Þjóðviljinn - 05.06.1976, Síða 8

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 5. júnl 1976.
Maður er nefndur As-
grímur Albertsson. Hann
er 61 árs gamall. Hinn 29.
mai sl. lauk hann
stúdentsprófi úr öldunga-
deild Menntaskóians við
Hamrahlíð með láði, en
námið hefur hann
stundað siðan haustið
1972 ásamt því að skila
fullum vinnudegi í útibúi
útvegsbanka Islands i
Kópavogi. Af þessu til-
efni þótti blaðamanni
Þjóðviljans rétt að for-
vitnast svolítið um
Asgrím og heimsótti hann
að Vogatungu 6 í Kópa-
vogi þar sem hann býr
með fjölskyldu sinni.
Anna Jónsdóttir, eiginkona
Ásgrims og Hafliði sonur
þeirra, voru að vonum ánægð
með heimilisföðurinn að hann
skyldi ná þessum áfanga.
Hafliði var reyndar að byrja i
Menntaskólanum við Hamra-
hlíð i vetur svo að þeir feðgar
voru báöir i sama skólanum.
Sólveig, eldra barn þeirra
hjóna, lauk hins vegar
stúdentsprófi við Kennara-
skólann árið 1972 og nemur nú
Ilinn nýbakaði stúdent i stofunni heima hjá sér
stæöiö en þaö var dálitið
frátafasamt. Maður var t.d.
flokksmaður, fyrst i Kommún-
istaflokknum og siðan i Sósial-
istaflokknum og það fór tals-
verður timi i þaö. Stjórnmála-
skoðun min haföi mótast vestur
á Súöavik. Þetta voru hörð bar-
áttuár og erfitt að taka ekki af-
stööu til hlutanna.
Arið 1942 tók ég að mér rit-
stjórn Mjölnis og hafði hana i
fjögur ár. Svo flutti ég til Akur-
eyrar 1947 og var þar með verk-
stæöi. Þar var ég ritstjóri
Verkamannsins um tima. Ekki
var alltof mikið að gera við gull-
smiöarnar svo að ég fluttist
hingað suður 1953 og var eitt ár
ineð verkstæði ásamt Þorsteini
heitnum Finnbjörnssyni gull-
smið. Svo fór ég að vinna, lik-
lega 1955 sem gjaldkeri og
bókari við Þjóðviljann og eitt
haust var ég þingfréttaritari
fyrirblaðið i forföllum Sigurðar
Guðmundssonar. Hann var
veikur.
1 ársbyrjun 1957 hóf ég störf
hjá Innflutningsskrifstofunni en
siðan 1961 hef ég unnið við Út-
vegsbankann.
— Þú hefur þá ekki notið frek-
ari skólagöngu þangað til þú
fórst I MH haustið 1972?
— Jú, haustið 1938 fór ég á
pólitiskt námskeið i lýðháskóla
skammt frá Stokkhólmi i Svi-
NÝSTÚDENT Á SJÖTUGSALDRI
Rabbað við Ásgrim
Albertsson nýútskrifaðan
úr öldungadeild MH.
— mynd — eik
sálfræði i Göttingen i Þýska-
landi.
Við spyrjum Asgrim hvers
vegna hann hafi farið út i þetta
nám.
— Gamalt fólk tekur upp á
ýmsu, segir hann. Mér datt
þetta i hug skömmu eftir aö
öldungadeildin tók til starfa og
var þá aöeins i einni námsgrein
til að byrja með, islensku og
lauk áfanga i henni. Mig hefur
alltaf langað til aö grúska eitt-
hvað. Þaö er ekki svo að skilja
að ég sé að leggja grundvöllinn
að einhverjum embættisframa.
— Ég hef heyrt að þú hafir að
lokum tekið mun fleiri punkta
heldur en þarf til stúdentsprófs.
— Já, þrð stafaði af þvi að ég
skipuiagð: r.ámið ekki eftir hag-
kvæmustu röð. Til þess að ljúka
stúdentsprófi þarf 132 punkta
en ég tók 150. Allir þurfa að taka
svokallaðan kjarna og um
siðastliðin áramót hafði ég náð
138 punktum en vantaði samt
einn áfanga i stærðfræði i
kjarnann. Ég hefði getað látið
mér nægja að taka hann. en
hafði gaman af þvi að taka önn-
ur fög með, t.d. færeysku sem
kennd var sem valfag i fyrsta
sinn i islenskum menntaskóla i
vetur.
— Hverjar eru uppáhalds-
námsgreinarnar?
— Mest hefur mér þótt gaman
að islensku og sögu. Gallinn er
bara sá að námið er voðaleg
hraðferð og timinn naumur.
Þetta verður dálitið ágrips-
kennt. En þaö er andleg hress-
ing að fást við verkefni sem til-
heyra yngri aldursskeiðum og
ég hef haft mjög gaman að
þessu.
Blaðamaðurinn lítur nú að-
eins á einkunnaspjald Asgrims
og sér að einkunnirnar eru ekki
af lakara taginu. Þær eru
gefnar i bókstöfum og sérstök
einkunn fyrir hvern áfanga i
grein. Asgrimur var I nýmála-
deild. I islensku hefur hann t.d.
fengið B-A-A-A-A-A-A-A eða
hæstu einkunn i 7 áföngum af 8.
1 dönsku eru einkunnirnar B-A-
A, I ensku A-B-A-A-C-A-A, i
þýsku B-B-A-A-B-A-A-A, i
spænsku A-A-A, I latinu B-B-B, i
sögu A-A-A-A-A-A-B. Lakari eru
þær hins vegar i frönsku eða B-
C-B-C-C-B-C og lakastar I
stærðfræði C-C-C-C. Asgrimur
sagði að stærðfræöin heföi kraf-
ist ansi mikillar vinnu og hefði
þvi frekar oröið útundan hjá sér
svo að hann hefði mátt þakka
fyrir að ná prófinu I henni.
— Hvenær hefurðu haft tima
til aö læra?
— Kennslan byrjar klukkan
5.20 og getur tekið allt kvöldið.
Ásgrimur Alberlsson
Það fer eftir þvi hvernig náms-
greinum er raðað og i hvaða
námsgreinum maður er hverju
sinni. Ég hef lært svona á
hlaupum milli þess sem skólinn
er á kvöldin, um helgar og svo
hefur maöur náttúrulega komið
ólesinn i tima. Einn'ig hef ég
notað sumarirlin aó noKKru.
Maður hefur ekki gert annað á
meöan og þetta hefur náttúru-
lega gengib út yfir heimilið. Það
er betra að eiga skilningsgóðan
maka.
Nú segir Anna að það sé betra
að eiga mann i I öldungadeild
menntaskóla heldur en aö hafa
hann einhvers staöar annars
staöar t.d. I brennivini. Greini-
legt er á andrúmslofti heimilis-
ins að þau hjón eru bæði sam-
huga og samhent.
Við spyrjum Ásgrim hvort
skólafélagar hans hafi ekki
verið miklu yngri.
— Ég held að meðalaldur i
öldungadeildinni sé um 35 ár og
fer heldur lækkandi. Þó var einn
maður, Páll Danielsson að
nafni, sem lauk stúdentsprófi
núna tæpu ári eldri en ég . Ætli
viö tveir séum ekki þeir elstu
sem lokið hafa stúdentsprófi hér
á landi. A.m.k. haföi 'ég
stundum á tilfinningunni að ég
væri eins og iifandi tíma-
skekkja. Það var t.d. skrýtið að
taka áfanga sem nefnist saga 14
en það er saga timabilsins eftir
1914, lifsskeið mitt. Ég er fædd-
ur 1914.
— Ráðleggur þú öðrum að
fara i öldungadeildina?
— Ég álit að þaö sé siöur en
svo hneisa að byrja nám i henni
og hafa ekki aöstæður til að
halda áfram. Ég hef orðið var
viö aö sumt fólk álitur það, en
fólk veit ekki hvaö það fer út i
nema reyna það og getur þurft
að hætta af heimilisástæðum
eða vinnu eða einhverju öðru.
Það þarf alls ekki aö vera neinn
gáfnaskortur. Mér finnst það
góöur árangur hjá öldunga-
deildinni að hafa útskrifað yfir
100 stúdenta siðan hún byrjaði. .
Reynslan sýnir að þetta hefur
verið þarft fyrirtæki og tima-
bært og ég tel að fólk eigi að
reyna ef það hefur áhuga.
— Svo að við vikjum að öðru.
Segðu mér svolitið frá lifshlaupi
þínu.
— Ég er fæddur 9. ágúst 1914 i
Súðavik i Álftafirði við
Isafjarðardjúp. Ég gekk á
barnaskóla þar og var siðan 2
vetur á Núpsskóla. Ég hafði
mjög gott af skólavistinni á
Núpi og ég held flestir sem þar
voru. Það var kannski ekki hægt
að troða neinum ósköpum i ung-
linganna en skólinn mótaði
viöhorf þeirra til hlutanna.
Maður fékk inn i sig löngun til
að halda áfram og læra meira.
Eftir það var ég svo heima á
Súðavik við ýmislegt sem fyrir
kom á sjó og landi.
Um tvitugt fór ég til Siglu-
fjarðar til að læra gullsmiðar.
Ég var búinn aö vera á bát áður
og maður átti ekki margra
kosta völ, þetta voru erfiöir tim-
ar. Ég lærði hjá Aðalbirni
Péturssyni og lauk þar sveins-
prófi. Með þessu var þriggja
vetra iðnskóli en ég var aldrei i
honum nema fyrsta veturinn en
lauk samt 3ja bekkjar prófi.
Siöan vann ég við gullsmiðar og
haföi verkstæði á Siglufiröi
ásamt Eyjólfi Arnasyni. Svo
flutti hann til Akureyrar en ég
varð eftir og var með verk-
þjóð. Þetta var félagsmálaskóli
sem Kommúnistaflokkarnir á
Norðurlöndum ráku i sam-
einingu. Ég var þarna i 3—4
mánuði. Ýmisir ágætir is-
lendingar sóttu þennan skóla
eins og t.d. Eðvarð Sigurðsson.
Kennd var saga verkalýðs-
hreyfingarinnar, alþjóðamál
o.fl. Ég held að skólinn hafi
lagst niður á striðsárunum. Til
gamans má geta þess að seinna
fór ég aftur I 3—4 mánuða
námsferð til Sviþjóðar en þá til
að kynna mér bankamál.
— Ég hef frétt að þú hafir bæði
samið sögur og þýtt bækur.
— Það er ekki hægt að segja
að eftir mig liggi skáldverk en
ég hef þýtt eitthvað, aðallega úr
Norðurlandamálum. f kringum
1940 var ég með bókaútgáfu á
Siglufirði ásamt Eyjólfi Arna-
syni gullsmið, Sigtryggi Helga-
syni gullsmið, Áka Jakobssyni
og nokkrum fleirum. Þá þýddi
ég fáeinar bækur t.d. rússneska
bók sem heitir Skiðahetjurnar
og fjallar um leiðangur finnskra
byltingarmanna sem höfðu
veriö hraktir til Sovétrikjanna
eftir átökin I Finnlandi 1922 eða
3. Ég þýddi hana úr sænsku og
vissi ekkert um höfundinn en
hann hét Fisj. Bókin kom út
1940. Svo allt i einu þegar ég
vann hjá Þjóðviljanum um 1955
kallar Magnús Kjartansson á
mig og kynnir mig fyrir þessum
manni, höfundi bókarinnar, sem
þá var kominn til Islands. Við
urðum báðir jafn undrandi þvi
aö honum kom þetta alveg á
óvart að til væri bók eftir sig á
islensku.
Einnig má nefna að i tilefni af
aldarafmæli Lenins þýddi ég
tvær bækur eftir hann úr ensku
en hafði til hliösjónar þýskar og
sænskar útgáfur. Þetta eru
bækurnar Hvað bera að gera?
og Vinstri róttækni. Það er lika
dálitið þýtt eftir mig i safnriti
Marx og Engels, aðallega úr
eiisku.
— Þú hefur þá verið búinn aö
læra talsvert i tungumálum, áð-
ur en þú fórst i menntaskóla?
— Já, þegar maður var meö
þessi blöð, Mjölni og Verka-
manninn, neyddist maður til að
þýða. Þetta er mest sjálfsnám,
þó dálitið eftir bréfaskólum.
Nú býður Anna upp á kaffi og
kökur sem bakaðar voru i tilefni
af stúdentsprófinu. Aður en
blaðamaður yfirgefur heimili
nýstúdentsins spyr hann hvort
Ásgrimur hyggi ekki á háskóla-
nám.en hann segir að það muni
verða erfitt eð vinnunni. Hann
segist hafa mestan áhuga á að
nema miðaldasögu ef til þess
kæmi einhvern tima.
—GFr