Þjóðviljinn - 22.05.1979, Blaðsíða 9

Þjóðviljinn - 22.05.1979, Blaðsíða 9
Þriftjudagur 22. mal 1979. ÞJÖÐVILJINN — SIÐA 9 Málefni aldraðra á Seltjarnarnesi Ákveðnar hugmyndir eru ríkjandi um það, í hverju velferðarsamféiag eigi að vera fólgið. I vel- ferðarsamfélagi er veik- um séð fyrir læknishjálp og hjúkrun. I velferðar- samfélagi er leitast við að sjá þeim foreldrum fyrir dagvistun barna sinna sem á henni þurfa nauðsynlega að halda. Þar er sinnt jafnt ungum sem gömlum, rík- um sem fátækum. Þar er félagslegri hjálp og þjónustu beitt á eins víð- tækan háttog auðið er. Það bæjarfélag er ekki vel- ferðarsamfélag þar sem það er undir fjárhag ein- staklingsins komið, hvern- ig búið er að honum í ell- inni, hvernig hlúð er að honum i veikindum eða við örkruml, eða hvernig búið er að yngstu kynslóðinni. Hvaö eftir annaö á undanförn- um mánuöum hafa frásagnir af hinu einstæöa bæjarfélagi, Sel- tjarnarnesi, veriö lestrarefni i dagblööunum. Talsmenn sjálf- stæöismeirihlutans hafa hvaö eftir annaö komiö fram á sjónar- sviöið og látiö hafa eftir sér frá- sagnir af dásemdum bæjarins og hinum lágu sköttum sem lagöir eru á ibúana. Aö þeirra dómi er Seltjarnarnes draumabær, sem skortir ekkert nema áfengisút- sölu. Þar er velmegunin svo mikil aö ekki er nýtt til fulls heimild til 11% útsvarsálags og meiri afsláttur er veittur af fast- eignagjöldum en i flestöllum öör- um sveitarfélögum landsins. Félagsleg þjónusta í lágmarki Bæjarstjórnarmeirihlutinn á Seltjarnarnesi viröist heldur ekki hafa áhyggjur af félagslegri þjón- ustu. Meirihlutamenn stinga höföinu I sandinn og leyna stan- reyndunum I hugarórunum um dásemdirnar. Þeir minnast ekk- ert á þaö, aö á Seltjarnarnesi er ekkert dagheimili, fyrir börn, ekkert skóladagheimili, enginn einasti leikvöllur á noröurhluta Nessins, leikskólinn býr við hör- legan húsakost, lágmarksþjón- usta er veitt fyrir aldraöa, svo ekki sé minnst á dagvistun fyrir þann aldurshóp. Aldraöir Sel- tirningar vistast nú einkum á Hrafnistu og Grund. Einnig má nefna aö brunavarn- ir sækja Seltirningar til Reykja- vikur, svo og strætisvagnasam- göngur og heilsugæsluþjónustu, þótt úrbóta á þvi sviöi sé von, en þá er þaö lika rikið sem borgar brúsann aö langmestu leyti. Stundum hvarflar þaö aö manni aö sjálfstæöismeirihlutanum á Seltjarnarnesi sé engan veginn ljóst, hverjar séu félagslegar þarfir Ibúanna og hvers vegna þaö sé skylda forvigismanna bæjarfélagsins aö sjá ibúunum fyrir viðtækri félagslegri þjón- ustu. Þaö er sorglegt til þess aö vita, aö sumir forvigismannanna viröast skoöa þaö sem hreinsun á „óþurftarlýö”, þegar Ibúarnir flytja burt vegna skorts á félags- legri þjónustu. Félagshyggjufólk á Seltjarnar- nesi hefur lengi haft þaö á stefnu- skrá sinni aö ráöa bót á málefn- um aldraöra. Fyrir mér hefur þaö alltaf veriö sjálfsagt mál, aö yrði ráðist I þaö verkefni aö reisa húsnæöi fyrir aldraöa, þá yröi þaö mál bæjarfélagsins sjálfs. Þaö heföi frumkvæöi og getu til aö sjá um framkvæmd sliks verkefnis. íbúöir aldraðra A undanförnum þrem fundum bæjarstjórnar Seltjarnarness Fjárfestingar- hagsmunir eða velferðar- þjónusta? hafa ibúðabyggingar fyrir aldraða veriö á dagskrá og kemur þaö skýrt fram aö bæjarstjórnar- meirihlutinn ætlar nú enn einu sinni aö skjóta sér undan skyldum sinum. Hann ætlar ekki aö standa aö slkum framkvæmdum. Hann ætlar aö kasta af sér ábyrgðinni og leita til einstaklinga og þá væntanlega þeirra efnameiri, þvi hverjir aðrir eiga þaö umframfé sem nauösynlegt er til aö taka þátt i byggingu húsnæðis sam- eignarfyrirtækisins sem nú á aö leysa vanda Ibúöabygginga aldraöa? A bæjarstjórnarfundi fyrir nokkru siðan var flutt tillaga sjálfstæöismeirihlutans um lóö og gatnageröargjöld auk beinna fjárframlaga.” Tillagan gerir ekki kröfur til þess aö bæjarfélagiö tryggi fram- kvæmd verksins, heldur skuli leitaö hófanna hjá efnuðum bæjar búum til aö mynda sameignar- félag þar sem þeir gætu lagt i fé sitt og þannig fjárfest i íbúöum. Bærinn ætlar reyndar aö leggja fram lóö og gefa eftir gatna- geröargjöld og þá sjálfsagt til aö lát yröi örlitiö á útgjöldum eigna- mannanna i fasteignasöfnun þeirra. I greinargerö kemur fram, aö bæjarfélagiö má aöeins eiga allt aö hclmingi eignarinnar og aö megintilgangurinn meö stofnun sameignarfélagsins sé tviþættur: ,,1)AÖ bæjarfélagiö veiti aö- stööu til aö einstaklingarnir geti hjálpaö sér sjálfir og 2) aö hjálpa þeim einstaklingum sem af ýms- um óviðráöanlegum og félagsleg- um ástæöum geta ekki af eigin rammleik búiö aö hag sinum á efri árum.” Þaðerhart til þess aö hugsa, aö þaö flokkist undir getu- leysi og þjóöfélagslegt afbrigöi hafi maöur ekki náö aö fjárfesta i GuðrúnK. Þorbergsdóttir bíejarfuUtrúi skrifar hliöa þjónustu og nauösynlega umönnun. Viö rekstur húsnæöis- ins skuli tryggt aö allir bæjarbúar án tillits til efnahags, hafi jafnan rétt til búsetu I húsnæöinu.” Fjárfestingar hagsmunir í stað velferðarþjónustu Þegar kom aö umræöu um til- lögu minnihluta bæjarstjórnar á fundi sl. miðvikudag sýndi meiri- hluti bæjarstjórnar þá fáheyröu ósvifni aö vilja ekki einu sinni ræða tillöguna og lagöi strax fram undarlega frávisunartil- lögu: „Tillaga D-listans gerir ráö fyrir mikiö viötækari upp- byggingu og þvi aö eldra fólki Bæjarstjórnarmeirihlutinn á Seltjarnarnesi virðist ekki hafa áhyggjur af félagslegri þjón- ustu þótt hún sé i algjöru iágmarki. byggingu ibúöa fyrir aldraöa. Þar sýnir meirihluti bæjarstjórnar vissulega sina réttu hliö. Tillagan er svohljóöandi: „Bæjarastjórn Seltjarnarness samþykkir aö taka þátt i sam- eignarfélagi um byggingu og rekstur ibúöa fyrir aldraöa, ef af veröur. Bæjarstjórn samþykkir aö kjósa nú þegar 3ja manna nefnd til þess aö gera tillögur um stofnsamning fyrir sameignar- félagiö eöa finna annaö rekstrar- form ef hentugra þætti. Framlag bæjarsjóös til félagsins yröi m.a. ýmsum stæröargráöum af hús- næöi til aö geta tryggt sér viöunanlegt lifsviöurværi áöur en ævin er öll. Tillaga þessi brýtur svo gersamlega i bág viö hug- myndir þær sem félagshyggjufólk gerir sér um slikar framkvæmd- ir, aö minnihluti bæjarstjórnar lagði fram eftirfarandi tillögu: „Bæjarstjórn beiti sér fyrir og annist byggingu og rekstur á i- búöum aldraöra svo fljótt sem auöiö er. Viö byggingu húsnæöis- ins skuli tryggt aö þar veröi aö- staöa til aö veita Ibúum þess al- veröi gert mögulegt aö tryggja fjármuni sina i fasteignum. Sel- tjarnarnesbær mun aö sjálfsögöu tryggja rétt þeirra sem ekki hafa bolmagn til þátttöku. Samkvæmt framansögöu leggju viö til aö til- lögunni veröi visaö frá.” Viöhorf sjálfstæöismeirihluta bæjarstjórnar Seltjarnarness til félagslegrar þjónustu hafa löng- um veriö ljós, eins og áöur hefur komiö fram. En jafnfáheyrö vinnubrögö og hér birtust vöktu þó engu aö siöur furöu mina og okkar sem sitjum I minnihluta bæjarstjórnar. Og þaö athyglis- veröa er, aö i ljós kom bein hræösla viö almenna umræöu um jafnsjálfsagt mál. Fram voru komnar tvær tillögur um sama efni, en I grundvallaratriöum gerólikar. Onnur var sett fram til stuönings einkahagsmunum fjárfestingarmanna en hin sett fram af félagshyggjufólki til stuönings aukins velferöarsam- félags. Þennan grundvallarmis- mun þoröu meirhlutamenn greinilega ekki aö ræöa. Eins og fram kemur I frá- visunartillögu meirihluta bæjar- stjórnar, þá er hér á ferðinni al- veg nýr skilningur á vandamál- um aldraöra. Þau eru fyrst og fremst fólgin i þvi að tryggja fjárfestingahagsmuni aldraöra, og þá sjálfsagt einkum eigna- manna en eins og segir I tillögu meirihlutans, þá á bæjarfélagið aö sjá um aö „eldra fólki veröi gert mögulegt aö tryggja fjár- muni sina i fasteignum...”. Þaö má þvi segja aö hér ráöi kapi- taliskt steinsteypusjónarmiö al- gjörlega feröinni. Meirihlutamenn I bæjarstjórn Seltjarnarness hafa ekki gert grein fyrir þvi, hvernig tryggja beri hag þeirra sem ekki eru nægilega fjársterkir til aö kaupa sér ibúö. Meöan ekki er tryggöur jafn réttur allra, rikra sem þeirra efnaminni til búsetu I Ibúöum fyrir aldraða, þá búa ibúar Sel- tjarnarness ekki I velferðarsam- félagi. Vilji íbúanna? Draumabærinn Seltjarnarnes er þvi miöur ekki annaö en draumsýn nokkurra talsmanna bæjarins. Þaö er sorglegt aö þurfa aö viöurkenna þaö, og viö upprifjun á ummælum ' þeirra minnist maöur stundum ævin- týris H. C. Andersen um „Nýju fötin keisarans”. Þáö er auövelt aö hafa útsvörin Iág og veita af- slátt af fasteignagjöldum, þegar bæjarfélagiö heldur aö sér hönd- um i málefnum aldraðra og treystir á eignamenn til aö leysa þann vanda fyrir sjálfan sig og hinir efnaminni veröa útundan, þegar komiö er i veg fyrir bygg- ingu dagheimila og skóladag- heimila fyrir börn og treyst á aö þeir sem þurfa á slikri þjónustu aö halda flytji brott, þegar ráöist er i framkvæmdir i heilsugæslu- málum i krafti þess, aö rikiö borgi meginhluta kostnaöarins. Nýjustu atburöir i bæjarstjórn Seltjarnarness vekja hins vegar upp spurningar um þaö, hvort i- búar Seltjarnarness vilja eiga þaö aö mestu undir fjárfestinga- spekulasjónum eignamanna, hvort aldraöir geti búiö þar til æviloka. Frá aðalfundi áhugamanna um fiskrœkt: Lögum sé skipt í veiði- og fiskræktarlöggjöf A aöalfundi Félags áhuga- manna um fiskrækt 17. mai sl. flutti Jakob Hafstein lögfr. erindi um endurskoöun laga um lax- og silungsveiöi. Hann taldi upp nokkur atriöi sem hann vildi leggja áherslu á viö endurskoöun laganna. Hann lagöi til aö gildandi lögum um lax- og silungsveiöi veröi skipt i Veiðilöggjöf og fiskræktar- löggjöf. Fiskrætkarsjóöur veröi efldur þannig: Fyrirliggjandi lagafrumvarp um Fiskeldissjóö veröi fellt undir hann, greiddur veröi ákveöinn hundraöshluti af seldum stangaveiðileyfum til sjóösins og ennfremur tekjur af seldum veiöikortum. Þá lagöi hann til að sett veröi ákvæöi sem hvetji menn til aö hefja fiskeldi sem atvinnugrein. Framtíö eldis regnbogasilungs veröi ákveöin og gagnsemi hans sem eldisfisks viöurkennd. Fisk- fóöurframleiösla og útsetning seiöa I ár og vötn veröi styrkhæf úr Fiskræktarsjóði. Efldar veröi rannsóknir á fisksjúkdimum. Einnig er i tillögum hans lagt til að Laxeldisstöð rikisins I Kolla- firöi veröi fyrst og fremst rekin sem tilraunastöö og aöstaöa hennar bætt i þvi skyni, en hún veröi ekki rekin I samkeppni viö einkastöövar. Breytt veröi at- kvæöisrétti veiðiréttareiganda I veiöifélögum, meö þvi aö eitt at- kvæði fylgi jafnan hverju lögbýli. I umræöum kom fram aö fisk- eldismál heföi ekki þróast eins ört og æskilegt væri og aö ekki væri búiö nógu vel aö þeim sem vildu leggja á sig brautryöjendastarf I fiskrækt, hvorki á sviöi löggjaf- ar, rannsókna eöa fjármála. I ályktun fundarins ep Stein- grimi Hermannssyni ráöherra þakkaöur áhugi hans á fiskeldi og skoraö á hann aö gefa áhuga- mönnum tækifæri til aö koma skoöunum slnum á framfæri viö endurskoöun laganna. I stjórn Félags áhugamanna um fiskrækt eru Jón Sveinsson form. dr. Jónas Bjarnason, Krist- inn Zimsen, Ingimar Jóhannsson, og Sveinn Guönason.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.