Þjóðviljinn - 22.03.1978, Síða 3

Miðvikudagur 22. mars 1978 l’JÓÐVILJINN — StÐA 3
Stórskotahríð á Týrus
Yfir 150.000 flóttamenn frá bardagasvœðinu
21/3— tsraelsstjórn fyrirskipaöi
herjum sfnum að hætta bardögum
f Libanon siðdegis i dag. Talið er
að israel hafi meðfram fallist á
þetta vegna þrýstings frá Sam-
einuðu þjóðunum, en til stendur
að friðargæslulið þeirra komi til
bardagasvæðisins. Von er á
fyrsta flokki liðs þessa á svæðið á
morgun.
öryggisráð S.Þ. hvatti Israel á
sunnudag til þess að kalla her
sinn heim frá Libanon, en ekki er
vitað hversu fljótt Israelar verða
við þeirri áskorun. Alþýöufylk-
ingin til frelsunar Palestinu
(PFLP), ein samtaka þeirra er
eiga aðild að PLO, aðalsamtökum
Palestinumanna, hefur lýst þvi
yfir að hún muni halda bardögum
áfram, hvað sem vopnahlésyfir-
lýsingu Israela liði, uns allur
Israelsher sé á brott úr Libanon.
1 dag létu Israelar griðarlega
stórskotahriö dynja á hinni forn-
frægu hafnarborg Týrus, sem er
þvi sem næst eini bletturinn af
Libanon sunnan Litani-fljóts sem
enn er ekki á valdi þeirra. Er
þetta að sögn Reuter-fréttastof-
unnar mesta stórskotahriöin frá
upphafi innrásarinnar fyrir viku.
Herskálar libanska hersins i
borginni eru meðal staða þar sem
voru hæfðir, og. fréttamaöur
Reuters segir að mestur hluti
borgarbúa sé flúinn. Gifurlegur
fjöldi flóttamanna streymir norð-
ureftir frá bardagasvæðinu, og er
Hundruð franskra
fískimanna hafa
misst atvinnu sína
Olían heldur áfram að streyma í sjóinn
31/3 — Að minnsta kosti helm-
ingur þeirra 220.000 smálesta af
oliu, sem var i oliuflutninga-
skipinu Amoco-Cadiz, er nú
kominn i sjóinn og virðist enn
ekkert lát á lekanum, þrátt fyrir
fullyrðingar i gær þess efnis að
fimm af átta geimum skipsins
myndu standast öldurótið. Skipið,
sem sigldi undir fána Liberiu,
strandaði sem kunnugt er við
strönd Bretagne-skaga á Frakk-
landi á fimmtudagsnóttina. Það
var á leið til Bretlands frá Perrs-
flóa.
Olian hefur þegar runnið úr
þremur geimum i skipinu, en nú
hefur sá fjórði gefiö sig fyrir hol-
skeflunum, sem stöðugt skella á
flakinu. Skip úr herflotum Breta
og Frakka berjast við að hafa
hemil á oliuflákanum, sem kom-
jnn er i sjóinn, og hindra frekara
umhverfistjón af hans völdum, en
er óhægt um vik vegna storms og
stórsjóa. Dælur, sérstaklega
gerðar til þess að dæla oliu úr
skipum við þessar aðstæður, eru
komnar frá Bandarikjunum, en
vegna óveðurs er ekki enn hægt
að beita þeim. Segja hlutaðeig-
andi embættismenn að þeir þurfi
fimm til sjö daga góðviöri til þess
að undirbúa það að dæla i land
þeirri oliu, sem enn er i skipinu.
Veðurspár gera ráð fyrir versn-
andi veðri á þessum slóðum i nótt.
Siðdegis i dag þakti oliubrákin
sjóinn á 80 kildmetra kafla með-
fram norðurströnd Bretagne, frá
Pointe de St. Mathieu viö inn-
sigiingura til hafnarborgarinnar
Brest 'tilRoscoff á Ermasunds-
ströndinni. Hundruö Bretónskra
fiskimanna hafa þegar misst lifs-
björg sina af völdum oliulekans,
og er þetta versta áfall af þessu
tagi sem Bretagne hefur nokkru
sinni orðið fyrir. Miklar krabba-
veiðar eru stundaðar þar og skel-
fiskstekja, og er talið að þessir
atvinnuvegir séu einnig i stórri
hættu af völdum oliulekans, að
minnsta kosti ef veöur batnar
ekki hið bráðasta.
A landabréfinu sést fljótið Litani,
en svæðið sunnan þess er nú að
mestu leyti á valdi tsraela.
tala þeirra aö sögn 150.000 til
165.000. Flóttafólkið er i sárri þörf
fyrir húsaskjól og aðrar brýnustu
lifsnauðsynjar.
Fréttamenn segja að pal-
estfnsku skæruliðarnir, sem i
viku hafa barist hraustlega gegn
ofurefli Israelshers, séu sárir og
beiskir i garð Arabarikjanna sök-
um deigrar afstöðu þeirra gagn-
vart Israel.
Frá þvi að innrásin var gerð
hafa Arabarikin keppst um að
fordæma ísrael fyrir innrásina og
lýsa yfir órofa samstöðu með
Palestinumönnum, en engar at-
hafnir hafa fylgt orðum.
Fabre segir
af sér
21/3 — Robert Fabre, formaður
flokks vinstriradikala i Frakk-
landi, sagði af sér þeirri stöðu i
dag.
Vinstri-radikalar voru I banda-
lagi við Sósialistaflokkinn og
Kommúnistaflokkinn i kosning-
unum. Þegar ljóst varð aö
stjórnarflokkarnir myndu hafa
betur, sagði Fabre aö hann teldi
flokk sinn ekki lengur bundinn
sameiginlegri stefnuskrá vinstri
flokkanna. Sú yfirlýsing olli
óánægju i flokknum og mun sú
ástæðan til afsagnar Fabres.
Ókyrrð í
V-Þýskalandi
23/%: — Hundruð þúsunda
málmiðnaðarverkamanna eru nú
frá vinnu i Vestur-Þýskalandi
ýmist vegna verkfalla eða
verkbanna. Er hér um að ræða
mestu ókyrrð á vinnumarkaöi
Vestur-Þýskalands allt frá þvi að
það riki var stofnað. Að þessari
kjarabaráttu stendur samband
vesturþýskra málmiðnaðar-
manna, sem hefur 3,6 milljónir
félaga og er stærsta verkalýðs-
samband i Vestur-Evrópu.
Réttarhöldum yfír
Croissant frestaö
21/3 — Kéttarhöldunum I Stutt-
gart yfir vestur-þýska lögfræð-
ingnum Klaus Croissant var i dag
frestað til 3. april. og á að nota
timann fram að þeim degi til þess
að ganga úr skugga um, hvort
mjög nákvæm líkamsleit, sem
fyrirskipuð hefur veriö á öllum,
sem fá að fara inn i réttarsalinn,
sé lögleg.
Liður i þessari leit er að menn
verða að hneppa frá sér bux-
urnar, væntanlega i þeim tilgangi
að sjáist hvort þeir hafi falið i
þeim vopn. Verjendur Croissants
mótmæla þessu harðlega og
samtök lögfræðinga 1 Stuttgart
segja að lögmenn ákæruvaldsins
sleppi við þessa nákvæmu leit.
Síðari umferð frönsku kosninganna:
Fjórir flokkar nærri
jafnsterkir
Handsöl á elleftu stundu og komu fyrir litið. Leiðtogar vinstriflokkanna
þriggja takast i hendur eftir fyrri umferð kosninganna upp á þaö, að
þeir muni standa saman i þeirt i siðari. Frá vinstri: Marchais, leiðtogi
kommúnista, Mitterand leiðtogi sósialista og Rogert Fabre, foringi
vinstri-radikala.
PARIS 20/3 frá Einari Má Jóns-
syni: Ljóst er að úrslit frönsku
kosninganna eru mikið áfall fyrir
vinstti flokkana, og þá einkum
Sósialistaflokkinn. Jafnvel þótt
flokksleiðtogar vinstrimanna hafi
búist við ósigri eftir fyrri umferð,
þá gerðu þeir ekki ráð fyrir þetta
miklum sigri stjórnarflokkanna.
Vinstriflokkarnir munu að visu
hafa bætt við sig 17 þingsætum frá
þingkosningunum 1973 og hafa nú
samtals 201 þingsæti, samkvæmt
tölum I Le Monde, en stjórnar-
flokkarnir fengu 290 þingsæti.
Kommúnistar eru að visu nokk-
uð hressir yfir úrslitunum, þvi að
þeir fengu nú 86 þingsæti og bættu
við sig 12. Sósialistaflokkurinn
fékk 104, bætti við sig 9 og vinstri-
radikalar H/, töpuðu þremur.
Gaulleistar fengu 153 þingsæti og
eru áfram stærsti flokkur þings-
ins, enda þótt þeir töpuðu 20 þing-
sætum. Giscard-sinnar, það er að
segja Franska lýðræðisbandalag-
ið, fengu 137 þingsæti.
Skipbrot vinstrisamfylk-
ingar
Miðað við spár eru úrslitin mik-
il vonbrigði fyrir vinstriflokkana
og marka þau endalok þróunar,
sem hófst 1972, þegar samstarf
vinstriflokkanna hófst. Samfylk-
ing þeirra um sameiginlega
stefnuskrá hefur nú beöið skip-
brot og má heita úr sögunni eftir
aö hafa tapað þrennum kosning-
um, þingkosningunum 1973, for-
setakosningunum 1974 og svo
þingkosningunum nú. Það er þvi
ljóst að mikil uppstokkun vinstra-
megin i stjórnmálunum er i
vændum.
Sósialistar eru sérstaklega
beygðir og beiskir, þvi að úrslitin
koma út sem mikill ósigur fyrir
þá, en þeim hafði sem kunnugt er
verið spáð miklu meiri fylgis-
aukningu en raun varð á. Þeir
segja nú að kommúnistar hafi
leikið á þá og halda þvi jafnvel
fram að kommúnistar hafi aldrei
kært sig um sigur vinstriflokk-
anna, heldur hafi þeim verið öllu
meira áhugamál að koma i veg
fyrir sigur Sósialistaflokksins.
Sósialistar segja þvi að hú þurfi
að byggja áframhaldandi baráttu
upp á nýjum grunni.
Ummæii Fabres og Mitter-
ands
Fabre, leiðtogi vinstri-
radikala, sagði I gærkvöldi, að
flokkur hans teldi sig ekki lengur
bundinn af sameiginlegri stefnu-
skrá vinstriflokkanna og sakaði
kommúnista um að hafa eyðilagt
ssmfylkinguna með nýjum og
nýjum kröfum, sem kjósendur
hafi nú hafnað. Aðrir framámenn
vinstri-radikala uröu þó fljótir til
að lýsa eigin viöhorfum, en ekki
flokksins I heild. En i dag sagði
Mitterand, leiðtogi sósialista, i
sjónvarpi, að þótt yfirlýsing
Fabre hefði verið klaufaleg i
formi, þá hefði hann á réttu að
standa hvað snerti kjarna máls-
ins. Má þvi vera ljóst að Sósial-
istaflokkurinn telji einnig að
samfylking vinstriflokkanna i nú-
verandi mynd sé búin að syngja
sitt siðasta vers.
Fréttaskýrendur halda þvi
fram, að það sem Mitterand eigi
við sé aö sameiginlega stefnu-
skráin sé of bindandi og þröng, og
að betra sé að hver flokkur sé
frjáls að þvi að móta eigin stefnu
Sósialistaflokkurinn bætti
einn viö sig fylgi
Þrátt fyrir vonbrigði sin var
Sósialistaflokkurinn að þvi leyti
helsti sigurvegari kosninganna aö
hann einn bætti viö sig fylgi svo
heitið gæti. Hinir flokkarnir töp-
uðu flestir fylgi, en ekki nema
litlu hver þeirra. Kommúnistar
töpuðu þannig nálægt einu pró-
senti, en bættu þvi við sig fleiri
þingsætum en sósialistar, sem
hækkuðu um 4% eöa eitthvað ná-
lægt þvi. Þetta stafar af þvi, að
fylgi sósialista er viða ungt og
óskipulagt og að þeir hafa óviða
örugga fótfestu. Hinsvegar er
fylgi kommúnista traust og gam-
algróið og hefur þvi skilað sér
betur i siðari umferðinni. Sósial-
istaflokkurinn hefur undanfarið
eflst mjög með þvi að ungir og
nýjir menn hafa gengið til liös við
flokkinn, margir með það fyrir
augum að efla vinstriflokkana
sameinaða fremur en Sósialista-
flokkinn sér á parti. Nú eru þessir
menn mjög beiskir i garð
kommúnista, finnst þeir hafa
svikið sameiginlegan málstað
vinstrimanna. Þetta hefur trú-
lega slæm áhrif á samstarf
flokkanna i framtiðinni.
Framtíð Mitterands er dálitið
óráðin eftir að samfylkingar-
stefna hans hefur beðið ósigur.
Hann lýsti þvi hinsvegar yfir
skýrt og skorinort i gærkvöldi að
hann hygðist ekki draga sig i hlé.
Giscard með páimann i
höndunum.
Fréttaskýrendur eru allir sam-
mála um að Giscard d’Estaing
forseti sé hinn eini raunverulegi
sigurvegari kosninganna, að ljóst
sé að hann hafi áttað sig best á
ástandinu. Hann hefur ekki ein-
ungis borið efra skjöld af vinstri-
flokkunum, heldur og ekki siður
af bandamönnum sinum, gaul-
leistum. Þeir voru áður lang-
sterkasti stjórnarflokkurinn, en
nú hefur verulega lækkað á þeim
risið, þannig að flokkabandalagið
undirforustu Giscards hefur ekki
miklu færri þingsæti. Þetta er
mjög mikilvægt fyrir Giscard,
sem nú hefur i fyrsta sinn veru-
legan þingstyrk til þess aö fylgja
fram stefnu sinni. Giscard hefur
viljað gera ýmsar umbætur á
félagslega sviðinu, en gaulleistar
hafa til þessa brugðið fæti fyrir
þær. Um Chirac, leiðtoga gaul-
leista, er það að segja að hann er
nokkuð ánægður með útkomuna,
þrátt fyrir tapið, þvi að margir
bjuggust við miklu meira hruni
Yfirburöir gaulleista úr
sögunni
Merkasta niðurstaða kosning-
anna er kannski sú, að eftir þær
eru fjórir stærstu flokkarnir
næstum jafnir að fylgi: Sósialist-
ar, gaulleistar, Giscard-sinnar
og kommúnistar. Giscard-sinnar
eru að visu flokkabandalag, en
búist er viö að þeir myndi einn
þingflokk. Allt frá 1962 höfðu
gaulleistar notið þeirrar sérstööu
að vera áberandi stærsti flokkur-
inn, en það er nú liðin tið.
Kjörsóknin i siðari umferð
kosninganna varð, enn meiri en i
fyrri umferðinni, eða meiri en
nokkru sinni fyrr i frönskum
þingkosningum, og hefur það ver-
ið stjórnarflokkunum I hag. 1*
fjölmörgum kjördæmum varö
mjög mjótt á mununum,
þannig náði Jacques Servan-
Schreiber, leiðtogi radikala sem
eru i bandalagi Giscard-sinna,
kosningu meö aðeins 20 atkvæða
meirihluta framyfir frambjóð-
anda Sósialistaflokksins i Nancy.
Aðalumræðuefni manna hér i
Paris er nú auk kosninganna lek-
inn mikli úr oliuskipinu, sem
strandaði við Bretagne-skaga.
Ljóst er að olian, sem úr skipinu
hefur lekið, hefur eyðilagt at-
vinnuhorfur fjölda fólks um langa
framtið, og er þetta gifurlegtáfall
fyrir ibúa skagans. Fiskimið við
strendurnar verða illa úti og þó
liklega enn frekar ostrutekja og
þaravinnsla, sem þarna eru
miklir atvinnuvegir.