Þjóðviljinn - 29.09.1979, Blaðsíða 8
8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 29. september 1979
Laugardagur 29. september 1979 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 9
Ræöa Jóns
Kj artanssonar
formanns
Verkalýös-
félags Vest-
mannaeyja á
útifundi
herstöðva-
andstæðinga
í Miðnesheiði
27. september
Jón Kjartansson flytur ræöu sina á útifundi herstöövandstæöinga
SA DAGUR
MUN KOMA
Sýnum þeim og sönnum að stríðsmannalið, hemaðar-
bandalög og kjarnorkuvopn koma þeim að engu haldi
gegn baráttu fyrir réttlátuþjóðfélagi ogréttlátari heimi
Bandaríska víghreiðriö á
Miðnesheiði/ sem við sjá-
um hér fyrir framan okk-
ur, er fjöregg íslensku
borgarastéttarinnar/ Nato-
flotinn/ sem öslaði inn
Faxaflóann um daginn er
sómi hennau sverð og
skjöldur. Aðgerðir her-
stöðvaandstæðinga undan-
farna daga hafa sannað
þetta og fengið hernáms-
liðið til að skjálfa af ótta/
fremja embættisafglöp/
brjóta landslög og rjúfa
stjórnarskrána.
I annað sinn á rúmri
viku/ stöndum við nú aug-
liti til auglitisvið lögreglu-
sveitir/ gráar fyrir járn-
um/ búnar til barsmiða. I
annað sinn á viku/ hefur
þessari ólánssömu starfs-
stétt verið att gegn okkur
og skipað að berja og
meiða, ef nauðsyn krefur/
til að koma í veg fyrir frið-
samlegan fund á almanna-
færi/ fund/ sem stjórn-
arskráin kveður á um/ að
séu almenn mannréttindi.
A undanförnum árum hafa her-
stöövaandstæöingar haldiö
marga fundi og göngur. Viö höf-
um fundaö fyrir utan amerlska
sendiráöiö og þaö rússneska, viö
höfum mótmælt viö ráöherrabú-
staöinn og Aþingi, viö höfum
þjarmaö aö Natóráöstefnum og
Natópáfum og leikiö sjálfan utan-
rlkisráöherra Bandarikjanna
Um helmingur fundarmanna fór inn á setuliössvæöiö og kyrjaöi baráttusöngva
Lögreglan á Keflavikurflugvelli lokaöi hliöum, en hélt aö sér höndum
aö ööru leyti.
hraksmánarlega. Viö höfum oft
staöiö augliti til auglitis viö lög-
regluna og stundum lent I stymp-
ingum. En nú siöustu dagana
erum viö i fyrsta skipti i sögu
samtaka herstöövaandstæöinga
kylfum beitt. Nú ganga yfirvöld
berserksgang gegn okkur eins og
þjóöarverömæti séu I veöi.
Mesta hættan
En hvaö er þaö, sem svona
mikiö er I húfi aö verja og meira
en nokkru sinni fyrr? Viö Sunda-
höfnina fyrir viku voru þaö
manndrápsfleytur hernaöar-
bandalagsins Nato, brynvaröar i
bak og fyrir meö ginandi fall-
byssukjöftum og eldflaugapöll-
um.
Þaö var eins og nærvera her-
stöövaandstæöinga á bryggjunni
væri þessum drekum hættulegri
en flest annaö. Og hvaö er þetta
ógæfusama liö sent til að verja i
dag og leggja llf sitt viö? Jú, þaö
er aö verja mörg þúsund manna
þungvopnað vighreiöur nærveru
okkar, friösamra vopnlausra her-
stöðvaandstæðinga. Heimsókn
okkar hingaö i dag viröist vera
ein mesta hættan, sem nokkru
sinni hefur steðjað aö Keflavikur-
flugvelli.
Þaö hefur reyndar margsann-
ast, aö ekkert eru Natópáfarnir
hræddari viö, en fólk, eins og okk-
ur. Rússneska vigvélin stenst þar
engan samanburö.
Hinn raunverulegi
óvinur NATÓ
Nato hefur þaö annaö megin-
hlutverk, aö sporna gegn og berja
niður vinstri sinnaöar hreyfingar
á áhrifasvæöi sinu, ef þær teljast
minnsta ógnun viö burgeisastétt-
ina og rikisvald hennar. Viö, sem
viljum sparka herliöi hennar úr
landi, erum hættulegasti óvinur-
inn. Viö, sem sýnum vigflota Nato
ekki tilhlýöilega viröingu, þegar
hann vill láta heiðra sig, erum
hinn raunverulegi fjandmaður.
Hernaöarvél Nato og hagsmun-
irnir aö baki hennar hafa oftar en
einu sinni beðiö ósigur fyrir
sigursælum alþýöuhreyfingum.
Þrátt fyrir ýmis skakkaföll heims-
auövaldsins hefur Nato setiö I
friöi heima fyrir, að frátöldum
minniháttar erjum. Þó er þaö viö
öllu búiö. Áætlanir um afskipti af
alþýöubaráttu I Grikklandi, ítallu
og Noregi hafa veriö dregnar
fram I dagsljósiö. Ahyggjur Nató-
páfanna af framtaki Islenskra
sósialista eru alkunnar, en þær
voru megindriffjöður hernámsins
samkvæmt skýrslum bandarlska
utanrlkisráöuneytisins. Þótt and-
staöan gegn Nato á tslandi sé
eldri en bandalagið sjálft, er
árangur hennar ekki I fullu sam-
ræmi viö þaö. Herstöövaandstæö-
ingar hafa nú I 30 ár haldiö I þá
barnalegu von, aö hernum yrði
komiö úr landi, meö heföbundnu
Asmundur Asmundsson formaður miönefndar Samtaka herstöövaand-
stæöinga les baráttuskeyti og viö hliö hans standa Elias Daviösson til-
búinn aö þenja nikkuna og Astrlður Karlsdóttir miönefndarmaöur.
þingpallabrölti og rikisstjórnar-
makki.
Krafa um
þjóðaratkvæði
Nú hefur sú von brugöist þrisv-
ar og viö treystum ekki á hana
lengur. Viö krefjumst þjóöarat-
kvæöis um herinn og Nato. Aö-
geröir okkar hér I kvöld, eru liður
I þeirri baráttu, sem knýja mun
fram þetta þjóðaratkvæöi og
knýja mun herinn úr landi aö lok-
um. Viö skulum sýna og sanna
Natosnötum, aö ótti þeirra viö
okkur er ekki ástæðulaus. Viö
skulum lika sýna þeim og sanna,
aö strlösmannaliö, hernaöar-
bandalög og kjarnorkuvopn koma
þeim aö engu haldi gegn baráttu
okkar fyrir réttlátu þjóöfélagi og
réttlátari heimi.
Þaö hefur komiö ófagurlega I
ljós undanfarna daga, hvaöa aug-
um íslenskir Natosnatar lita
Keflavlkurvöll. Þar skuli gilda Is-
lensk lög viö hátlöleg tækifæri, en
þegar þurfa þykir, t.d. þegar her-
stöövaandstæöingar fara á kreik,
er stjórnarskráin numin úr gildi
og þau ákvæöi hennar, sem kveöa
á um fundafrelsi og réttindi til
pólitiskra aögeröa þverbrotin. Þá
gilda amerlsk herlög og amerisk-
ar réttarreglur. Þetta er ekki is-
lenskt landssvæöi I þeirra augum,
þeir seldu þaö amerlkönum viö
inngönguna I Nato fyrir her-
mangsgróöa og vopnavöld. Viö
hátíðleg tækifæri segja þeir, aö
ekkert hafi veriö selt. Hér sé aö-
eins alþjóöleg flughöfn. En viö
tækifæri, eins og I dag, kemur hiö
sanna I ljós. Þá er þetta herstöö
og hér gilda herlög og hér skal
rikja heragi.
Alþýðan ráði
hvar er fundað
En Islenska borgarastéttin
haföi ekki umboö þjóöarinnar til
þessarar landsölu. Hún var gerö
með valdnlöslu og svikum. Mót-
mælafundi verkalýösfélaganna
var hleypt upp meö táragasi, lög-
reglukylfum og hvltliöasveitum.
Hver man ekki 30. mars 1949!
Fundurinn hér i kvöld er liöur I
aögeröum okkar til aö hnekkja
þessari landssölu og klekkja á
landssöluliöinu. Þótt ólöglegar
lögregluaögeröir og stjórnar-
skrárbrot hindri fundahöld okkar
inni á flugvellinum nú, skulum
viö heita þessum mönnum þvl, aö
sá dagur kemur, aö ekki tekst, aö
sporna viö aögerðum okkar á
Keflavlkurflugvelli. Þaö skal
vera Islensk alþýöa, sem ræöur
þvl, hvar og hvenær er fundað hér
á þessu svæöi, en ekki erlend
hernaöaryfirvöld og aftanlossar
þeirra. Island úr Nato — herinn
burt.
✓
Urbætur 1 innflutnings-
verslun
Frá fundinum á Hótel Sögu sl. miövikudagskvöld, þar sem komu fram 40 fyrlrspurnir frá 19 fyrirspyrj-
endum. Ljósm. Leifur.
Fasteignabraskið verður að stöðva
Hans Arebo Clausen spuröi á
Sögufundinum m.a. um þaö
hversvegna húsnæöismálalán
heföi I svo rikum mæli runniö til
braskara I húsabyggingum en
ekki til fólksins sjálfs.
Viöskiptaráöherra svaraði á
þann veg aö nú væri I undirbún-
ingi nýtt húsnæöismálakerfi, þar
sem m.a. væri gert ráö fyrir aö
þriöjungur húsbygginga I land-
inu yröi á félagslegum grunni og
almenna lánakerfiö tæki aö sér
miklu stærri hlut I fjármögnun
Ibúöarbygginga en áöur á tlu ára
tlmabili. Byggingaraöilana þyrfti
aö athuga vel I þessu sambandi og
efla samtök fólksins á þvi sviöi,
en einnig þyrfti aö huga aö fast-
eignasölukerfinu þvi hinir fjöl-
mörgu fasteignasalar ættu örugg-
lega sinn þátt I okurveröinu á
húsamarkaöinum. Ráöherra taldi
aö þaö gæti t.d. verkað sem veru-
legur hemill á húsabraskið ef
Reykjavlkurborg kæmi sér upp
eigin fasteignaþjónustu er annaö-
ist fasteignasölu I höfuöborginni
til mótvægis viö braskarana.
-ekh.
Ekki pólitískur meirihluti
fyrir félagslegum rekstri
A opna fundinum á HótelSögu i
vikunni komu málefni innflutn-
ingsverslunarinnar nokkuö til
umræöu og varþvifagnaö aö viö-
skiptaráöherra skyldi hafa tekiö
þau föstum tökum.
Svavar Gestsson kvaö enga
ástæöu til þess aö brúka hrósyröi
fyrr en árangur lægi fyrir á þessu
sviöi. Þegar fyrir heföi legiö aö
innflutningurinn 1978 var 20
miljöröum króna dýrari en ef
bestu innkaupakostir heföu veriö
nýttir og aö 2000 heildsalar
stunduöu þessa grein þá heföi
hann sannfærst enn betur um
nauösyn þess aö svotil öll heild-f
verslun I landinu yröi á félags-
legum grundvelli. Fyrir þvl væri
hins vegar ekki pólitlskur meiri-
hluti I landinu.
„Oghvaöer þá til ráöa”,spuröi
viöskiptaráöherra? „Viö höfum
kosiö aö freista þess aö vinna aö
betra skipulagi þessara mála
meö öörum hætti”. SiÖan taldi
hann upp aögeröir sem þegar
hefur veriö gripiö til eöa eru I
undirbúningi.
1. Fyrsta þessa mánaöar tóku
gildinýlögum gjaldeyrisskil sem
meöalannarskveöaá um heimild
til stöövunar á erlendum viö-
skiptum fyrirtækja veröi þau
uppvís aö misferli meö gjaldeyri.
I framhaldi af þvi er veriö aö
vinna aö setningu a.m.k. átta
reglugeröa sem miöa aö þvl aö
festa hina nýju skipan I sessi og
koma I veg fyrir gjaldeyrissvindl.
2. Unniö er aö þvi aö koma upp
eftirlitskerf i meö verölagi
erlendis. Þaö miöar aö þvl aö
Islensk verölagsyfirvöld hafi
jafnan yfirlit yfir hvaö varan
kosti erlendis og geti boriö þaö
saman viö innflutningsverö.
3. Unniö er aö þvi aö veröútrákn-
ingur innflutningsvöru veröi I
höndum opinberra aöila. Heild-
söluverö yröi þá reiknað út um
leið og tollverö. Til þess aö svo
geti orðiö þarf aö koma upp tölvu-
banka sameiginlegum fyrir
tollinn, bankana og verölags-
skrifstofuna. Viöskiptaráöherra
sagöi aö þegar lægju fyrir upp-
lýsingar um aö þetta væri fram-
kvæmanlegt en þaö mundi taka
nokkurn tlma aö hrinda málinu I
framkvæmd.
4. Slikur veröútreikningur I tölvu-
banka er forsenda þess aö hægt sé
að taka upp nýtt álagningarkerfi
eins og lengi hefur veriö til
umræöu. Núverandi prósentu-
álagningarkerfi hvetur aö sögn
innflytjenda sjálfra til sem
dýrastra innkaupa og til þess aö
foröa þeim frá þeirri freistingu er
Hans Arebo Clausen spuröi m.a. um opinbera skatt-
heimtu af bensini og húsnæðisbraskið. Ljósm. Leif-
ur.
Frá opna
með
viðskiptaráð
herra
nauösynlegt aö koma á álagningu
I krónutölu sem hreyfist eftir inn-
lendri veröþróun.
5. Endurskoöun er I gangi á
ákvæöum um verslunarleyfi i
lögum um verslunaratvinnu. Nú
fá menn verslunarleyfi án
nokkurrakvaöa á fimm ára fresti
ogeiga lögreglustjóraembætti aö
endurskoöa leyfin og Hagstofa
lslands aö skrá leyfishafa, en á
hvorutveggja er misbrestur.
Stefnt er aö breytingum á
lögunum en frumvarpi til laga
sem viöskiparáðherra kynnti I
rikisstjórninni um aö innkalla öll
verslunarleyfi fyrir lok þessa árs
var hafnaö af samstarfsflokk-
unum. Hugmynd ráöherra var aö
ný verslunarleyfiyröu aöeins gefi
út eftir innköllunina aö þvi
tilskyldu aö verölagsskrifstofan
skrifaöi upp á þau. Viö þessu var
sagt þvert nei og m.a. talaö um
aö þetta gæti veriö stjórnarskrár-
brot. En aö sögn viöskiptaráö-
herra var hér aðeins um aö ræöa
af hans hálfu tilraun til þess aö
koma málum á hreinni grundvöll
en nú er.
6. Loks er að geta skipulagsbreyt-
inga á verðlagsskrifstofunni og
stofnun sérstakrar neytenda-
deildar viö hana. -ekh.
Ríkið og
— „Nú er svo kornift aö Reyk-
vikingar geta ekki fariö út fyrir
höfuöborgina til dæmis i biltúr til
Hverageröis fyrir minna en 10
þúsund krónur eöa svo”, sagöi
Hans Arebo Clausen á fundinum.
„Fólk hefur ekki lengur efni á
aö skoöa sitt fagra iand og mér
finnst þaö mikið miöur. Hvernig
stendur á þvi aö hiö opinbera
heldur fast viö prósentuálagningu
sina á bensini?”
Viöskiptaráöherra minnti á aö
oliuveröshækkunin væri aö sjálf-
sögöu meginskýringin á hinu háa
Ráðumst ekki á
samneysluna
A opna fundinum sl, miðviku-
dagskvöld áHótelSögu sagöi viö-
skiptaráöherra I inngangsræöu
sinni aö einn þátturinn lróttækri
heildarstefnu 1 efnahagsmálum
þyrfti aö vera niöurskuröur á
hinni nlöþungu yfirbyggingu á
þjóöfélaginu, bæöi á vegum opin-
berra aðila og einkaaðila. Minnti
hann á aö á siöasta vetri heföi
tekist að sanna meö óvéfengjan-
legum hætti aö innflutningur til
landsins á árinu 1978 væri um 20
miljöröum dýrari en hann þyrfti
aö vera, ef bestu innkaupakostir
væru nýttir. Tillögum Alþýöu-
bandalagsins um aö setja inn-
flutningsverslunina undir félags-
lega stýringu, innköllun allra
verslunarleyfa til efndurskoö-
unar, um oliuheildsölu rikisins,
sameiningu tveggja rlkisbanka
og fleiri tillögum um aö draga úr
yfirbyggingunni og milliliða-
bákninu heföi veriö illa tekiö af
samstarfsflokkunum. Samt sem
áöur væri þaö ein meginforsenda
þess aö tryggja kjörin áfram, aö
berjast gegn veröbólgunni, aö
halda uppi aukinni framleiöslu
atvinnuveganna sjálfra aö dregiö
væri verulega úr þunga yfirbygg-
ingarinnar og milliliöanna i þjóö-
félaginu.
Framhald á 14. siöu
Rannsóknin á útflutningsversluninni
Tekur tíma
Stefán Karlsson spuröi viö-
skiptaráöherra á Sögufundinum
sl. miövikudagskvöld hversvegna
launafólk á tslandi þyrfti alltaf aö
taka á sig hækkaöan framleiöslu-
kostnaö á helstu útflutningsvör-
um okkar — fiskafuröum — en
ekki hinir erlendu kaupendur.
Kvaöst Stefán aldrei hafa
skiliö þetta fyrirkomulag, sér-
staklega ekki þegar islensk út-
flutningsfyrirtæki væru borin
saman viö færeysk. Þar heföi
bensínið
bensinveröi. Hann heföi sjálfur I
janúarmánuöi flutt tillögu um aö
opinber gjöld á bensln legðust á
I krónutölu og hreyföust eftir inn-
lendum stæröum en ekki Rotter-
damviömiöun. Um þetta heföi
gengiö illa aö ná samstööu og
menn frekar viljaö visa á aukna
veröbólgu m.a. af umhyggju fjár-
málaráöherra fyrir rlkiskassan-
um. En nú heföi ritósstjórnin
stópaö nefnd þriggja manna til
þess aö endurskoöa kerfi og nýtt
kerfi ætti aö geta tekiö gildi um
áramót.
Svavar Gestsson sagöi aö opin-
ber gjöld af bensininu væru nú
192.27 kr. af útsöluverði. Þar af
væru skattar 51.70 kr., 71 kr.
rynni beint i vegasjóö sem
vegagjald og söluskatt-
ur væri 68.34 kr. Hinsvegar heföi
veriö staöiö fast gegn öllum um-
sóknum oliufélaganna um hækk-
un magnálagningar og hún hald-
ist óbreytt. Það þýddi t.a.m. aö
þegar ollufélögin fóru nú slöast
fram á aö útsöluverö bensins yrði
hækkaö I 379 krónur var aöeins
leyfö hækkun I 353 krónur. Þessi
26 króna niöurskuröur þýddi
hvorki meira né minna en 3.5
miljaröa króna á einu ári.
—ekh
um iangt skeiö fiskverö veriö
helmingi hærra en hér á
landi og kaupgjald sömuleiöis.
Spurningin væri hvort hér væri
um aö ræöa lakari rekstur á
tslandi, eöa aö fjármununum
væri stungiö undir stól hér en ekki
i Færeyjum.
Svavar Gestsson viöskiptaráö-
herra kvaöst lengi hafa velt þessu
sama fyrir sér og ekki fundiö nein
viöhlltandi svör. Fyrir nokkrum
mánuöum heföi hann sett á staö
mjög viöamikla rannsókn á öllum
hliöum útflutningsverslunarinn-
ar. Ýtarlegur spurningalisti heföi
m.a. verið sendur út á vegum
nefndarinnar sem aö þessu vinn-
ur til útflutningsfyrirtækja og
gefinn tveggja mánaöa frestur til
svara, sem rynni út um mánaða-
mótin. Hér væri um aö ræöa einn
mitólvægasta þátt islenskra efna-
hagsmála, en rannsóknin myndi
óhjákvæmilega taka verulegan
tlma. Sölumiöstöö hraöfrystihús-
anna og Sambandiö heföu aö ver-
ulegu leyti veriö einráöir aöilar á
útflutningi sjávarafuröa.
Rannsóknin beinist m.a. aö þvi
hvort skynsamlegt sé aö halda
þessari skipan áfram. -ekh