Þjóðviljinn - 02.03.1975, Page 3

Sunnudagur 2. marz 1975 ÞJÓBVILJINN — StÐA 3
Græna skóflan
Að frumkvæði Lista-
safns ASi býðst listunn-
endum einstakt tækifæri
um þessar mundir, — að
skoða myndir Snorra heit-
ins Arinbjarnar, sem
aldrei hafa verið sýndar
áður, vatnslitamyndir frá
ýmsum timum, allt frá
1928 framá síðustu ár lista-
mannsins, en Snorri lést í
maí 1958.
Það er vel til failið, að
einmitt listasafn alþýðu
haldi sýningu á verkum
Snorra, því um langt skeið
voru aðalviðfangsefni
hans lýsing á daglegri önn
vinnandi alþýðu. Hér á síð-
unni eru nokkrar myndir
frá sýningunni og rifjuð
eru upp helstu atriði um
listferil Snorra Arinbjarn-
ar.
A rissinyndum Snorra úr borgarlifinu þykjast margir kenna ákveðnar
„týpur" þess tiina, andlitsfall efta baksvipi.
Svipmyndir
frá
sýningu
Listasafns
ASÍ
LJÓSMYNDUN:
AK
Höfundur
forsíöumyndar
Það er Sigurjón Jóhannsson listmálari,
leikmyndagerftarmaftur og Súmmari, sem
er höfundur forsíftumyndar Þjóftviljans aft
þessu sinni, en hún er gerft meftan beftift er I
ofvæni hliftaraftgerfta rfkisstjórnarinnar I
efnahagsmálum og nefnist: Hvernig á aft
deila fiskinum?
Sigurjón stundafti nám i Myndlista- og
handiöaskólanum og i Myndlistarskólanum
heim heima, en siðan i Kaupmannahöfn og
London. Hann bjó nokkur ár i Kaupmanna-
höfn þar sem hann vann ma. vift leik-
myndagerft. Hann hefur bæfti haldift einka
sýningu og tekift þátt i amk. þrem samsýn-
ingum meft SÚM i Reykjavik og Amster-
dam auk þess sem hann hefur átt verk á
Nordisk Ungdomsbiennale á Louisiana, en
sem stendureinbeitir hann kröftunum fyrst
og fremst i þágu Þjóðleikhússins þar sem
hann gerir hverja leikmyndina af annarri
einsog lesendur munu kannast vift.
Snorri Norftfjörft Arinbjarnar-
son fæddist i Reykjavik 1. desem-
ber 1901. Faftir hans var Arin-
björn Sveinbjarnarson frá ökrum
á Mýrum, bókbindari aft mennt
auk þess sem hann starfafti nokk-
uft að bókaútgáfu og sat um skeift
i bæjarstjórn.
Snorri ólst upp aft Laugavegi 41,
örstutt frá þeim staö er Listasafn
ASl skartar nú vatnslitamyndum
og skissum, sem eru i eigu
bróðursonar Snorra. Teiknibækur
Snorra allt frá unglingsárunum
hafa varöveist, og hann virftist
hafa haft rúman tima til aft sinna
hugftarefni sinu. A árunum eftir
hins óhlutlæga efta hallaði sér aft
rómantiskari landslagsmyndum
fyrri ára.
(Byggt á frásögn „Islenskrar
myndlistar II,” eftir Björn Th.
Björnsson)
heimsstyrjöldina ferftast Snorri
nokkuft um landift efta dvelur hjá
Kristjáni bróftur sinum, sem var
læknir á Blönduósi.
Þrisvar sinnum sigldi Snorri út
til náms. Fyrst til Danmerkur ár-
ift 1924 og teiknaöi eftir gipsaf-
steypum á rikislistasafninu undir
handleiftslu Viggo Brandts.
Teikningin var þó aldrei hin
sterka hliö Snorra og hann sneri
heim aftur. Hér heima finnur
hann sér hins vegar hugfélaga og
árift 1928 siglir hann til óslóar
meft Þorvaldi Skúlasyni og er þaft
gert aft ráftum Jóns Stefánsonar. t
Ösló dvaldi hann einn vetur og
vann undir handarjaftri Axels
Kreppuárin og innilokunarár
okkar meftan heimsstyrjöldin sift-
ari geisafti voru heilladrjúg is-
lenskri myndlist, og Snorri Arin-
bjarnar var eitt af höfuftskáldum
þess tima. Bróðurþel rikti milli
listamanna og þeirra er fremstir
stóftu i hinni félagslegu baráttu.
Landfræftileg einangrun okkar
gerði þaft aft verkum aft straumar
hins óhlutlæga bárust hingaft
seint — en vert er þó aö minnast
kúbiskra mynda Finns Jónssonar
og elstu mynda Baldvins Björns-
sonar, sem sýndar voru i
Norræna húsinu fyrir skömmu.
Hér varft vettvangur hins dag-
lega lifs aft tjáningarefni, raun-
sær expressjónismi fékk tækifæri
til aft þroskast til fulls ,og málar-
arnir unnu sterka og einstæöa
myndlist úr hinu islenska sam-
tiftarþjóftfélagi. 1 striðslok er
þjóftlifift breytt og grundvöllur
hins gamla brostinn. Nýir menn
koma aft utan. Abstraksjónin
nemur hér land óvænt og skyndi-
lega fyrir almenning eins og
striftssoldátarnir áður. Snorri
barfti ekki höfftinu vift steininn.
Hann sveigði lika inn á brautir
Revolds og siftar aftur 1930—31.
Framan af er landslagift aftal-
viftfangsefni Snorra eins og ann-
arra islenskra málara, en eftir
Listvinafélagssýninguna 1927
fara viðfangsefni hans aft breyt-
ast. Sjávarsiöan meft hvsbvming-
um si'num og bátum og atvinnulifi
þorpanna dregur nú til sin athygli
málaranna i vaxandi mæli og
þetta var aðalmyndefni Snorra
þegar hann árift 1929 heldur sýn-
ingu i húsi KFUM vift Amtmanns-
stig til þess aft reyna aft afla sér
farareyris til frekara náms. Þaft
tókst þó ekki fyrr en Mennta-
málaráft kaupir stóra mvnd ári