Þjóðviljinn - 17.11.1974, Side 4

Þjóðviljinn - 17.11.1974, Side 4
4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 17. nóvember 1974 NOÐVIUINN MÁLGAGN SÓSÍALISMA VERKALÝÐSHREYFINGAR OG ÞJÓÐFRELSIS Otgefandi: Ótgáfufélag Þjóðviljans Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar: Ritstjórar: Kjartan Ólafsson, Skólavörðust. 19. Sfmi 17500 (5 linur) Svavar Gestsson Prentun: Biaðaprent h.f. SJÖ ÞÚSUND OG FIMM HUNDRUÐ MILJÓNIR Nýlega lýsti talsmaður Verslunarráðs íslands þvi yfir i útvarpsþætti að verslun- in i landinu þyrfti að fá i sinar hendur um 100 milj. kr. á mánuði i aukinni álagningu. Forstöðumaður Þjóðhagsstofnunar dró i efa að þessi tala verslunarinnar væri rétt — en hún sýnir engu að siður hvert stefndi ef rikisstjómin léti undan þeim kröfum verslunarstéttarinnar að afnema allt verðlagseftirlit. Samkvæmt upplýsingum, sem Þjóðviljinn hefur aflað sér og birtar eru i blaðinu i dag, má ætla að verslunin taki til sin þegar á þessu ári um 7,5 miljarða króna i álagningu, en samtals er velta verslunarinnar á þessu ári um 40 miljarðar króna. Fái Verslunarráð ís- lands kröfum sinum um aukna álagningu framgengt myndi álagningin hækka á árs- grundvelli úr 7,5 miljörðum i nærri 9 miljarða króna. Til samanburðar má geta þess að öll gjaldainnheimta sveitarfélag- anna á yfirstandandi ári er innan við 7 miljarðar og tekjuskattur til rikissjóðs eru áætlaðir tæplega 7 miljarðar króna á næsta ári. Til samanburðar og til þess að sýna hversu gifurlegur kostnaður fer i verslunina i landinu má nefna fleiri tölur: 15.000 manns með 500 milj. kr. i árstekjur eru heiit ár að vinna fyrir verslunarálagn- ingunni. öll útgjöld rikisins til mennta- mála á næsta ári eru áætluð liðlega sjö miljarðar — eða lægri upphæð, en verslunaálagningin er á þessu ári. Þessar sjö þúsund og fimm hundruð miljónir króna eru sá skattur sem al- menningur greiðir i allskonar verslunar- kostnað — og er þó hvergi nærri allt talið. Vissulega dregur það enginn i efa að það sé kostnaðarsamt að annast vörudreifingu af hverju tagi sem er. Vissulega dregur enginn i efa að þessi þjónusta er nauðsyn- leg. En almenningur hlýtur að draga i efa að það sé réttlætanlegt og eðlilegt að verja svo gifurlegu fjármagni til verslunar- kostnaðar i landinu á sama tima og kvart- að er undan fjármagnsskorti til allskonar félagslegra verkefna. Til dæmis er nú fyrirsjáanlegt að rikisstjórnin mun skera niður verulega fjármagn til verklegra framkvæmda. Gildir það um skóla, flug- velli, vegi, hafnir, sjúkrahús og fleiri fé- lagslegar framkvæmdir. En verslunin og milliliðirnir verða ekki fyrir niðurskurði. Þeir eiga að halda áfram að eyða. Þeir eiga að fá að halda áfram að ráðskast með miljarði króna. Og almenningur hlýtur að telja það hreina og algera fjarstæðu að fara að ætla versluninni meira fé i sinar „þarfir”* 1200 miljónir króna i viðbót við 7.500 miljónir eru áreiðanlega ofrausn. Hins vegar er augljóst að verslunin myndi hirða þessar 1200 milj. kr. með álagningarokri ef verðlagseftirlit yrði lagt niður og verslun- arstéttin hefur krafist, en hún á nú sterkan fulltrúa i rikisstjórninni, þar sem er Geir Hallgrimsson, forsætisráðherra. En ekki eru sjö þúsund og fimm hundruð miljónir verslunarinnar allt saman hreinn gróði. Nei, að sjálfsögðu fer mikið af þess- um fjármunum i kostnað. Enda hlýtur að vera kostnaðarsamt að halda uppi 2000 verslunum i landinu. Á árinu 1972 voru 1107 — eitt þúsund eitthundrað og sjö — verslanir i Reykjavik. Almenningur er með álagningunni á vöruna skattlagður til þess að halda þessu bákni uppi. Það sér hver sá maður sem vill sjá, að skipulags- leysið og vitleysan i verslunarrekstrinum i Reykjavik er alger óhæfa. Það er engin þörf — nema þörf gróðans — á tisku- verslunum á öðru hverju götuhorni i Reykjavik svo eitt dæmi sé nefnt. Þjóðviljinn er sannfærður um að mikill fjöldi þess fólks i landinu sem starfar við verslun gerir sér grein fyrir þvi, að i þess- ari starfsgrein er um fjölmarga þætti að ræða sem þarfnast lagfæringar við. Og það verður best gert með vakandi gagn- rýni almennings á það sem miður fer. Ályktun Alþýðusambands Norðurlands: Mótmælt skefjalausum verðhækkunum Kjarasamningar þeir sem gerðir voru I byrjun þessa árs, fólu I sér verulegar kjarbætur fyrir alla launþega og óhætt aö fullyröa, að aldrei hafi kaupmátt- ur launa verið meiri en að þeim samningum loknum. Með gerð þeirra kjarasamninga stefndi verkalýðshreyfingin að jöfnun launakjara innan verka- lýðshreyfingarinnar. Þvi mark- miði varð þó ekki náð að þessu sinni. Eigi að slður var hlutur lág launafólksins verulega bættur. Má i því sambandi nefna kauptryggingu 1 fiskiðnaði og siðast en ekki sist, að samið var um fulla verðtryggingu launa, þannig, aö kaupmáttur sá er náðist við samningsgerðina átti að haldast óskertur út allt samningstimabiliö. Stjórnvöld hafa nú, enn einu sinni gert frjálsa kjarasamninga Forseti Islands flytur erindi á sögusýningunni Sögusýningunni — Island og Is- lendingar I 1100 ár — lýkur á Kjarvalsstöðum I dag. Forseti tslands, doktor Kristján Eld- járn, flytur siðasta erindi I er- indaflckki þeim sem fluttur hefur verið á sýningartimanum. Erindið nefnist „Land og minj- ar”. Erindi doktors Kristjáns hefst kl. 15 á Kjarvalsstöðum., verkalýðs og atvinnurekenda að engu með pólitlskum ráðstöfun- um. Þingið mótmælir efnahags- ráðstöfunum rikisstjórnarinnar af tveim ástæðum fyrst og fremst: 1 fyrsta lagi vegna þess að með þeim er veriö að taka til baka þann ávinning sem náðist I samningunum launafólki I hag. Með efnahagsráðstöfunum slnum stefnir rlkisstjórnin að stórfelld- um fjármagnsflutningum frá launafólki til atvinnurekanda undir þvl yfirskyni, aö atvinnu- vegirnir standi svo illa að vigi, að þeir séu við það að stöðvast. I öðru lagi mótmælir þingiö efnahagsráðstöfunum vegna þess, að með þeim er verið að ógilda löglega gerða kjarasamn- inga verkalýös og atvinnurek- enda og ráðast að grundvallar- réttindum frjálsar verka- lýðshreyfingar. Jafnframt þessu kemur fram I málefnasáttmála rlkisstjórnar- innar, að hUn hyggst stefna að breytingum á fyrirkomulagi við gerð nýrra kjarasamninga og fram hefur komiö hjá félags- málaráðherra að hugmyndin væri að færa samningsréttinn frá verkalýðsfélögunum til Alþýðu- sambandsins. öllum tilraunum I þessa átt mótmælir þingið harð- lega og beinir þvl til aðildarfélaga Alþýðusambands Norðurlands að þau taki þessi mál til ýtarlegrar umræðu innan sinna vébanda og bUi sig til baráttu um grund- va11arré 11 i nd i verka- lýðshreyfingarinnar. Jafnframt mótmælir þingið mjög harðlega þeim skefjalausu verðhækkunum sem dynja yfir nær daglega, og eru að mestum hluta afleiðingar af gerðum stjérnvalda, svo sem gengis- fellingar, hækkun söluskatts og fleiri ráðstöfunum. Þá telur þingið timabært orðið, að þau fyrirtæki er njóta lána eða eru byggð upp af fjárfestingasjóðum ríkisins verði háð endurskoðunarskyldu á öllu bókhaldi slnu, af hendi rikis- endurskoðunarinnar og reikningar þeirra verði birtir - Þingið lýsir yfir, að stefna beri að þvi, að kjarasamningarnir frá 26. febrUar sl. komi að fullu til framkvæmda að nýju. Skorar þingið á verkalýðsfélögin að beita afli samtakanna til að svo megi verða hið allra fyrsta. Húsbyggjendur — Verktakar Hef opnað trésmiðju. Smíða glugga, hurðir, útihurðir og garðrennihurðir. svala- Þ. Þórarinsson, Sími 43430. Kársnesbraut 128, LITIÐ ••• SÉNDIBILASTOÐIN Hf HVAR eru eldhusinnrettingar frá okkur fyrsta flokks. FALLEGAR«VANDAÐAR«HAGKVÆMAR Afgreiöum innréttingarnar tilbúnar til uppsetningar. Kynnið ykkur kosti afgreiðslufyrirkomulags okkar. SAMVINNUTRÉSMIÐJURNAR HU5GQGIM OG INNRÉTTINGAR Hátúni 4A,Rvík, sími 21900 SAMVINNUTRÉSMIÐJURNAR Selfossi, simi 99-1260

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.