Þjóðviljinn - 18.05.1978, Side 11

Fimmtudagur 18. mal 1978 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 11
sp>ara& að sannfæra Reykvikinga
um það að eina von miðbæjarins
gamla væri aft rifa hluta hans og
byggja upp á nýtt, stórt og dýrt.
Og enn leyföi fólk sér að vera á
móti þessu, stóð i klukkutima á
útifundi i kulda og trekk til að
sýna andúð sina á þessum fyrir-
ætlunum og fjölmennti á palla
borgarstjórnar. Borgarminja-
vörður, þjóðminjavörður 40
arkitektar og fjölmargir aðrir
aðilar báðu um frest á afgreiðslu
tillögunnar.
En nú var stolt borgarstjóra i
veði og málið keyrt i gegn.Enn er
ekki séð fyrir um lok þess máls og
þvi getur borgarstjórinn okkar
enn lifað i voninni um að eitthvað
verði nú framkvæmt af þvi sem
hann beitir sér fyrir.
/
Ovæntur gestur,
og það rétt fyrir
kosningar
En á meðan borgarstjórinn lét
sig dreyma um hallir á Hótel
Islands lóðinni gerðist óvæntur
atburður, sem hann hafði ekki
reiknað með.
Hingað til lands kom nefnilega
gestur i heimsókn á vegum
Reykjavikurborgar, — nánar til-
tekið á vegum umhverfismála-
ráðs og Arbæjarsafns. Var það
ópólitiskur danskur embættis-
maður, Robert Egevang, að
nafni, forstöðum aður hús-
verndunardeildar danska
þjóðminjasafnsins.
Hann hélt fund með helstu emb-
ættismönnum borgarinnar og
þeim nefndum, sem um hús-
verndun fjalla og skýrði þar þró-
un og stöðu húsverndunar i
Danmörku nútimans. Hann sagði
að það heyrði til hreinna undan-
tekninga ef hús væru rifin þar i
landi og ekki væri gert svo skipu-
lag bæja eða borga að ekki væri
byrjað á verndunarskipulagi.
Hann tjáði mönnum að verð fast-
eigna á verndunarsvæðum hækk-
aði i verði við slikt skipulag,
vegna þess öryggis um framtið
hverfisins sem með þvi fengist.
Hannsagöilikafráþvi,að það væri
mjög sjaldgæft, að menn færu i
skaðabótamál vegna verndunar-
ákvæða eins og stjórnendur
Reykjavikur halda fram að
mundi gerast hér. Hann kvað
ástandið i verndunarmálum
Reykjavikur svipað og það var
um 1950 i Danmörku og siðan þá
hefði átt sér stað algjör umbreyt-
ing á almenningsálitinu, verndun
i hag. Hann sagði ennfremur, að
niðurrif margra húsa og upp-
byggingu eins og gert væri ráð
fyrir á Hallærisplani væri nokkuð
sem hreinlega væri ekki lengur
gert i nágrannalöndunum. Einnig
fannst honum litið tillit tekið til
umhverfisins, þegar byggð væru
hér ný hús i gamalli byggð.
Loks kvað hann upp dóminn,
með formann umhverfismálaráðs
við hlið sér, borgarverkfræðing
og höfund miðbæjarskipulagsins
og hallærisplansins fyrir framan
sig og forstööumann Þróunar-
stofnunar ekki fjarri heldur:
Aðalskipulag, eins og það sem nú
væri nýlokið endurskoðun á og
staðfesta ætti á næstunni, yrði
aldrei samþykkt i Danmörku!!!
Hvilik ósvifni svona rétt fyrir
kosningar, — danskur
sérfræðingur að koma og
staðfesta i öllu það sem Alþýðu-
bandalagið og annað verndunar-
fólk i þessari borg hefur hamrað á
undanfarið!! Og frá þvi svo öllu
útvarpað sama dag yfir alþjóð!
Morgunblaðið faldi að sjálf-
sögðu fréttina inni i blaðinu og
hefur siðan ekki minnst á
Egevang og komu hans, en rit-
stjórum Visis hins vegar falið það
verkefni að gera komu hans
viðeigandi skil. Engar áhyggjur
skyldu hafðar af rangtúlkunum
eins og: „...hálfbroslegt, þegar
útlendingar eru fengnir hingað til
að prédika að gera eigi Reykjavik
aö bárujárnsminjasafni.”
Ihaldið i Reykjavik hefur
undanfarið reynt i örvæntingu
sinni að gera verndunarfólk
tortryggilegt með söng um aö
andstaðan gegn Hallærisskipu-
laginu væri undan rif jum Alþýðu-
bandalagsins runnin og þar með
ekki mark á rökum
verndunarmanna takandi.
Robert Egevang afhjúpaði þenn-
an ómerkilega málflutning
ihaldsins á eftirminnilegan hátt.
unarinnar, — tákn Reykjavikur,
væntanlega. Tveggja hæða kjall-
ari er nú risinn, og allir peningar
búnir, en borgarstjórinn búinn að
taka skóflustungur fyrir borgar-
leikhúsi og borgarbókasafni.
Enginn annar aðili fæst til aö
byggja.
í örvæntingu sinni lætur nú
borgin skipuleggja 2. áfanga nýs
miöbæjar og er reiknað með að
framkvæmdir verði jafnvel hafn-
ar þar áður en frekar verði byggt
i áfanga númer 1. Lái svo hver
sem vill borgarstjóranum unga,
þótt hann sé ekki upplitsdjarfur
þessa dagana.
Fossvogsbrautin i
landi Kópavogs
En raunum hans er ekki lokið
enn og margt ótalið. Fossvogs-
brautin, stolt aðalskipulagsins
gamla, — hefur mikið verið til
umræðu og flestir mælt gegn
henni. Við endurskoðun aðal-
skipulagsins urðu miklar umræð-
ur um hvort henni skyldi haldiö
inni i aðalskipulagimv og var
Alþýðubandalagið að sjálfstöðu
á móti þvi, auk þess sem ráðgjaf-
arnir dönsku höfðu bent á, að or-
sökin fyrir „nayðsyn” hennar
væri hin mikla uppbygging i
gamla bænum, sem gert væri ráð
fyrir i hinu nýja aðalskipulagi.
Ekki var hlustað á þetta og inni
skyldi brautin vera, einkabillinn
væri ekki ofsæll af einum dalnum
til. En einn hængur var á. í venju-
legum hroka sinum gagnvart ná
grannasveitarfélögum sinum
hafði Reykjavikurborg þóknast
að byggja svo langt niður i dalinn,
að brautin komst ekki fyrir nema
inni i landi Kópavogs. Gerður
hafði verið samningur, sem hljóð-
aði m.a. uppá það, að sameigin-
lega skyldi könnuð nauðsyn Foss-
vogsbrautar. Ef i ljós kæmi að
hún væri nauðsynleg skyldi Kópa-
vogur láta land undir hana.
En þar sem Reykjavikurborg
hafði skipulagt sitt gatnakerfi án
samráðs við aðliggjandi sveitar-
félög og þar að auki breytt
forsendum brautarinnar frá
gamla aðalskipulaginu, — taldi
Robert Egevang á blaftamanna-
fundi: Búift er aft eyöileggja
20—25% af Reykjavlk, en ekki er
nauftsynlegt aft halda áfram og
skemma alla borgina. Ljósm.
Leifur.
Kópavogskaupstaftur sig óbund-
inn af þessum samningi og frábaft
sér Fossvogsbrautar.
Grjótaþorpid
Þetta er ekki einleikið, og enn
heldur martröð Birgis áfram.
Vikur nú sögunni niður i miðbæ,
nánar tiltekiö i Grjótaþorp. A
sjálfu þjóðhátiðarárinu er allt i
einu og fyrirvaralaust borið inná
borð skipulagsnefndar eitt stykki
skipulag, — af Grjótaþorpi.
Þar kynntu höfundarnir, sem I
blaða- og sjónvarpsviðtölum köll-
uðu sig hægversklega „raunhæfa
friðunarmenn” skipulagstillögu,
' sem gerði ráö fyrir þvi að svo til
öll hús i Grjótaþorpi yröu rifin. 1
staðinn átti að sreisa hlýlegt
umhverfi, sem lokkaði með vöru-
vali og hlýleika („intimiteti”).
Einnig skydlu varðveittar hinar
skemmtilegu og óvenjulegu
götur!!
Hvað um skemmtilegheitin og
óvenjulegheitin yrði, þegar húsin
viö þessar götur yröu farin, viö
A þessu óbyggfta svæfti, þar sem 180 metrar eru á milli steinsteyptu bygginganna, átti Fossvogsbrautin
aft liggja eftir endilöngum dalnum. Nú er útséft um aft hún verfti byggft: Kópavogsbúar vilja ekki hafa
hana i iandi sinu. Ljósm. eik.
þvi fengust engin svör. Fyrsta
áfall borgarstjóra varð þegar
skipulagi þessu var allt i einu lýst
i fréttaauka útvarpsins, einum
eöa tveimur dögum eftir kynn-
ingu þess i skipulagsnefnd.
Allt ætlaði um koll að keyra i
herbúöum ihaldsins viö þetta og
fréttaflutningurinn kallaður
rangtúlkanir, þó eingöngu hefði
verið lesið upp úr tillögunni
sjálfri.
Til að gera langa sögu stutta
reis upp mikil mótmælaalda gegn
þessu fáránlega skipulagi, sem
leiddi til þess að þvi var svo gott
sem stungiö undir stól og aldrei
tekið til afgreiðslu.
Hallærisplanið
Þar fölnaði sú rósin. En ekki
skyldi gefist upp og nú skyldi
reynt aö færa sig um set, — yfir
Aðalstrætið. Var nú fenginn
skipulagsfræðingur til verksins,
þvi hinir höfðu bara verið
arkitektar og skyldi nú ekkert til
1 kulda og trekki söfnuftust þúsundir manna saman á Hallærisplaninu I vetur til aft mótmæla tillögum
um stórfellt nifturrif á þvl svæöi. Menn drukku heitt te og voru vongóftir um aö borgarstjóri myndi taka
tillit til svo fjölmennra mótmæla. Þvi var ekki aft heilsa. Ljósm.Dana.
Enn hefur ekkert venft afráftift um framtlft
Grjótaþorpsins. Reykjavikurborg lætur hús sin
þar grotna niftur hægt og rólega, en ýmsir húseig-
endur leggja þeim mun meira kapp á aö bæta og
snyrta hús sin þar. Ljósm. AL '