Þjóðviljinn - 19.11.1975, Blaðsíða 12

MOÐVIUINN
Miðvikudagur 19. nóvember 1975.'
Stígandi og
Sæfari fengu
dóm
1 Sakadómi Reykjavikur
var i gær uppkveðinn dómur i
málum togbátanna Stiganda
RE og Sæfara ÁR, sem teknir
voru að meintum ólöglegum
togveiðum á linu- og neta-
svæði vestur af Garðskaga
siðast liðinn sunnudag af
varðskipinu Albert.
Báðir voru dæmdir fyrir ó-
löglegar botnvörpuveiðar og
greiðslu sekta til Landhelgis-
sjóðs íslands. Stigandi fékk
400 þús. kr. sekt og Sæfari 200
þús. kr. Auk þess voru afli og
veiðarfæri gerð upptæk.
bað var Jón Abraham
Ölafsson, sakadómari, sem
kvað upp dóminn ásamt með-
dómendum, skipstjórunum
Guðna Jónssyni og Sigurði
Þórarinssyni.
Hvenœr voru 65,000 tonn boðin?
Geir segir eitt — Bret-
inn og Pórarinn annað
1 umræðunum utan dagskrár á
alþingi i gær, sem skýrt er frá á
forsiðu Þjóðviljans i dag, gaf Geir
Hallgrimsson, forsætisráðherra
þá yfirlýsingu, að Roy Hatters-
ley, aðstoðarutanrikisráðherra
breta hafi farið með algerlega
rangt mál, þegar hann sagði, að
islendingar hafi boðið 65.000 tonn
strax fyrir þremur vikum. Ráð-
herrann sagði, að i London hafi
islenska sendincfndin bara spurt,
hvaö bretar segðu um 50.000
tonn?!!
Hélt Geir þvi fram, að 65.000
tonnin hafi fyrst verið nefnd i ó-
formlegum viðræðum Einars
Águstsonar og Hattersley á
sunnudaginn var.
Ólafur Ragnar Gimssonkvaddi
sér hljóðs og kvaðst i tilefni þess-
arar yfirlýsingar forsætisráð-
herra vilja vekja á þvi sérstaka
athygli að i dagblaðinu Timinn
segði formaður utanrikismála-
nefndar alþingis, Þórarinn Þór-
arinsson, hins vegar orðrétt þá
um morguninn, (forsiða Timans i
gær): ,,...að i undirbúningsvið-
ræðum sérfræðinga, um sjávar-
Utveg, sem fram fóru fyrir
nokkru, hefðu sérfræðingar is-
lensku rikisstjórnarinnar haldið
fast viðþað sjónarmið, að veiði-
heimild til handa bretum skyldi
miðast við 65.000 tonn....”
Ólafur Ragnar spurði, hvernig
það væri mögulegt, að embættis-
menn islensku rikisstjórnarinnar
hafi á sinum tima „haldið fast
við” sjónarmið, sem alls ekki hafi
verið komið fram á þeim tima —
haldið fast við töluna 65.000 tonn i
fyrri viðræðum, hafi talan fyrst
verið nefnd nU á sunnudag?
Það fer ekki milli mála, sagði
Ölafur Ragnar, að ummæli Þór-
arins Þórarinssonar, formanns
utanrikismálanefndar og þátttak-
anda i viðræðunum við breta
benda mjög greinilega til þess, að
það sé Geir Hallgrimsson for-
sætisráðherra Islands, sem fari
með rangt mál varðandi gang
samningaviðræðna við breta, en
ekki Roy Hattersley, — að 65.000
tonnin hafi i reynd verið boðin
fram fyrr en nU á sunnudaginn.
Ólafur Ragnar taldi brýna
nauðsyn bera til að fá þetta upp-
lýst, þvi að grundvallaratriði
væri, að alþingi gæti treyst sann-
leiksgildi yfirlýsinga, sem ráð-
herrar gæfu á alþingi.
1 nágrannalöndum okkar er það
algild regla, að ráðherra, sem
verður ber að ósannindum á lög-
gjafarþingi, verður skilyrðislaust
og án tafar að segja af sér.
Þvi verður með engu móti trU-
að, að islenskir embttismenn hafi
án samþykkis rikisstjórnarinnar
farið að ræða einhverja ákveðna
tonnatölu og halda fast við þá
tölu, eins og Þórarinn Þórarins-
son segir.
Slikt getur aðeins gerst á
grundvelli formlegs eða "óform-
legs tilboðs.
Það er þvi ljóst, að fari Geir
Hallgrimsson með rétt mál varð-
andi það, hvenær tilboðið um
65.000 tonn hafi i raun verið sett
fram, þá fari ekki bara Roy
Hattersley með rangt mál, heldur
Þórarinn Þórarinsson lika, for-
maður utanrikismálanefndar al-
þingis. (Þörarinn Þórarinsson
var erlendis i samningum við
þjóðverja).
Breskir togaraskipstjórar
Yilja löndunarbann
íslenskum skipum vikið frá
Kristján Eldjárn
heiðursdoktor
Leníngradháskóla
LONDON. 18/11 reuter — Mikill
hiti er i breskum sjómönnum
nUna eftir að samningaviðræður
breta og islendinga fóru lit um
þUfur.
1 nótt sem leið tilkynntu hafnar-
yfirvöld i Grimsby islensku skipi
sem var á leið þangað með fisk að
þvi yrði ekki leyft að landa.þar.
Var þvi borið við að ekki væri
hægt að tryggja öryggi áhafnar-
— Það hefur ekkert verið gert
fyrir okkur að hálfu hins opinbera
cnnþá og við höfum raunar ckki
fengið loforð fyrir neinni hjálp,
sagði Þör Hagalin sveitarstjóri á
Eyrarbakka er við ræddum við
hann i gær.
Þór sagði að Eyrbekkingar
hefðu óskað eftir þvi að
dómskvaddir yrðu matsmenn til
að meta skemmdirnar sem urðu i
óveðrinu á dögunum. Þessa var
óskað 7. nóv. sl. en sýslumaður
Árnessýslu hefur enn ekki
dómkvatt menn til matsins.
Eyrbekkingar héldu fund meö
innar i Grimsby. Var skipinu þá
snUið til Ostende i Belgiu.
Talsmaður samtaka breskra
togaraeigenda i Hull sagði þó að
ekki hefði verið sett algjört lönd-
unarbann á islensk fiskiskip i
breskum höfnum. Kvaðhann enn
vera markað fyrir islenskan fisk i
Bretlandi og að vonast hefði verið
til að nýir samningar myndu
frekar fjölga löndunum islenskra
skipa.
þingmönnum I Suðurlands-
kjördæmi i byrjun þessa mánaðar
og það voru raunar þeir sem
lögðu til að láta meta
skemmdirnar. Þingmennirnir
lýstu þvi yfir að þeir sæju ekki
annað en að opinber aðstoð yrði
að koma til, en gátu auðvitað
engu' lofað um slikt.
Þór sagði að Eyrarbakka-
hreppur væri búinn að láta vinna
við viðgerðir á varnargörðum
þorpsins fyrir um 2 miljónir kr;
meira getum við eiginlega ekki
gert fyrr en aðstoð kemur til,
sagði hannaðlokum. —S.dór
Tom Neilsen framkvæmda-
stjóri stéttarfélags yfirmanna á
togurum i Hull kvaðst fylgjandi
því að bann yrði lagt á landanir
islenskra skipa i Bretlandi. — Við
höfum fengið nög af að bjóða
þessu fólki sifellt hinn vangann og
erum þvi fylgjandi algjöru lönd-
unarbanni. Það er kominn timi til
að við stöndum uppi i hárinu á
þessu fólki („these people”),
sagði Neilsen.
Samstarfsnefnd breskrar tog-
aratitgerðar sem i eiga sæti full-
trúar eigenda, skipstjórar og
undirmenn á togurum gengur a
morgun, miðvikudag, á fund
bresku stjórnarinnar; ætlar hún
að krefjast þess að breski flotinn
verði sendur til að vernda togara
á íslandsmiðum.
Breskir togaraskipstjórar eru
sagðir fullir efasemda um að ó-
vopnuð verndarskipin hafi
nokkra möguleika til að standast
islensku varðskipunum snúning
þar sem þau siðarnefndu eru
hra ðskreiðari.
1 gær ætlaði Lárus Sveinsson
frá ölafsvik að selja afla sinn i
Grimsby, en var neitað um fyrir-
greiðslu og tilkynnt að ekki væri
hægt að ábyrgjast um öryggi
skipshafnarinnar.
Engin formleg tilkynning hefur
þó verið gefin út um löndunar-
bann á islensk skip i Bretlandi.
Lárus Sveinsson mun selja i
Ostende i Belgiu.
t gær var forseta islands, dr.
Kristjáni Eldjárn, afhent skjal
þess efnis, að hann hefur verið
kjörinn lieiðursdoktor Iiáskólans
i Leningrad.
Við hátiðlega athöfn að Bessa-
stöðum i gær afhenti sendiherra
Sovétrikjanna heiðurskjalið og
gerði grein fyrir samþykkt vis-
indaráðs Leningradháskóla.
Hann færði og af þessu tilefni
Kristjáni Eldjárn heillaóskir
Podgornis sovétforseta, Brézj-
néfs flokksritara og Kosigins for-
sætisráðherra með óskum um
velgengni bæði á sviði fræða og i
störfum i þágu islenska lýðveldis-
ins.
Forseti þakkaði hann heiður
sem honum væri sýndur og
kvaðst vilja deila honum með
orðstir islenskra mennta og
tengja hann vinsamlegum hug til
islensku þjóðarinnar. Þetta drægi
hinsvegar ekki úr persónulegri á-
nægju sinni yfir þvi að tengjast
merku fræðasetri, sem hann fyrir
sitt leyti bað lifa og dafna.
Danskir fiskimenn
PORTÚGAL;
Mikil óvissa ríkir
Óv eðursskemmdirnar;
Ekkert gert fyrir
eyrbekkinga ennþá
Sitja fast við
sinn keip
Kaupmannahöfn 18/11 —
Danskir fiskimenn halda
aðgerðum sínum enn til
streitu og segjast ekki
munu víkja frá höfnum
þeim sem þeir hafa lokað
fyrr en stjórnin hef ur látið
að kröfum þeirra.
Markmið fiskimannanna meö
þvi að loka höfnunum er aö koma
i veg fyrir landanir erlendra
skipa og i dag varð það til þess að
sænskir fiskimenn hófu mót-
mælaaðgerðir i Gautaborg.
Kröfur fiskimanna eru ma. þær
að stjórnin leyfi áframhaldandi
veiöar á bræðslusild og að veiði-
kvótar á öðrum fisktegundum
verði auknir. Stjórnin hlýddi i dag
á skýrslu Poul Dalsagers sjávar-
útvegsráðherra um málið. Lýsti
hún að þvi loknu yfir fullum
stuðningi við þá stefnu hans að
láta hvergi undan kröfum fiski-
manna.
Farið er að bera á atvinnuleysi
i landi vegna aðgerða fiski-
manna. Um þúsund manns
bættust i hóp atvinnulausra i
fimm bæjum á Jótlandi, þar af
600 í Esbjerg.
Lissabon 18/11 reuter — Portú-
galska stjórnin kom saman I dag
til að ræða stjórnmálaástandið í
landinu sem einkennist af hennar
cigin valdlcysi, stöðugum til-
kynningum um yfirvofandi
valdarán frá liægri og vinstri,
hótunum um viðskilnað Asoreyja
og yfirvofandi umsátur bakara
um stjórnaraðsetrið.
Talsmaður Azevedos forsætis-
ráðherra sagði i dag að landið
væri i djúpstæðri pólitiskri
kreppu og að nauðsynlegt væri að
finna skjóta lausn á henni. Eng-
inn veit þó hvort hún kemur frá
forsætisráðherranum, forsetan-
um, byltingarráðinu, með valda-
ráni eða að tilstuðlan alþýðu
landsins, sagði hann, en hún verð-
ur að finnast.
Sorp hrannast upp á götum
Lissabon vegna verkfalls hreins-
unarmanna og lagmetisiðnaður-
inn stöðvaðist i dag en niðursoðn-
ar sardinur eru ein helsta útflutn-
ingsvara landsins. Bakarastéttin
hefur hótað að umkringja aðsetur
stjórnarinnar ef ekki verður kom-
ið til móts við kröfur hennar um
bætt vinnuskilyrði og styttan
vinnutima. Er talið að helsta við-
fangsefni stjórnarfundarins verði
aö koma i veg fyrir að bakarar
endurtaki sama leikinn og bygg-
ingarverkamenn léku fyrir
skemmstu er þeir héldu stjórn-
inni og þinginu i 36 tima umsátri.
Tvö dagblöð birtu stórar fyrir-
sagnir i dag um að hægrisinnaðir
herforingjar hygðu á valdarán.
Þeir sem nefndir voru svöruðu
strax fyrir sig og sögðu fréttir
blaðanna hafa þann tilgang að
æsa hægri menn upp til aögerða
sem síðan ættu að réttlæta mótað-
gerðir vinstrimanna.
öryggissveitir landsins, COP-
CON, sendu frá sér tilkynningu i
dag um að ekki væri vitað um
nein samsæri hægri manna. Enn-
fremur sagði i henni að róttækari
armur hersins væri á varöbergi
og væri þvi verkefni vaxinn að
ráða niðurlögum á hugsanlegum
valdaránstilraunum hægriafla.
BLAÐA-
BURÐUR
Þjóðviljinn óskar eftir blað-
berum i eftirtalin hverfi:
Tómasarhagi
Safamýri
Fossvogur
Miklabraut
Mávahlíð
Brúnir
Vinsamlegast hafið
samband við
afgreiðsluna, simi 17500.
voov/um