Þjóðviljinn - 24.12.1974, Blaðsíða 4

4 SÍPA — ÞJÓÐVILJINn' Þriftjudagur 24. desember 1974.
UOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Útgefandi: (Jtgáfufélag Þjóöviljans Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson, Skólavöröust. 19. Sfmi 17500 (5 lfnur)
Svavar Gestsson Prentun: Blaöaprent h.f.
LIÐSINNI SKAL YEITT
Ljóst er af atburðum siðustu daga, sem
og af þeirri sögu lands okkar sem við
þekkjum, að ætið má gera ráð fyrir nátt-
úruhamförum i þessu landi. Siðustu dag-
ana hafa fallið snjóflóð i fjórum fjörðum:
Seyðisfirði, Norðfirði og Mjóafirði eystra
og i Siglufirði. Þannig eru staðirnir utan
jarðeldasvæðanna ekki siður i hættu fyrir
slikri vá. Þessar staðreyndir er öllum
landsmönnum nauðsynlegt að hafa i huga
og af þeim ber þeim að draga lærdóma. 1
sambandi við snjóflóð og varnir gegn
snjóflóðum, sem og fyrirbyggjandi starfi,
geta islendingar lært mikið af norðmönn-
um og i framhaldi af þeim hörmungarat-
burðum sem gerst hafa i Norðfirði er bein-
linis nauðsynlegt að visindamenn og
stjórnarvöld taki höndum saman um
hvers konar varnaraðgerðir og nákvæmar
athuganir sem leitt geti i ljós hvaða ráðum
er unnt að beita i glimunni við náttútuöflin
á þessu sviði ekki siður en öðrum.
Þeir hörmulegu atburðir, sem gerðust á
föstudaginn i Neskaupstað skilja eftir sig
djúp sár meðal þess fólks, sem nú sér á
bak ættingjum og ástvinum. Þjóðin öll
skynjar á slikum stundum að hún er sem
ein nátengd fjölskylda. Vissulega verður
aldrei unnt að bæta ástvinamissi, en þjóð-
in hefur sýnt það i aldalangri glimu við
náttúruöflin að hún er jafnan til þess búin
að sigrast á erfiðleikunum og til þess að
læra af þeim.
Norðfirðingar hafa á undanförnum ára-
tugum byggt upp atvinnulif bæjarins af
frábærum dugnaði sem eftir hefur verið
tekið um allt land. Nú eru blómleg at-
vinnufyrirtæki i rústum. Sá dugnaður og
kjarkur sem hefur einkennt starf norðfirð-
inga undanfarna áratugi hefur einnig
reynst þeim vel i björgunarstarfinu und-
anfarna sólarhringa samfara miklu æðru-
leysi sem þeir hafa sýnt. Ljóst er að i upp-
byggingarstarfinu mun enn reyna á þol-
gæði heimamanna og baráttuþrek. Þeir
munu hafa forustu i því starfi i nánu sam-
starfi við þá aðila sem hljóta að beita sér
fyrir aðstoð þjóðarinnar allrar við endur-
reisnarstarfið i Neskaupstað.
Það eru ekki nema rétt tæplega tvö ár
liðin siðan eldar á Heimaey hröktu Eyja-
menn i burtu af heimilum sinum. Þá var
myndarlega tekið til hendinni af lands-
mönnum öllum til þess að bæta það tjón
sem Eyjamenn höfðu orðið fyrir. Þannig
þarf einnig að bregðast við nú i þvi endur-
reisnarstarfi sem framundan er i Nes-
kaupstað. Jafnframt má vera ljóst að
nauðsynlegt er að hafa i landinu starfandi
aðila sem er til þess hæfur hvenær sem
slikir atburðir gerast að taka til hendinni
þannig að enginn timi fari til spillist. Hver
einasta minúta i björgunarstarfi og
endurreisn er dýrmæt, — ekki aðeins
heimamönnum og þeim sem næstir standa
voðanum, heldur einnig þjóðarbúinu i
heild sinni.
Nú hafa landsmenn um nokkurt skeið
undirbúið jólahald á heimilum sinum. At-
burðirnir i Neskaupstað munu setja mark
sitt á hver ja einustu islenska f jölskyldu og
tilfinningar hennar um hátiðina. Þeim til-
finningum er þjóðin reiðubúin til þess að
breyta I framkvæmdir sem styrkja þá
sem orðið hafa fyrir þyngstri sorg og
þyngstum búsifjum svo unnt sé á ný að
taka til við þau störf, sem frá var horfið,
er snjóflóðið skall á Neskaupstað.
Samúðarkveðjur megna litt að græða
þau sár sem náttúruhamfarir hafa veitt;
þó er þeim komið hér á framfæri af dýpstu
einlægni. En endurreisnarstarfið, sem
biður, kallar á hvern einasta islending til
liðsinnis. Nú, þegar ljósið er að vinna á
lönd myrkursins á ný, munu menn
strengja þess heit að taka á hver eftir
sinni getu. Þar mun enginn undan skorast.
Ávarp forseta sameinaðs þings, yfirlýsing forsætisráðherra og
þakkir Lúðvíks Jósepssonar á alþingi síðast liðinn laugardag
Ríkisstjómin beitir sér
fyrir að tjón verði bætt
Áður en þingfundur
hófstá laugardag tóku þrír
þingmenn til máls utan
dagskrár, Ásgeir Bjarna-
son, Geir’Hallgrímsson og
Lúðvík Jósepsson í tilefni
af hinum hörmulegu at-
burðum i Neskaupstað.
Forseti sameinaðs þings,
Asgeir Bjarnason, flutti eftirfar-
andi ávarp:
,,Sá hörmulegi atburður gerðist
um kl. 2 e.h. i gærdag, að snjóflóð
féll yfir innsta hluta Neskaup-
staðar með þeim afleiðingum að
siðast, þegar fréttist, höfðu 9
manns látið lifið, þar af 2 konur
og tvö börn. Fjögra karlmanna er
saknað og eru taldar litlar likur á
þvi að þeir hafi lifað af. Á sjúkra-
húsi eru 5 manns. Atvinnulif
bæjarins er i rúst, þar sem snjó-
flóöiö féll á sildarverksmiöjuna,
lýsisgeyma hennar og frystihús-
iö. Þá eyðilögðust steypustöö og
bifreiðaverkstæöi og bilar ásamt
ibúðarhúsum og fleiru.
Ekki er vitaö um að þarna hafi
fallið snjóflóð áður, en um alda-
mótin féll snjóflóð nokkru innan
við bæinn.
Islendingar hafa lengi háð
haröa baráttu við óbliö náttúru-
öfl, elda, isa og veöurofsa. Þessi
atburöur I Neskaupstað, snjóflóð-
iö, er eitt hiö mesta, sem komið
hefur hér á landi.
Islenska þjóðin er fámenn.
Hvertmannslif hjá fámennri þjóð
vegur mikiö. Viö erum fátækari i
dag en i gær.
Hér á margur um sárt aö binda,
Asgeir Bjarnason.
foreldrar, börn, eiginkonur, syst-
kini og annað venslafólk. öllu
þessu fólki vottum við einlæga
samúö og dýpstu hluttekningu.
Minningin um látinn vin er hugg-
un harmi gegn. Megi góður guö
halda sinni verndarhendi yfir
landi og þjóð. Ég biö háttvirta al-
þingismenn að taka undir orö min
með þvi aö risa úr sætum”.
Aö því búnu kvaddi sér hljóös
Geir Hallgrimsson forsætisráð-
herra og mælti:
„Starfsamt en fámennt samfé-
lag hefur verið lostið þungu
höggi.
A andartaki eru börn, konur og
karlar hrifin burt i miöri önn
dagsins.
Þar sem áöur rikti gleöi og eft-
Geir Hallgrimsson
irvænting i jólamánuði grúfir nú
sorg yfir bæ og landi.
Á stundum sem þessum verður
okkur islendingum ljóst, að viö
erum ein fjölskylda og viljum
bera hver annars byrðar.
I morgun héldu forsætisráð-
herra og dómsmálaráðherra fund
með þingmönnum Austurlands
vegna atburðanna i Neskaupstað.
1 framhaldi af þeim fundi hefur
rikisstjórnin ákveðið að beita sér
fyrir, að ráðstafanir verði gerðar
til að tjón vegna náttúruhamfar-
anna i Neskaupstað veröi bætt.
Ahersla er lögð á að láta i té alla
þá hjálp og aðstoð af opinberri
hálfu, sem unnt er, til að atvinnu-
lif i Neskaupstað geti sem allra
fyrst komist i eðlilegt horf.
Ég veit að þessi ákvörðun er i
samræmi viö hug og vilja allra
þingmanna og alþjóöar.
Ég vona, að samhugur og sam-
úð allra landsmanna verði norö-
firðingum styrkur i sorg þeirra.
Megi hátiðin sem i hönd fer
milda sorgina og græða sárin”.
Lúövik Jósepsson, 2. þingmað-
ur austfirðinga og einn fremsti
leiðtogi norðfirðinga um 35 ára
skeið, flutti þakkir:
„Fyrir hönd alþingismanna af
Austurlandi þakka ég forseta
sameinaðs þing hlý orð i garð
fólksins i Neskaupstað, einnig
þakka ég þingmönnum fyrir
undirtektir þeirra við þau orð.
Jafnframt þakka ég ríkisstjórn
fyrir skjót viðbrögð og þær yfir-
lýsingar sem hún hefur þegar
gefið og forsætisráðherra flutt
hér þess efnis að aðstoð verði lát-
in i té við norðfiröinga.
Ég efast ekki um að allt verður
gert til þess að mæta þeim vanda
sem nú steðjar að byggðarlaginu
og tjón verður bætt eins fljótt og
tök eru á að svo miklu leyti sem
unnt er að bæta slikt tjón sem nú
hefur orðið. Ég itreka þakkir fyr-
ir auösýnda samúö og gefin fyrir-
heit”.
Sama daginn:
Snjóflóð í Mjóafirði
Snjóflóö féll í Mjóafirði
— næsta firöi norðan viö
Noröfjörö — á föstudag-
inn, líklega um sama leyti
og snjóflóðin á Neskaup-
stað.
Eftir þvi var tekið um hádegi á
laugardag aö ekki hafði verið haft
símasamband frá Mjóafirði við
Norðfjörð frá þvi á föstudag. V ar
þá haft talstöövarsamband og
kom i ljós að snjóflóð hafði eyði-
legt simalinuna á stóru svæði.
Hafði flóðið fallið rétt innan við
Brekku og Hesteyrar. Sleit snjó-
skriðan simalinuna. Skriðan er
talin 800—1000 metra breið.