Þjóðviljinn - 15.02.1977, Blaðsíða 9

Þjóðviljinn - 15.02.1977, Blaðsíða 9
Þriðjudagur 15. febrúar 1977 ÞJóÐVILJINN — SIÐA — 9 Frá bændafundinum í Borgarnesi Nú glldlr að láta ekki deigan siga! Undanfarnar vikur hafa bændur haldið all- marga fundi, þarsem þeir hafa einkum rætt kjaramál stéttarinnar. Eru bændur almennt á einu máli um, að þau séu komin i hið mesta óefni. En jafnframt þvi, sem ástandið i þessum efn- um hefur verið gagn- rýnt, hafa fundarmenn einnig bent á leiðir til úrbóta. Siðasti bændafundur- inn var haldinn i Borg- arnesi fyrir rúmri viku. Blaðið hafði samband við einn fundarmanna, Guðmund Þorsteinsson, bónda á Skálpastöðum i Lundarreykjadal, og spurði hann frétta af fundinum. Þungt I mönnum — Fundurinn i Borgarnesi var ákaflega fjölmennur. sagöi Guömundur, umræöur mjög miklar og fundarmenn einhuga. Aðalumræöuefniö voru kjaramál bændastéttarinnar. Var mjög þungt i mönnum yfir fjárhags- segir Guðmundur Þorsteinsson á Skálpastöðum Guðmundur Þorsteinsson legri afkomu stéttarinnar, sem farið hefur hriðversnandi, ekki sist sl. ár. Dýrtiöin veltur áfram með risaskrefum, en hækkanir á búvörum halda ekkert i viö hana. Eftir 2 ár Þá hefur oröiö mikill og til- finnanlegur dráttur á fullri útborgun afuröaverös. Bændur eru þannig settir nú, aö þeir fá sin laun aö nokkru eftir dúk og disk. Við getum tekiödæmi, sem sýnir mjög skýrt hvernig þetta kemur út. Bóndinn kaupir áburö voriö 1876. Mjólkina, sem sá áburöur gefur af sér, framleiöir hann aö miklu leyti á árinu 1977. Endan- legt uppgjör fyrir þá framleiöslu fær hann hins vegar ekki fyrr en á árinu 1978, tveimur árum eftir aö hann hefur keypt áburöinn. Ég efast um að nokkur önnur stétt i landinu mundi una svona fyrir- komulagi á launagreiöslum. Aburöinn þyrfti aö greiöa nköur strax, en niöurgreiöslur á honum voru felldar niöur sl. vor. Þá er auövitaö brýn nauösyn á aö auka bæöi afuröa- og rekstr- arlán til bænda og þeirra fyrir- tækja, sem hafa með höndum sölu á afurðum þeirra. Til álita kemur einnig lækkun á raforkuveröi, en það verður æ þyngri baggi með hverju árinu, sem liöur. Árangur samstöðu Megn óánægja hefur einnig komið fram yfir tregöu rikis- valdsins meö aö standa skil á uppbótum og niöurgreiöslum á réttum tima. Með hörkubrögðum haföistþetta af nú fyrir áramótin og er naumast ástæöa til þess aö draga i efa, aö þau málalok hafi veriö bændafundunum að þakka ogþeirri samstööu, sem þeirhafa sjait hjá bændum. Slæm staöa rikissjóös gagnvart Seölabankan- um gerir honum auðvitað erfiöara um vik meö aö knýja á um fjármuni til aukinna afuröa- og rekstrarlána. En ekki er sann- gjarnt aö þaö sé látið bitna á bændum. Ég hygg, aö bændur telji þaö al- mennt óráölegt aö fella úr gildi það ákvæöi, aö laun þeirra skuli miöast viö kaup annarra tiltek- inna þjóöfélagsstétta. Hvað kæmi þá i staðinn? Gagnrýni á skatta- lagafrumvarpið Gagnrýni kom og fram á þaö ákvæði i skattalagafrumvarpi rikisstjórnarinnar, aö áætla bændum skatttekjur jafnhliða þvi, sem sýnt þykir aö létta eigi byröum af hátekjumönnum. Skattlagning á félagsamtökum bænda er einnig óhæfa, og er raunar torvelt að trúa þvi, aö landbúnaöarráöherra standi aö svona frumvarpi. Með sanngirni og festu NU, hér veröa auövitaö, i örstuttu spjalli, engin viðhlítandi skil gerö öllu, — og raunar engu þvi, — sem á góma bar á þessum fundi. Flest, — en þó engan veginn allt, - kemur lika fram i þeim ályktunum, sem fundurinn samþykkti og birtar hafa veriö i fjölmiðlum. Veröur þvi að visa til þeirra. En mér þykir sýnt, aö þessifunduri Borgarnesi og aörir slikir, sem á undan hafa fariö, bendi til þess, aö bændur séu að vakna til aukinnar vitundar um rétt sinn, þýöingu og þjóöfélags- stöðu. Þaö sem nú gildir er aö láta ekki deigan siga, en sækja fram meö sanngirni og festu. Að velja sér rétta bandamenn En aö lokum vil ég segja þaö, — og legg á þaö áherslu, — að bænd- ur þurfa aö gæta þess, aö þeir eru ekki einangruö stétt i þjóöfélag- inu, eiga ekki aö vera þaö og geta ekki verið þaö. Afkoma þeirra er óhjákvæmilega tengd aficomu annarra stétta. Þegar aö þeim stéttum sverfur efnalega, svo sem nú gerir, þá hlýtur þaö einnig að bitna á bændum, þvi lág laun hjá almenningi i bæjunum þýöir minni kaupgetu og þá um leið samdrátt i sölu á framleiðsluvör- um bænda. Aukinn skilningur á nauösyn samstöðu meö almenn- ingi I bæjunum og bændum er kannski eitt af brýnustu hags- munamálúm bændastéttarinnar. — mhg Hajek, fyrrum utanríkisráðherra Dubceks: Tékkneskir andófs- menn eiga samleið með vestur-evrópsk um kommúnistum Jiri Hajek/ utanrikisráð- herra Tekkóslóvakiu á tímum Dubceks og einn af forystumönnum þeirra andófsmanna sem standa að Mannréttindaskrá —77, hefur í nýlegu viðtali lagt sérstaka áherslu á sam- stöðu sína og féiaga sinna og þeirra flokka sem kenndir eru við Evrópu- kommúnisma á Vestur- löndum. 1 viötali viö Spiegel segir Hajek orörétt: „Viö kommúnistar og sósialist- ar Tékkóslóvakiu, sem eftir 1968 vorum reknir úr flokknum og úr pólitisku lifi, litum á okkur sem hluta þeirrar hreyfingar sem oft er köliuö Evrópukommúnismi. Kjarni viöleitni italskra, spænskra . franskra, enskra og sænskra félaga okkar er i sam- ræmi viö hugmyndir okkar frá 1968.” Siðar i viötalinu segir Hajek: ,,AÖ sjálfsögöu er einmitt stuön- ingur erlendra vinstrisinna eink- ar þýöingarmikill fyrir okkur. Hér i Prag er alltaf veriö aö lýsa okkur sem afturhaldsmönnum svonefndum rétt eins og reynt var að kalla okkur andbyltingarsinna árið 1968, þótt aö viö i reynd verö- umst fyrir vrikri og menneskju- legri þróun sósialisma”. Hajek segir I viötalinu, aö þeir sem undirrituðu mannréttinda- skjaliö hafi blátt áfram viljað aö staðiö sé viö alþjóölega samninga um mannréttindi, enda séu þeir i fullu samræmi viö sósialiska stjórnskipun. Hann kvaöst vona aö öll sósialisk riki, sem slika samninga hafa undir- ritaö, muni fyrr eöa siöar standa viö skuldbindingar sinar, enda þótt ekki blási byrlega i Tékkó- slóvakiu nú. Hann taldi ekki aö spennan i Tékkóslóvakiu væri nein ögrun Sovétrikjunum þvi i reynd væri þaö i þágu sovéskrar friðarstefnu ef aö „mannlegt yfir- bragð” sósialismans kæmi fram og staöfestist. Hann sagöi, aö þeir sem undir skjaliö skrifa væru ekki skipulögö hreyfing sem vænti róttækra breytinga, heldur hópur þegna landsins sem vildu að staöið væri viö lög sem til eru. Hajek sagði aö andófsmenn heföuekki möguleika á aö kynna almenningi málstað sinn. En sú staöreynd hve heiftarlega er á þá ráðist i blööum og öðrum fjöl- Hajek; afturhaldsmenn eru til i báöum hlutum álfunnar. miölum, leiddi til þess, aö margir færu aö hugsa: hvaö getur þetta verið sem svo mjög er fordæmt? Hajek var spuröur um álit hans á ráöstefnunni i Helsinki, sem áfram veröur haldiö i Belgrad i sumar. „Vinir minir og ég, sagöi Hajek, telja Helsinkisamkomu- lagiö mikla framför vegna þess að þar eru settar fram vissar grundvallarrcglur, og ég vona aö i Belgrad verði stigin skref sem festi þessar grundvallarreglur i sessi. Slökun spennu gerist ekki á einni nóttu. Hún er erfiö þróun, og hlaöast upp gegn henni hindranir á báöar hendur. Bæði i austri og vestri er aö finna öfl, sem við get- um kallað afturhaldsöfl”. Skákþing Kópavogs Skákþing Kópavogs hefst þriöjudaginn 15. febrúar kl. 20. Mótiö veröur meö nokkuö nýstár- iegu sniöi. Keppendum veröur skipt i nokkra undanrásariöla sem veröa allir mjög svipaöir aö styrkleika. Efstu menn úr riölum komast siöan áfram i A-úrslita- riöil, næstu menn siöan áfram i B- úrslitariöil, þar næstu I C-úrslita- riöil o.s.frv. Mótiö er þvi, meö svipuöu sniöi og Olympiu skák- mót hafa veriö. Mótiö ferfram aö Hamraborg 1 Kópavogi, teflt veröur á miöviku- dagskvöldum, og laugardögum, en biðskákir veröa tefldar á þriöjudagskvöldum. Aöalfundur Taflfélags Kópavogs var haldinn miðvikudaginn 2. febrúar. Fyrri stjórn var einróma endurkjörin. Stjórnina skipa: Siguröur Kristjánsson, formaöur, Jörund- ur Þóröarson varaformaöur, Sverrir Kristinsson gjaldkeri Björn Halldórsson ritari og meö- stjórnandi er Hjalti Karlsson. Starfsemi Taflfélagsins er mjög blómleg um þessar mundir. Auk annarar starfsemi hafa þrjú 15-minútna mót veriö haldin meö stuttu millibili 12. janúar, Sturla Pétursson vann þaö mót. Björn Halldórsson vann mót 26. janúar og núna 9. febrúar var þaö Erlingur Þorsteinsson sem hreppti efsta sætiö.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.