg ár.
Fjáröflunardagur Barnaverndarfélags Reykjavíkur
Vinnur að stofnun heimilis
fyrir taugaveikluð börn
i dag, fyrsta vetrardag, er fjár-
öflunardagur Barnaverndar-
félags Reykjavikur. Verður
merki samtakanna og barnaritið
Sólhvörf selt hér I borg. Afhend-
ing merkjanna og ritsins verður i
barnaskólum borgarinnar.
Barnaverndarfélag Reykjavik-
ur var stofnað árið 1949 og var dr.
Matthias Jónasson aðalhvata-
maður að stofnun þess. Félagið
hefur á umliðnum árum unnið að
ýmsum velferðarmálum barna.
Fyrsta verkefni félagsins var að
sinna vangefnum börnum. Þá
hefur það einnig styrkt fólk til
framhaldsnáms erlendis i
kennslu og öðrum störfum fyrir
afbrigðileg börn.
Fyrir nokkrum árum stofnaði
félagið Heimilissjóð taugaveikl-
aðra barna og hefur starfsemi
þess einbeinst aö fjársöfnun i
þann sjóð siöan. Er sjóðurinn nú
um 5 miljónir króna að upphæð.
1 sumar skrifaði sjóðurinn
borgarráði Reykjavikur bréf þar
sem borgaryfirvöldum var gert
tilboð um að koma upp skóla- og
meðferöarheimili fyrir tauga-
veikluð börn. Myndi sjóðurinn
leggja fram 5 miljónir til bygg-
ingarinnar og Hvita bandið 3 miÞ
Atvinnuleysistryggingasjóður um sl. áramót:
2,4 miliarðar!
Meðal fjölmargra sjóða sem
birt er yfirlit yfir i rikisreikning-
unum fyrir sl. ár, sem eru ný-
komnir út, er Atvinnuleysistrygg-
ingasjóður. Þar kemur i ljós að
eign þessa sjóðs nemur liðlega 2,4
miljörðum i lok sl. árs. Skiptast
eignir sjóðsins þannig:
í sjóöi 351 milj. kr.
Bankainnistæður 34milj.kr.
Ýmsar innstæður 376milj.
kr.
Veitt lán 1,667 milj.
Eign sjóðsins jókst um 400 milj.
kr. á sl. ári eða um það bil 20%.
Tekjur sjóðsins voru alls á sl.
ári um 490 milj. kr, en þar af fóru
11 milj. kr. i rekstrarútgjöld.
jónir. Var það skilyrði sett að^
borgin • legði fram sömu upphæö
og hefði um það miliigöngu að
jafnhátt framlag fengist úr rikis-
sjóöi þannig að heildarfjárhæðin
yrði 24 miljónir.
Bréfið hefur verið tekið fyrir i
borgarráði og fengið jákvæöar
undirtektir en ekki liggur enn fyr-
ir endanleg niðurstaða. Visaði
borgarráð málinu til umsagnar
félagsmálaráös og fleiri aðila og
einnig hafa farið fram umræður
með geðlæknum og öðrum sem
málið er skylt um það hvernig
best yrði að málum staðið. Er
gert ráð fyrir að heimilið rúmi
12—15 börn til vistunar og að auki
skilyrði fyrir heimangöngusjúk-
linga.
Systurfélög Barnaverndafélags
Reykjavikur eru starfandi á
Akureyri, tsafirði, Húsavik,
Akranesi, i Hafnarfirði og Kefla-
vik. Starfa þau að velferðarmál-
um barna hvert á sinum stað.
— ÞH
25 milj.
kr. til
jöfnunar
náms-
aðstöðu
Styrkir til jöfnunar aöstöðu
nemcnda i strjálbýli til fram-
haldsnáms námu 25 miljónum
króna skólaárið 1971-1972. Arið
áður var styrkurinn 15 miljón-
ir króna og 1969-1970 var hann
10 miljónir.
Skólaárið 71/72 hlutu nem-
endur sérskóla 7,5 milj., gagn-
fræðaskólanna 5,8 milj.,
menntaskóla 5,7 milj. og
kennaraskólanna 3,0 milj.
Styrkveiting á hvern nemanda
að meðaltali var hins vegar
hæst i kennaraskólunum eða
12.069 krónur. Hlutfall nem-
enda sem styrk hlutu var lika
hæst i kennaraskólunum eða
38,5%. Hluti kennaraskóla-
nema á annars kost á láni úr
Lánssjóði isl. námsmanna og
fær þvi ekki styrki af þessu
tagi.
t skýrslu úthlutunarnefndar
kemur fram að þessir styrkir
til jöfnunar á námsaðstöðu er
tvenns konar. 1 fyrsta lagi
dvalarstyrkir til þeirra sem
ekki áttu völ á skólaheimavist
en urðu að dveljast utanheim-
ilis við framhaldsnám.
Dvalarstyrkur var að jafnaði
kr. 1350 á mánuði á skólatim-
anum. I öðru lagi voru svo
ferðastyrkir, allt að 75% áætl-
aðs feröakostnaðar nemenda
til og frá heimili, alls fjórar
ferðir. Auk þess var veittur
nokkur styrkur til skipulagðs
aksturs að og frá skóla fyrir
nemendur framhaldsskóla.
Hæstir meðalstyrkir reynd-
ust vera til nemenda sem
styrk hlutu i Gagnfræðaskóla
Vestmannaeyja,kr. 15.371,
Þinghólaskóla i Kópavogi kr.
15.300 og Fiskvinnsluskólan-
um kr. 14.800, en aðeins fáir
nemendur hlutu styrk i þess-
um skólum. Af menntaskólun-
um var meðaltals styrkfjár-
hæð á nemanda hæst i MR eða
kr. 12.970, i MH kr. 12.515 og i
MT kr. 12.450 en i MT kr. 9.708.