Þjóðviljinn - 30.05.1980, Blaðsíða 15

Föstudagur 30. mai 1980. ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 15
Hringiö í síma 8-13-33 kl. 9-5 alla virka
daga eða skrifið Þjóðviljanum
lesendum
fra
Eignakönnun
—kaupmáttur
Árum saman hefur þaö verið
vani og árátta ýmissa fulltriia
verslunar (stérkaupmanna) að
arka niður I rikisfjölmiðla á
heppiiegum timum og láta
spyrja sig I áheyrn og augsýn
alþjéðar nokkurra spurninga
um velgengni og erfiðleika
stéttar sinnar.
Upplýsingar um velgengnina
eru ávallt fljótafgreiddar, hún
er aðeins talin vera þar sem
„frjdls innflutningur” og
„frjdlshyggja” fd að iltviklast i
friði. Þvl getur enginn vænst
þess aö það sé um hagnaö aö
ræöa. Sem sé, staöa verslunar-
innar liggur ljés fyrir. „Upp-
gjör” og „umsagnir” frá s.l. ári
sýna aö þar er allt á „núlli”
einsog árin þar á undan. Versl-
unin er á niilli!
Getur þaö veriö rétt? — spyr
einhver. Og geta þeir fulltnlar
frjdls innflutnings, sem tekiö
hafa aö sér aö upplýsa þjóöina
um siendurtekna ógæfu og örlög
stéttar sinnar, vænst þess aö hin
vinnandi alþýöa þessa lands trúi
þessum þvættingi? Nei, segi ég,
jafnvel þótt Núlliö sé reyndar
oröiö skrítiö I laginu. É;g hélt
einu sinni (og held raunar enn)
aö núll þyrfti aö standa viö hliö-
ina á einhverju til aö tákna
ákveöna upphæö, sem er meira
viröi en þaö sjálft.
En öllum reglum fylgir
undantekning. Þaö gildir
ÓREIÐA!
Sennilega má segja að aðild
lsiands að Efta sé hagstæð að
mörgu leyti. Þó er þar stér
hængur á, og var augljés frá
upphafi: niðurfelling tolla á iðn-
aðarvörum.
Það var nokkuö óraunhæf
bjartsýni aö ætla aö innlendur
iðnaöur gæti staöist tollalausa
samkeppni við gamalgróin stór-
iönaðarver erlend. Enda hefur
þaö sannast greinilega nú er
allir tollar eru afnumdir af iðn-
aöarvörum; þá eru íslenskir
braskarar fljótir aö moka inn i
landi tugum og hundruöum
tonna af sælgætisvörum til aö
græöa á, meö þeim afleiðingum
aö innlendir framleiöendur
draga saman seglin og segja
fólkiupp.Þetta er þeim gleöiefni
sem viröast telja braskara-
auðvitað einnig um verslun og
framkvæmdir. T.d. þarf „Núll”
(Hús) verslunarinnar I Nýja
miöbænum ekki aö standa viö
hliöina á neinu til aö tákna
ákveðnar Upphæöir. En það
væri mikil lygi ef viö segöum aö
þaö táknaöi sjálft sig, þ.e.a.s.
ekki neitt. Hinsvegar þarf ekki
aö ganga langt frá þessu
„Núlli” upprisunnar þangaö til
komiö er aö þeim stöðum þar
sem núlliö er nær þvl aö tákna
sjálft sig. Holur I jöröu, um-
girtar og ekkert innanf (alvöru-
núll). En þaö hefur líka alltaf
verið svolítill meiningarmunur
á menningu og verslun. En núll
upphæöanna eru viöar.
Þannig er þessu einnig variö
meö þá sem kalla sig fulltrúa
atvinnurekenda (til sjós og
lands) þegar þeir troöa upp á
skjáinn og vilja koma öllum I
skilning um aö þetta „örugga”
(útjaskaöa nýyröi „viöskipta-
kjör” bjóöi ekki upp á neina
veislu, þótt Islensk alþýöa viti
betur og hafi sannanir fyrir
augunum dag hvern og sjái t.d.
hvaö byggt er fyrir allt tapiö.
En þaö sem sýnir þetta e.t.v.
betur en margt annaö er „skiln
ingur og hlýhugur” vinnu-
veitendasambandsins til fólks-
ins á vinnumarkaðnum. For-
maöur þess fékk um daginn
birtar I sjónvarpinu tölur er
sýndu samanlögö laun úti-
hópinn nytsömustu stétt lands-
ins. En hitt veröur mörgum aö
hugsa, aö varla geti það verið
þjóöhagsleg stefna að flytja inn
erlendan iönvarnig er verður
tilaö ganga af innlendum iðnaði
dauðum, þar meö valda þvi að
fólk tapi vinnu I stórum stfl.
Aö vlsu er þaö svo með
þennan sælgætisiðnað, að engin
ástæöa er til aö gráta þótt hann
legðist niöur, þvi framleiðsla
hans er sá skabvaldur heilsu
manna, aö það væri réttlætan-
legt að banna þá framleiðslu.
En hitt er svo sýnu verra aö láta
sælgætiö flæöa yfir erlendis frá.
Og hvað er þá til varna? Ekki er
hægt aö nota tolla til varnar, og
varla aðstjórnvöldum sé stætt á
þvi aö neita um gjaldeyri fyrir
þaö.
vinnandi hjóna (svona til
samanburðar viö önnur, samt
ekki sin). Sjálfsagt þeirra fram-
lag (vinnuveitenda) til lausnar I
kjaradeilunni. Og eflaust um
leið tilaö fyrirbyggja aö einhver
heföi óþarfa áhyggjur af
þessum heimilum ef þau létu
ekki segjast viö hinn spikfeita
„félagsmálaböggul”, ef þessi
heimili og e.t.v. fleiri færu jafn-
vel aö hafa uppi tilburöi I þá átt
aö vilja ræöa um launamisrétti
og ganga kannski svo langt aö
spyrjast fyrir um hinn viröulega
„Núll-kaupmátt”.
Verslunin verður aö fá sitt
tækifæri, segja frjálshyggju-
menn, — ná þvl aftur sem hún
hefur tapaö! Já, þvllik árátta!
Ekki getum viö gert aö þvl þótt
islenskur iðnaöur hafi lognast
út af I bili — segir rödd sam-
visku og sælgætis! Hann hlýtur
aö spjara sig!
Þiö núll-verslunar og atvinnu-
rekendur! Þiö sem hafiö á
undanfömum árum orðiö svona
illa útundan viö skiptingu lifs-
gæöa, I hvert skipti sem staðið
hefur veriö upp frá samninga-
boröi, I hvert skipti sem komiö
er aö ykkar hlut til sameigin-
legra þarfa þjóöfélagsins. Hafiö
þiö þessir sömu hugsaö um þaö,
hvaðan þiö hafiö fengiö þann
framfærslueyri sem haldiö
hefur ykkur gangandi öll þessi
ár?
Islensk alþýða! Lágtekjufólk!
Þaö er ástæöa til aö fylgjast vel
meö þessa dagana. Enn einu
sinni er verið aö bögglast viö aö
útbýta gömlum afgangs-
kjörum. En viö skulum vona aö
þau loforð sem núverandi rlkis-
stjórn hefur gefiö láglaunafólki
skili sér betur á leiöarenda nú
en mörg undanfarin ár- ásamt
mannsæmandi kaupmætti!
Gleöilegtsumar!
Valgeir Backman
Eitt ráö er til, en þvi miöur
litlar llkur á aö karlmennska sé
til aö beita þvi. Það er aö banna
hreinlega innflutning á sælgæti,
vegna þess aö það sé skaölegt
heilsu manna, og þjóðin hafi
miklu meiri kostnaö af heilsu-
leysi þvi er sælgætið veldur, en
tekjum þeim nemur er kynnu aö
veröa af verslun þess.
Annars er varla hægt annaö
en láta sér koma I hug aö þeir er
utanríkisverslun ráöa séu ekki
miklir búmenn. Alltaf er ár eftir
ár skuldabaggi á versluninni.
Nú er verið að fræöa okkur á aö
til landsins sé búiö ab flytja
vörur fyrir litla 17,7 miljarða
króna þaö sem af er árinu, um-
fram þaö sem gjaldeyrir var til.
Er virkilega engin stjórn á
utanrlkisversluninni? Getur
hvaöa óvalinn braskari sem er
mokað inn I landið hvaöa vita-
gagnlausu glingri og heilsu-
spillandi nautnavörum sem er,
ef hann bara getur grætt
drjúgan skilding? Þaö hafa
I aldrei þótt gæfulegir bændur
hérá landi, sem ekkert gerðu til
aö halda kaupum á óþarfa
vörum innan þeirra marka sem
framleiðslugeta búsins leyfði.
En svo virðist sem þeir sem
ráöa feröinni við utanrikisversl-
unina hafi fáa kosti gömlu góöu
bændanna.
Hér viröist allt fljóta stjórn-
laust, þarft og óþarft, án þess aö
nokkuð sé hirt um þaö hvort
eitthvaö veröi til að borga brús-
ann.
Fyrsta og æösta skylda þeirra
er um þessi mál eiga aö ráöa er
aö sjá um að aldrei sé leyfður
innflutningur á meiru en gjald-
eyrir er til hverju sinni.
Aö hleypa þjóðinni I óreiðu-
skuldir I gjaldeyrismálum
vegna óhófskaupa á munaðar-
vörum er siður búskussa og
óreiöumanna, sem aldrei hafa
verið taldir æskilegir menn við
stjórnsýslu.
Glúmur Hélmgeirsson
Vallakoti, S-Þing.
„Hákarlar og Hákarlamenn” eru meöal efnisatriöa ð kvöldvök-
unni.
Kvöldvaka
Irland oe
ættfræðin
„Frá trlandi og irskum ætt-
fræöiheimildum" nefnist er-
indi sem Jén Gislason pést-
fulltrúi flytur á kvöldvöku út-
varpsins i kvöld.
Fjölbreytt efni er aö vanda á
kvöldvökunni.
Fyrir utan lrlandserindi
Jóns, syngur Kristinn Halls-
son nokkur Islensk lög viö und-
irleik Arna Kristjánssonar.
Geir Sigurösson kennari frá
Skeröingsstööum fer meö
frumortar lausavlsur, sem
hann hefur skráö hjá sér á
slöastliönu ári.
„Viö hákarlaveiöar á
Hryðjuverkasam
tökin bandarísku
Ku
Klux
Klan
Ariö 1963 ték Bandarikja-
maöurinn Gary Thomas Bowe
aö sér fyrir atbeina alrikislög-
reglunnar aö ganga i Ku Klux
Kian samtökin i Alabama-
fylki.
Var þetta einkum gert til aö
afla sannana á hryðjuverk
þessara samtaka, sem hafa
veriö æöi iöin viö kolann I Ala-
bama-fylki eins og viöar I
landi „frelsisins” og „tæki-
færanna”.
Fyrir tveimur árum var
gerö sjónvarpsmynd byggð á
frásögn Rowe's, þar sem lýst
er vist hans i þessum ógeö-
fellda ofstækisfélagsskap,
sem er siöur en svo útdauður
áriö 1980 I suðurrlkjum
Bandarikjanna.
Myndin er alls ekki viö hæfi
barna.
Ku Klux Klan samtökin voru
fyrst stofnuð I Þrælastrlöinu
fyrir nærri 100 árum siðan, en
þau böröust þá gegn frelsi og
lýöréttindum svartra þræla.
Félagsskapurinn lognaöist út
af um tlma, enda uröu suöur-
rlkin undir I strfðinu.
I fyrri heimsstyrjöldinni
Útvarp
kl. 20.45
Strandagrunni” nefnir Bjarni
Th. Rögnvaldsson frásagnar-
þátt sinn, en hann ætlar ab
lesa kafla úr bók Theódórs
Friörikssonar „Hákarlaleg-
ur oe hákarlamenn”.
Sagöar veröa sagnir um álfa
og huldufólk, Oskar Ingimars-
son les, og Arnesingakórinn i
Reykjavlk syngur kvöldvök-
una út aö þessu sinni.
Biblla, bandarlski fáninn,
snara og krossinn eru nokkrir
þeirra hluta sem haföir eru til
taks, þegar nýliöar sveria
hollustueiö viö þessa alræmdu
hryöjuverkasveit.
kl. 22.10
lifnuöu samtökin aftur viö
meö miklum krafti, og þá var
spjótunum ekki einungis beint
gegn negrum, heldur og öllum
þeim sem þóttu óhreinir og
spilltir aö mati þessara mann-
hatara.
Um tlma var hreyfingin
einnig starfandi i mörgum
noröurrikjanna, en lagöist
siöan aftur I dvala áriö 1926.
A miöjum sjöunda áratugn-
um var hreyfingin endurvakin
og siöan hafa meölimir hennar
iátiö til sln taka meö kross-
brennum og annarskonar
uppákomu fyrir utan öll þau
hermdarverk sem framin
hafa veriö aö undirlagi sam-
takanna, en aldrei fást sönn-
uö, þar sem auöur og völd eru
aðalsmerki þeirra sem aö
hreyfingunni standa.
Prúöuleikararnir eru á sinum staö I dagskránni i kvöld. 1 þetta
sinn er þaö óperusöngkonan Beverly Sills sem er gestur Kermits
og félaga. Þýöandi sem fyrr er Þrándur Thoroddsen.