Þjóðviljinn - 22.08.1974, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 22. ágúst 1974.
Hryðjuverk
fasista
á Ítalíu
Myndin sýnir afleiðingar sprengjutilræðisins f Brenner-lestinni — 12 létu Iffið, um M særðust.

Var leyniþjónustan aö
hylma yfir meö fásistum?
12 manns létust og um 50
særðust þegar sprengjutil-
ræði var gert í Brenner-
hraðlestinni í Italíu 4.
ágúst sl. t 5 ár hafa ítalir
lifað við stöðugan ótta við
fasistísk sprengjutilræði.
Það síðasta, 4. ágúst,
virðist ætla að skipta sköp-
um og hafa áhrif á þessi
mál í aðrar áttir. Fyrir
tveimur mánuðum létust 8
manns og hundrað særðust
er sprengja sprakk í
Brescia. Þetta sprengjutil-
ræði varð til þess að hin
fasísku einkenni urðu al-
mennt viðurkennd, en
þessi tvö tilfelli virðast
ætla að leiða til þess, að
fram í dagsljósið komi
samband milli tilræðanna
og fasistanna annars veg-
ar og nokkurra þekktra
einstaklinga, sem enn
skipa virtar stöður í þjóð-
félaginu.
Rikisstjórnin hefur nú
gjörsamlega lagt niður talið um
„hinar andstæðu öfgastefnur” i
þessu sambandi, og viðurkennt að
það er aðeins einn öfgahópur, sá
fasiski, sem dreifir sprengjum
um alla Italiu. Og hvers konar
stjórnmálasamtök krefjast þess
nú i fyrsta lagi að ráðist sé gegn
hryðjuverkamönnum fasista, i
öðru lagi að það verði upplýst
hvernig á þvi stendur að þessi til-
ræði hafa aldrei verið upplýst i
þau fimm ár sem liðin eru frá þvi
þau hófust, og loks hvernig á þvi
stendur að yfirvöldin hafa jafnan
ákært stjórnleysihópa, en ekki —
þrátt fyrir margskonar likindi og
verulegar sannanir — snúið sér
að samtökum fasista.
Hættulegt fyrir
Evrópu
Sprengjutilræðin á Italiu eru að
verulegu leyti ólik þeim, sem
menn þekkja af fréttum frá
Norður-trlandi. Þau eru einnig
hættulegri fyrir Evrópu, segir
greinarhöfundurinn Karen
Dissing Melega, sem hér er byggt
á eftir Information. Höfundurinn
rökstyður skoðun sina þannig að
átökin á Norður-Irlandi séu ein-
angraðri. en tilræðin á Italiu
snerti alla Vestur-Evrópu.
Á ttaliu er ekki um að ræða
borgarastyrjöld. Þar er um að
ræöa opin átök milli tveggja aðila
— annar er fasiskur. Fasistar eru
þátttakendur i valdabaráttu
sterkra afla á ttaliu gegn fram-
farasinnuðum öflum, og þeir eiga
marga bandamenn sem ekki hafa
þorað að koma fram opinberlega.
En nú loks hefur vaknað hreyfing
á Italiu meðal allskonar aðila
sem krefjast þess, að i ljós komi
hversu viðtæk sambönd
fasistarnir i rauninni hafa.
Sprengjutilræðin á ttaliu
siöustu fimm árin hafa ásamt
öðru haft það i för með sér að
ttalir standa frammi fyrir alvar-
legustu efnahagskreppu og
stjórnmálakreppu landsins frá
þvi að fasisminn var upprættur
fyrr á árum, og ttalia er orðin
„sjúklingurinn” i samfélagi
Vestur-Evrópurikja, og áreiðan-
lega er veruleg hætta á „smitun”,
ef sjúklingurinn fær ekki rétta
meðhöndlun, sjúkdómsgreiningu
og lækningu samkvæmt henni.
Miðstöð í París
ttalski varnarmálaráðherrann
Giulio Andreotti staðhæfði fyrir
nokkrum vikum að hann heföi
undir höndum upplýsingar sem
sönnuðu, að fasistarnir á ítaliu og
annars staðar i Evrópu ættu sér
sérstaka miðstöð i Paris. Ráð-
herrann fékk yfir sig spurninga-
dembu af þessu tilefni frá fjöl-
mörgum blaðamönnum, en hann
neitaði að gefa nánari upp-
lýsingar. Þess vegna hafa menn
verið með allskonar ágiskanir,
m .a. um tengsl við alþjóðasamtök
fasista i kringum kjarna gamalla
nasista og OAS-manna. Margar
sannanir eru til um sambönd
milii þessara hópa, italskra ný-
fasista og þessa alþjóðasam-
bands. Einn tengiiiðurinn er
sagöur vera fyrrum SS-foringi
Otto Skorzeny, sem varð viökunn-
ur vegna þess að hann bjargaöi
Mussolini i flugvél af Gran Sasso-
fjalli 1943. Skorzeny býr nú á
Spáni, en þaðan stjórnaði hann
samtökunum „Odessa”, sem
höfðu það hlutverk að bjarga
gömlum nasistum undan lögreglu
og dómstólum.
Nú er hann kaupsýslumaður,
sem einkum fæst við ólöglega
vopnaverslun. Þegar italska lög-
reglan komst yfir vopn i fórum
fasistahópsins MAR nýlega, konu
i ljós vélbyssa og flugvél, sem
Skorzeny hafði útvegað.
Samtökin sem segja má að
samsvari nú einna helst alþjóða-
sambandi fasista eru „Ný regla”,
sem eiga aðstandendur i ýmsum
löndum, einkum Frakklandi og á
ttaliu. A ttaliu voru þessi samtök
bönnuð fyrir einu ári og ákærð
fyrir „endurreisn fasistaflokks-
ins” (sem er bannað samkvæmt
stjórnarskránni.) Þó er starfandi
á ítaliu nýfasistaflokkur, MSI,
fjórði stærsti flokkur landsins, en
hann hefur aldrei verið dæmdur
.úr leik þó ekki fari hann dult með
grundvallarstefnu sina. Þrátt
fyrir bannið á samtökunum „Ný
regla” héldu þau áfram að starfa
og heita nú „Svört regla” —
„Ordine nero”. Þessi samtök
tóku á sig ábyrgð á sprengjutil-
ræðinu við Brenner-hraðlestina.
Eins og glæpareyfari
Það væri áreiðanlega hentugt
fyrir Andreotti varnarmálaráð-
SPRENGJUTILRÆÐIN A ITALIU
400 sinnum á 5 árum!
Frá 1969 hafa verið gerð um
400 sprengjutilræði á Italiu.
Þessi sem hér verða t'alin hafa
vakið mesta athygli:
25. aprll 1969: Tvær sprengjur
sprungu á kaupstefnu i Milanó.
Margir særðust. Hópur róttækra
vinstrimanna ákærður, en þeir
höfðu verið i tengslum við bóka-
útgefandann Feltrinelli.
Mörgum árum siðar kom i ljós,
að hér hafði verið um fasistana
að ræða.
Ágúst 1969, Norður-ttaiia:
Sprengjur sprungu i járn-
brautarlestum. Margir særðir.
Stjórnleysingjar ákærðir.
Sannað þremur árum siðar að
fasistar báru ábyrgðina.
12. desember 1969, Mllanó:
Sprengjutilræði i Búnaðarbank-
anum. 16 létust, 90 alvarlega
særðir, þar af margir lifshættu-
lega limlestir. Stjórnleysinginn
Valpreda handtekinn þremur
dögum eftir sprenginguna og
talinn sekur. Sat i fangelsi i þrjú
ár án þess að koma fyrir dóm-
stóla. Fyrir liðlega einu ári var
tveimur fasistum stefnt fyrir
sama tilræðið, á grundvelli
sannana og ábendinga sem lágu
fyrir strax nokkrum vikum eftir
tilræðið. Sönnunargögnin voru
langtimum saman falin af
leyniþjónustunni. Fyrir
nokkrum mánuðum var ákveðið
að sameina málin gegn þessum
aðilum, — en réttarhöld hafa
enn ekki hafist.
Sama dag sprakk sprengja
undir banka i Róm. 15særðust. I
Milanó fannst sprengja i
Verslunarbankanum.
22. júli 1970: Lest fór af sporinu i
Reggio Calabria á Suður-Italiu.
Sex létust, 129 særðust.
Yfirvöldin lýstu þvi fyrst yfir að
hér væri um að ræða tæknilega
bilun, en siðar kom i ljós, að
einnig hér voru fasistar að
verki.
15. mars 1972, Segrate
(Milanó): Feltrinelli, vinstri-
sinnaður útgefandi og miljóna-
mæringur, finnst drepinn undir
háspennumastri. Margt bendir
til þess að Feltrinelli hafi verið
dreginn að mastrinu og þar hafi
sprengjan sprungið. Málið sagt
óupplýst.
17. mai 1972: Lögreglumaður
skotinn fyrir utan heimili sitt i
Milanó. Þessi lögreglumaður
var einmitt um þessar mundir
að rannsaka ólöglegan vopna-
innflutning fasista. Tveir
fasistar handteknir, ákæröir
fyrir morðiö, en voru látnir
lausir vegna skorts á sönnunar-
gögnum. Þeir eru nú ákærðir á
ný ásamt tyrkneskri konu, en
þeim tókst að sleppa yfir til
Spánar.
21. — 22. október 1972:
Sprengjutilræði við sérlest sem
flutti félaga I verkalýðs-
samtökunum til ráðstefnu um
þróunarvandamál Suður-ítaliu.
Sprengjutilræði á allri leiöinni
frá Reggio Calabria til Róm
skapa öngþveiti. Fimm særðust.
7. april 1973: Ungur meðlimur
fasistasamtakanna særðist
þegar hann var að koma fyrir
sprengju i lest á leiðinni Torino
— Róm. Hann var ákærður
ásamt þrem öðrum.
12. april 1973, Milanó:
Lögreglumaður lét lifið vegna
handsprengju sem fasisti
kastaði til hans á fundi fasista-
samtakanna. 35 særðust.
Nýfasistar segjast enga ábyrgð
bera á verknaðinum og lýsa yfir
að hér hafi verið um að ræða
ögrunaraðgerðir leyniþjón-
ustunnar.
17. mai 1973, Milanó: Þegar ár
er liðið frá þvi að lögreglu-
maðurinn lést er kastað var
sprengju inn i lögreglubæki-
stöðvarnar á sama tima og for-
sætisráðherrann Mariano
Rumor afhjúpar myndastyttu.
Tilræðismaðurinn Bertoli var
handtekinn á staðnum. Hann
segist vera stjórnleysingi, en
margskonar likur benda til þess
að hann tilheyri alþjóðlegum
fasistasamtökum sem hafa
bækistöðvar I Marseilles. Nú,
fyrir tveimur vikum, er fasiskur
bakgrunnur hans viðurkenndur
i ákæruskjalinu gegn honum.
28. mai 1974, Brescia.Sprengju-
tilræði á verkalýðsfundi, 8 létu
lifið, 100 særðust. t fyrsta sinn er
nú viðurkennt af stjórnar-
völdum að þetta tilræði beri öll
merki fasista. Viðbrögð
almennings neyða stjórnarvöld
til þess að taka til hendinni.
Margir eru handteknir og sér-
stök stjórnardeild i innanrikis-
ráðuneytinu sett á stofn, sem
fáist við þessi mál.
4. ágúst 1974: Sprengingin i
Brenner-lestinni, sem sagt er
frá i greininni og „Ordine Nero”
viðurkenndi að bera ábyrgð á.