Þjóðviljinn - 25.11.1979, Blaðsíða 2

2 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 25. nóvember 1979
Forsíðu myndin
Forsiðumyndin er að þessu
sinni eftir Arna Ingólfsson
myndlistarmann, en hann er
lesendum Þjóðviljans að
góðu kunnur fyrir teikningar
sinar af hjónabandsburðum
Geirs og óla Jó. Eins og
lesendur vorir sjá er forsiðu-
myndin nafnlaus og væntir
nú Sunnudagsblaðið að
lesendur hjálpi tii um kom-
andi nafnbót á þessa heilögu
þrenningu, sem prýðir for-
siðuna i dag.
Til stendur að gefa út for-
siðumyndina sem vegg-
spjald og biðjum við þvi les-
endur vora að bregða snöggt
við og senda okkur nafn á
myndina. Lesendum er bent
á aö hringja má strax um
helgina I Kosningaskrifstofu
Alþýöubandalagsins, slmi: 2
81 18.
Einnig má hringja á rit-
stjórn Þjóðviljans eftlr helgi,
slmi: 8 13 33. Svör I formi
stöku eða visuparts eru sér-
staklega vel þegin.
Arni Ingólfsson
Baráttufundur
Alþýðubandalagsins í Reykjavík í Háskólabíói
fimmtudagskvöld 29. nóv. kl. 21.00
Stutt ávörp flytja:
„Erindi” ljóö eftir Þórarin Eldjárn:
íslenski blásarakvintettinn leikur:
Hauströkkrið yfir mér:
Hljómsveitin MEZZOFORTE
og Ellen Kristjánsdóttir:
Hljómsveitina skipa:
Kjartan Ragnarsson:
Alvörumál þjóðarinnar:
Lúðrasveit verkalýðsins:
Fundarstjóri:
Svavar Gestsson
Guðmundur J. Guömundsson
Ólafur Ragnar Grfmsson
Guðrún Helgadóttir
Guðrún Hallgrlmsdóttir
Sigurður Magnússon
Erlingur Gislason leikari les,
tónlistarfvaf eftir Karl Sighvatsson.
Sigurður Ingvi Snorrason, klarinett
Manuela Wiesler, flauta
Kristján Þ. Stephensen, óbó
Stefán Þ. Stephensen, horn
Hafsteinn Guðmundsson, fagott
Óskar Halldórsson les nýort ljóð
Snorra Hjartarsonar.
syngja og leika ný lög eftir
Magnús Eirfksson, Gunnar Þóröarson,
Eyþór Gunnarsson og Friðrik Karlsson.
Friðrik Karlsson, Eyþór Gunnarsson,
Jóhann Asmundsson, Gunnlaugur Briem
og Björn Thorarensen.
syngur eigin lög og Ijóð.
Leikararnir Guðrún Asmundsdóttir,
Hjalti Rögnvaldsson, Karl Guömundsson og
Þórhallur Sigurösson flytja
leikur undir stjórn Ellerts Karlssonar
Jón Múii Arnason.
m

Bræóraborgarstíg 16
Sími 12923-19156
SVEINDÓMUR
Saga úr Reykjavík, lýsir lífi drengs á ungl-
ingsaldri, heima og í skóla. Hver eru þau
uppeldis- og þroskaskilyrói sem samfélagið
býr honum? Hvernig er heimilislífi hátt-
aö í streituþjökuóu samkeppnisþjóöfélagi?
Hvernig snýst skólinn við þeim einstakling-
um sem eiga öröugt meö aö aölagast hegö-
unarkröfum hans? Hvernig lifa menn af í
þessu samfélagi?
Þetta eru nokkrar spurningar sem vakna
viö lestur þessarar áleitnu og ögrandi sögu
Egils Egilssonar. Víst er sú þjóðfélagsmynd
sem hér er brugðið upp æöi dökk, en um-
fram allt er hún svo rauntrú aö henni verður
ekki vísaö á bug. Sagan bregöur Ijósi á um-
hverfi lesandans sem hann verður aö kann-
ast viö, nauðugur viljugur.
SVEINDÓMUR er tímabært framlag tll
umræöna um hag barna og unglinga.
SVEINDÓMUR — bók sem þú verður að
lesa.
EGILL
EGILSSON

JAFNÆÐI
I gærkvöldi sátum við i fimm tima og ræddum jafnrétti, tvær
konur og nokkrir þroskavænlegir ungir piltar. Undir lok sam-
ræðanna hafði tekist aö þétta efnið verulega og viö konurnar gát-
um lagt fram á snyrtilegan og visdómsfullan hátt grundvöll
hjónabandsins og útlistun á hvers vegna húsmóöurstarfiö er oft
æöi fúlt.
„Eg vil láta bera viröingu fyrir starfi minu” sagöi önnur okk-
ar. „Þaö er ekkert eins niöurdrepandi og aö skúra eldhúsgólfiö
og siöan veöur einhver yfir þaö á forugum stigvélunum og þaö
skiptir engu máli þvi ég get bara skúraö þaö aftur. Húsmóður-
starfiö er endurtekning i sifellu á sömu hlutunum og það er ekk-
ert skapandi viö þá, þeir eru árangurslausir, þvi viö vitum aö
jafnóöum og viö skilum hreinum diski eöa þvegnum þvotti er þaö
óhreinkaö aftur og viö getum byrjaö á byrjuninni.”
Ég vitnaöi strax i þá vestfirsku, gæfa konu sem ég hef aldrei
hittener höfundur ýmissa kjarnyrtra spakmæla sem segja mik-
iö I einfaldleika sinum. Hún lýsir af innsýn og næmleika þessu
bugandi tilgangsleysi sem viö finnum fyrir á stundum þegar oln-
bogarnir á okkur eru aö leysast upp i uppþvottavatni:
„Hvi skeina krakkann, hann situr jú aftur.”
Siðan bætti ég viö úr eigin viskubrunni:,,*. .
„Þaö er svo rangt þegar konur kynna sig sem „bara húsmóö-
ir”. Þetta er ekkert bara, heldur uppslitandi hörkuvinna og þaö
ættu allir, bæöi konur og karlar aö bera meiri viröingu fyrir
starfinu og þeim sem vinna þaö. Og þar höfum viö um leiö
grundvöllinn fyrir góöu hjónabandi eöa góöri sambúö, gagn-
kvæma viröingu og kurteisi.”
Ungu mennirnir fóru heim aö hugsa og sofa, og I dag var ég aö
vinna bug á aödráttarafli jaröar i hálkunni þegar eg fór aö hugsa
betur út I þetta meö viröinguna og kurteisina.
Og hérna er þá mættur hinn æskilegi eiginmaöur á prenti,
maöur sem umgengst konu sina húsmóöurina af kurteisi og
ber fulla viröingu fyrir starfi hennar.
Jón kemur heim úr vinnunni, fer úr skóhlifunum fyrir utan
dyrnar, slekkur I pipunni, gengur inn, lokar dyrunum hljóölega,
hengir upp frakkann sinn og rennir huröinni aftur fyrir fata-
hengiö. Gengur fram I eldhús til Gunnu, sem er aö hella upp á
fyrir hann.
„Sæl, ástin min, hvernig hefur gengiö I dag?” segir Jón viö
Gunnu. Takiö eftir, Jón viö Gunnu, ekki Gunna viö Jón. Takiö
lika eftir þvisem Jón geröi þegar hann kom inn.
„Nehhh” heldur Jón áfram, „þú hefur skúraö eldhúsgólfiö I
dag. En fint. Þaö glansar svo vel”. Jón fellur á knén. „Og þú
hefur náö svo vel úr hornunum, notaðirðu eyrnapinna eins og var
bent á i húsmæöraþættinum I Femina?”
Jón ris á fætur, tekur viö kaffibollanum sem Gunna réttir hon-
um, án þess aö hella niöur Kyssir hann konu sina og gengur til
stofu án þess aö reka fótinn I ryateppiö og þaö liggur þvi kyrrt
þar sem þvi er ætlað aö liggja. Jón sest i hægindastólinn án þess
aö ýta honum til og mynda fellingar i teppið og segir:
„óskaplega eru stórisarnir vel þvegnir, Gunna. Og mér finnst
begónian fara betur þarna hægra megin I glugganum, þetta er
mjög smekklegt hjá þér, Gunna min.”
Jón reykir hálf-sex-sigarettuna sina og hittir meö öskunni I
öskubakkann.
Gunna fer fram aö búa til kvöldmatinn og Jón les blaöiö á meö-
an. Þaö vekur athygli okkar aö Jón getur lesiö dagblaö án þess
aö kippa i þaö I hvert sinn sem hann flettir og þvi koma engir
reiðilegir svipusmellir frá blaöi Jóns.
Gunna reiöir fram kvöldveröinn, Jón dregur út stólinn fyrir
Gunnu.
„En hvaö þetta ilmar dásamlega. Er þetta uppskriftin aö
hakkabuffinu a la Kissinger sem þú fannst I Mad og Gæster? Og
mikiö fara gulu munnþurrkunar vel viö spæleggin.”
Jón þurrkar meöan Gunna þvær, siöan draga þau um hvort fær
aö fara á undan I sturtu. Þegar Gunnar hverfur inn á baöiö kallar
Jón á eftir henni:
„Þakka þér fyrir aösækja fötin min ihreinsun.”
Skömmu seinna bankar Jón á baödyrnar og þegar Gunna
svarar þrýstir Jón munninum aö skráargatinu, þvi hann veit aö
ef dyrnar eru opnaöar myndast gegnumtrekkur og Gunnu verö-
ur hrollkalt:
„Gula skyrtan er frábærlega vel straujuö.”
Siöan fara þau I boö hjá Jóhannesi forstjóra. Jón drekkur
appelsinusafa og á fyrsta glasi rifur hann skyrtuna hálfa upp úr
buxunum og bendir Jóhannesi forstjóra á:
„Sjáöu töluna sem Gunna festi á skyrtuna mina i dag. Taktu
eftir hvaö hún er hnitmiðuð og hversu vel þræöirnir liggja. Hún
Gunna min er snillingur.'
Jón sýnir öllum i boöinu töluna og eykur löfgjöröina um einn
ástaróö til fágaös smekks Gunnu i diskaþurrkuvali. Slöan fara
þau heim. Jón hefur aöeins drukkiö þrjú glös af appelsinusata,
hann drekkur aldrei meira en þrjú glös, og þegar þau hátta segir
hann kærleiksrikri röddu:
„Gunna min, hvaö rósóttu sængurfötin meö bleiku bendlunum
ilma unaöslega, hvar náöiröu I þetta þvottaefni?
Jón er ekki geggjaöur, hann er ab taka þátt i lifi konu sinnar á
sama hátt og Gunnur hafa hlustað á magasár forstjórans, nagla-
lakk vélritunarstúlkunnar, leti sendisveinsins, pappirsbrjálæöi
tollstjóra og undarlega hljóöiö i bilnum.
En samt... ef ég væri gift Jóni, þá myndi ég fyrst reyna:
„Hættu þessum skætingi maöur.”
Þar næst myndi ég eflaust hvæsa: „Haltu kjafti.”
Sennilega myndi ég ekki reyna frekar, ég myndi skilja viö Jón.
Viö veröum vist aö horfast I augu viö þaö stúlkur, það eru ekki
aöeins karlmennirnir sem þurfa aölögunartima og ráörúm til
hugarfarsbreytingar. Ég held aö viö þyrftum sjálfar tlma til aö
venjast þessum annarlegu nýju mönnum.