Þjóðviljinn - 27.10.1973, Qupperneq 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 27. október 1973
MOWIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALYÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson (áb)
Fréttastióri: Evsteinn Þorvaldsson
Uitstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur)
Askriftarverö kr. 360.00 á mánuöi
Lausasöluverö kr. 22.00
Prentun: Blaöaprent h.f.
RANNSÓKN Á FJÁRREIÐUM STJÓRNMÁLAFLOKKA
Þrir þingmenn Alþýðubandalagsins,
Jónas Árnason, Helgi Seljan og Ragnar
Arnalds, formaður þingflokksins, hafa
lagt fram á alþingi tillögu til þingsálykt-
unar sem er vissulega athygli verð. Gerir
tillagan ráð fyrir þvi að ráðstafanir verði
gerðar til þess að rannsaka fjárreiður
stjórnmálaflokkanna. Hér er sannarlega
um mikið nauðsynjamál að ræða — al-
menningur á skýlausa heimtingu á þvi að
vita hvernig stjórnmálaflokkarnir stunda
starfsemi sina og með hvaða fjármagni.
Það hefur til að mynda vakið mikla at-
hygli á siðustu mánuðum að tveir stjórn-
málaflokkanna .Framsóknarflokkurinn og
Sjálfstæðisflokkurinn,eru að byggja mikl-
ar hallir á dýrum stöðum i bænum. Hvern-
ig getur einn stjórnmálaflokkur fjár-
magnað slikar hallir og með hvaða hætti
eru þau kjör sem flokkarnir njóta i þessu
efni.
En tillaga þeirra þremenninganna er
raunar einnig flutt að gefnum fleiri tilefn-
um. Geir Hallgrimsson, formaður Sjálf-
stæðisflokksins og formaður hlutafélags-
ins sem gefur út Morgunblaðið, hefur
dylgjað um það á opinberum vettvangi, að
Alþýðubandalagið fái fé til starfsemi sinn-
ar með óeðlilegum hætti! Allir, lika Geir
Hallgrimsson, vita að það „fjármagn”,
sem Alþýðubandalagið fær til starfsemi
sinnar, er fengið frá almennum stuðnings-
mönnum, og ef Geir Hallgrimssyni og
hans pótentátum finnst mikið til um fjár-
muni Alþýðubandalagsins, stafar það af
þvi að þeir þekkja illa andstæðing sinn,
sem er óneitanlega veikleikamerki á for-
ustumanni.
Ef Geir Hallgrimsson samþykkir á Al-
þingi tillögu þremenninganna mun hann
komast að þvi að velta Alþýðubandalags-
ins i Reykjavik er aðeins sem svarar broti
af tekjum Geirs Hallgrimssonar á einu
ári. Við biðum og sjáum hvað setur. Það
verður fylgst vel með þvi hverjir þora og
hverjir þora ekki er tillaga þeirra Alþýðu-
bandalagsmannanna verður afgreidd.
SORGIR I AÐALSTRÆTI OG DOWNINGSTRÆTI
Þegar landhelgismálið var til umræðu i
rikisstjórninni eftir komu forsætisráð-
herra frá London, en áður en stjórnin
gerði siðustu samþykkt sina um meðferð
málsins gagnvart Bretum.vonaðist stjórn-
arandstaðan eftir þvi, að rikisstjórnin
væri að klofna, loksins! Þetta var að visu
ekki i fyrsta sinn að þvi var spáð i stjórn-
arandstöðublöðunum, en bak við allan
þeirra málflutning leynist sú von viðreisn-
arherranna að fá að setjast i valdastólana
á ný. Nú var hins vegar svo mikið haft við,
að stofnsett var einskonar skuggavið-
reisnarstjórn undir forsæti Geirs Hall-
grimssonar. Alþýðublaðið kórónaði sköp-
unarverkið með þvi að birta mynd af for-
sætisráðherranum, Geir!
En vonir stjórnarandstöðunnar urðu
sem fyrr að engu. Rikisstjórnin tók af-
stöðu sina samhljóða, en þá er reynt að
finna enn eitt nýtt hálmstrá. Að þessu sinni
iðka viðreisnarsneplarnir einskonar póli-
tiska sjálfsfróun með þvi að reyna að telja
sér og öðrum trú um að nú hafi Lúðvik
Jósepsson loksins verið útilokaður frá þvi
að hafa áhrif á gang landhelgismálsins.
Kommúnistar i rikisstjórninni hafi sætt
sig við þessa ægilegu niðurlægingu enda
þyki þeim svo vænt um ráðherrastóla
sina.
í þessari afstöðu viðreisnarblaðanna
kemur i fyrsta lagi fram mikil vanþekking
á afstöðu Alþýðubandalagsmanna til
stjórnmála, sem að sjálfsögðu byggist
fyrst og siðast á málefnum, en ekki stól-
um. Ráðherrastóll er einskis virði fulltrú-
um sósialisks flokks nema aðstaðan sé
notuð til þess að koma mikilvægum
stefnumálum i framkvæmd. En i öðru lagi
er vert að taka fram, að tilhlökkun
Morgunblaðsins er á misskilningi byggð
eins og fyrri daginn og enn einu sinni er
vinum þess i Downingstræti bent á, að
taka það varlega sem heimild. Staðreynd-
in er nefnilega sú að samkvæmt siðustu á-
kvörðun rikisstjórnarinnar munu utan-
rikisráðuneytið og sjávarútvegsráðuneyt-
ið fjalla um fiskveiðisamning við Breta.
Málið er á þvi stigi að embættismenn
beggja ráðuneytanna fjalla um það eftir
efni og eðli málsins. Utanrikisráðherra
mun ræða við sendiherra Breta eins og
hingað til, en komi til formlegra samn-
inganefndaviðræðna verður sami háttur á
hafður og áður.
Áreiðanlega eru allir góðir íslendingar
sammála um að nauðsynlegt sé að sjávar-
útvegsráðuneytið undir forustu Lúðviks
Jósepssonar hafi áhrif á úrslit þessa máls.
Það skal viðurkennt hins végar að áhrif
Lúðviks á gang mála vekja áreiðanlega
þungar sorgir við Aðalstræti og Downing-
stræti 10. En við það verður að sitja.
Heyköggla-
verksmiðjum
mun fjölga
llalldör E. Siguröss. mælti
fyrir stjórnarfrumvarpi i neðri
deild alþingis um heykögglaverk-
smiðjur rikisins. Frumvarp þetta
var kynnt á siöasta þingi, en hlaut
ekki afgreiðslu.
Taldi ráðherrann, að vegna
fyrirhugaðra breytinga á Land-
námi rikisins væri nú ástæða til
að setja sérstök lög um hey-
köggla verksmiðjur rikisins.
Samkvæmt frumvarpinu er
mörkuð sú stefna, að land-
búnaðarráðherra ákveði um
stofnun nýrra heykögglaverk-
smiðja i eigu rikisins i samráði
við Búnaðarfélag lslands og
Framkvæmdastofnun rikisins.
Frumvarpið gerir ráð fyrir að
allar heykögglaverksmiðjur i
rikiseign verði undir sameigin-
legristjórn þriggja manna en bú-
stjóri verði fyrir hverri verk-
smiðju. Verð á heykögglum frá
slikum verksmiðjum sé sam-
ræmt.
Landbúnaðarráðherra gat
þess, að nú væru starfandi 3 hey-
kögglaverksmiðjur i eigu
rikisins, þ.e. i Gunnarsholti og að
Stórólfsvelli i Rangárvallasýslu
og i Saurbæ i Dalasýslu. Ráðgert
er að setja á stofn 3 aðrar slikar
verksmiðjur innan skamms að
Flatey á Mýrum i A-Skaftafells-
sýslup' Hólminum i Skagafirði og i
Saltvik i Suður-Þingeyjarsýslu. Á
öllum þessum stöðum hefur rikið
tryggt sér land fyrir reksturinn.
Ráðherrann gat þess, að verð á
heykögglum væri nú jafnvel
ódýrara en á innflúttum fóður-
bæti, eöa kr. 14,50 kg, og er eftir-
spurnin meiri en hægt hefur verið
að anna.
þingsjá þjóðviljans
Brýr yrir Onundar-
fjörð og Dýrafjörð?
Það kom fram i svari
Björns Jónssonar, sam
gönguráðherra, á Alþingi í
fyrradag, er hann svaraði
fyrirspurn frá Þorvaldi
Garðari Kristjánssyni, að
unnið hefur verið að rann-
sóknum á brúarstæðum
yfir önundarf jörð og Dýrá-
fjörð.
BjörnJónsson sagði að þessum
rannsóknum væri ekki lokið.
Kannaðir hafa verið 3 möguleikar
á brúarstæði yfir önundarfjörð og
eru þeir þessir: 1. Frá ströndinni
innan við eyðibýlið Kirkjuból og i
Holtstanga. 2. Frá vegamótum
Flateyrarvegar og Vestfjarða-
vegar neðan við Breiðadal og þar
yfir fjörðinn. 3. Frá bæjunum
Tannanesi og Veðrará og þar yfir.
t Dýrafirði hefur aðeins verið
kannað eitt hugsanlegt brúar-
stæði og er það frá bænum Ketils-
eyri og yfir i odda við Lambadal.
Sagði ráðherrann að gert væri
ráð fyrir að ljúka þessum rann-
sóknum áður en vegaáætlun
verður endurskoðuð i vetur, en
ekki væri enn hægt að segja neitt
um það, hvort niðurstöður yrðu
jákvæðar eða neikvæðar. Verði
niðurstöður þessara byrjunar-
rannsókna jákvæðar ber sam-
kvæmt lögum að láta fara fram
vistfræðilegar rannsóknir er
tækju a.m.k. eitt ár, áður en
framkvæmdir gætu hafist. Björn
sagði, að einnig þyrfti að gera
samanburð á kostnaði við upp-
byggingu vegarins fyrir Dýra-
fjarðarbotn og brúargerð.
Þorvaldur Garðar Kristjánsson
þakkaði ráðherra svörin, og lét
þess getið, að sin skoðun væri sú,
að vegur fyrir Dýrafjarðarbotn
hlyti alltaf að teppast mjög oft
vegna snjóþyngsla, hve góður
sem hann væri. Þyrfti þvi að
byggja brúna.
Steingrimur Hermannsson
taldi að hér væri um afar mikil-
vægt mál að ræða, sem úrslitum
gæti ráðið um byggð á þessum
svæðum. Ekki mætti i þessum
efnum eingöngu taka mið af arð-
semisútreikningum, eins og þeir
væru almennt framkvæmdir.
Byggðasjónarmiðið skipti hér
mjög miklu máli, og væri áhugi
heimamanna mikill fyrir þessum
framkvæmdum.
KOMA VERKAMENN
FRÁ JÚGÓSLAVÍU?
Bjarni Guönason spurðist
fyrir um það á alþingi i fyrra-
dag, hvort fyrirhugað væri að
flytja inn verkamenn frá
Júgóslaviu til vinnu við
Sigölduvirkjun, og ef svo væri
þá hve marga, og hvort is-
lensk verkalýðssamtök hefðu
veitt heimildir til þess.
Björn Jónsson félagsmála-
ráðherra upplýsti, að engin
umsókn um slikan innflutning
hefði borist ráðuneytinu, en ef
slik umsókn bærist væri skylt
samkvæmt lögum, að leita
umsagnar viðkomandi verka-
lýðsfélaga, áður en ieyfi væri
veitt. Kvaðst ráðherrann alls
ekki mundu veita slik leyfi,
nema samþykki verkalýðs-
félaga lægi fyrir. Hann skýrði
frá þvi, að gert væri ráð fyrr,
að i vetur ynnu 50-70 verka-
menn hjá júgóslavneskum
verktökum við Sigöldu, og
reiknað væri með þvi. að hægt
yrði að fá þennan fjölda
verkamanna hér innanlands.
Vegagerðin
skuldar
bœndum
í fyrirspurn á Alþingi
svaraði Björn Jónsson,
samgönguráðherra, fyr-
irspurn frá Jónasi
Arnasyni alþingismanni
um hve mikið væri ó-
greitt af bótum til bænda
vegna girðingarkostnað-
ar og ýmiss konar jarð-
rasks, sem orsakast hef-
ur af framkvæmdum
Vegagerðar rikisins.
Jónas minnti á að sam-
kvæmt vegalögum eiga
bændur rétt á fullum bótum
fyrir jarðrask og átroðning,
sem nýir vegir valda á jörðum
þeirra. Sagði Jónas, að sér
væri kunnugt um að ýmsir
bændur ættu mikið fé inni hjá
Vegagerðinni af þessum
ástæðum, og nefndi dæmi um
einn bónda, sem teldi að vega-
gerðin skuldaði sér hálfa
miljón króna.
t svari ráðherra kom fram
að við siðustu áramót hefðu
skuldir Vegagerðarinnar við
bændur vegna girðinga eða
ristarhliða numið 43,5
miljónum króna. Taldi ráð-
herra, að veita þyrfti meira fé
i þessu skyni svo að Vegagerð
rikisins gæti staðið i fullum
skilum við bændur.