Þjóðviljinn - 31.03.1978, Blaðsíða 13

sjönvarp
Föstudagur 31. mars 1978 ÞJODVILJINN — StÐA 13
eftir Fritz Lang, fyrsta meiriháttar
„science-fiction” kvikmyndin
Metropolis, þýsk biómynd frá
árinu 1926, veröur sýnd i sjón-
varpinu klukkan tiu i kvöld.
Myndina geröi Fritz Lang, en
aöalhlutverk leika Birgitte Helm
og Gustav Frölich.
Þessi mynd mun vera fyrsta
meiriháttar sciencefiction mynd-
in i kvikmyndasögunni. Sagan
gerist i framtiöarborginni
Metropolis, þar sem einræðis-
herra ræður rikjum. Borgarbtiar
skiptast i tvo hópa, fyrirfólkiö,
sem býr viö allar heimsins lysti-
semdir, og vinnufólkiö, sem þræl-
ar neðanjaröar.
Metropolis markar bæöi
blómaskeiö og endalok stærsta
kvikmyndafélags Þýskalands á
þeim tima, UFA. Verkefniö var
svo risavaxið, að kvikmynda-
félagiö rambaöi á barmi gjald-
þrots og náöi sér ekki á strik eftir
þetta.
Fritz Lang er fæddur árið 1890.
Hann er einn af frumkvöðlum
þýskrar kvikmyndalistar og
margar myndir hans eru mi tald-
ar klassiskar, m.a. Dr. Mabuse,
Der Spieler (1922), Nieblungen
(1924) og Metropolis. Þessar
myndir eru allar þöglar. Siöan
gerði Lang tvær talmyndir i
Þýskalandi, sem taldar eru
meðal bestu mynda hans. Þær
eru M (1931) og Dr. Mabuses
Testamente (1932). Þegar Lang
hafði lokið við siðarnefndu mynd-
ina, leist nasistaforkólfunum ekki
orðið á blikuna, enbuðu honum að
gera myndir eftir þeirra höföi.
Fritz Lang yfirgaf þá Þýskaland,
1932, og settist aö i Bandarikjun-
um.
Frlts Lang
Þar geröi hann fyrstu árin
nokkrar gagnrýnar myndir, en
siðan aölagaði hann sig aö banda-
riskrivestra-og glæpamyndahefö
og hefur mörgum þótt hann vera
i afturför listrænt séö æ siöan.
Hann hélt aftur til Þýskalands á
siðasta áratug, þar sem honum
var boðiö aö endurgera nokkrar
af sinum klassisku myndum. Þar
gerði hann myndina „1000 augu
dr. Mabuse”, og var hún sýnd hér
i Austurbæjarbiói fyrir nokkrum
árum.
Erlendur Sveinsson flytur for-
mála að myndinni i kvöld. Þýö-
andi er Guðbrandur Gislason.
eös
útvarp
Vandi aldraðra er margþættur
Asdis Skúladóttir flytur erindi um rannsóknir á öldruöum i kvöld
Asdis Skúladóltir þjóöfélags-
fræðingur flytur i kvöld kl. 19.35
erindium rannsóknir á öidruöum
i fslensku þjóöfciagi, en þetta var
viöfangsefni Asdisar i lokaritgerö
íil BA-prófs i haust. Erindi þetta
er flutt I erindaflokknum
Viðfangsefni þjóöfélagsfræöa, en
i siðasta erindi, fyrir hálfum
mánuði, flutti Ingibjörg
Guðmundsdóttir þjóöfélags-
fræðingur erindi um sama efni.
sem hún nefndi öldrunarfélags-
fræöi. Ingibjörg og Asdis unnu
saman aö þessu verkefni til
BA-prófs.
Asdis sagöist i erindi sinu fyrst
lýsa þeim lausnum, sem beitt
Asdis Skúladóttir: TU aö leysa
vandann þyrfti aö koma á þjón-
ustukeöju.
hefur verið við vanda aldraöra og
breytingum, sem hafa orðið á
þeim. Þar má að sjálfsögðu fyrst
nefna elliheimili og fjárhagslega
aðstoð, en hvað elliheimilin
varðar hefur þörfunum alls ekki
verið fullnægt. Það hefur orðið til
þess að gamalt fólk, sem þurft
hefði elliheimilisvist, eða þá
7.00 Morgunútvarp Vesður-
fregnirkl. 7.00, 8.15og 10.10.
Morgunleikfimi kl. 7.15 og
9.05 Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og
forustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00. Morgunbæn kl. 7.55.
Morgunstund barnanna kl.
9.15: Þórunn Hjartardóttir
endar lestur „Blómanna i
Bláfjöllum” sögu eftir
Jennu og Hreiðar Stefáns-
son (4). Tilkynningar kl.
9.30 Þingfréttirkl. 9.45. Létt
lög milli atr. Ég man þat
enn kl. 10.25: Skeggi As-
bjarnarson sér um þáttinn.
Morguntónleiktr kl. 11.00:
Gervase de ' Peyer og
Sinfóniuhljómsveit Lund-
úna leika Klarinettukonsert
op. 3 eftir Alun Hoddinott:
David Atherton stj. /
Filharmoniusveitin i Berlin
leikur Sinfónfu nr. 7 i d-moll
op. 70 eftir Antonin Dvorák:
Rafael Kubelik stj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.50 Veðurfregnir og fréttir.
Tilkynningar. Við vinnuna:
Tónleikar.
14.30 Miödegissagan: „Reynl
aö gleyma” eftir Alen<
Corliss. Axel Thorsteinson
les þýöingu sina ( 12).
15.00 Miödegistónleikar
Lamoureux hljómsveitin i
Paris leikur ,,A sléttum
Mið-Asiu”, sinfóniskt ljóð
eftir Alexander Borodin:
Igor Markevitch stjórnar.
Rússneska rikishljómsveit-
in leikur Strengjaserenöðu i
C-dúr op. 48 eftir
Tsjaikovský: Jevgeni Svet-
lanoff stjórnar.
15.45 Lesin dagskrá næstu
viku
16.00 Frétlir. Tilkynningar.
(16.15 Veöurfregnir).
16.20 Popp
17.30 Otvarpssaga barnanna:
„Dóra” eftir Kagnheiöi
Jónsdóttur Sigrún Guöjóns-
dóttir les sögulok (22).
17.50 Tónleikar. Tilkynning-
ar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Viöfangefni þjóöfélags-
fræöa Asdis Skúladóttir
þjóðfélagsfræðingur flytur
erindi um rannsóknir á
öldruðum i islenzku þjóðfél-
agi.
20.0Q Sinfónía nr. 2/1 e-moll
op. 27 eftir Sergej
Rakhamaninoff Sinfóniu-
hljómsveitin i Filadelfiu
leikur. Hljómsveitarstjóri:
Eugene Ormandy.
20.50 Gestagluggi Hulda Val-
týsdóttir stjórnar þætti um
listir og menningarmál.
21.40 Gitarkonsert i a-moll op.
72 eftir Salvador Barcarisse
Narciso Yepes og Sinfóniu-
hljómsveit spænska út-
avarpsins leika: Odón
Alonso stjórnar.
22.05 Kvöldsagan: „Dagur er
upp kominn” eftir Jón
Helgason Sveinn Snorri
Höskuldsson les (4).
22.30 Veðurfregnir. Fréttir.
22.50 Gleðistund. Umsjónar-
menn: Guðni Einarsson og
Sam Daniel Glad.
23.R40 Fréttir. Dagskrárlok.
20.00 Fréttir og veður
20.30 Auglýsingar og dagskrá
20.35 Svipmiklir svanir (L)
Þáttur úr dýramynda-
flokknum „Survival”. I
þjóögaröi nokkrum i Eng-
landi er stórt álftaver. Ný-
lega var fundin aöferö til að
greina fuglana i sundur, og
nú þekkjast meira en þús-
und einstaklingar með
nafni. Þýöandi og þulur
Gylfi Pálsson.
21.00 Katijós (L) Þáttur um
innlend málefni. Umsjónar-
maður ómar Ragnarsson.
22.00 Metropolis Þýsk bló-
mynd frá árinu 1926 eftir
Fritz Lang. Aðalhlutverk
Birgitte Helm og Gustaf
Frölich. Sagan gerist i
framtiðarborginni Metro-
polis, þar sem einræðis-
herra ræður rikjum.
Borgarbúar skiptast i tvo
hópa: fyrirfólkiö, sem býr
við aliar heimsins lysti-
semdir, og vinnufólkiö, sem
þrælar neðanjaröar. Er-
lendur Sveinsson flytur for-
mála. Þýöandi Guöbrandur
Gi'slason.
23.30 Dagskrárlok
hjúkrun og aðhlynningu, sem þar
er veitt, fyllir almenna spitala.
Þetta myndarákveðinn „tappa” i
heilbrigðiskerfinu.
Siðan ætlar Asdis að fjalla um
islenskar kannanir á viðhorfum
og vilja eldra fólks, viðvikjandi
aðstoð og þjónustu. Niðurstöður
þeirrahafa verið á margan hátt i
samræmi við niðurstöður sam-
skonar kannana erlendis og leiða
m.a. i ljós, að fólk vill dvelja á
eigin heimili sem lengst og fá
þangað þá aðstoð sem það
þarfnast.
Einnig mun Asdís fjalla um
aldraða á vinnumarkaðinum, en
þar stendur margt eldra fólk
höllum fæti, oft vegna litillar
menntunar og skertrar starfs-
orku.
Asdis sagði að vandi aldraðra
væru aðeins ein lausn, en til að
leysa vandann þyrfti að koma á
þjónustukeðju, sem væri undir
samvirkri heildarstjórn, þ.e. að
heilbrigðis- og félagsmál væru
ekki aðskilin heldur ættu sam-
eiginlegt stefnumál.
PÉTUR OG VÉLMENNIÐ
Eftir Kjartan Arnórsson
P
G-ætirðu Jatic^
vé(onenni 5
1 e/ka nokkrar
LiStirl r
Mil na nokkronn
m^n dunn/