Þjóðviljinn - 06.06.1980, Side 7

■ ■
Föstudagur 6. júni 1980. ÞJÓÐVILJINN — SIDA 7
„Með þeirri löggjöf sem nú hefur verið sett er
stefnt að langstærsta átakinu sem unnið hefur
verið við byggingar verkamannabústaða siðan
Héðinn Valdimarsson fékk samþykkt fyrstu lögin
um verkamannabústaði i Reykjavik árið 1929.
Verði löggjöfinni vel tekið af sveitarfélögunum
um land allt og takist framkvæmd laganna vel þá
er unnt að leysa bráðasta vandann i húsnæðis-
málum þjóðarinnar á næstu árum”, sagði ólafur
Jónsson framkvæmdastjóri Alþýðubandalagsins
i samtali við blaðið i gær. ólafur hefur verið full-
trúi Alþýðubandalagsins i húsnæðismálastjórn og
tekur sæti i stjórn Húsnæðisstofnunar sem nú er
komið á fót samkvæmt nýju lögunum.
UM HUSNÆÐISLOGGJOFINA
..Rikisstjðrnin hefor skert fjárhagsstöðo sjoða hós
njrðislánakerfislns. med þvi að lckka vexti i 2% og
lengja lárstlmc. 126ár, á sama tima og sjöðirnir fá lán
trá llfey issjfrlonom á 4% voxtom og til 15 ára Einnig
hefor i iklsstj Jrnin skorið niðor oplnber tramlög til
sjöðanna om i.4 milljarða. Af leiðingin af þesso er só,
aðljárhagss öðo hosncðislánakerlisinser stefnl I tvf-
syno og follkomln twtta er á. að sett markmið om
aoknlngo l/.nshlottalls I 80% af byggingarkostnaðl,
náist mlkló slðor".
iMagnus M. Aðagnusson. fyrrv. félagsmálaráðherra, i
viðtáii vlð Alþýðoblaðið)
Nýju húsnæftislögin:
BREV riNGAR — EKKI TIL BÓTA
Ólafur Jónsson framkvœmdastjóri Alþýðubandalagsins
Lausnin er bygging
verkamannabústaða
Alþýbublaðið og Magnús H.
Magnússon hafa byrjað
ófrægingarherferð á hendur
nýju löggjöfinni i húsnæðismál-
um. Gagnrýna þessir máls-
varar Alþýðuflokksins helst
lækkun vaxta og lengingu láns-
tima. Telja þeir að fjárhags-
stöðu húsnæðislánasjóðanna sé
teflt f tvisýnu og viröast telja
miöur að seinkun verður á
hækkun lánahlutfalis almennt I
80% af byggingarkostnaði, enda
þótt f staöinn komi að þriðjung-
ur af Ibúðabyggingum verði
reistur á félagslegum grunni að
kröfu verkalýðshreyfingarinn-
ar. Þjóðviljinn spurði Ólaf Jóns-
son um afstöðu hans til þessara
viðhorfa krata.
Mikill sigur
„Þaö var mikill sigur fyrir
ríkisstjórnina og sérstaklega
fyrir félagsmálaráðherra”,
sagði Ólafur, „að fá lögin um
húsnæöisstofnun ríkisins sam-
þykkti lok þingsins. Sjálfstæöis-
flokkurinn ætlaöi ótvírætt aö
koma i veg fyrir aö máliö yröi
afgreitt, en situr nú eftir meö
skömmina aö hafa barist á móti
góöu máli.
Afstaöa Alþýöuflokksins var
nokkuð á annan veg og af öörum
ástæöum. Hann er fullur
öfundar yfir þvi aö aörir hafa nú
komiö I höfn mörgum góöum
málum, sem hann hljóp frá á
liðnu hausti. Húsnæbismálin
voru meöal þeirra mála sem full
samstaöa var um á milli
Alþýöuflokks og Alþýöu-
bandalags i fyrri rikisstjórn og
var I vinnslu þegar Alþýöu-
flokkurinn tók heljarstökkiö.
Eftir þaö lét Magnús H.
Magnússon, sem þá var félags-
málaráöherra, fullvinna frum-
varp um húsnæðismálin án
samráös viö aöra aöila og lagði
þaö fram á Alþingi og notaöi
óspart sem skrautf jööur i eigiö
stél.
óraunsætt
mat Magnúsar
Nú heldur Magnús þvi óspart
á lofti, með aöstoö Alþýöublaðs-
ins, aö frumvarp hans hafi veriö
eyöilagt meö þeim breytingum
sem á þvi voru gerðar. Ég hef
ekki áhuga á aö deila viö
Magnús H. Magnússon um
húsnæðismál. Ég held hann vilji
vel I þeim málum, en hann hefur
látiö afbrýöissemina hlaupa
meö sig út I hæpnar fullyrðingar
I sinum málflutningi og er
ástæöa til aö leiörétta þær.
Helsta skemmdarverkið er aö
dómi Magnúsar aö lækka vext-
ina og lengja lánstimann frá þvi
sem frumvarpið geröi ráö fyrir I
hans mynd. Óskir hafa verið
uppi lengi meöal alþingismanna
og annarra um aö lengja
lánstimann á ibúöalánum, svo
þaö var ákaflega óraunsætt mat
á aöstæöum aö ætla nú aö gera
lánskjörin erfiöari fyrir lántak-
endur. Lágmarkskrafa var aö
ólafur Jónsson: Ef Alþýöu-
flokkurinn telur þessar breyt-
ingar til skemmdarverka á
frumvarpinu þá veit ég ekki
lengur hvert flokkurinn stefnir.
sjálfsögöu aö lánskjörin væru
óbreytt frá þvi sem þau eru I
dag. Vissulega er þörf á þvi aö
byggja upp lánasjóbi til ibúða-
bygginga, en þaö má ekki gera
einhliöa meö hærri vöxtum en
tibkast á lánum til verslunar-
reksturs.”
t gagnrýni Alþýðuflokks-
manna hefur komið fram mikil
eftirsjá eftir þvf markmiði sem
fólst I frumvarpi Magnúsar H.
Magnússonar aö hækka öll
Ibúðalán I 80% af byggingar-
kostnaði f áföngum á næsta ára-
tug. Er þetta raunsætt og æski-
legt markmið?
„Hér er spurningin um for-
gangsrööun verkefna og mat á
aðstæöum”, svaraöi Ólafur
Jónsson. „Þingmenn Alþýöu-
flokksins geröu mikið úr þvi há-
leita markmiöi frumvarpsins aö
hækka öll lán til íbúðabygginga i
80% af byggingarkostnaði á
næsta áratug. Vissulega er þörf
á þvi aö hækka lánin frá þvi sem
þau eru nú, en þaö er mikið van-
mat á þeim aöstæöum sem nú
eru I húsnæöismálum aö ætla aö
gera hækkun allra lána aö aöal-
atriöi i lausn þeirra mála. Taliö
er aö 55% af þeim sem nú eru aö
byggja nýjar ibúðir séu aö
byggja I annaö og þriöja sinn og
eiga þvi margir allgóöar Ibúöir
til ab selja og þurfa ekki 80%
lán. Meira en 80% allra fjöl-
skyldna I landinu búa nú þegar I
eigin Ibúö og margir búa riku-
lega. Vandi hinna sem ekki eiga
Ibúö veröur ekki leystur á næsta
áratug meö þeirri stefnu aö
hækka lánveitingar i áföngum. I
nýja kerfinu er einnig gert ráö
fyrir aö stjórn Húsnæðisstofn-
unar hafi svigrúm til þess aö
ráöstafa fé milli lánaflokka eftir
þörfinni og ennfremur er heim-
ilt aö lækka lán til þeirra er
byggja i annað og þriöja sinn,
þannig aö meira ætti aö koma i
hlut þeirra sem byggja i fyrsta
sinn.”
Sú lausn
ekki hjá krötum
Birtar hafa verið talnarullur
sem eiga aö sýna að mikil fjár-
vöntun verði hjá Byggingarsjóði
rikisins er fram f sækir vegna
breyttra lánskjara og hinnar
auknu áherslu á félagslegar
ibúðabyggingar. Rikisstjórnin
hefur hins vegar lagt áherslu á
aö á fjárlögum hvers árs veröi
séö fyrir þörfum byggingar-
kerfisins I samræmi viö þá
stefnu að draga úr mörkun
tekjustofna. En hvað segir þá
Ólafur Jónsson um fjárútvegun
til þess að standa við áform um
að leysa vanda þeirra sem verst
eru settir?
„Vandi þeirra sem nú búa viö
mesta erfiðleika i húsnæöis-
málum verður ekki leystur
nema meö þvi ab stórauka
byggingar verkamanna-
bústaöa og meö nokkru magni
af leiguibúöum á vegum
sveitarfélaga. Sú lausn var ekki
meö i þvi frumvarpi sem
Alþýöuflokkurinn lagði fram.
Samkvæmt þvi var ekkert
fjármagn ætlaö til Bygg-
ingarsjóðs verkamanna og
sveitarfélögin áttu bæöi aö ráöa
þvi hvaö byggt væri af verka-
mannabústööum og borga 20%
af kostnaöarveröi hverrar
ibúðar.
Hvert stefnir
Alþýðuf lokkurinn ?
Mikilvægasta breytingin sem
gerö var á frumvarpinu var sú
aö ákveöa fastan tekjustofn,
nærri 5 miljarða króna árlega,
til Byggingarsjóös verkamanna
og lækka hlut sveitarfélaganna
verulega i fjármögnun sjóðsins.
Meö þeirri löggjöf sem nú hefur
veriö sett er gert langstærsta
átakiö i byggingu verkamanna-
bústaöa siðan Héöinn Valdi-
marsson setti fyrstu löggjöfina
um verkamannabústr«i áriö
1929. Veröi löggjöfinni vel tekið
af sveitarfélögunum um landiö
og framkvæmdin tekst vel er
unnt aö leysa bráöasta vandann
1 húsnæöismálum þjóöarinnar á
næstu árum. Aö þvi loknu biöa
önnur verkefni.
A þessu ári er áætlað aö verja
2 miljöröum til byggingar
verkamannabústaöa, en á
næsta ári hefur Byggingarsjóö-
ur verkamanna 7 miljarða
króna til útlána. Ef Alþýöu-
flokkurinn telur þessa breytingu
til skemmdarverka þá veit ég
ekki lengur hvert flokkurinn
stefnir.”
tJtrýming heilsu-
spillandi húsnæðis
t hinu nýja frumvarpi eru sér-
stök viðbótarákvæði um út-
rýmingu heilsuspillandi ibúöa.
Þjóöviljinn spurði Ólaf Jónsson
hversu brýnt þetta verkefni
væri þvi það hefur ekki veriö
mikið i umræðu i sambandi við
nýju löggjöfina.
„Þaö er viöurkennd staö-
reynd aö enn er búiö i allmörg-
um ibúöum sem taldar eru
heilsuspillandi. Viö þær aðstæö-
ur væri óviöeigandi aö setja
heildarlöggjöf um húsnæðismál
án þess aö taka á þeim vanda.
í þeirri löggjöf sem nú hefur
veriö samþykkt er sú skylda
lögö á allar sveitarstjórnir aö
þær kanni ástand húsnæðismála
hver i sinu umdæmi. Þeim ber
lika aö eiga frumkvæöi aö þvi að
bæta úr húsnæðisvanda fólks ef
þess gerist þörf. Lán veröa veitt
úr Byggingarsjóöi rikisins til
þeirra sveitarfélaga sem vinna
að lausn á þeim vanda hvort
sem þaö er gert meö lánum til
einstaklinga eöa meö þvi aö
byggja leiguibúðir.”
Kostar baráttu
Að iokum var ólafur Jónsson
spurður að þvi hvað hann teldi
brýnast i sambandi viö
húsnæöislöggjöfina á næstunni.
„Þaö fer vel á þvi aö nýsett
löggjöf um Húsnæöisstofnun
rikisins veröi mikiö til umræöu
næstu vikur og mánuöi. Hún nær
yfir vitt sviö, hefur aö geyma
margar nýjungar og breyt-
ingar, þannig aö mjög nauö-
synlegt er aö hún veröi rækilega
kynnt og rædd I öllum greinum.
Setning laganna hefur kostað
margra ára baráttu verkalýös-
hreyfingarinnar og þeirra
stjórnmálaflokka sem aðhyllast
félagslega lausn á vandamálum
þjóöfélagsins. Viöbúiö er aö
myndarleg framkvæmd lag-
anna kosti einnig haröa baráttu
en góöum áfanga er náö meö
setningu þeirra.”
Einar Karl.
# Vandi þeirra sem ekki eiga íbúð verður ekki leystur
á næsta áratug með leið Alþýðuflokksins
Aðalfundur
Aðalfundur Samtaka
móðurmálskennara verður
haldinn I Kennaraháskóla ts-
lands laugardaginn 14. júni
klukkan 13.30. — Auk venju-
legra aðalfundarstarfa mun
Vésteinn ólason dósent
flytja erindi um efnið „Hlut-
verk bókmenntakennslu i
skólum.”
Samtök móöurmáls-
kennara eru ung en vaxandi
samtök sem hafa á
stefnuskrá aö vinna aö bættri
móöurmálskennslu I skólum
landsins. Þau gefa út tima-
ritið Skimu, þar sem birtast
greinar um flestar hliöar
móöurmálskennslunnar. —
Meöal viöfangsefna I siöustu
tölublööum má nefna mál-
töku barna, tal og málgalla,
umræðurum námsskrárgerö
og nýstárlegar kenningar
um „þágufallssýki”. Allir
móöurmálskennarar eru
velkomnir á fundinn.
Listahátið
Kl. 12:15 Lirkjartori':
Sinfóníuhljómsveit Islands lcikur tindii
stjórn Páls P. Pálssonar.
Kl. 17:00 CialliTÍ Suóurt;ata 7
()pmm myndlistarsýnint»ar.
Kl. 18:00 (íallrrí I.ani»l)rók, Amnnaims-
stíi» 1:
()pnun sinámyndasýnini»ar rftii 11
listakonm.
Kl. 20:00 l»jó(Mrikhásió:
l.ls (’.omcdiants frá Biiirrlona. „Sol
Solrt“ irvintýiidrikur fyrir allii fjol-
skvlduna mn íólk srin Iritar sólarinnai
víir Inif oi» lönd. Aörins Ju ssi rina svnini*.
7
Kl. 15:00 1 .aui'ardalshöll:
l ruinsýnini» ,i dans- oi» Imyfilist Min
l anaka írá Japaii.
I lljómlist: 5’oshiaki Orlú, Hisako
1 lorikiiwa. l iikashi Kairda.
Upplýsingar og
miðasala i Gimli við
Lækjargötu. daglega frá
kl. 14:00 til kl. 19:30.
Sími: 28088.
Klúbbur
Listahátíðar:
i Félagsstofnun
stúdenta við Hringbraut
opinn daglega kl.
18:00—01:00. Tónlist,
skemmtiatriði og veit-
ingar.