Þjóðviljinn - 06.12.1974, Qupperneq 11

Föstudagur 6. desember 1974. ÞJÓÐVILJINN — StÐA 11
Gísli Guðmundsson skrifar
fréttabréf frá Súgandafirði
Sjómenn kvíða því nú
mjög að bretar fái
að veiða hér áfram
Núerunæstum þvlallirskakbátarhættirveiöum. aðeinseinn
bátur, Jón GuBmundsson, meö einum manni fer á sjó þegar
veöur leyfir, afli er mjög rýr. Sex trillur hættu hér veiöum i
endaöan september, tiö var þá farin aö ókyrrast og menn farnir
aö huga að atvinnu á hinum stærri skipum, og enn aðrir að pakka
sér niöur til aö sigla burt héöan. Það ber þó nokkuð á þvi enn aö
fólk haldi héðan á aöra staöi, bæöi i atvinnuleit þótt vinna sé hér
nóg, og eins alfarið. Nokkuö margar fjölskyldur hafa flutt héðan
á árinu,en alltaf kemur þó eitthvaö istaöinn.
Svona gekk
trilluútgerðin
Ég færi nú hér I letur róöraf jölda og heildarafla þeirra báta er
veiöar stunduöu hér i sumar, meö færi Trillukarlar á öðrum
stööum hafa kannski gaman af þvi aö bera sig saman við þá
hér. Flestallir byrjuöu seinni part I mai.
Bátar mánuöir róörafj. tonn áhöfn
Einar mai-okt. 54 24.8 2 rn.
Tjaldur mai-sept 53 34.5 1 m.
Valdís júli-okt 40 10.6 1 m.
Þytur mai-okt 63 27.6 1 m.
Jón Guömundsson mai-okt 57 45.2 2 m.
Bergleifur mai-ágúst 42 16.6 1 m.
Voni júli-sept 38 21.2 1 m.
Bensi mai-sept 34 44.9 2 m.
Leó júni-ágúst 20 5.4 1 m.
Jón Jónsson mai-okt 53 34,7 1 m.
Trausti júli-sept 28 10.8 1 m.
Báru hf bátarnir
Kristján mai-sept 55 30.6 2 m.
Sjöfn mai-sept 36 14,5 1-2 m.
Búi og Jón Gestss. júni-okt 39 10.0 1 m.
GuIIfaxi mai-júli 5 10.4 3-5 m.
Brynjar hinn nýi júli-ágúst 9 28.7 2-4 m.
Samtals 626 róörar 370,5 tonn 23-29 m.
Þess skal getiö að sumir af þessum bátum lágu úti frá tveimur
og upp i fjóra daga. Fiskverð I sumar var kr. 27.25 á fiski yfir 57
cm en kr. 18.50 á fiski á milli 43 og 57 cm. Talsvert mun hafa
verið af smærri tegundum. Ekki er mér ljóst hvort Báran gerir
út sina báta I haust og vetur. Eitt sinn átti aö selja þá báöa, en
þeir eru óseldir enn.
Og stærri bátarnir
Erfitt mun nú vera aö fá mannskap, og þá sérstaklega beit-
ingarmenn. Og þá kemur afli hinna stærri báta I sept. og okt.
Ólafur Friöbertsson september 106,0 tn 20 róðrar október 96,1
tn. 19 róörar; 10,5 tn af þvi tindabykkja.
Sigurvon, byrjaði 3. okt. aflaði 113,2 tn 22 róöra^ þar af 10,6 tn
tindabykkja. Kristján Guömundss. byrjaöi 5. okt. aflaöi91,0 tn>20
róöra,þar af 8,7 tindabykkja. B/V Trausti byrjaði 6. okt. aflaöi
87,0 tn,2 landanir, fiskur hans var slægöur. Mjög blandaður fisk-
ur.
Husquarna hagla-
byssur á breta
Vestfjaröamiö voru samkv.
vináttusamningi Heaths og ólafs
Jó. frá i fyrra friöuö frá 1. sept til
siöasta okt. Strax á miönætti
fyrsta nóvember voru bretar
komnir á miöin vitt og breitt .
Þeir munu hafa aflað litiö og
meginþorri þeirra fariö burt aft-
ur, og þá austurfyrir land. Eitt-
hvert hrafl mun þó vera hér um
slóðir, þvl heyrst hefur I talstöðv-
um þeirra. A Halamiöum hefur
veriö undanfariö, og er raunar
enn/' tregur afli að mönnum
finnst, þó hefur skotiö I hjá þeim
25 tn höl. Sjómenn telja, að ef
sjávarhiti breytist þá muni fiskur
koma á Halann. Sjómenn kviöa
þvi nú mjög aö bretar fái að veiöa
hér áfram við Islandsstrendur
eftir að samningar renna út næsta
haust, og þá kannski með meiri
friöindum en þeir nú hafa. Þaö
var ljóta andskotans ólánið aö
einungis ihaldsmenn skyldu kom-
ast I ráöherrastólana, þvi þaöan
má búast viö þvi versta i þeim
efnum. ólijófiskveiöisamningur-
inn viö breta heimilar sennilega
ekki ótakmarkaðan fjölda af
Husquarna-haglabyssum um
borð i veiöiskip, en þeirra væri þó
sennilega þörf, svo sjómenn gætu
bá frekar varið veiöarfæri sin
meö stórskotahrið að þeim kæru-
lausustu og verstu, sem viröa
hvorki siglingarreglu né veiðar-
færi sem I sjó liggja. Komiö hefur
fyrir aö vestfiröingar hafa oröiö
fyrir miljóna tjóni á veiöarfærum
og afla á einum degi, vegna
ágengni útlendinga og þá ein-
göngu breta samanber siöastliö-
inn vetur, nánar tiltekið 17. febrú-
ar 1974. Þann dag lögöu súgfirö-
ingar, bolvikingar og dýrfirðing-
ar o.fl. veiðarfæri sin norövestur
frá Barða við svokallaðan Vikur-
ál. Þegar linan var lögö var þar
engan togara að sjá, eftir hádegið
komu þangað á milli 10 og 15
Gisli Guðmundsson.
stykki. Það leit helst út fyrir,
samkvæmt þvi sem ég heyröi á
samtölum báta, að bretar hefðu
viljandi skipulagt árás á veiöar-
færin, og einnig munaði minnstu
að tvö skip yröu keyrð niöur.
Þessi aöför breta var, aö mig
minnir, kærö, en út úr þvi kom
ekkert. Hvað er helst til ráða I
svona tilvikum. Best væri aö
skjóta á þá úr Husquarna-byss-
um, það mun vist vera þaö helsta
sem þessir karlar skilja.
Kvenfólk frá Ástraliu
Mikill hópur er nú kominn hing-
aö af útlendum verkalýð, talið er
aö hér sé nú um 30 manns, mikill
hluti þess er kvenfólk frá
Ástraliu. A bátunum er þó nokkuö
af útlendingum, t.d. frá Dan-
mörku, Italiu og Kanada, svo eitt-
hvaö sé nefnt. Færeyingar sjást
hér litið enn. Togskipiö Trausti 1S
300, sem ég áöur hef getið, land-
aöi hér 4. nóvember 60,8 tn. þar af
voru 18 tn koli. 1 dag, 11. nóv.,
landaði hann 25,5 tn., blandaöur
fiskur. Skipstjóri á Trausta er
Ólafur Ólafsson, sem áöur var
meö Sverdrupson, fyrsti stýri-
maöur er Hafsteinn Sigmunds-
son, hann var áöur með M/s
Björgvin, bæði þessi skip voru á
togveiðum. 1. vélstjóri er Einar
Ingólfsson, hann er aö sunnan.
Eigandi skipsins er Páll Friö-
bertsson, en útgerðarstjóri er
Einar Ólafsson, frændi Páls.
Hann er lika eigandi og fram-
kvæmdastjóri fyrir Vonina hf.
Einar er 31 árs gamall, uppgjaf-
arskipstjóri af Ólafi Friðberts-
syni.
Landbúnaður og
togaraútgerð
Slátrun sauðfjár er nú hér löngu
búin, slátrað var 1057 fjár.
Meðal-fallþungi dilka var 16.54
kg, er það sennilega mesti fall-
þungi á landinu. Þóröur Agúst
bóndi á Stað lógar nú öllum sinum
stórgripum 40 alls og hættir þar
með framleiðslu á mjólk eftir 40
ára þrælkunarvinnu i þvi starfi.
Hann ætlar sé nú framvegis aö
efla sauðfjárrækt, og setur nú á
160 ær og 120 gimbrar.
Barnaskólinn hér tók til starfa
á eðlilegum tima, eða nokkru eft-
ir mánaöamótin október. Kenn-
arar eru nú 4, allt fastakennarar.
Allir hafa þeir einhver próf, að
minnsta kosti bílpróf. Tala barna
og unglinga er nú 82.
Nýjustu fréttir herma aö mikill
áhugi sé hér á að efla skuttogara-
flotann, talaö er um aö næsti tog-
ari veröi smiöaður i Stálvik hf. Og
hann á ekki aö vera neitt smá-
smiöi aö sögn, eða 51 til 52 m aö
lengd, og brúttó-lestafjöldi 500
eöa nálægt þvi. Einar Ólafsson,
sem er nú forstjóri hjá Voninni hf,
og einnig reddari Trausta IS, mun
þar vera i broddi fylkingar. Hann
ku hafa rætt viö forstjóra Stálvik-
ur, Jón Sveinsson, og verður þá
skipiö að likindum, ef til kemur,
klárt um áramótin 1975—1976.
Fari nú svo aö þetta rætist, þá
hygg ég að enginn linubátur verði
gerður út héðan eftir þann tima.
Skip keypt og seld
Eins og sjá má, er og hefur ver-
iö mikil lyfting hér I útgeröarmál-
um. Skip eru hér keypt og seld sitt
á hvað. Ég skrái nú hér aöeins
timann frá og með árinu 1970, til
þessa tima. M/s Kristján Guö-
mundsson var keyptur frá Nor-
egi. Hann kom hingaö 6/10 1970 og
er hér enn, eigandi er útgeröarfé-
lagiö Óöinn hf. Trausti var smiö-
aður i Stálvik, kom hingaö 16. júni
1971, kaupverö hans mun hafa
veriö 34 milj. Hann var seldur eft-
ir 24 mánuöi og 4 daga á 47 milj.
Eigandi skips þess var Fiskiöjan
Freyja hf. M/s Sigurvon var
keypt hingað haustiö 1971, hún er
hér enn og er eign Fylkis hf. 4. var
Guörún Guöleifsdóttir frá Hnifs-
dal, sem fór i fyrsta róöur sinn
21.10 1972 og siðasta róöur 8.12.
1973, þá seld. Kaupverö Guörúnar
var 26,5 milj., en söluverö 42 milj.
Eigandi aö þvi skipi var Páll
Friöbertsson. M/s Björgvin frá
Dalvik var keyptur hingaö 9.9.
1973. Hann hætti veiöum i vor,
þann 9. mai, og fór héöan alfarinn
30. okt. Afli hans meöan hann
dvaldist hér var 418,6 tn. miöaö
viö óslægðan fisk. Kaupverö hans
var 26,5 milj., en söluverð ekki
nema 30 milj. að sögn Þorsteins
Auöuns skipstjóra sem sótti hann.
Hlutafélagið Björgvin hf. átti
hann.
Einn af fimmmenningunum hf
tjáöi mér, aö þeir heföu sloppiö
furöanlega vel. 6. i rööinni er
Sverdrupson, en hann var keypt-
ur frá Noregi 19.11 1973. Hann er
nú farinn héðan, fór i gær, 10.
nóvember, til Reykjavikur,
sennilega verður hann seldur til
Suöur-Afriku. Hann mun hafa
kostað i fyrra 54 milj. en fer nú
fyrir 74 milj. Útgeröarfélagið
Freyja á þennan bát. Afli hans
var 808,0 tn. þetta tæpa ár sem
hann var hér. Þá er kominn hér
annar Trausti, það er togskipiö
sem kom hingað 29.10 1974. Eig-
andi Trausta er miljónamæring-
urinn Páll Friðbertsson. Kaup-
verö bátsins hef ég ekki fregnað
enn, enda skiptir það engu máli
fyrr en aö hann verður seldur.
Ennfremur má nefna Gullfaxa
sem kom á þessu timabili, 48 lesta
bátur og Brynjar sem er 3ja mán.
30 lestir. Þessa báta á Báran hf.
og fleiri, en þeir hafa báðir veriö
til sölu. A þessu 4 ára timabili
hafa lika verið seldir burt héðan
M/b Sif 90 br. lestir, M/b Friðbert
Guömundsson 81 lest, M/b Stefnir
39 lestir, Björgvin 50 lesta bátur
og Hersir 35 lesta bátur.
Flugvöllur og
snjóbill
Loks er nú byrjaö hér á hinni
langþráðu flugvallargerð. Jarð-
ýta hreppsins er notuö við það
verk, þá er veður leyfir. Ætlunin
er að vinna i haust, eins og hægt
verður. Svo verður haldið áfram i
vor, þegar snjóa leysir og klaki
fer úr jörð. Vonir standa til að
flugvöllurinn verði tilbúinn á
næsta ári. Fjórar miljónir króna
munu ætlaðar til þessara fram-
kvæmda til aö byrja með, en
sjálfsagt er það ekki nóg. Stærð
vallarins er teiknuð 30x600 metr-
ar, og er honum ætlaður staöur á
svokölluðum Hjöllum, sem eru
utan og ofan við þorpið. Ytri end-
inn er fyrir ofan oliutanka BP og
Essó, upp af hafskipabryggjunni.
Súgfirðingar fagna þessum fram-
kvæmdum, sem hefðu mátt byrja
fyrr.
Þaö hefur oft veriö erfitt um
feröir héðan, eftir að Botnsheiöi
hefur lokast. Snjóbillinn er eina
tækið, sem súgfirðingar hafa til
aö komast á milli Súgandaf jaröar
og Isafjarðar. Hann veröur aö
nota til að komast i flug frá Isa-
firöi, og á Isafiröi er læknirinn
okkar. Hann kemur hér einu sinni
i viku á veturna. Þegar flytja þarf
sjúkling til Isafjarðar, er þaö svo
veöráttan, heiðin og billinn, sem
bera ábyrgð á lifi sjúklingsins.
Taliö er að snjóbillinn sé búinn
aö bjarga þremur mannslifum,
aö minnsta kosti, undanfarin ár.
Þaö er dýrt aö starfrækja þennan
bil. Hann bilar stundum, og við-
geröir eru dýrar. Rikisstyrkur
var siðasta ár kr. 275 þús. Flugfé-
lagiö greiddi kr. 4000,- fyrir
hverja áætlunarferð, þrjár i viku,
en frá þeirri upphæö munu far-
gjöld dragast. Pósturinn greiöir
kr. 800,- fyrir hverja fasta ferð.
Fyrir aukaferðir greiöa hvorki
Flugfélagið né pósturinn. Tap-
rekstur snjóbilsins nam kr. 320
þús. á siðasta ári, en mun senni-
lega nálgast kr. 500 þús. á yfir-
standandi ári.
Glsli
Frá Súgandafiröi