Þjóðviljinn - 13.07.1979, Blaðsíða 3

Verslaö meö islenska steina erlendis
Föstudagur 13. júll 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
Hlýtur aö vera
mikið flutt út
segir sýslumaöur Austur-Skaftafellssýslu
— Blöðin vilja nú
kannski stundum kveða
full fast að orði í frásögn-
um sínum og á það raunar
bæði við um þetta mál og
annað/ sagði Friðjón Guð-
röðarson, sýslumaður á
Höfn í Hornafirði er blaðið
spurði hann eftir þeim
ástæðum, er lægju að baki
ályktunar sýslunefndar
Austur-Skaftafeilssýslu,
þar sem varað var við
steinahnupli útlendinga og
eftirlitslausum ferðum
þeirra um landið sem
birtist i Þjóðviljanum ný-
lega.
«ViB vitum aB eitthvaB er um aB
steinar séu fluttir úr landi og viB
höfum þurft aB hafa afskipti af
aBilum, sem veriB hafa meB jarB-
rask hér, en steinarnir eru ekki
frekar hér af okkar svæBi en
annarsstaBar frá. Hinsvegar er
þetta svæBi mikiB skoBaB af út-
lendingum en sérkennilega og
verBmæta steina er ekki sIBur aB
finna i Múlasýslunum en hér. Og
ég tel aB Múlsýslungar eigi
„milku meira af ætum steinum”,
eins og Einar á Hvalnesi orBaBi
þaB.
■»ViB tókum þetta mál, sagöi
Friöjón sýslumaöur, fyrst fyrir á
fundi i fyrra af þvi aö þá var okk-
ur aö veröa ljóst, hve mikill þungi
er af þessu liöi og svo aftur nú
vegna enn ýtarlegri upplýsinga
frá SigurBi á Kvískerjum. Og
þegar maöur veit af verslun meö
islenska steina suöur I Evrópu þá
hlýtur þaö aö vera nokkuö mikiö,
sem út hefur veriö flutt. Enda
kom þaö i ljós, þegar bill valt
hérna á Lónsheiöinni i fyrra sum-
ar, aö þá var hann MaBinn af
grjóti.
Hitt er llka vandamál og dálitiö
erfitt viöfangs aö til eru land-
eigendur, sem selja grjót en þá er
þess llka aö gæta, aö til eru I lög-
um ákvæöi, sem banna flutning á
náttúruminjum úr landi nema
meö sérstöku leyfi. Ég held aö
betur þyrfti aö gæta I farangur
fólks er þaö fer héöan um borö I
Smyril en kannski er þaB ekki
hægt meö þvi liöi, sem á er aB
skipa.
Viö teljum hinsvegar aö þetta
snerti ekki aöeins okkur heldur
séu þessi feröalög útlendingahópa
eftirlitslaust um landið að verða
allsherjar vandamál af ýmsum
ástæöum. Fráleitt er þó aö setja
alla erlenda ferðamenn, sem
hingað koma, á sama bekk. Mikið
er hér af mjög vönduöum, er-
lendum vísindamönnum er vinna
hér aö rannsóknum, sem eru i
okkar þágu og yröu ekki fram-
kvæmdar nema af erlendum aöil-
um, sagöi Friöjón sýslumaður aö
lokum.
-mhg
Ekki orðið vart
steinaflutninga
Umferðin lífgar uppá staðinn — segir
Adolf Guðmundsson á Seyðisfirði
— Viö höfum nú ekki orðið mik-
ið varir viö þessa steinaflutn-
inga, sagöi Adolf Guömundsson
hjá bæjarfógetaembættinu á
Seyöisfiröi, en sem kunnugt er
eiga flestir útlendinga sem hér
feröast á eigin bílum, ieiö um
Seyöisfjörö.
— Um þetta steinamál er þaö
annars aö segja, bætti Adolf viö,
— að meö þaö hefur tollgæslan að
gera og til okkar hafa ekki borist
neinar kvartanir eöa ákærur I þvi
sambandi.
Hitt er þaö,að mikiö er um aö
útlendingar, sem hingaö koma
meö Smyrli, hafi bila meö sér og
fer þaö vaxandi, jafnvel 60—70
bilar f ferö. Þetta fólk getur aö
sjálfsögöu feröast á eigin vegum
um iandiö ,,en ég held, aö þaö fari
meira noröur fyrir en suöur um”,
sagöi Adolf.
— Þessiumferö lifgar mjög upp
á staðinn. Og hér á Seyöisfiröi er
oröin bæöi inn- og útflutnings-
höfn. I farmannaverkfallinu var
mikiö flutt inn af bilum með
Smyrli og sement kom frá Fær-
eyjum en út var m.a. flutt kjöt.
Mikiö er um þaö, aö Islendingar,
sem út fara meö Smyrli, taki bila
sina með.
— mhg.
Skipstjórinn á Funchal (til vinstri) ásamt fleiri yfirmönnum. — Ljósm.
—eik
FUNCHAL hér með 400 Svía
Engin sigling
á vegum Sunnu
Farþegum ekki tiikynnt aö feröin
faili niöur
Portúgalska skemmtiferöa-
skipiö FUNCHAL frá Lissabon
kom til Reykjavikur i gærkvöld
og lagðist viö Ægisgarö. Meö
þessu glæsilega fari hefur Feröa-
skrifstofan Sunna boöiö uppá
ævintýrasiglingu I ágúst og látiö
tQvonandi farþega borga inná,
þótt ljóst hafi veriö þegar
snemma árs, aö ekkert veröur úr
þeirri ferö, þar sem feröaskrif-
stofan gat ekki staöiö viö sinn
hluta af samningnum.
Þjóöviljamenn fóru um borö I
gærkvöld og hittu að máli ma.
skipstjórann en þó einkum 2.
bryta, José Carlos, þar sem hann
var álitinn best aö sér I ensku.
Kom fram hjá honum, aö þegar
snemma I vetur var hætt viö aug-
lýsta ferö Sunnu, vegna ýmissa
vandamála ferðaskrifstofunnar,
sem hann kvaöst þó ekki kunna
full skil á. En skipafélagiö,
Compania Portuguesa Tran-
sportes Maritimes, fékk ekki
nauösynlega staöfestingu á pönt-
un Sunnu, sem i fyrstu var gegn-
um sænskan umboösaöila en
slöan samiö beint viö skipa-
félagiö. Var þá skipinu ráöstafaö
ööruvisi.
Skipiö er nú i siglingu á vegum
sænsku ferðaskrifstofunnar
„Fritidskryss” og kom frá
Gautaborg meö viökomu I Fær-
eyjum og á Akureyri. Héöan fer
þaö til Edinborgar og slöan aftur
til Gautaborgar. Sagöi José Car-
los aö á sumrin væri þaö ýmist i
siglingum um Noröurlönd eöa
Miöjarðarhafiö. Þetta er i þriöja
sinn sem þaökemur til Islands. A
veturna er siglt til Brasiliu, Ar-
gentinu og fleiri Suöur-Ameríku-
landa.
Ekki var laust viö aö viö blaða-
menn öfunduöum Sviana 400 sem
nú eru um borö, þegar viö
skoöuöum aöstööuna um borö,
glæsilegan matsal, bar, leiktæki,
danssali osfrv. og verða Sunnu-
farþegarnir fyrrverandi tilvon-
Framhald á 14. síöu
José Carlos 2. bryti. — Ljósm. —eik
Hálendið ófært vegna kulda
Feröaskrifstofa rikisins flýgur meö túrista noröur í iand
Búist viö aö Kjalvegur opnist um helgina
Vegna þess hve tiöin hefur
veriö slæm þaö sem af er sumri
og kuldar ennþá miklir á há-
lendinu hafa þær feröaskrifstof-
ur sem hafa með hálendisferöir
að gera, orðið að breyta áætlun-
um i þessum ferðum og ferðast
aö mestu leyti eftir þjóðvegun-
um, þar sem flestar hálendis-
leiðir eru ennþá ófærar.
Þjóöviljinn kannaöi þessi mál
I gær hjá þremur ferðaskrifstof-
um og kom I ljós aö Ferðaskrif-
stofa Rikisins hefur orðiö aö
fljúga meö ferðamenn sem
flestir eru erlendir, noröur i
land og keyra siöan landveg
suöur aftur, I staö þess aö aka i
gegnum hálendiö. Aö sögn
Kjartans Lárussonar fylgir
þessu nokkur aukakostnaöur
vegna flugsins og þar sem
rúturnar aka tómar noröur til
aöná I feröamennina. „Þarsem
þessar feröir eru staðfestar og
greiddar ári fram i timann
veröum viö aö grlpa til þessa
úrræöis vegna færöarinnar, og
greiða sjálfir aukakostnaöinn til
aö halda sóma okkar gagnvart
feröamönnunum” sagöi Kjart-
an.
Feröaskrifstofur Guömundar
Jónassonar og Úlfars Jakobs-
sonar hafa einnig oröiö aö
breytasinumáætlunum nokkuö,
vegna ófærðarinnar um há-
lendiö. Njáll Slmonarson hjá
Úlfari Jakobssyni sagöi I sam-
tali viö Þjóöviljann aö þeir
héföu ekki oröiö varir viö
kvartanir frá feröamönnum
vegna þeirra breytinga sem
oröiö heföi aö gera á feröunum
enda væru flestir feröa-
mennirnir aö sækjast eftir ein-
hverskonar ævintýrum þegar
þeir kæmu hingaö i ferðir og litu
meira á þær sem ævintýraferöir
frekar en rútinuferöir.
Ollum bar ferðaskrifstofu-
mönnunum saman um þaö aö
áhugi Islendinga á að feröast
innanlands færi sivaxandi og
væri áberandi hversu fleiri
Islendingar væru meö I feröum
núna I ár en oftast áöur.
Gunnar Guömundsson hjá
Guömundi Jónassyni taldi þessa
aukningu stafa aö einhverju
leyti af þvl, hversu ódýrar
óbyggöarferöirnar eru miðaö
viö flestan annan feröamátann
' ogtók sem dæmi aö 13 daga há-
lendisferö i Kverkfjöll meö
feröum og öllu f æöi kosti nú um
130 þús. kr. á mann.
Aö sögn feröaskrifstofu-
manna viröist vera aö rofa til
þessa daga á hálendinu og var
búist við Kjalarvegur yröi fær
um helgina, Sprengisandur var
fyrst ekinn á þessu sumri sl.
mánudag.
-lg
i stuttu
máií
Norsk orku-
kreppa fram-
undan
Um þaö hefur verið mik-
iö skrifaö I Islenskum blöö-
um aö Norömenn muni geta
séö okkur fyrir oliu I fram-
tlöinni. Ekki er óliklegt aö
einhverjir samningar kunni
aögeta tekistmilliþjóöanna.
Þó berast þær fregnir frá
Noregi sem benda til aö valt
geti veriö aötreystaá norska
orku, því ráöuneytisstjóri
norska orkumálaráöuneytis-
ins hefur sagt aö orkuskortur
muni taka aö segja til sln i
Noregi um miðjan næsta
áratug ef ekki finnist nýjar
orkulindir. Spáir hann þvi aö
orkuskorturinn veröi þá um
5% af heildarorkuþörf Norö-
manna og ef ekki bætist viö
nýja lindir veröi orku-
skorturinn kominn I 10% af
þörfinni áriö 1990.
1 þvl sambandi má minna
á aö ekki er taliö óliklegt aö
olia kunni aö finnast á Jan
Mayen hryggnum, og þvi
tengist áhugi Norömanna
fyrir lögsögu þar voninni um
nýja olluftindi.
Dagpeningar
innanlands
14 þús. kr.
Dagpeningar ríkisstarfs-
manna, sem margir aðrir
aðilar miöa einnig við, til
greiöslu gisti- og fæðiskostn-
aöar innanlands, hækkuöu
frá og meö 1. júli. Sam-
kvæmt ákvöröun ferðakostn-
aöarnefndar veröa þeir nú
kr. 14þúsund til kaupa á fæði
og gistingu I einn sólarhring.
Til kaupa á gistingu I einn
sólarhring er reiknaö meö
kr. 5.800 til kaupa á fæöi
hvern heilan dag, minnst 10
kist. ferðalag, kr. 8.200 og til
kaupa á fæöi I hálfan dag,
minnst 6 klst. ferðalag, kr.
4.100.
Gunnar G.
Schram skipaö-
ur lagaprófessor
Forseti Islands hefur aö til-
lögu menntamálaráöherra
skipaö Dr. Gunnar G.
Schram prófessor I lögfræöi I
lagadeild Haskóla tslands
frá 1. júli 1979 aö telja.
Þjóödansaflokk-
ur til
Akumesinga
1 dag, föstudag, er væntan-
legur til Akraness
þjóödansaflokkurinn „Leik-
arrfng” frá Bamble, vinabæ
Akraness.
Flokkur þessi er 24 dans-
arar, mest ungt fólk, og einn
fiðlari. Notar þaö skraut-
lega þjóðbúninga frá Þela-
mörk i Noregi. Ef veöur
leyfir, munu þeir sýna
nokkra dansa áöur en leikur
I.A. og Þróttar hefst á
Akranesvelli föstudagskvöld
kl. 19.40 en svo munu þeir
sýna dagskrá sina á dansleik
IHótel Akranesi laugardags-
kvöldið 14. júli n.k. kl.
22.30. Einnig mun flokkur-
inn sýna listir sinar i iþrótta-
húsinu i Borgarnesi sunnu-
daginn 15. júli' kl. 17.00
Flokkurinn fer frá Akra-
nesi mánudagsmorguninn
16. júli og fer I tveggja daga
ferö um Suöurland, en heldur
siðan heim aftur fimmtudag-
inn 19. júh'.
Samskipti milli vinabæj-
anna hafa fariö mjög vax-
andi undanfarin ár, en þetta
er I fyrsta sinn, sem svo stór
hópur heimsækir Akranes
frá einum bæ.