Þjóðviljinn - 18.07.1980, Page 9

8 SIÐA — ÞJÓÐVILJJNN Föstudagur 18. júli 1980
Föstudagur 18. júll 1980 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 9
Ég frétti fyrst af sjötugsafmæli
Eövarös Sigurössonar rétt áöur
en sá stóri dagur rann upp. Ég
hripa þvi þessa litlu afmælis-
kveöju I skyndi, næstum þvi á
hlaupum, og biö hann aö taka
viljann fyrir verkiö. Ég treysti
þvl aö aörir geri þætti hans i sögu
Islenskrar verkalýöshreyfingar
og sósialisma veröugri skil.
Vegir okkar Eövarös hafa ekki
legiö mikiö saman siöustu árin.
Hann hefur enn staöiö I haröri
baráttu fyrir stétt sina um langt
skeiö eftir aö min var ekki lengur
þörf. En mig langar aöeins aö
þakka honum fyrir samfylgdina
meöan samstarf okkar var
nánast. Saga hans likist mest
hinu ævaforna alþjóölega ævin-
týri um karlssoninn, sem erföi
kóngsrikiö og reyndist mikill og
góöur stjórnandi. Ég minnist
drengsins frá Litlu Brekku á
Grimsstaöaholti, sem viö væntum
svo mikils af. Og þær vonir hafa
sannarlega ekki brugöist. Grims-
staöaholt var lengi mikiö vigi
kommúnismans og var þaö ekki
sist Eövarö aö þakka. Þar uxu
upp nokkrir ágætustu forustu-
menn Kommúnistaflokksins og
Sósialistaflokksins siöar. 1 hinni
höröu baráttu kreppuáranna var
Eövarö ævinlega fremstur i flokki
i öllum átökum og þar kom, aö
fyrir þaö var honum veittur hinn
stærsti heiöur, sem góöum bar-
áttumanni getur hlotnast, fang-
elsisvist. Hann geröist snemma
forustumaöur andstööuarmsins I
Dagsbrún og alltaf finnst mér
hann hafa risiö hæst i þeirri bar-
áttu. Hann náöi miklu betur
eyrum verkamanna en flestir
okkar hinna og þeir voru margir,
sem voru vissir um aö hér færi
efni i mikinn og farsælan for-
ingja. Þaö reyndist lika svo. I
samvinnu viö ágæta samherja
bæöi úr Kommúnistaflokknum og
Alþýöuflokknum haföi hann
forustu fyrir stærstu sókn
Islenskrar verkalýöshreyfingar
fyrr og siöar til bættra kjara, sem
gerbreytti öllum högum vinnandi
fólks. Ég var rekinn úr Dagsbrún,
en barátta Eövarös bar þann
gifturika árangur aö honum var
trúaö fyrir mestu ábyrgöar-
og þaö veröur heldur ekki gert
hér.
Ungur aö árum hóf Eövarö
þátttöku I störfum verkalýös-
hreyfingarinnar. Formaöur
Dagsbrúnar hefur hann veriö um
áratugaskeiö og er þaö enn. Hann
var einn frumkvööla um stofnun
Verkamannasambands tslands
og var formaöur þess frá stofnun
1964 til 1975. I miöstjórn Alþýöu-
sambands Islands hefur hann
setiö óslitiö siöan 1954, eöa i 26 ár.
Varaforseti Alþýöusambands Is-
lands var hann I mörg ár. Fulltrúi
á þingum Alþýöusambands Is-
lands hefur hann veriö og mjög
virkur þátttakandi i störfum
þeirra og oftast oddviti i sinum
hópi.
Um árabil var Eövarö fulltrúi
Alþýöusambandsins i verölags-
nefnd landbúnaöarvara (sex
mannanefnd). Hann var á árun-
um 1955 og 1957 fulltrúi Alþýöu-
sambands tslands á árfundi Al-
þjóöavinnumálastofnunarinnar i
Genf. Atti sæti f.h. verkalýössam-
takanna i nefnd sem undirbjó lög
um atvinnuleysistryggingar 1956,
en áriö áöur haföi rikisstjórn
gefiö þaö loforö I sambandi viö
lausn vinnudeilunnar miklu þaö
ár (1955), aö sett skyldu á næsta
ári lög um atvinnuleysistrygg-
ingar, sem engar voru áöur fyrir I
landinu. Undanfarinn áratug
höföu þó veriö flutt á Alþingi
frumvörp um atvinnuleysistrygg-
ingar, en meirihluti þá ekki fyrir
málinu á Alþingi. Eövarö hefur
veriö I stjórn Atvinnuleysis-
tryggingasjóös frá upphafi og
rækt sin störf þar eins og annars-
staöar af þeirri hæfni og sam-
viskusemi sem honum er i blóö
borin. Formaöur sambands al-
mennra lifeyrissjóöa hefur hann
veriö frá stofnun þess og unniö
þar gott starf og notiö fyllsta
trausts allra aöila. Eins og sjá má
af framansögöu er Eövarö enn
virkur þátttakandi I störfum
verkalýöshreyfingarinnar. Hann
er formaöur síns stéttarfélags,
situr I miöstjórn ASI og gegnir
fjölda annarra trúnaöarstarfa
fyrir verkalýössamtökin m.a. á
hann sæti I samninganefnd Al-
þýöusambandsins i yfirstandandi
um sem viö sósialistar berjumst
fyrir.
Starfsdagur Eövarös Sigurös-
sonar á sviöi verkalýösmála er
oröinn langur.
Ég minnist þess, aö strax á
fyrstu árum minum i opinberri
pólitískri baráttu, en þaö var i
verkalýösfélagi minnar heima-
byggöar, var nafn Eövarös komiö
á loft og vakti athygli langt út fyr-
ir Reykjavik.
Siöan kynntist ég Eövaröi
meiraenaf lauslegri afspurn. Viö
uröum samherjar á Alþýöusam-
bandsþingum, á margvislegum
fundum I tengslum viö allsher jar-
samninga um launamál og um
siöir á Alþingi, en allan timann
sem félagar I sama stjórnmála-
flokki.
1 mlnum huga er nafn Eövarös
Sigurössonar órjúfanlega tengt
Islenskri verkalýöshreyfingu og
baráttunni fyrir sanngjarnari
launum verkafólki til handa,
auknum réttindum þess og fullu
atvinnuöryggi.
Þó aö Eövarö hafi ekki veriö
forseti Alþýöusamandsins hefur
hann óumdeilanlga veriö sterk-
asti áhrifamaöur þeirra samtaka
nú um langt árabil. Meö for-
mannsstörfum sinum I Dagsbrún,
stærsta og sterkasta stéttarfélagi
verkamanna, hefur hann oröiö sá
forystumaöur verkafólks sem öll-
um öörum fremur hefur mótaö
þær baráttuaöeröir sem drýgstar
hafa reynst verkafólki á undan-
förnum árum.
I þessum fáum afmæliskveöju-
oröum minum til Eövarös mun ég
ekki rekja starf hans aö verka-
lýösmálum, þaö gera þeir félagar
hans, sem aö þeim málum hafa
nánast unniö meö honum um
langan tima.
En mig langar til aö minnast
hér örfáum oröum á manninn Eö-
varö Sigurösson og þau einkenni I
fari hans, sem mest áhrif hafa
haft á mig.
Eövarö er mikill mannkosta-
maöur. Hann er hægur og rólegur
I framkomu og enginn upphlaups-
maöur. Þó er hann ósvikinn bylt-
ingarmaöur, sem veit hvaö hann
vill og stefnir öruggt aö sinu
marki.
kvæöatölum. I kjarabáráttunni
gætti hann þess jafnan aö tefla
engum meiriháttar árangri i tvi-
sýnu: hann er herforingi sem
aldrei hefur beöiö ósigur i or-
ustu.
Enn er Eövarö formaöur Dags-
brúnar, en starfsmann þess fé-
lags hefur hann alltaf taliö sig
ööru fremur. Hann hefur ásamt
öörum átt þátt I þvi aö hérlendis
hefur á skömmum tima veriö
framkvæmd altækasta félagsleg
bylting sem um getur i viöri ver-
öld. Eins og jafnan eftir byltingar
eiga menn erfitt meö aö finna
landsýn, og er þaö raunar ein-
kenni á veröldinni allri um þessar
mundir. Ebbi þekkir hins vegar
fyrirheitna landiö: hann mun
halda áfram aö brjóta braut. Þó
hún veröi aldrei brotin til enda,
sem betur fer.
Magnús Kjartansson.
Ég sendi Eövarö Sigurössyni
heillaóskir á sjötiu ára afmæli
hans frá okkur Dagsbrúnar-
mönnum. Ekki ætla ég mér þá dul
aö fara aö rekja ævisögu hans,
þvi til þess dygöu mér ekki allar
siöur Þjóöviljans. Þvi ævi hans er
svo samslungin sögu Dagsbrúnar
og baráttu islenskrar verkalýös-
hreyfingar aö þaö yröi a.m.k. 50
ára baráttusaga.
En mikiö væri þaö heillandi
verkefni fyrir sagnfræöinga aö
ágrip af ævisögu hans yröu gerö
nokkuö ýtarleg skil. Þrátt fyrir
þaö loforö mitt aö rekja ekki ævi-
sögu hans get ég ekki stillt mig
um aö minna á aö barn aö aldri
missti Eövarö fööur sinn,og móöir
hans stób uppi ein meö mörg ung
börn, svo fátæktina og erfiöa lifs-
baráttu þarf formaöur Dags-
brúnar ekki aö lesa sér til I bók-
um; þaö voru hans eigin bernsku
og æskuár. Þaö eru fimmtiu ár
siöan Eövarö gekk I Dagsbrún og
atburöarásin i lifi hans hefur
veriö full andstæðna. Hann var
ofsóttur og rekinn úr vinnu fyrir
skoöanir sinar og stéttvisi, þrátt
bróöur minn á afmælisdaginn
með þvi aö ausa hann einhverju
lofi, en þó get ég ekki stillt mig
um aö segja aö i tæp 40 ár hafa
ekki verið geröir svo þýðingar-
miklir kjarasamningar á landi
hér, aö hann hafi ekki átt þar
drjúgan þátt i.
Þegar ég hóf starf hjá Verka-
mannafél. Dagsbrún þá var aö
visu margt sem vakti athygli
mina. Fyrrverandi formaöur
Dagsbrúnar Hannes M. heitinn
Stephensen annaöist þá fjár-
reiður og bókhald Dagsbrúnar.
Eftir lát hans sagöi mér löggiltur
endurskoöandi félagsins, sem
annaöist einnig endurskoöun
fjölda fyrirtækja og stofnana, aö
Hannes heföi veriö einn öruggasti
og traustasti bókhaldsmaöur,
sem hann haföi nokkru sinni
endurskoöaö hjá. Þó haföi öll
hans skólaganga verið nám hjá
farandkennara tvo vetrarparta.
Eövarö Sigurösson hefur stundaö
barnaskólanám i Reykjavik, án
þess að hafa fengið aö ljúka þvi aö
fullu, og veriö vetrartima I kvöld-
skðla K.F.U.M. Fáa menn þekki
ég sem eru fljótari aö setja sig
inn I reikninga eöa öruggari I
. reikningi hvort sem um er aö
ræöa aö reikna áhrif vlsitölu eöa
aö greiöa I sundur áhrif hvers
konar hagfræöikenninga á kaup-
mátt. Ef þurft hefur gegnum árin
aö oröa vandasöm samningsat-
riöi, þá hefur þaö veriö verkefni
Eövarös; ég hygg aö þessi
náttúrugreind og þessi sjálfsagi
hafi á sinum tima átt sinn sterka
þátt I þvi aö afla Dagsbrún
trausts og skapa trú verkamanna
á sjálfum sér, þvi báöir þessir
menn voru vaxnir upp úr þeirra
eigin rööum.
Aö lokum eitt atriöi sem ein-
kennir Eövarö svo mjög, ná-
kvæmni hans og samviskusemi
svo aö t.d. ekki mátti senda bréf
eöa tilkynningu frá félaginu ööru
visi en aö tryggt væri aö i þvi væri
öngvar villur eöa flaustur. Ég
skal viðurkenna aö voðalega fór
þetta oft I taugarnar á mér.
Eitt þaö fyrsta boöorð, sem ég
lærði hjá Eövarð, var aö ganga
heill til verks og fara aldrei aftan
aö samningsaöila og túlka samn-
stööunum I verkalýössamtökum
landsins. Eövarö kunni áreiðan-
lega miklu betur hiö rétta tungu-
tak og hin réttu vinnubrögð á
þeim vettvangi. Sá kostur, sem
mér hefur ávallt fundist prýöa
hann öörum fremur, var grand-
gæfileg Ihugun áöur en ákvöröun
var tekin og til framkvæmda kom
og mikil vandvirkni i öllum mál-
flutningi og málatilbúnaöi.
Eövarö er mikill náttúru-
unnandi og mér hefur veist sú
ánægja aö vera meö honum i
tveimur löngum fjallaferöum. 1
fyrra skiptiö var þaö ganga á
Eyjafjallajökul úr Þórsmörk og I
hitt skiptiö ferö á Amarvatns-
heiði noröan jökla. Þessar feröir
eru meöal minna ljúfustu
minninga.
Fyrir allt þetta flyt ég Eövaröi
kærar þakkir. Og svo hef ég enn
eina stóra ósk til hans: Aö hann
megi lengi lifa viö góöa heilsu svo
aö hann geti variö hinum miklu
áhrifum sinum og langri reynslu
til þess aö stuöla aö nýrri reisn
Islenskrar verkalýöshreyfingar.
Þetta er mikil krafa, en um leiö
besta hamingjuóskin, sem ég get
flutt honum á þessari stundu.
Brynjólfur Bjarnasson.
1 örstuttri afmæliskveöju til
Eövarös Sigurössonar veröur
ekkert rúm til aö gera ómetan-
legu starfi hans fyrir islensk
verkalýössamtök nein viöhlitandi
skil. Þaö er ekki háttur manna aö
hlaba lofi á samferöarmenn sina
samningum. Hann vann mikiö
starf i sambandi viö undirbúing
laga um eftirlaun til aldraöra og
hefur átt sæti I nefnd sem fjallar
um þau mál. Margt fleira mætti
telja upp af störfum sem Eövarö
hefur rækt og rækir fyrir verka-
lýðshreyfinguna, en hér veröur
látiö staöar numiö.
Þaö hefur veriö islenskum
verkalýössamtökum mikið happ
aö eiga forystumann búinn þeim
hæfileikum sem Eðvarð Sigurös-
son hefur til aö bera. Málefnaleg
afstaöa hans hverju sinni er einn
þeirra eöliskosta sem aflaö hafa
honum þess mikla trausts sem
hann almennt nýtur.
Eövarö, ég vil viö þetta tæki-
færi þakka þér áralangt samstarf
innan verkalýðshreyfingarinnar
og árna þér og fjölskyldu þinni
allra heilla á þessum tima-
mótum. Ég flyt þér einnig kveöju
og árnaöaróskir frá Alþýöusam-
bandi tslands, miöstjórn þess og
starfsfólki, og þakkir fyrir þaö
mikla starf, sem þú þegar hefur
innt af hendi innan verkalýðs-
samtakanna.
SnorriJónsson.
Eövarö Sigurösson er oröinn
sjötiu ára.
Ég óska honum innilega til
hamingju meö daginn um leiö og
ég færi honum bestu óskir og
þakklæti okkar Alþýöubanda-
lagsmanna fyrir ómetanlegt starf
hans I þágu Islenskrar verkalýös-
hreyfingar og fyrir þeim hugsjón-
Á Alþingi var Eövarö ekki mik-
ill aösópsmaöur eöa hávaöamaö-
ur I umræðum. En þegar hann tók
til máls var hlustaö vel af þing-
mönnum I öllum flokkum. Og þaö
fór ekki milli mála, aö áhrifarik-
ustu stjórnmálamenn — hvar i
flokki sem þeir voru — tóku mikiö
tillit til þess sem Eðvarð haföi til
málanna aö leggja.
1 þingflokki okkar sósialista var
Eövarö aö sjálfsögöu mikils met-
inn og þegar um var aö ræöa af-
stööu til málefna vinnandi fólks
var álit hans þyngra á metunum
en allra annarra.
Þaö vakti snemma athygli
mina hve mikið traust pólitiskir
andstæöingar báru til Eövarös,
hve mikils þeir mátu hann. Jafn-
vel framámenn I samtökum at-
vinnurekenda reyndu ekki aö
leyna þessu mati sinu á verka-
lýösforingjanum Eövarö Sigurös-
syni. En þrátt fyrir þá viðurkenn-
ingu sem Eövarö naut meö þess-
um hætti af hálfu pólitiskra and-
stæöinga, leyndi þaö sér heldur
ekki, aö þeir töldu hann alltaf sinn
hættulegasta andstæöing, bæöi á
flokkspólitiskum vettvangi sem
og á sviöi kjarabáráttunnar.
Sjötugur maöur og nokkuö far-
inn ab heilsu hefur Eövarö nú
horfiö frá störfum á Alþingi og
einnig látiö af nokkrum forystu-
störfum I verkalýöshreyfingunni.
Hann er þó áfram einn áhrifa-
mesti og öruggasti forystumaöur
verkalýöshreyfingarinnar og for-
maður Dagsbrúnar sem fyrr. Og
áfram er hann ómissandi sem
ráögjafi I okkar pólitiska flokki og
gegnir þar miklu hlutverki.
Jafnaöargeö og róleg ihugun
meö skarpri greind eru þau ein-
kenni Eðvarös sem mér eru efst I
huga.
1 löngu og margþættu starfi sinu
aöverkalýð'smálumhefur Eðvarð
Sigurösson öölast mikla reynslu.
Það er þessi reynsla hans og
glöggskyggni og óumdeildur
heiöarleiki hans, sem skapa hon-
um þaö mikla traust sem hann
nýtur.
Þaö er ósk min á sjötugsafmæli
Eövarðs aö hann megi áfram
halda heilsu og starfsþreki, aö
hann megi áfram vinna meö fé-
lögum sinum i okkar flokki og aö
málefnum verkalýöshreyfingar-
innar.
Meö innilegu þakklæti fyrir
samstarfiö á liönum árum og allt
þaö sem þú hefur unniö Islenskri
alþýbu óska ég þér, Eövarð, til
hamingju á sjötugsafmæli þinu og
vona aö viö eigum enn eftir aö
starfa saman aö okkar sameigin-
legu pólitisku áhugamálum.
Lúövik Jósepsson
Viö Ebbi kynntumst personu-
lega þegar ég hóf störf á Þjóðvilj-
anum skömmu eftir lok siöustu
heimsstyrjaldar, en þá haföi hann
raunar veriö dýrlingur I huga
minum, siöan hann kaus heldur
aösitjaitukthúsienlúta fyrirmæl-
um erlends hernámsliös. Meö
okkur Ebba tókust þegar góö
kynni, þó viö værum fjarska ólik-
ir, hann traustur eins og hellu-
bjarg ég gefnari fyrir ókvalræði.
Þá tibkaöist náiö samráö i félags-
skap Islenskra sósialista, rætt var
sameiginlega um verkalýðsmál,
þingmál, menningarmál og hvaö
annaö sem til álita kom, menn
sögöu hug sinn allan, en siðan var
tekin ákvöröun sem allir sættu sig
viö, ég tók stundum þátt i þvi aö
stjórna Dagsbrún og Ebbi ákvaö
einatt hvaö ég boöaöi i Þjóövilj-
anum. Ökkur Ebba varö oft sund-
uroröa, en ævinlega i góðu: ég
kallaði hann ihaldsmann, hann
mig angurgapa. Eitt áttuni vib
sameiginlegt sem skiptimáli: við
ólumst báöir upp andlega i
KFUM og gleyptum i okkur hug-
sjónir Jesúsar Jósefssonar:
marxisminn varö okkur hins veg-
ar leiðarsteinn. Þannig áttum við
1 senn markmiö og leiö. Einhvern
tima á eymdarárunum fyrir strfö
haföi hjartagott fólk safnaö sam-
an matvælum, fatnaöi og öörum
nauðþurftum I Frikirkjunni i
Reykjavik til þess aö úthluta bág-
stöddum: þá stikaöi Eövarö Sig-
urösson inn I kirkjuna, stöövaðist
fyrir framan gráturnar og hélt
ræbu. Hann sagöi aö bónbjargir
leystu öngvan vanda, heldur
þyrfti til þess rétta stefnu. Þannig
hafa hugsjónamenn löngum staö-
iö I fordyri mustera.
Þegar ég hugsa til Ebba þyrp-
ast minningar aö mér. Viö sátum
mörg ár saman á þingi, og stund-
um heyröi ég sagt aö Ebbi væri
daufur þingmaöur. Sá dómur er
rangur: Eövarö gaumgæföi öll
mál og tók ekki afstööu fyrr en
hann taldi sig hafa fundið rétta
lausn: hann flutti mál sitt rólega,
járnbenti ræöur sinar, en buröar-
bitarnir voru ævinlega hugsjónir.
Þaö var hlustaö betur á hann en
aöra þingmenn og áhrif hans uröu
miklu viötækari en lesa má úr at-
fyrir aö hann væri eftirsóttur
verkamaöur. En siðar var hann
titt kallaöur til ýmissa forsætis-
ráöherra sem vildu fá álit hans og
hollráö úr miklum vanda. Hann
hefur verið handtekinn og fang-
elsaöur af erlendum her og af-
plánað margra mánaöa tugthús
fyrir verkfallsbaráttu I Dags-
brún. En hann hefur einnig verið
kosinn Alþingismaður vegna bar-
áttu sinnar fyrir Dagsbrúnar-
menn. Hvort sem hann sat sem
fangi á Litla-Hrauni eöa á Alþingi
Islendinga báru Dagsbrúnar-
menn til hans óbilandi traust. Ef
einhver spyr hvert er ævistarf
Eövarðs Sigurössonar, þá kynnið.
ykkur baráttu Dagsbrúnar s.l. 50
ár.
Ég vil ekki ergja þennan fóst-
inga hiklaust, þannig eins og þeir
heföu veriö hugsaöir af báöum
aöilum, en túlka aldrei samnings-
atriði gegn betri vitund, þótt það
væri hagstæöara i augnablikinu.
Hvernig sem nemandi hans hefur
reynst honum I þvi. Hreinskiptni
Eðvarðs og heiöarleiki og engin
undirmál hafa aflaö honum gegn-
um árin trausts og viröingar, svo
fáir munu sliks njóta.
Ég á tvær óskir á þessum degi.
önnur er sú, aö margt ungt fólk
fái að njóta lifsvisku hans, gjör-
hygli og heiðarleika I vinnu-
brögöum. Hin óskin er sú aö viö
Dagsbrúnarmenn fáum aö njóta
starfskrafta hans og leiöbein-
inga i vandasömum málum enn
um sinn.
Guöm. J. Guðmundsson
Opið hús hjá
Dagsbrún
í tilefni sjötugsafmœlis Eðvarðs
Sigurðssonar mun Verkamannafélagið
Dagsbrún hafa opið hús í Lindarbæ niðri
i dag, föstudaginn 18. júlí, kl. 4-7 síðdegis.
Fyrir félagsmenn og aðra vini og
velunnara sem vilja heilsa upp á Eðvarð
í tilefni dagsins.
á dagskrá
>Þó hinir þroskaheftu eigi sér enga
fulltrúa úr sínum rööum ú Alþingi
eða í s veitarstjórnum, er á þeim
stöðum vonandi fyrir hendi
skilningur á þessu vandamáli.
Jafnrétti í æsktilýðsmálum
Nú nýveriö var frá þvi greint I
Þjóöviljanum, aö áætlað væri aö
taka I notkun, á miöju næsta ári,
félagsmiöstöö I Arbæjarhverfi.
Félagsmiðstöö þessi er byggö á
vegum Æskulýösráös Reykjavlk-
ur og hefur kostnaöur viö hana
numiö ævintýralegum fjárhæö-
um. Þjööviljinn greinir þannig
frá, aö nú þegar sé búiö aö veita
til hennar 320 millj. kr. fram aö
næstu áramótum og þá séu ein-
ungis lagöar saman fjárveitinga-
tölur einstakra ára, en þær ekki
umreiknaöar til núverandi verö-
lags. Gólfflötur félagsmiöstööv-
arinnar er um 788 ferm., auk
nokkurs óráöstafaös rýmis I
kjallara. Þegar húsnæöiö veröur
tekiö I notkun á miöju næsta ári,
má meö framreikningi búast viö
aö byggingarkostnaöurinn á
ferm. nemi hátt I 1 millj. kr. og
þykir væntanlega mörgum nóg
um.
Nú má ekki skilja orö min á
þann veg, aö byggingarfram-
kvæmdir við félagsmiöstööina i
Arbæjarhverfi séu ónauösynleg-
ar. Ég fagna sliku frumkvæöi á
vegum borgarinnar, þó svo aö I
þessu tilviki hafi kostnaöurinn
rokiö upp Ur öllu valdi og seina-
gangurinn veriöslikur, aöum 6 ár
taki aö ljúka byggingarfram-
kvæmdum. Hitt skiptir þó megin
máli að slikt húsnæöi komist I
notkun, áöur en unglingarnir
komast á fulloröinsár.
Fjármunir Reykjavikurborgar
til byggingarframkvæmda eru af
skornum skammti og einungis
um 28% af tekjum borgarinnar
fóru til eignabreytinga á siöasta
ári. Mikils um vert er aö halda
þvi vel utan um þessa fjármuni.
Ýmsar framkvæmdir á vegum
borgarinnar þurfa aö njóta for-
gangs, s.s. skólabyggingar, fram-
kvæmdir viö sjúkrahús, dagvist-
unarstofnanir og stofnanir aldr-
aöra. Bygging félagsmiöstöðva
eöa æskulýösheimila á lika aö
vera eitt af forgangsverkefnum
Reykjavikurborgar, þó svo aö
reynslan af framkvæmdunum i
Arbæjariiverfi sé ekki til fyrir-
myndar.
A siöasta ári voru samþykkt frá
Alþingi lög um aöstoö viö þroska-
hefta og ööluöust lögin gildi 1.
^anUar s.l. Markmiö laganna er
aö tryggja þroskaheftum jafn-
rétti á við aöra þjóöfélagsþegna
en oröiö þroskaheftur táknar
þann, sem ekki getur náö eölileg-
um likamlegum eöa andlegum
þroska.
1 þessum gagnmerku lögum eru
ákvæöi þess efnis, aö veita skuli
þroskaheftum þjónustu á al-
mennum stofnunum aö svo miklu
leyti sem unnt er og aö búa skuli
þannig að almennum stofnunum
aö þeim sé kleift aö annast slika
starfsemi.
Mér er ekki kunnugt um aö
æskulýösheimili á vegum
Reykjavikurborgar eöa annarra
aöila séu þannig útbúin, aö þau
geti tekiö á móti þroskaheftum
unglingum.
Tilefni þessarar greinar er aö
vekja athygli á þeim vanda, sem
þroskaheftir unglingar eiga viö
aö búa hér á landi og sérstaklega
hér I þéttbýlinu. Hér er einkum
átt viö þá unglinga, sem eru til-
tölulega vel á sig komnir, og
þurfa ekki aö vistast á stofnun-
um. Nú um nokkurt skeiö hefur á
vegum Oskjuhliöarskóla veriö
starfrækt sérstök starfsdeild,
sem ætlaö er þaö verkefni aö
koma fyrrverandi nemendum
skólans út i atvinnulifiö. Sumir
þessara unglinga hafa ekki þrek
til þess aö vinna nema hluta úr
degi og aðrir fá ekki störf viö sitt
hæfi og ganga þvi um atvinnu-
lausir. Athvarf þessara unglinga
er þvi oft ekkert annað en gatan,
ýmsir áningarstaöir strætisvagna,
leiktækjasalir borgarinnar og
sjoppur. Miöaö viö þá þjóöfélags-
hætti, sem nú tiökast, þurfa báöir
foreldrar yfirleitt aö vinna úti og
er þvi oft enginn á heimilinu til aö
sinna hinum þroskahefta ung-
lingi, þegar heim kemur. Mjög
einstaklingsbundiö er, hvort
þroskaheftur unglingur getur aö-
lagast I leik eöa starfi öörum
unghngum.og yfirleitt er ekki um
slikt aö ræöa. Hinir þroskaheftu
eru þvi oft sviptir félagslegu sam-
neyti viö annaö fólk og á þetta
ekki sist viö aö degi til, þegar
jafnaldrar þeirra stunda hin
margvislegu störf, sem þjóöfé-
lagiö biöur upp á.
Þetta vandamál er ekkert sér-
stakt fyrirbrigöi hjá fyrrverandi
nemendum Oskjuhliöarskóla.
Unglingar I öörum sérskólum,
s. s. Heymleysingjaskólanum,
eiga viö svipuö vandamál aö
striöa.
1 þessum efnum þurfa Reykja-
vikurborg og önnur sveitarfélög
aö gera stórt átak. Kostnaöur,
t. a.m. Reykjavikurborgar,
þarf ekki aö nema hundruö-
um milljóna króna, til þess aö
koma þessum málum I viö-
unandi horf. t áöurnefndum
lögum um aöstoö viö þroskahefta
mun rikið greiöa kostnaöinn viö
aö koma slíkum stofnunum á fót
og,ef hægt er yröi aö koma slikri
þjónustu á I félagsmiöstöövum
sveitarfélaganna, mun rikiö
greiöa 85% af reksturskostnaöi.
1 lögunum er gert ráö fyrir aö
sérstök stjórnunarnefnd fjár-
magni allar framkvæmdir aö
fenginni tillögu ráöuneyta félags-
mála og menntamála. Þetta
vandamál þolir enga biö og þaö
má þvi ekki kafna I oröavaöli og
skriffinnsku.
Þó hinir þroskaheftu eigi sér
enga fulltrúa Ur slnum rööum á
Alþingi eöa sveitarstjórnum er á
þeim stööum vonandi fyrir hendi
skilningur á þessu vandamáli.
Þroskaheftir unglingar vilja
engan forgang, heldur jafnrétti á
viö aöra þjóöfélagsþegna. Þaö
veröa allir aö skilja.
Hrafn Magnússon.
Stjórn Félags Loftleiðaflugmanna:
Gagnrýnir forstjórann
og kynningardeildina
Mótmœlir villandi fréttaflutningi
Blaöaskrifum og hnútukasti
Kynningardeildar Flugleiöa I
garö flugliös félagsins linnir ekki,
þrátt fyrir þá staöreynd aö fullur
skilningur rikti milli samninga-
nefnda Flugleiða og beggja flug-
mannafélaganna um aö ekki væri
vænlegt né skynsamlegt aö ræöa
ágreiningsefni i yfirstandandi
kjarasamningum á siöum dag-
blaöanna.
Nú er hinsvegar svo langt
gengiö I mistúlkunum og röngum
fréttaflutningi Kynningardeildar
Flugleiöa h.f., aö ekki veröur
lengur hjá þvi komist, aö Félag
Loftleiöaflugmanna leiörétti þær
röngu og villandi upplýsingar,
sem Kynningardeildin og for-
stjóri félagsins hafa látiö eftir sér
hafa i blööum.
Siguröi Helgasyni, forstjóra,
hefur oröiö tiörætt um lélega nýt-
ingu á vinnutima flugmanna og
hefur hann þvi til sönnunar birt
samanburöartölur viö önnur flug-
félög, sem til þess eru fallnar aö
rægja flugmenn I augum almenn-
ings.
t vinnutimakafla kjarasamn-
ings DC-8 flugmanna og Flugleiöa
er félaginu heimilt aö nýta flug-
menn allt aö 85 klst. á 30 dögum,
og er hér átt viö flugstundir ein-
göngu, en raunverulegur vakt-
timi, þaö er vinnutimi, frá þvi
mætt er I afgreiöslu Flugleiöa þar
til komiö er á áfangastaö er-
lendis, má aö hámarki vera 175
klst. á 30 dögum.
1 samanburðinum viö önnur
áætlunarflugfélög hefur Kynn-
ingardeild Flugleiöa láöst aö geta
þess, aö flugstundir, eru reikn-
aöar á ýmsa vegu. Hjá fjölmörg-
um flugfélögum er þaö þannig, aö
ef flogiö er aö nóttu, eöa ef flogiö
er langflug i austur eöa vestur
(eins og Atlantshafsflug Flug-
leiöa), þá reiknast hver flogin
klukkustund allt ab einni og
hálfri klukkustund 1 skráöum
flugtima. Flugleiðaflugmenn fá
aöeins skráöan þann flugstunda-
fjölda, sem floginn er, hvort sem
um er aö ræöa næturflug, austur-
vesturflug eöa venjulegt dagflug.
Þá er ennfremur sú regla I gildi
hjá velflestum erlendum flug-
félögum, aö þegar flogiö er yfir
fimm eöa fleiri timabelti, fá flug-
menn tveggja nátta hvlld i er-
lendri höfn. Flugmenn Flugleiða
eiga samkvæmt samningum
aðeins rétt á næturhvild.
Ekki hefur Kynningardeildin
heldur séö ástæöu til aö geta þess,
aö I samningum flugmanna og
Flugleiöa er heimild fyrir allt aö
11 klukkustunda flugi og 17
klukkustunda vakttíma á sólar-
Framhald á bls. 13