Þjóðviljinn - 11.05.1980, Blaðsíða 19
bíllyndi
Eg ætla bara
aöeins að leggja
mig
Vill ENGINN skilja
okkur blikkbeljurnar?
f :. , i --i
.. :
! "'l
j.',- ■ ;
Sunnudagur 11. mal 1980 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 19
visna-
mál 4t
Umsjón:
Adolf J.E
Petersen
Æskan kveður ærslaljóð
Sá var siöur i landi hér, aö I
sveitum voru gefin ilt blöö,
venjulega handskrifuö. Oft voru
þaö einstaklingar sem þaö
geröu og eftir aö ungmenna-
félögin töku til starfa geröu þau
nokkuö af þvi aö gefa út slik
blöö, sem þá gengu bæja milli
og voru aufúsugestir á hverjum
bæ.
í nýiltkomnu bréfi frá Gliimi
Hólmgeirssyni I Vallnakoti seg-
ir hann frá þvi, aö ungmenna-
félagiö i sinni sveit hafi veriö
stofnaö áriö 1904. Félagiö hét
Efling og hóf Utgáfu á blaöi sem
þaö kallaöi Þjálfa, og stóö sii út-
gáfa yfir á árunum 1909—1913.
Umræöur I þvl blaöi segir
Gliímur aö hafi veriö allfjörug-
ar, t.d. um skólamál, sem hann
segir aö hafi leitt tií stofnunar
Laugaskóla. Nokkuö hafi borist
af visum I „Þjálfa”, þar á
meöal eftirfarandi vlsur sem
hafi veriö merktar „Edda”, en
álitnar hafi veriö eftir Elinu
Jónsdóttur I Glaumbæ I Reykja-
dal.
Æsku stund er eins og sól
eöa grund i blóma.
Erfiö lund i andans stól,
en þó bundin sóma.
Þegar visir vakna fer,
vorsins lýsa tjöldin.
Sælt ég kýs aö syngi mér
sumar disa fjöldinn.
— o — o — o —
öll viö eigum ótal margar
undramyndir,
eigum djiipar andans lindir,
einnig tár og beiskar syndir
— o — o — o — o —
Hér und háum himinbláum
tindi
leitar þrá á ljóssins stig,
lifnar þá og hefur sig.
Blföa nótt þá blundar hljótt
i runni,
efiir þrótt aö una i ró,
ef er rótt um viöan sjó.
Undi ég hljóö og orti ijóð
um vonir.
Máninn glóöi um grund
og haf,
glotti og óö um skýja traf.
Sennilega hefur ritstjórum
„Þjálfa” ekki þótt allt birt-
ingarhæft sem til þeirra var
sent. Til þess bendir þessi vlsa
sem var rituö á forsiöu eins
Þjálfablaösins. Höfundur lik-
lega Baldvin Jónatansson I Viöi-
seli:
Mikiö eru matvandir
mæringarnir ungu.
Þröngar eru Þjálfadyr
þeim er illa sungu.
Margt mun hafa veriö athygl-
isvert sem birtist i „Þjálfa”,
þar á meöal margar góöar vis-
ur. Glilmur lýkur bréfi sinu meö
þessari visu eftir Sigurbjörn
Sigurösson á Litlu-Laugum:
III fer gandreiö oft um land,
ilit verkandi samtaks grand.
Þaö er vandi aö vefa I stand
velhafandi félags-band.
Ert þU ekki á sama máli? spyr
Skeggi Skeggjason (dulnefni)
og segir:
Þegar eitthvaö þyngir lund
þrýtur lifsins gaman.
Þá er gott aö stytta stund,
stöku flétta saman.
Loftið bragast, leiftra um sal,
logar fagurt vaka.
Lifnar hagur, léttist hjal,
lengjast dagar taka.
Hvers manns vilja greiöa
gera
gefur aröinn þér.
Þó helst ætti þaö aö vera
þegar enginn sér.
— o — o — o — o —
Siökkt skal harma hugans bál
hefja hvarma mina.
Vorsins bjarmi um veika sál
vefur arma sina.
Hinir fróöu menn segja, aö
fátt sé sameiginlegt meö þeirri
æsku sem var og þeirri æsku
sem er. Eflaust er þaö rétt hjá
þeim, en þaö er ekki vegna æsk-
unnar sem þaö er, heldur þeirra
miklu breytinga sem oröiö hafa
á þjóöfélagsháttunum. NU hlær
æskan viöpoppi og pönki, gitar-
væli og gaulsöngvum. Sllkt
þekktist ekki hjá þeirri æsku
sem var. En þeir sem nU eru
komnir yfir miöjan aldur minn-
ast flestir æsku sinnar meö
gieöibrag. Tileinkum Snæ-
bjarnar Jónssonar segir mikiö
til um þaö.
Viö í æsku löngum ljóö
iétum fijUga og klingja,
allt án græsku. Engin hljóö
eigum nú aö syngja.
Ræöur elli hug og hag,
hrindir gamans oröum,
og aö fella orö I brag
ekki er sama og forðum.
Æskubjarmi og hyggja hlý
hiúöu aö kynningunum,
nokkur varmi er ennþá I
ýmsum minningunum.
Ævistraumur striöur er,
stjakar ætiö sumum,
æskudraumur einn og hver
engum rætist gumum.
Hættuferð er flestum tjáö
flóöiö breiöa og kalda,
margra veröur reikult ráö
rétta ieiö aö halda.
Þar sem aldrei á er reynt
* enginn gerist vandi.
Viö skulum halda I horfið
beint,
hvar sem ber aö iandi.
Leiö er þrýtur landi frá
iifs á móti slóöum
ætii aö litum aftur þá
yfir fljót sem vóöum.
Æskan hefur alltaf kveöiö sln
æskuljóö, draumakvæöi og
dægurvisur. Guömundur Sig-
urösson frá Sööulholti kvaö sinn
æskuóö:
Llfs á torgi æskan er
árdags morgunhlýja.
Hjörtun borgir byggja sér,
burtu sorgir flýja.
Æskan kveöur ærsialjóö,
oft er gcöiö svona,
meöan gleöi geislaflóö
gljár á beöi vona.
Himin bjartan skyggja ský,
skUrum vart má leyna.
Viökvæmt hjarta veröld I
veröur margt aö reyna.
A æskustöövum sinum litast
Guömundur Gunnarsson frá
Tindum um og kveöur:
Andinn finnst mér yngjast
þá,
— allt sem kælir hlýnar —
þegar kominn er ég á
æskustöövar minar.
Vikublaöiö Noröurland kom
inn um póstlúguna rétt áöan.
Þar segir aö blaöiö hætti aö
koma Ut I bili. Já, svona er aö
vera fátækur:
Napurt er þaö neyðarstand,
nýjar vonir þreyja.
NU er að hlýna um
Norðurland
en „Noröurland” aö deyja.
A.