Þjóðviljinn - 13.07.1974, Blaðsíða 14

14 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 13. júll 1974.
Gamalt
land
Skáldsaga
eftir
J.B. Priestley
ekkl i öOru en undirkjól. Hún
veitti þeim enga athygli, heldur
rölti að dyrum til hægri, beint inn
i svefnherbergið þar sem hún átti
að vera.
— Ekki heimamanneskja,
sagði Chas. — Bara afgangur úr
veislunni. Ég skal segja henni að
hypja sig. Geri það strax. Og
hann gerði það, reif upp svefnher-
bergishurðina og sagði henni að
hann mætti ekkert vera að þvi að
gera meira við hana.
— Hver er þetta — mella?
spurði Tom þegar Chas kom til
baka.
— Mella? Chas var skelkaður.
— Hvað er þetta maður —
heldurðu að ég borgi fyrir það?
Heyrðu ljúfur, ef einhver á að
borga, þá geta þær borgað mér.
Enda hugsa ég að þessi hafi
meira upp úr sér en þú gerir. Hún
er módel. Hvað hefurðu annars
upp úr þér? Og hvað gerirðu eig-
inlega.
Tom útskýrði hvað hann gerði
og sagðist hafa svo sem fimmtán
hundruð pund i enskum peningum
á ári.
Chas fékk aftur á sig
skelfingarsvip. — Góði maður,
þetta er tittlingaskitur. Á enginn
neinn pening af þessu frændfólki
þarna fyrir handan?
— Eitthvað smávegis, sagði
Tom varfærnislega. Chas hafði ef
til vill örvandi áhrif á hann, en
ennþá fannst honum sem hann
þyrfti að fara varlega i peninga-
málum þegar Chas var annars
vegar. — Segðu mér hvað þú
gerir, Chas.
— Ég er eins konar umboðs-
maður. Reyndi einu sinni við
útgerð, i smáum stil auðvitað.
Siðan bila. Svo átti ég hlut i
tveimur næturklúbbum. En ef ég
var ekki viðstaddur, þá var ég fé-
flettur, og ég var að drepast úr
leiðindum. En svo seldu aularnir
tveir sem voru i þessu með mér
og náunginn sem keypti var æðis-
legur refur. — En við skulum
sleppa þvi i bili, vinur. Eins og ég
sagði, þá hef ég fullt af sam-
böndum. Ef ég frétti af einhverju
billegu og tel mig vita um
hugsanlegan kaupanda, þá sé ég
um kaupin. Litill ágóði en auð-
fenginn og engir fjandans yfir-
menn. Tökum til dæmis þessi
viðskipti i Manchester. Tiu
notaðir einhentir ræningjar —
gamla sortin — og nú er eina
áhyggjuefnið mitt, að náunginn
sem lofaði mér þeim, var pöddu-
fullur þegar hann gerði það. Þú
sérð það kannski ekki á mér, en
ég á þetta hús. Pabbi gamli arf-
leiddi mig að þvi ásamt nokkrum
hlutabréfum sem ég lék mér að,
áður en ég kyssti þau að skilnaði.
— En þú hefur leigjendur á
neðri hæðunum, er það ekki,
Chas? Einhvern Dr Firmius i
kjallaranum. Helgu greifynju
eitthvað á næstu hæð;
— Satt segirðu, Tom litli.
Miðhæðin er i rauninni leigð fólki
sem heitir Morgensten sem er i
Bandarikjunum. Og þau endur-
leigðu hana greifynjunni, sem er
nokkuð fyrir augað. Biddu bara
við — en láttu hana eiga sig.
Firmius gamli gerir engum neitt,
nema hvaðhann er hálfklikkaður.
En heyrðu mig annars, af hverju
klæði ég mig ekki og svo getum
viðskroppið áheimakrána Svaninn
og liljuna? Sammála? Sammála.
Áður en hann komst að svefn-
herbergisdyrunum kom stúlkan
út, klædd gulum kjólstrokk og
blúndusokkum og með hattöskju i
hendinni. Hún stikaði framhjá
Chas án þess að virða hann við-
lits.
— Þangað til næst, elskan,
kallaði hann til hennar.
— Ekki ef ég kemst hjá þvi. En
hún stansaði til að virða Tom
fyrir sér. — Og hver ert þú?
— Eg er Tom, frændi Chas frá
Ástraliu.
— Almáttugur — varaðu þig á
honum — annars plokkar hann
þig inn að skinni, stóri minn. Og
út fór hún.
— Gefðu mér tiu minútur,
sagöi Chas.
Tom fannst auðveldara að
byrja að taka til i herberginu en
reyna að sitja kyrr i þvi. Hann
var búinn að hreinsa burt flösk-
urnar, glösin og megnið af
diskunum þegar Chas kom til
baka, sæmilega snyrtilegur i
dökkum flannelfötum og með eitt
af þessum teinóttu bindum sem
minna á eitthvert óljóst riddara-
lið af betra taginu.
— Tom, býrðu svo vel að eiga
fimm pund aflögu? Það litur illa
út i heimabúlunni, ef ég stend
ekki fyrir mlnu. Þakka þér fyrir,
þakk, þakk. Ég veit ekki um þig,
en ég er geysiþurfandi fyrir
hressandi svaladrykk. Komdu,
frændi.
Svanurinn og liljan á næsta
horni, var lágt, langt hús sem
sýndist mjög gamalt Barinn sem
Chas stikaði beint inn i, vakti
samstundis hrifningu Toms. Það
var eiginlega ekki litill salur, en
hann var svo mjór og lágur undir
loft, með svo mörgum, dökkum
bitum, og svo miklu fornlegu tré-
verki, að Tom fannst hann vera
að panta drykkina i sjálfri
Hafmeyjarkránni. Að visu var
frammistöðustúlkan ekki bein-
linis með Elisabetarsniði, hún var
ósköp mögur og með stutt, lakkað
hár og náhvitt andlit með grænan
klíning kringum augun og hefði
getað komið beint úr hrollvekju.
Og stöku sinnum sást rjóður og
glóhærður unglingur, svo sem
hálffertugur, sem stakk höfði inn
um lúgu og hvæsti eitthvað að
henni eins og ringlaður gæsar-
steggur. En Tom gat látið sem
hann tæki ekki eftir þeim, honum
fannst staðurinn svo viðfelldinn.
— Hér er dýrlegt andrúmsloft,
sagði hann við Chas. — Þetta er
ekki til I Ástraliu— er að sjálf-
sögðu óhugsandi. Hvað heldurðu
að þessi salur sé gamall?
— Svona þriggja ára, sagði
Chas. — Reg og Percy létu gera
hann upp — fin plastvinna — rétt
eftir að þeir keyptu búluna. Það
erPercy sem er alltaf að reka inn
hausinn. Reg er yfir kalda
matnum, sem er ofsafinn og
rándýr. Þeir eru auðvitað
kommat. En einn svoleiðis sá um
salinn hérna. Vann einu sinni
fyrir mig — i næturklúbb. Hann
seldi mér sjávarmótif — með
æðislegum humrum sem komu
beint út úr veggnum. Strax og
viðskiptavinirnir fóru að kippa,
þegar þeir fóru að byrja að verða
eyðslusamir, þá litu þeir á
vegginn og flýðu. Nú sneri Chas
sér frá barnum og leit inn salinn
sem var enn næstum tómur. —
Ida, ljúfan, kallaði hann til
óvenjulegu barstúlkunnar. —
Hverjum attu von á núna sem ég
þekki?
— ómögulegt að segja, Chas.
Og ertu viss um að þeir myndu
þekkja þig?
— Annan svona brandara,
Tuðra, sagði Chas með iskaldri
fólsku sem kom Tom á óvart, —
og þú verður handlama það sem
eftir er dagsins. Andlitið á
honum var eins hvitt og á henni,
en af eintómri reiði. Og meðan
Tom horfði á hann, undraðist
hann að hann skyldí sjaífur fínna
til óvæntrar og fráleitrar
löngunar til að hvekkja stúlkuna
og meiða hana.
Hann tók sig á og sagði: —
Chas, hvað um hana systur þina?
— Hvað um hana? Eins og
hann hefði ekki hugmynd um
hvað Tom átti við.
— Nú, áttu ekki systur? Og það
gæti verið að hún vissi eitthvað
um föður minn.
— Já, mikil ósköp, auðvitað,
auðvitað! Hann var aftur kominn
með eðlilegan litarhátt og um leið
kom brosið og flögrandi augna-
ráðið. Hann lauk við drykkinn
sinn. — Það er eins gott að þú
pantir tvo I viðbót. Ef ég geri það,
þá er gálan þarna vis til að láta
sem hún heyri það ekki. Já, það
er nú það, hann Charlie frændi.
Tja, auðvitað hefur Leonora ekki
sams konar sambönd og ég, en
það gæti verið að hún hefði heyrt
eitthvað sem hefur farið framhjá
mér. Það væri reynandi. En láttu
mig um allan undirbúning, Tom
litli.
— Með ánægju. En ég kæri mig
ekki um að baka þér of mikla
fyrirhöfn, Chas.
— Þú og ég, sagði Chas með
feikilegri einbeitni, — við ætlum
að finna hann föður þinn, hann
Charlie föðurbróður minn. Það er
fyrsti liður á dagskrá. Hefur al-
geran forgang. Ekkert til sparað,
hvorki timi né fyrirhöfn né f járút-
lát. Eins og ég sagði þér, skal ég
færa þér hann á silfurbakka — áð-
ur en þú veist sjálfur hvar þú átt
að bera niður. En auðvitað þurf-
um við að athuga hvort Leonora
veit eitthvað.
Hann sagði ekki meira vegna
þess að i þessu kom ungur maður
askvaðandi, siðhærður og I
svartri fráhnepptri skyrtu, tróðst
á milli þeirra og hrópaði: — Glas
af bitter, Ida. Svo gaf hann frá sér
annars konar hljóð og sagði við
Chas: — Hvað þykistu eiginlega
vera að gera?
— Ég er að troða á löppinni á
þér, bölvaður aulinn þinn, sagði
Chas kuldalega. — Og ég skal
troða á hinum nema þú hypjir
þig. Frá með þig.
Aftur fann Tom þessa furðulegu
löngun til að gera sjálfur eitthvað
ofsafengið, þrifa jafnvel i unga
manninn og hrinda honum kylli-
flötum i gólfið. En eftir mann-
drápsaugnaráð frá Chas I nokkr-
ar sekúndur, þokaði ungi maður-
inn sér að hinum enda borðsins.
Tom var feginn þvi að hafa ekki
látið undan þessari furðulega
Bókhaldsaðstoð
með tékkafærslum
r|3BÚNAÐARHANKIN N
REYKJAVÍK
Laugardagur 13. júli
7.00 Morgunútvarp. Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og
forustugr. dagbl.) 9.00 og
10.00 Morgunbænkl. kl. 7.55.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Ásdis Skúladóttir les
framh. sögunnar „Lauga
og ég sjálfur” eftir Stefán
Jónsson (2). Tilkynningar
kl. 9.30. Létt lög á milli liða.
óskalög sjúklinga kl. 10.25.
Borghildur Thors kynnir.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
Fréttir og Veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.30 Vronski og Babin leika á
tvö pianó. a. Sinfóniskir
dansar op. 45 eftir
Rakhmaninoff. b. Tilbrigði
eftir Lutoslavsky um stef
eftir Paganini.
14.00 Vikan sem var, Páll
Heiðar Jónsson sér um þátt
með ýmsu efni.
15.00 Miðdegistónieikar.
Blásarakvintettinn I New
York leikur Kvintett i
þjóðlagastil eftir Heitor
Villa-Labos. Nan Merriman
syngur spænska söngva.
Hljómsveit tónlistarskólans
I Paris leikur dans nr. 1 úr
,,La vida breve” eftir
Manuel de Falla og þætti úr
„Iberiu”, hljómsveitarrunu
eftir Isaac Albéniz, Rafael
Frubeck De Burgos stj.
15.45 A ferðinni. ökumaður:
Árni Þór Eymundss. 16.00
Fréttir. 16.15 Veðurfregnir)
16.30 Horft um öxl og fram á
við. Gisli Helgason fjallar
um útvarpsdagskrána
siðustu viku og hinnar
næstu.
17.30 Framhaldsleikrit barna
og unglinga: „ „Heilbrigð
sál I hraustum llkama” eftir
Þóri S. Guðbergsson.Fjórði
þáttur. Leikstjóri: GIsli
Alfreðsson. Persónur og
leikendur: Þröstur.....
Randver Þorláksson,
Svandis—Anna Kristin
Arngrimsdóttir, Spekingur-
inn—Jón Júliusson, Jóhann-
es—Sigurður Skúlason,
Fréttamaður útvarps
(Iþrótta)—Jón Ásgeirsson,
Fulltrúi Iþróttasambands
Islands—Erlingur Gislason,
Fulltrúi ungtemplara—Þór-
hallur Sigurðsson, Fulltrúi
kirkju og kristil. æskulýðs-
félaga—Jón Sigurbjörnsson,
Félagsráðgjafi—Edda
Þórarinsdóttir, Sögu-
maður—Knútur R. Magnús-
son, Guðmundur Jónsson,
almennur borgari—Klem-
enz Jónsson, Sveinn—Flosi
Clafsson, Þorkell—Bessi
Bjarnason.
18.00 Söngvar i léttum dúr.
Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
völdsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki.
Tilkynningar.
19.35 Irskt kvöld. a. Spjall um
land og þjóð. Eggert Jóns-
son borgarhagfræðingur
flytur. b. trsk tónlist. c.
Kafli úr sjálfævis- Franks
O ’Connors. Hjörtur Pálsson
les eigin þýðingu.
21.15 Hljómplöturabb Þor-
steinn Hannesson bregður
plötum á fóninn.
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir. Danslög.
23.55 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
Ófrúlega lágf verÖ
Einstök
gaeöi

BARUM
BREGST EKKI
EINKAUMBOÐ: TÉKKNESKA BIFREIÐAUMBOÐID Á ÍSLANDI
SoLUSTAOIR:
Hjólbarðaverkstæðið Nýbarði/ Garöahreppi, simi 50606.
Skodabúðin, Kópavogi, simi 42606.
Skodaverkstæðið á Akureyri h.f.#simi 12520.
Varahlutaverzlun Gunnars Gunnarssonar, Egilsstöðum,
sími 1158.

m
Indversk undraveröld.
Mikið úrval af sérkennilegum, handunnum
munum til tækifærisgjafa, m .a. Bali-styttur,
veggteppi, gólf-öskubakkar, vegg- og horn-
hillur, rúmteppi og púðaver, bahk- og ind-
versk bómullarefni, Thai- og hrásilki, lampa-
fætur, gólfvasar, slæður, töskur, trommur,
tekk-gafflar og -skeiðar i öllum stæröum,
skálar, öskubakkar, kertastjakar, borðbjöll-
ur, vasar, könnur og margt fleira nýtt.
Einnig reykelsi og reykelsisker. Mikið úrval
af mussum.
Jasmin
Laugavegi 133 (við Hlemmtorg).

Auglýsingasiminn er 17500
MOÐVnJINN