Þjóðviljinn - 24.04.1977, Blaðsíða 15

Sunnudagur 24. aprll 1977 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 15
Question
Untitied
Short discovery
G.K.:Þú ert þá ekki að sækjast
eftir fegurð ljósmyndarinnar sem
slikrar?
S.G.: Jú, fegurð situasjónar-
innar sem ég tek mynd af.en ég er
ekki listljósmyndari, ég er lista-
maður sem notar ljósmyndir.
G.K.: Hvað viltu túlka með at-
burðinum eða situasjóninni, sem
þú tekur mynd af? Er einhver
ákveðin leið sem þú vinnur eftir?
S.G.: Smám saman hefur það
þróast þannig. Ég man til dæmis
sérstaklega eftir þvi, aö árið 1973,
þegar viö vorum nýbúnir að
hengja upp sýninguna okkar i
Paris, þá gengum við Kristján
um salina og þar var mikið af
ljósmyndamateriali, óskaplega
leiðinlegu, mikið af kunstnerum
með sjálfa sig i ljósmyndum. Og
Kristján segir við mig: ,,Ég er
feginn þvi, Sigurður, aö við erum
ekki með myndir af sjálfum okk-
ur”. Og ég svara: „Sama segi ég,
djöfulsins viöbjóöur er þetta”, en
ég vissi ekki, aö ég var með 22
myndir af sjálfum mér á sýning-
unni og ég fór að telja. Þá rann
upp fyrir mér, að ég var alltaf aö
vinna með sjálfan mig sem
manneskju. Ég sneri mér aö þvi
að búa til mannlegar sitúasjónir
og min myndlist er þessi hrað-
frysta sitúasjón, þessi uppstilling.
G.K.: Sum verk þin einkennast
af ljóðrænum og heimspekilegum
vangaveltum.
S.G.: Myndlist min er dálitið
littérær. Hún hefur alltaf verið
það. Ég átti það til að gera mynd
og mála siöan orð inn i landslagiö.
í staðinn fyrir að mála fjall skrif-
aöi ég orðið Fjall. Það hefur alltaf
verið mikiö atriöi fyrir mig að
nota texta. Að vissu marki lit ég á
mig sem skáld, kannski ekkert
ægilega gott. Ég er að visu aöal-
lega myndlistarmaður.en ég geri
þá kröfu til minnar myndlistar að
hún sé ljóðræn. Ef hún á að gera
mig ánægðan veröur hún aö vera
póetisk. Hún verður að fjalla um
tilfinningu, sem ég finn fyrir,en
skii ekki ennþá. Þetta er eins og
meö konu, sem ég er skotinn i. Ég
getekki sagt þér af hverju, ég get
ekki einu sinni réttlætt það.
Sýning i Galleri
SÚM
G.K.: Gefur sýningin i
galleriinu heildarmynd af þvi,
sem þú hefur verið að gera siöast
liðin ár, Siguröur?
S.G.: Nei, hún gerir það ekki.
Upphaflega ætlaði ég ekki að
halda neina sýningu hérna á
Islandi, en svo skipti ég um
skoöun. Galleri Súm er mitt
galleri og mér finnst gaman að
halda sýningu þar. Helst heföi ég
viljað halda sýningu á nýjustu
verkum minum eingöngu, en ég
er með stóra sýningu i Frakk-
landi og auk þess tek ég þátt i
samsýningu i Amsterdam, svo að
verkin eru bundin. Þvi eru á þess-
ari Súmsýningu bæði gömul og ný
verk, af þessum 14 verkum eru 5
ný frá fyrra ári eða þessu ári. Þó
éru myndirnar á sýningunni
skyldar, fjalla um þessa leið, sem
ég hef verið aö vinna i undanfarin
7 ár.
G.K.: I hverju ferðu að vinna,
þegar þú kemur út til Hollands
1970?
S.G.: Þá fór ég aö vinna i hlut-
um, sem eru skyldir konkret
poetri og visual poetri. Kyrralifs-
myndirnar á sýningunni, Apple
flower og Pavement street eru
runnar frá þeim áhuga, sem ég
hef alltaf haft á visual poetri og
konkret poetri, þó aö þær séu
geröar árið 1973.
A sýningunni koma þessar
myndir kannski eins og skrattinn
úr sauðarlegg . Þær eru hvorki
mynd af performans eöa sitúa-
sjón, sem ég tek þátt i sjálfur.
Þetta er meira littérært en til-
finningalegt. Þetta er ákveðinn
raunsæisieikur, sem er fólginn i
þvi að gera kommuna myndræna,
að smiða hana upp i réttri stærð.
Þessa kommu, sem engmn ber
fram, en menn sjá alltaf þegar
þeir eru aö lesa en þegja alltaf yf-
ir henni. Einmitt I þessu verki
fannst mér það gaman aö smiða
þessa þögn þarna og leggja hana
milli hlutanna. Láta hana vera
sem mynd og gefa henni jafn
mikið tækifæri og hinum hlutun-
um i myndinni.
Siöan fór ég út i performansa og
þeir þróuðust alitaf meir og meir i
átt að hefðbundinni myndlist, þar
sem ég bjó til virkilega mynd-
ræna situasjón, sem var mynd-
ræn vegna þess að hugmyndin
var myndræn. Ég byrjaði á þessu
i kringum 1971. Einkenni
performansa er það, að ég set
sjálfan mig á svið og bý til
ákveðnar situasjónir, þar sem ég
sem manneskja og lifandi
mannvera leik hlutverkin. Situa-
sjónirnar snúast um það, sem ég
verð fyrir sem manneskja. Þetta
er bara eins og gömlu skáldin,
sem voru aö yrkja i kvisther-
bergi.
I myndlist þróast maöur úr einu
yfir i annað tilfinningalega. Og
þegar maður vinnur svona stift i
myndlist þá finnur maður alltaf
betur og betur, eftir þvi sem árin
liða, hvar manni finnst maður
eiga heima, hvað medium og
leiðir snertir. Til dæmis það aö
yfirgefa þetta visual efni, taka
ekki lengur eftir þvi, hvort maöur
dansar ballett eða málar með
oliulitum, vegna þess að öll
áherslan er lögð á hið hugmynda-
lega, hvernig hugmyndin er og að
hún komi fram sem mynd, en
ekki i hvaða efni er unniö, hvort
þaö er oliumálverk, grafik eða
ljósmynd, skúlptúr eða hreinlega
bara ekki neitt, smá texti
kannski.
G.K.: Trúin kemur i gegn hjá
þér i sumum myndunum, t.d.
boðoröamyndunum.
S.G.: Að vera með boöoröun-
um. Þaö sem vakti áhuga minn i
þessu verki var, að ég fann mikið
fyrir hinni andlegu uppbyggingu i
þjóðfélögum okkar á Vesturlönd-
um, sem byggjast mjög mikið á
kristinni heimspeki.og kjarninn i
henni eru boðoröin. Allt okkar
lagakerfi og siðfræði miðast viö
þau. Mig langaði bara hreinlega
að setjast við hliðina á boðorðun-
um, þessari risavöxnu siöfræði,
eins og ég hefði mætt þeim uppi á
Laugav., gengið meö þeim
niður Bankastræti, og svo heföi
ég beygt inn Lækjargötu en þau
farið út á Skúlagötu. Myndirnar
eru alls ekki hugsaðar sem mót-
mæli kannski meira sem hrós
Þetta er ennþá óútskýranleg til-
finning, enda afskaplega óvinsælt
verk, sem ég hef mikiö verið
skammaður fyrir af gagnrýnend-
um. En mér þykir alltaf vænt um
þaö og ég er hlynntur þvi og þess
vegna sýni ég það.
G.K.:Það eru engar myndir frá
árinu 1975 á sýningunni?
S.G.: Ég hef selt mikið af
myndum frá árinu 1975. Þaö ár
geröi ég mikið af objektum og
ljósmyndum. Ég vann lika teikn-
ingar og oliumálverk byggð á
hálfgeröri heimspeki, t.d. mál-
verk um trú, von og kærleik. Trú-
in var lóörétt lina á auðum dúk,
sem var máluð i lóðréttri stöðu.
Siðan kom vonin, hún var skálina,
sem máluð var i skáhallri stööu,
og loks kærleikurinn, láréttur og
málaöur i láréttri stöðu. Kærleik-
urinn var rauður, vonin gul og
trúin blá. Trúin var lóðrétt, kær-
leikurinn var láréttur og þar á
milli var manneskjan, vonin,
skáhöll. Svona verk geröi ég inn á
milli með hinum verkum minum.
En siöast liöin tvö ár hef ég ein-
göngu unnið i þessum situasjón-
um. Mér liður ansi vel þar, vegna
þess að mig langar ekki til að
breytast. Mig langar bara til að fá
meira samband við það, sem ég
er aö gera, langar til að dýpka
það og vinna að þvi án þess að
leita að leiðum. Mér finnst þaö
vera eins og að hafa fundið, eftir
dálitið langa leit, vænlegt land til
þess að byggja á fyrst litinn kofa
og siðan litið fjárhús. Svo vil ég
yrkja þennan reit og horfa á ungu
mennina þeysast fram úr mér og
vinka þeim. Ég geri ekki þá kröfu
til min sem myndlistarmanns að
vera i þessari eilifu endurnýjun
eöa sifellt að leita að leiðum. Það
er eins og aö finna aldrei þá
konu, sem maöur mundi giftast.
Þaö er eins og að vera alltaf á
eilifu kvennafari.
G.K.: Eru myndirnar þinar
viðbrögö við köldum og tilfinn-
ingalausum heimi?
S.G.: Nei, mér hefur gengið svo
vel, ég hef aldrei verið svangur.