Þjóðviljinn - 13.07.1975, Page 3

Sunnudagur 13. júli 1975. i»JÓÐVILJINN_— SÍÐA 3
Lækjartorg 1918
Og við vitum það er djöfullinn sem ræður....
torgum Feneyja undir bláhvitri
himinskálinni og sjá i huganum
þá tið þegar þar var nafli
viðskiptanna, tengipunktur milli
fjarlægra heima austurlanda og
Evrópu. Hvað væru borgir mið-
austurlanda án torganna, þessara
furðulegu samkomu manna, dýra
og varnings?
Og torgið er meira. bar er lika
skóli. Þar læra menn hegðun,
verslun, fölsun, alúð, munúð,
mannúð. Menn bera ekki sorg á
torg. Torgið er svið hins græsku-
lausa eða gráa gamans, viðskipt-
anna, söngsins, gnýsins, fúkyrð-
anna, hlátursins og lygisögunnar
— ekki grátsins, ekki tanna-
gnistursins, ekki sorgarinnar og
sútarinnar ekki stifninnar og ein-
þykkninnar.
1 Reykjavik eru nokkur torg.
Þau eru flest það sem kallast
„hringtorg”, en hringtorg voru
fundin upp tilað lengja leiðina
milli tveggja púnkta og skapa
óreiðu i umferðinni. Þau eru það
sem sérfræðingar nefna „tengi-
púnktar umferðaræða”. Þau eru
ekki eðlilega vaxin torg, enda er
ekkert vatn á þeim, enginn
söngur nema öskur bila, engar
lygisögur nema kosningaáróður á
fjögurra ára fresti, ekkert fólk
nema stressaðir ökuþórar með
stynjandi hjarta á leið i vinnu, i
mat, úr mat i vinnu, úr vinnu i
mat, úr Breiðholti i bió, úr bió i
Breiðholt.
Lækjartorg er að sumu leyti
undantekning, en þvi hefur verið
spillt með þvi að veita beljandi
umferðarfljóti þvert yfir torgið.
Billinn er mesti og illskeyttasti
óvinur torgsins. Um leið er það
sagt að hann er versti óvinur
borgarinnar, og það verður hann
uns menn gera sér þá staðreynd
ljósa að borg er torg. I dag er bill-
inn herra okkar, hann ræður
borgarskipulaginu, hraðbrautin
er hluti af bilnum, þvi án bils eng-
in hraðbraut, án hraðbrautar tak-
mörkuð bilaeign. Arkitektar,
skipulagssérfræðingar hafa i
áratugi reynt að finna lausn á
þeim hrikalega vanda sem bil-
arnir skapa. Þeim hefur dottið
margt ágætt i hug, en þeir ráða
ekki við kapitalið, þeir ráða ekki
við hina frumstæðu þörf manna
fyrir að stækka sig með einhverj-
um hætti, bæta við sig hjólum
afþvi við höfum bara tvo fætur,
bæta við sig 100 km á klukkustund
af þvi við förum aðeins 5 km á
okkar gánglimum. Bifreiðaverk-
smiðjurnar nota öll hugsanleg
brögð tilað pránga inná okkur bil-
um, þær nota jafnvel hina duldu
kynferðisóra sem finnast i undir-
meðvitund allra manna: kauptu
þennan vagn og þú getur nauðgað
borginni, sveitinni, sjáðu þú
verður ofsatöffari með svona dá-
samlega skvisu i framsætinu/
með svona dásamlega fjölskyldu/
með svona daáamlega vini i
aftursætinu. En billinn gerir ann-
að, hann eyðileggur lif torgsins.
Hann drekkir orðunum, hann
spillir tónlistinni, hann rekur
verslunarmennina inni skúma-
skot, hann stingur uppi leikarana
og þrengir öll mannleg umsvif.
Ég er ekki sérfræðingur um
skipulagsmál. Ég elska aðeins
torg, dg ég veit að missir torgsins
er hluti af sjúkdómi evrópskra
manna. Ég þykist sjá i hendi mér
að ef við viljum búa i borg þá
verðum við að búa við torg. Þvi
torgið býður uppá fjölbreytilegri
samvistir manna en nokkurt ann-
að svið.
Þegar við byggjum ættum við
fyrst og fremst að hugsa: hvar á
torgið að vera, hver fer það best?
A torginu á að vera vatn, helst
heit laug sem á íslandi er tákn
lifsins, þar eiga að vera sölubúðir
inni og úti, þar eiga að vera hljóð-
færaleikarar, þar eiga að vera
trúðar og lygarar, þar eiga að
vera öruggir staðir handa börn-
um að dvelja á, þar eiga að vera
sýningarherbergi handa lista-
mönnum, þar eiga að vera skóla-
stofur, þar á að vera gufubað-
stofa, þar eiga að vera veggdag-
blöð, þar eiga að vera veitingar,
þar eiga að vera verkstæði hand-
verksmanna, þar eiga að vera
ibúðir, og þar á að vera endastöð
einteinúngsins Lækjartorg —
Rauðatorg.
Frá Borgar-
bókasafni
Bókabilarnir ganga ekki dagana 14. júli—5
ágúst.
útibúið við Hofsvallagötu verður lokað á
sama tima.
Viðskiptavinir þessara safna eru vinsam-
legast beðnir að snúa sér á meðan til aðal-
safnsins við Þingholtsstræti, Bústaða-
safns eða Sólheimasafns sem verða opin
eins og venjulega.
Borgarbókavörður.
ÞAR KOM
AÐÞVÍ...
Þar kom að því, að við gætum kynnt nýjar gerðir af hinum landsþekktu
CANDY þvottavélum — tvær splunkunýjar gerðir, sem eru þegar
komnar til landsins.
hefur 14 grunnkerfi og
hitabreytisrofa, en það
þýðir að hægt er að lækka
hitastigið á flestum
kerfunum án þess að
stytta þvottatímann.
ÞETTA ÉR NÝJUNG.
Sparnaðarrofa er sjálf-
sagt að nefna, en með
honum er hægt að breyta
vélinni úr 5 kg vél í 3 kg
vél. Með þessu má spara
rafmagn, vatn og þvotta-
efni. Margt fleira má
nefna, s.s. að þvotta-
tromlan er úr ryðfríu
stáli, aðeitt af kerfunum
fyrir mjög viðkvæm efni
er fyrir ull, að Candy M
140 smákælir vatnið áður
en skolun hefst og hlífir
þar með þvottinum.
Verðið er kr. 77.500.
er fullkomnasta þvotta-
vélin frá Candy verk-
smiðjunum,-
Auk framangreindra at-
riða hefur hún þessa
kosti:
750 snúninga þeytivindu,
18 þvottakerfi,
tímabreytirofa en með
honum er hægt að lengja
þvottatimann á öllum
kerfunum um 4-30
mínútur.
Verðið er kr. 94.500.
Athyglin mun beinast að
þessum vélum vegna
kostanna. Þetta er árang-
ur af 30 ára reynslu.
Engin verksmiðja í
Evrópu framleiðir jafn
margar þvottavélar á dag
og Candy verksmiðjan.
Við bjóðum að sjálfsögðu
af borgunarskilmala.
Verzlunin
PFAFF
Skólavörðustíg og Bergstaðastræti — Sími 26788