Þjóðviljinn - 11.07.1976, Side 2

2 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 11. júll 1976
SKtRAR ERU ANDSTÆÐURNAR
<*£ U /?-M£>S7<7£&u /£
Wk §M WPtTSCZ t /
fHy |p|: É ¥

JJm&
LJÓÐ -
eftir Böðvar Guðmundsson
Mynd eftir Sigurð Þóri
Vöggukvæði róttækrar móður
Enn syng ég gamalt stef við þinn sængurstokk i kvöld
er sólin rennur Iangt að fjallabaki
um þá sem sitja sléttir og slóttugir við völd
og sleppa aldrei neinu fantataki.
Morðingjar heimsins og myrkraverkaher
munu reyna aö draga úr þér kjarkinn
en gleymdu þvi samt aldrei að meira en maklegt er
að á mörgum þeirra höggvist sundur barkinn.
Þeir eiga glæstar hallir þeir eiga lúxusbil
þeir eiga meir en nóg til hnifs og skeiðar
þeir kæfa okkur i táragasi og kaila okkur skril
þeir koma okkar vandræðum til leiðar.
Morðingjar heimsins og myrkraverkaher
munu eflaust pina þig til dauða
en gleymdu þvi samt aldrei að meira en maklegt er
að úr mörgum þeirra vætli blóöið rauða.
Svo segi ég að lokum fyrst sólin hnigin er
og svefnsins engill strýkur þér um hvarma
að margan góðan drenginn þeir myrtu þar og hér
og margur hlaut að dylja sina harma.
Morðingjar heimsins og myrkraverkaher
myrða okkur lika einhvern veginn
en gleymdu þvi samt aldrei að meira en maklegt er
að af mörgum þeirra væri skjátan flegin.
1 • • B® ® J 1 1 -mr HtfeiKress«íIdarS(eé»tc § íred)
hogur ijogurra íslenskra /gíBS
i’ítxJSUiotck
lithöfunda kcmu á nc*sku
Nýlega kom út hjá Pax í
Noregi bókin Lystreise og
andre islandske noveller/
sem geymir sögur eftir
fjóra íslenska höfunda,
Jakobínu Siguröardóttur,
Svövu Jakobsdóttur, Guð-
berg Bergsson og Thor VíI-
hjálmsson. Helga Kress og
Idar Stegane þýddu.
I eftirmála segir Helga Kress
á þá leiö, að mjög litið af isl.
nútimabókmenntum hafi til þessa
veriö þýtt á norsku og önnur nor-
ræn mál. Stafi það ekki sist af þvi,
að norðmenn séu orðnir mjög rót-
fastir i hugmyndum sinum um Is-
land sem „sögueyna, drauma-
landið”, um islendinga sem hafi
aðeins þvi hlutverki að gegna i
samtimanum að minna á liðna
tið.
Það úrval sem i bókinni er
prentað, segir þar, er til þess ætl-
að að kynna norskum lesendum
riokkra fremstu höfunda milli-
kynslóðar islenskra rithöfunda.
Sá kostur hefur verið tekinn að
beina valinu að fáum rithöfund-
um, og eru þau rök færð fyrir þvi
að þar með fáist betra yfirlit yfir
hvern höfund og yfir hlutföll þau
sem gilda i isienskum samtima-
bókmenntum en ef að tekinn væri
langur listi með einni sögu eftir
hvern höfund.
I'umræðu um hefð og nýsköpun
segir Helga Kress á þessa leið:
„Rithöfundarnir sem hér eru
mættir hafa allir tekið þátt I þessu
endurnýjunarstarfi (siðari ára).
Að sjálfsögðu hafa þeir ekki með
öllu sagt skilið við hefðina. Þeir
byggja gjarna á islenskum goð-
sögnum, tilvisunum og þjóðsög-
um og eru raunsæir i þeim skiln-
ingi að kveikja verkanna er is-
lensk reynsla. En hin episka og
hlutlæga frásögn með rökréttri
atburðarás, byrjun og endi, eins
og við þekkjum I islendingasög-
um, hún er horfin. Asamt meö
Laxness færa þeir inn i islenskt ó-
bundið mál hinn óáreiðanlega
sögumann, og irónia verður þeg-
ar á heildina er litið það áhrifa-
tæki, sem mestu skiptir. Aö þvi er
innihald varðar þá eiga þessir
höfundar það sameiginlegt, að
þeir eru gagnrýnir á rikjandi
samfélagskerfi. Þeir sýna,
hvernig það bæði heftir og afsiðar
einstaklinginn. Ekki sist ber að
gefa þvi gaum, að allir sýna þeir
beint eða óbeint kúgun kvenna i
samfélagi og fjölskyldu.”
Helga Kress gerir siöan grein
fyrir ferli hvers hinna fjögurra
höfunda. t bókinni eru þrjár sögur
eftir Jakobinu Sigurðardóttur:
Maður uppi i staur, Lifshætta og
Konkordia. Þrjár eftir Svövu
Jakobsdóttur: Krabbar, brauð-
kaup, dauði, Saga fyrir börn, og
Kona með spegil. Þrjár eftir Guð-
berg Bergsson, Hin útvalda (úr
Astum samlyndra hjóna) og tvær
sögur úr Hvað er eldi guðs? Eftir
ThorViihjálmsson er birt sagan
Skemmtiferð úr Foldu.