Þjóðviljinn - 25.11.1979, Blaðsíða 16

Þjóðviljinn - 25.11.1979, Blaðsíða 16
16 SIÐA — ÞJOÐVILJINN Sunnudagur 25. nóvember 1979 Frægar skákir Skáksagan er full af sögnum um frægar skákir. Flestar frægustu skákir nútímans eru tengdar Bobby Fischer/ sem varla kemur á óvart/ því aö svo snjallt hefur þaö veriö/ sem sá meður hefur brall- aö um dagana. Hér fyrr á árum. t.d. í upphafi aldar- innar/ voru skákmót frek- ar fá og kom þar margt til/ þótt erfiðar samgöngur og strjálar haf i vegið þyngst á metunum. Þannig var þaö, aö i hvert sinn, sem skákmót var haldiö meö fremstu skákmeisturum heims, þótti þaö meiri háttar viöburöur. Yfirleitt var ráöist i útgáfu bóka um tilheyrandi mót og þykja slik- ar bækur hinir mestu kjörgripir nú i dag. Þessar bækur voru fáar en yfirleitt góðar og lesandinn i þá daga skoðaöi hverja skák meö mun meiri athygli en nú gerist. Nokkrar skákir frá þessum tima voru svo snjallar og dramatískar aö enn i dag er þeim hampaö hátt. Dæmi um slika skák er vinnings- skák Laskers gegn Capablanca á stórmeistaramótinu i Sánkti Pét- ursborg 1914. Einn af snjöllustu skákmönnum þessa tfma var bandariski stórmeistarinn Frank Marshall. Hann var allan sinn skákferil á toppnum, þótt aldrei auönaöist honum aö skáka veldi Laskers, Capablanca og Aljekins. Hann hefur þó heiöurinn af þvi aö hafa teflt liklega eina frægustu skák sem spjöld skáksögunnar geta um. Sagan greinir frá, aö á þvf herrans ári 1910 tefldi Marshall i móti ásamt Capa- blanca og fleiri góöum mönnum. Capablanca vann innbyröis viöureign þeirra, og fór þaö f fin- ustu taugar Marshalls, sem þá var einn af allra sterkustu skák- meisturum heims, en Capa hins- vegar lftt þekktur og styrkur hans vanmetinn af flestum. Marshall sór og sárt viö lagöi, aö hann skyldi ná fram hefndum, fór heim I smiöju og fann upp afbrigöi nýtt og áöur óþekkt. Þaö skyldi duga á Capa næst þegar þeir tefldu. Árin liöu og seint virtist tækifæriö ætla aö koma. En Marshall beiö róleg- ur. Tækifæriö kom heilum 8 árum siðar f 1. umferö stórmeistara- móts, sem haldiö var i New York. En viti menn, Capablanca fann leiki sem enn þann i dag eru taldir gefa hvitum gott tafl: Hvftt: Capablanca. Svart: Marshall. Spænskur leikur (Marshall-árásin): 1. e4-e5 2. Rf3-Rc6 3. Bb5-a6 4. Ba4-Rf6 5. 0-0-Be7 6. Hel-b5 7. Bb3-0-0 8. c3-d5 (Upphafsleikur Marshall-árásar- innar. Þennan leik haföi Marshall beöið meö i 8 ár. Athyglisvert er, aö enn er Marshall-árásin i fullu gildi. I áskorendaeinvigi Spasskis og Tals beitti sá fyrrnefndi henni meö góöum árangri. 1 skákum þeirra er mikinn efniviö aö finna, þannig aö siöustu vfsdómsoröin benda til þess, aö, þegar öllu er á botninn hvolft, þá sé staöan eftir bestu leikina á báöa bóga heldur jafnteflisleg.) 9. exd5-Rxd5 (Athyglisveröur er möguleikinn 9. -e4.) 10. Rxe5-Rxe5 n. Hxe5-Rf6 (í dag er taliö best aö leika 11. -c6 Góð reynsla þeirra fjölmörgu sem auglýsa reglulega í þjónustuauglýsingum Vísis er til vitnis um ágæti þeirra og áhrifamátt. JLisdtnai oí> .*»S J&L Pwnus iTtr^rnii a«\ °v' jgL igæsu nnsffiF Ef þú býður þjónustu af einhverju tagi er smáauglýsing í Vísi sterkasti vettvangurinn til viðskipta, þar eru þær lesnar af tugþúsundum og þjóna þúsundum. ®86611 smáauglýsingar stendur hvfti kóngurinn i skák. Þótt leikur Capa sé ekki talinn sá besti f dag, veröskuldar hann þó upphrópunina, þvi aö hann sýnir gjörla, aö allfr útreikningar hans voru I meginatriðum réttir. Keres telur 16. Bd2 nákvæmari leik.) 16. ..Bg4 (Eins og nákvæm skilgreining stööunnar sýnir á svartur aö geta haldiö velli meö 16. -Rg4!) 17. hxg4-Bh2+ 19. Hxf2-Dhl+ 18. Kfl-Bg3 20. Ke2-Bxf2 (Frumkvæöiö er enn I höndum hvits eftir 20. -Dxcl 21. Dxg3- Dxb2+, 22. Kd3-Dxal, 23. Kc2-b4, 24. g5! o.s.frv.) 21. Bd2-Bh4 23. Kd3-Dfl + 22. Dh3-Hae8+ 24. Kc2 (Kóngurinn er hólpinn og brátt fara liösyfirburöir hvfts ab segja til sin.) 24. ..Bf2 25. Df3-Dgl (Svariö viö 25. -He2 er 26. Ra3! o.s.frv.) 26. Bd5-c5 28. b4-Bd6 27. dxc5-Bxc5 29. a4! (Þannig tekst hvitum aö virkja hrókinn á al) 29. ..a5 33. b6-Bxc3 30. axb-axb4 34. Bxc3-h6 31. Ha6!-bxc3 35. b7-He3 32. Rxc3-Bb4 36. Bxf7+! Jose Capablanca: Mesti skák- maöur alira tfma? en textaleikurinn er engu aö siöur stórhættulegur hafi menn ekki at- hugaö hann mjög vel. Vart þarf aö taka fram, aö stööuna á borö- inu hafði Capa aldrei áöur augum litiö.) 12. Hel (Nú viöhafa menn eftirfarandi leikjaröö: 12. d4-Bd6, 13. Hel- Rg4,14. h3-Dh4,15. Df3-. Capa fer dálitiö ööruvfsi aö en niöurstaöan er sú sama.) 12. ..Bd6 14. Df3 13. h3-Rg4 (Aö sjálfsögöu ekki 14. hxg4-Dh4 og svartur vinnur.) 14. ,.Dh4 15. d4! 15. ..Rxf2! (Þaö þarf mikinn kjarkmann, eöa réttara sagt mikla reiknivél, til aö leyfa slika mannsfórn, en Capa haföi skyggnst djúpt i stöðuna og séö, aö jafnvel þótt svartur næöi aö reka kónginn alla leiö yfir á drottningarvæng ætti hann aö halda velli.) 16. He2! (16. Dxf2 strandar á 16. -Bh2+!, 17. Kfl-Bg3. Þaö er eftirtektar- vert aö 16. -Bg3 strax gengur ekki vegna 17. Dxf7+!-Hxf7, 18. He8 mát! Nú dugar ekki aö drepa á f7 vegna þess að á eftir 18. -Hxf7 — Svartur gafst upp, enda blas- ir mátiö viö. Þaö gæti gerst á eftirfarandi hátt: 36. -HXF7, 37. b8 (D)+Kh7, 38. Hxh6+-Kxh6, 39. Dh8+ og 40. Dh5 mát. 1 allri þessari flóknu og erfiöu skák er vart hægt aö benda á nema einn leik frá hendi Capa- blanca, sem vikja mætti fyrir öörum betri. Þaö er 16. He2. Engu aö siður má svartur hafa sig allan viö ef hann á aö jafna taflið. Ég hygg, aö skákin segi meira en mörg orö um snilling þann, er Capablanca haföi aö geyma. Og ekki er alveg út i hött, þegar menn ætla hann mesta skák- meistara, sem uppi hefur veriö. Aöeins Fischer gæti ógnaö honum i þeim efnum. Óskum eftir 3ja herbergja ibúö til leigu frá 1. janúar 1980. Upplýsingar i sima 1837 Keflavik. Verkamanna- pAGSBTONJ félaglð Dagsbrún Frá og meö mánudeginum 26. nóv. veröa skrifstofur Dagsbrúnar opnaöar aftur á 1. hæð Lindargötu 9. Simanúmer félagsins veröur þá á ný 26533. Stjórn Dagsbrúnar Rafmagnsveitur ríkisins óska eftir tilboöum i smiöi á stálfesti- hlutum fyrir Vesturlinu RARIK nr. 79046. Útboösgögn veröa seld á skrifstofu Raf- magnsveitna rikisins, Laugavegi 118, Reykjavlk, frá og meö mánudegi 26. nóvember. Söluverö: kr. 5000 pr. eintak. Rafmagnsveitur rikisins

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.