Þjóðviljinn - 03.10.1978, Blaðsíða 7

Þriöjudagur 3. október 1978 ÞJÓÐVILJINN — SIDA 7
Síðastliðinn laugardag
var afhjúpaður minnis-
varði um Þorstein
Erlingsson við Skóga-
skóla. Gefandi styttunnar
Erlingur Þorsteinsson,
sonur skáldsins, afhenti
styttuna en Guðrún
Kristín dóttir hans
afhjúpaði hana.
Fjölmenni var við
athöfnina. Séra Sváfnir
Sveinbjarnarson veitti
styttunni viðtöku með
ræðu, minntist skáldsins
og þakkaði gjöfina fyrir
hönd Skógaskóla. Jón R.
Séra Sváfnir Sveinbjarnarson flytur ræðu við athöfnina. Ljósm. Þorsteinn Erlingsson yngri.
Minnlsvarði um Þorstein
Erlingsson við Skógaskóla
4
Fjölmennt var við afhjúpunarathöfnina
Erlingur Þorsteinsson flytur ávarp sitt f bliðviðrinu sem var
við athöfnina. Ljósm. Þorsteinn Eriingsson yngri.
Hjálmarsson, fræðslu-
stjóri, hélt einnig ræðu
um skáldið og verk hans.
Þá stjórnaði Þórður
Tómasson, safnvörður,
söngflokk og lék undir á
orgel er kvæði Þorsteins
Erlingssonar voru sung-
in.
Hér fer á eftir ávarp
sem Erlingur Þorsteins-
son flutti við athöfnina
þar sem tildrögin að gjöf-
inni eru rakin:
Arið 1958, á aldarafmæli föður
mins Þorsteins Erlingsson-
ar, var afhjúpuð myndæ-
stytta af honum, brjóstmynd,
eftir hina góðkunnu listakonu
Ninu Sæmundsen mynd-
höggvara, við Hliðarendakot i
Fljótshlið. Rangæingafélagið i
Reykjavik lét gera styttuna
skáldinu til heiðurs, og færði
hana Rangárvallasýslu aö gjöf.
Félagið valdi styttunni stað,
sem Þorsteini mun hafa verið
mjög kær, nálægt fossinum
Drifanda og plantaði trjám um-
hverfis hana, svo að nú er þar
fagur lundur. Rangæingafélagið
á miklar þakkir skildar fyrir
þetta lofsamlega framtak. En
þótt þessi stytta, sem Nina
gerði, sé bæði gott og veglegt
listaverk þá þótti móður minni
og ýmsum öðrum, sem þekkt
höfðu föður minn, hún ekki vera
nógu lik honum, enda hafði
listakonan aldrei séð hann.
Þetta var orsök þess að við
Svanhildur systir min báðum
hinn þjóðkunna listamann Rik-
arð Jónsson, myndhöggvara að
gera brjóstmynd af föður okkar,
en Þorsteinn var kennari hans
um skeið og þeir þekktust vel.
Rikarður hafði lokið þvi verki
áður en móðir min dó árið 1960.
Hún var mjög ánægð með
myndina og er það brjóstmynd
sú, sem hér stendur nú.
Ég er Rikarði mjög þakklátur
fyrir þetta frábæra verk og
sömuleiðis fyrir ágæta mynd af
móður minni, sem hann mótaði
eftir að hún lést 1960 og er mjög
lik henni. Móðir min Guðrún
Jónsdóttir Erlings átti aldar-
afmæli 10. janúar á þessu ári og
minntust þeir þess i blaðagrein-
um Guðmundur G. Hagalin, rit-
höfundur og sr. Jón Auðuns
dómprófastur.
Við Svanhildur, systir min,
höfum ákveðið að færa Reykja-
vikurborg styttu Rikarðs af
föður okkar að gjöf, en
Svanhíldur lést áður en af þvi
gat orðið, árið 1966.
Synir hennar, Dr. Þorsteinn
og Stefán Sæmundssynir og ég
buðum Reykjavikurborg
styttuna að gjöf og var það vel
þegið af forráðamönnum
borgarinnar og var styttan
afhjúpuð á Miklatúni 3. júni
1972. Geir Haligrimsson,
þáverandi borgarstjóri þakkaði
gjöfina með ræðu og hr. Asgeir
Asgeirsson, fyrrverandi forseti
íslands og prófessor Siguröur
Nordal fluttu einnig ræður við
það tækifæri. Fótstallur þeirrar
styttu var geröur eftir teikningu
Rikarös Jónssonar, en þessi
stytta hér hvilir á stuðlabergs-
súlu, sem upprunnin er úr
fæðingarsveit móöur minnar
Hrunamannahreppi i Arnes-
sýslu. A báða þessa steina eru
letraðar sömu ljóðlinurnar úr
kvæði Þorsteins, Brautin:
,,Jeg trúi þvi, sannleiki,
að sigurinn þinn
að sfðustu vegina jafni.”
A minnisvarðanum við
Hliðarendakot stendur:
,,Mig langar að enginn sá
lygi þar finni,
sem lokar að siðustu
bókinni minni.”
Þessar ljóðlinur eru lofsöngur
um sannleikann, og tel ég þær
svo einkennandi fyrir skáldið að
á betra verði ekki kosið, þvi að
sannleiksást held ég aö hafi ver-
ið einn sterkasti þáttur i lyndis-
einkunn og hugarfari Þorsteins
Erlingssonar.
Nú kann ýmsum þykja
einkennilegt að tveir minnis-
varðar skuli risa i sveitum
þeim, sem Þorsteinn var fæddur
og uppalinn i. Skýringin er
einfaldlega sú, að hér er um tvö
ólik listaverk að ræða og er
þessi mynd Rikarðs, eins og ég
gat um áðan, talin vera mjög lik
skáldinu.
Ég hafði þvi mikinn áhuga á
að koma henni upp undir Eyja-
fjöllum. Fyrst hafði^g i huga að
hún risi við Stóru-Mörk, þar
sem Þorsteinn fæddist, en ýmis
rök mæltu með þvi að Skógar
yrðu fyrir valinu, þar sem
menntastofnun og byggðasafn
eru staðsett, og auk þess nú i
þjóðbraut, þar eð hringvegurinn
er og veröur mjög fjölfarinn.
Ég skrifaði þvi stjórn skólans
i maimánuði s.l. og bauð skólan-
um styttuna að gjöf. Séra
Sváfnir Sveinbjarnarson.
formaður skólanefndar, tjáði
mér siðan i bréfi aö gjöfin yrði
þakksamlega þegin og mundi
nefndin sjá um fótstall og
uppsetningu styttunnar. Ég
skrapp meö honum hingað að
Skógum i sumar til þess að velja
styttunni stað. Við lituðumst hér
um, i fylgd meö Sverri Magnús-
syni skólastjóra Skógaskóla og
Þórði Tómassyni byggðasafns-
verði. Óskuðu þeir eftir þvi að
ég veldi sjálfur staöinn. Mér
leist fljótlega best á þennan
stað, hér uppi undir fjalls-
hliðinni, og samþykktu
leiðsögumenn minir staðsetn-
inguna fyrir sitt leyti. Hvort vel
hefir tekist um staðarvalið læt
ég aðra um að dæma, en ég er
ánægður með það.
Ég þakka forráðamönnum
skólans og öðrum þeim, sem hér
kunna að eiga hlut að máli, kær-
lega fyrir alla hjálp og þá
viröingu, sem minningu föður
mins er sýnd með þvi að veita
myndinni viðtöku og setja hana
hér upp. Hér er allt svo snyrti-
legt að ég efast ekki um að vel
verði séð um styttuna og um-
hverfi hennar.
Ég hefði kosið að afhjúpun
þessa minnisvarða hefði fariö
fram á 120 ára afmælisdegi
Þorsteins, þ. 27. september, en
frestaði athöfninni um tvo daga,
þar eð laugardagur er heppi-
legri fyrir slika athöfn.
Að svo mæltu leyfi ég mér að
afhenda Skógaskóla þessa
myndaslyttu.
Landssamband
skáta
Efla þarf
almanna-
varnir
á Suður-
landi
A 8. landsþingi hjálparsveita
skáta var m.a. vakin athygli á
skýrsiu vinnuhóps Almannavarn-
arráðs um jarðskjálfta á Suður-
landi og varnir gegn þeim. 1 til-
efni af þessu var gerð eftirfarandi
samþykkt:
Þingið hvetur rikisvaldið og
sveitarstjórnir á Suðurlandi til
skjótra og markvissra aðgerða.
Margt bendir til þess að þessar
náttúruhamfarir séu nær en
margur hyggur og áhrif þeirra
geti orðið mjög eyðandi og mann-
tjón verulegt.
1 samstarfssamningi viö Al-
mannavarnir rikisins hafa Hjálp-
arsveitir skáta tekið að sér viða-
mikil verkefni svo sem: fyrstu
hjálp á vettvangi, sjúkraflutn-
inga, starfrækslu og uppsetningu
fyrstuhjálpar stöðva og aðstoð viö
uppsetningu og rekstur vara-
sjúkrahúsa.
Enda þótt hjálparsveitirnar
eigi allgóðan útbúnað er ljóst að
mikið skortir á til að sveitinar
geti staðið sómasamlega viö sinn
hluta samkomulagsins. Þar er
helst um að ræða skyndihjálpar-
búnað og fjarskiptatæki.
Næsta stórverkefni sveitannaer
að koma sér upp samræmdu fjar-
skiptakerfi. Þarna er um mikinn
kostnað að ræða og ráðast úrslit
þessa máls á viðbrögðum stjórn-
valda við umsóknum sveitanna
um niðurfellingu á tolli, vöru-
gjaldi og söluskatti við innflutn-
ing á fjarskipta- og björgunar-
búnaði.
Þingið leggur áherslu á sam-
ræmt átak rikisvalds, almanna-
varna, sveitarstjórna og björgun-
araöila til að koma öryggismál-
um landsmanna i viðgnandi horf.
Heimsmet
í þriðja
yeldi
INNSBRIJCK, (Reuter) —
Austurrískur húsasmiður að
nafni Giinther Griesser kom
hreykinn úr baði i gær, enda bú-
inn að vera það i hundrað tuttugu
og fimm klukkustundir.
A meðan á baðinu stóð, át hann,
drakk, svaf og neytti jafnvel tó-
baks. Nánar tiltekið sagðist hann
hafa reykt fjögur hundruð
tóbaksvindlinga. Astæðan fyrir
að þessi frétt er skrifuö, er aöal-
lega sú, að Giinther segist hafa
slegið fyrrum heimsmet i böðun,
en hið gamla var aðeins fimm
klukkustundur.
Halló
krakkar
Þaö var sett vitlaus mynd í
kompuna á sunnudaginn.
Rúnasteinn í staðinn fyrir
rúnaletur. Hér kemur
rúnastaf róf ið:
mfcfcmim&ru
F UTHA r K HNlASTBML R