Þjóðviljinn - 20.03.1981, Blaðsíða 4
4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 20. mars 1981.
MOWIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjóöfrelsis
útgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: E:öur Bergmann.
Kitstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Olafsson.
Auglýsingastjóri: Þorgeir Ölafsson.
Umsjónarmaöur sunnudagsblaös: Guöjón Friðriksson.
Afgreiöslustjóri: Valþór Hlööversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Ingibjörg Haraldsdóttir,
Kristin Astgeirsdóttir, Magnús H. Gislason, Sigurdór Sigurdórs-
son.
íþróttafrcttamaður: lngóllur Hannesson.
Þingfréttaritari: Þorsteinn Magnússon.
Útlit og hönnun: Gúöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Eliasson.
llandrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Auglýsingar: Svanhildur Bjarnadóttir.
Skrifstofa: Guörún Guövaröardóttir, Jóhannes Haröar^on.
Afgreiösla: Kristin Pétursdóttir, Bára Siguröardóttir.
Simavarsla: Olöf Halldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns
dóttir.
Útkeyrsla, afgreiösla og auglýsingar: Siöumúla 6,
Keykjavik, simi 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf..
Viö viljum virkja
• Á þriðjudaginn var birtist hér í Þjóðviljanum viðtal við
Hjörleif Guttormsson.
• ( þessu viðtali tekur iðnaðarráðherra fram enn einu
sinni að hann telji nauðsynlegt að afla fyrir þinglok i vor
nauðsynlegra lagaheimilda til nýrra virkjanafram-
kvæmda.
• Hjörleifur segir m.a.:
„Ég áforma að leggja fyrir ríkisstjórnina nú á næstu
vikum framkvæmdaáætlun í raforkumálum fyrir næstu
10—20 ár og jafnf ramt tillögur varðandi lagaheimildir er
afla þarf í því samhengi. Ég vek athygli á, að vegna
þeirrar miklu undirbúningsvinnu, sem átt hófwr^ér stað
á síðustu misserum, eigum við nú væntanlega fleiri
kosta völ en áður, og eigum að geta rif ið okkur upp úr þvi
fari, sem virkjanamál okkar hafa fallið í. Þar á ég við að
horfur eru á, að nú megi takast i fyrsta sinn að reisa
meiriháttar virkjun fyrir landskerfjð utan Þjórsár-
svæðisins."
Þetta voru orð iðnaðarráðherra.
• Sumir láta eins og hægt hefði verið að ráðst í bæði
Blönduvirkjun og Fljótsdalsvirkjun fyrir svo og svo
löngu síðan, og það sé bara fyrir slóðaskap að ekki hafi
þegar verið haf ist handa um þesar virkjanir. Allar slíkar
fullyrðingar eru með öllu marklaust blaður. Forsenda
þessara virkjana beggja er að sjálfsögðu sú, að fyrir
liggi f ullnægjandi undirbúningsrannsóknir og að skapast
haf i viðunandi samkomulag við heimamenn um tilhögun
virkjananna.
• Að þessum rannsóknum og þessum samningum hefur
verið unnið á undanförnum mánuðum og misserum með
öllum þeim hraða sem f rekast var unnt. Og það er f yrst
nú, sem segja má að málin séu að komast á lokastig svo
forsendur nægi til skynsamlegrar ákvarðanatöku og
síðan framkvæmda.
• Full ástæða er til að minna á, að þegar haf ist er handa
um meiriháttar virkjanir, þá eru menn ekki að leika sér
með smápeninga. Reiknað er með að Fljótsdalsvirkjun
og Blönduvirkjun kosti samanlagt um 2200 miljónir
króna (um 220 miljarða gamalla króna) á núverandi
verðlagi. Þetta er meira verð en fengist fyrir allan
okkar mikla skuttogaraflota, og er þó hér aðeins nefnt
hvað virkjanirnar sjálfar kosta, en til viðbótar koma
síðan að sjálfsögðu mannvirki til að dreifa orkunni og
f jármagn til að byggja upp þau iðnfyrirtæki, sem ætlað
er að nýta þann hluta orkunnar sem væri umfram þörf
hins almenna markaðar.
• Hér verður stundum mikið f jaðrafok út af kaupum á
einum skuttogara, og getur verið full ástæða til. En hitt
er furðulegt, þegar sömu menn og ætla að ærast út af
kaupum á einum togara láta eins og ástæðulaust sé að
grannskoða málin, þegar um er að ræða f járfestingar,
sem allt í allt samsvara að verðmæti a.m.k. 100 togurum.
• Það skal skýrt tekið fram, að þessi orð eru ekki skrifuð
hér til að gera litið úr nauðsyn þess að við hefjumst
handa um frekari nýtingu okkar miklu orkulinda. Sú
nauðsyn er augljós. En hér á ekki að ganga til verks með
hugarfari fjárhættuspilarans, — til þess er of mikið i
húfi. Vandaður undirbúningur er forsenda allrameiri-
háttar framkvæmda. Það ættum við að hafa lært.
• Sitthvað bendir til þess að hagkvæmt geti reynst að
Ijúka við bæði Blönduvirkjun og Fljótsdalsvirkjun á
næstu 10—H2 árum og sjálfsagt er að afla hið fyrsta
heimilda fyrir báðum þessum virkjunum.
• En hraðinn í uppbyggingu orkuveranna hlýtur þó að
fara mjög eftir því, hvaða álitlegir kostir bjóðast varð-
andi nýtingu orkunnar, — því vegna hins almenna
markaðar þurfum við ekki tvær stórvirkjanir á einum
áratug. I þessum ef num kemur sitthvað til greina, og af
hálfu iðnaðarráðuneytisins er unnið af fulium krafti að
athugun ýmsra orkunýtingarkosta. Hitt er best að segja
einu sinni enn tæpitungulaust, að lítið vit er í því að verja
stórkostlegum f jármunum til að virkja orku, sem síðan
ætti að láta erlendum auðfyrirtækjum ítéfyrir gjafverð,
eins og ýmsir virðast enn telja sjálfsagt. Þetta ætti
reynslan líka að hafa kennt okkur.
• Við þurfum að sníða okkur stakk eftir eigin vexti og
reisa hér arðvænleg íslensk fyrirtæki til að nýta þá orku
sem i boði verður á hverjum tíma.
klippt
| Albert
; varaformaður
Ekki er allt eins og skrifaö
| stendur. Kremlarfræöingar til
■ aðmynda þykjast kunna aö lesa
I úr stööluðu orðfari Prövdu
I annað en orðanna hljóöan. Sé
| t.d. talað um „opinskáar og vin-
■ samlegar viðræður” er það lesið
I á þann veg að allt hafi farið i
I háalojt. Morgunblaðið hefur
| einnig' sitt táknmál eins og
, önnur virðuleg blöð og hefur á
■ siðustu tveimur dögum flutt
I skýran og eindreginn boðskap
| sem lesa má milli lina og út úr
■ uppsetningu: Albert er varafor-
I mannsefniö.
Sú var tiðin, t.d. fyrir kosn-
! ingar ’78, að þögnin um tvo for-
fundi í haust. Þórarinn Þórar-
insson fjallar um þessa kenn-
ingu i forystugrein Timans i
gær:
Ólíklegt,
segir Albert
„Jafnframt vex þeirri skoðun
fylgi innan Geirspartsins, að
ekki sé rétt að gera það að skil-
yrði fyrir sáttum i flokknum, að
rikisstjórnin fari frá eins og
Geir hefur haldið fram. Frekar
eigi að beina málum inn á þá
braut, að flokkurinn geti staðið
saman i sveitarstjórnarkosn-
ingum næsta vor, þótt rikis-
stjórnin sitji áfram.
í Reykjavik er mjög um það
rætt i Geirsarminum að vikja
Davíð Oddssyni til hliðar sem
borgarstjóraefni og bjóða Al-
bert Guðmundssyni að verða
borgarstjóraefni flokksins.
eitt eða annað. Til hans hefur
verið biðlað, en engin trúlofun
verið tilkynnt af hans hálfu.
Liklegt má telja að hann vilji
enn um sinn vera pólitiskur
piparsveinn sem eigi vinfengi
vist i fleiri en einni sókn.
„Björgunar-
sveitin Ingólfur”
En meðan Geir fer á biðils-
buxunum till Selfoss gerast þau
tiöindi að si'ðdegisblöðin snúa
bökum saman og leggja að
Sjálfstæöismönnum að kjósa
Ingólf Jónsson á Hellu sem for-
mann á næsta landsfundi til
þess að brúa bilið yfir i nýja for-
ystusveit.
Siðdegisblöðin, sem hér eftir
verðskulda nafngiftina Björg-
unarsveitin Ingólfur, eru siður
en svo áhrifalaus meðal al-
mennra Sjálfstæðismanna, og of
þýddi tiaAjifn
i kjolfariA v*r
mjoti markvÍMum Iillo,
virkjunarmal Kinmic
hann um þaA frumktn
sjálfatmAinmrnn hafa
kjordarmaskipan þar
vinna þjrfti aA þvi
IviAráttiniru á vifkí a
arm allir «*tu aarlt aiu
aaihan i samoa
SjilfntrAUfélaKÍA ÓAinn á Selfossi ntirA fyrlr
fjolmennum fundi *l. vunnudaK þ»r wm alþiniti'
mennirnir fieir liallKrimsMin oic Alhort GuA
mundsMin fluttu framsnicura-Aur iuc svuruAu fyrir
spurnum aA lnknum frjálsum umra-Aum þar srm
maricir tuku til máls. \ fundinum var fjallaA vltt
oic hreitt um landsmál almennt imc þroun stþ»m
mála uic fjallaó um morjc atriAi sem hafa veriA i
hrennidepli aA undanfnrnu. Fer fyrri hluti frá-
saienar af fundinum hér á eftir.
Geir Hallgrimsson:
„Sjálfstæðismenn munu
sameinast og koma sterk-
ir úr þessari eldraun“
1600 þús. tfkr.
hkattahækkun
AfjolHkyldu
linita or fyrirurkja
í«« WAA- '
* þjóAarmnar c
raýrri flAAbylgju
airi rn viA hofu
áalltaAIA't rAa alvinnulryai
Viljum lækka
skatta. vórugjald
ok soluskatt
,ViAajálfat»Aiamrnn hofuni
11*1 til aA skattaálOKU' *
landamrnn vrrAi ImkkaAar
vorunjald lirkki um •>'» '>u
aoluakattur um 2'C hrtla
myndi þýAa trkjutap rikia
ajóAa upp á 25 milljarAa K kr
Til mikils að vinna
aft fella þá sem fyrst
Fólk K»’tur ckki
fjárfest Irnicur
Albert Guðmundsson:
'•n°‘
Ekki samþykkt neina\
tillögu stjórnarinnar
né gengið á móti
tillögu þingflokksins
■■
ystumenn Sjálfstæðisflokksins
æpti af siðum Morgunblaðsins.
Þar var sumsé ekki minnst á
' Gunnar Thoroddsen né Albert
' Guðmundsson nema óhjá-
kvæmilegt væri, og væri á þá
I minnst var um að ræða horn-
' rekuefni meðan Geir Hall-
J grimsson hlaut i hverju tölu-
blaði sina hefðbundnu þjóðhöfð-
ingjauppsetningu.
■ Þarkom að upp úrsauðog Al-
J bertGuðmundsson vandaöi ekki
I Morgunblaðinu kveðjurnar og
taldi sig ekkert eiga vantalað
■ við svo ómerkilegt blað sem
J gjörsamlega hundsaði hans
starf.
Albert hefur siðan farið sinar
J eigin leiðir og komið sér upp
þeirri millistöðu, að styðja nú-
verandi rikisstjórn meðan
annar betrikostur er ekki i stöð-
unni, um leið og hann með for-
setaframboði hefur tilbúið
skipulag á landsvisu og töluvert
fylgi vist i Reykjavik.
Von Geirs um
framhaldslíf
Eftir að hafa lengi barið
hausnum við steininn virðist
Morgunblaðsklikan, og Geirs-
armurinn þar með, reiðubúinn
að beygja sig fyrir pólitiskum
staðreyndum: Framhjá Albert
Guðmundssyni verður ekki
gengið eigi að tryggja Geir
Hallgrimssyni, stjórnarfor-
manni Morgunblaðsútgáfunnar,
framhaldslif sem flokksfor-
manni og einangra Gunnars-
menn.
Margar kenningar eru á lofti
um það hvaða hlutverk Albert
eigi að leika til þess að tryggja
Geirsarminum áframhaldandi
völd i Sjálfstæðisflokknum.
Eggert Haukdal hefur boöað að
eina leiðin til þess að ihaldið nái
aftur Reykjavik sé að tefla Al-
bertfram sem borgarstjóraefni.
Innan Geirs-armsins á sú skoð-
un einnig fylgi að stuðla beri að
slikri þróun og kjöri Alberts
sem borgarstjóraefnis en þá
gegn þvi' að hann styðji Geir
áfram til formennsku á lands-
Þetta yrði látið bera aö með
þeim hætti, að Albert yrði
tryggt aö hann fengi flest at-
kvæði i prófkjöri:’.
A fundi á Selfossi sagði Albert
hinsvegar að hann gæti ekki
svarað þvi hvort hann myndi
gefa kost á sér sem borgar-
stjóraefni flokksins. Haft er
eftir honum i Morgunblaðinu:
„prófkjör veldi borgarstjórnar-
flokk Sjálfstæðismánna og síðan
er valinn oddviti borgar-
stjórnarflokksins en heldur taldi
Albert óliklegt aö til hans yröi
leitað i sambandi viö þaö”.
Biðilsför
á Selfoss
Og þá er komiö að Selfoss-
fundinum, sem Sjálfstæðis-
félagið Óðinn efndi til sl. sunnu-
dag. Eftir heimildum á Selfossi
hefur klippari það, að Albert
einum hafi verið boðið á fundinn
en Geir Hallgrimsson hafi sér-
staklega beðiðum að fá að fljóta
með i farteskinu. Og Morgun-
blaðið I farteski Geirs.
1 tveimur opnum er siðan
greint iMorgunblaðinufrá fundi
Geirs og Alberts og er uppsetn-
ingin i' greinilegum formanns-
og varaformannsstíl. Það er
verið að gefa til kynna að það
séu Albert og Geir sem eigi að
sameina flokkinn. Sú skoðun
hefur sumsé orðið ofaná i Geirs-
liðinu að nota eigi þann tima
sem .keyptur var með frestun
landsfundar tilþess aðvinna því
fylgi að Geir verði kjörin for-
maður á landsfundi og Albert
varaformaður. Um leið er verið
aðmelda til Alberts að hann eigi
visa nokkra upphefð og mikla
umfjöllun i Morgunblaðinu
gangist hann inná að kaupa
viöurkenningu Geirs-armsins
og Moggans þvi verði að trygg ja
Geir Hallgrlmssyni framhalds-
lif sem formanni.
Um þaö skal ekkert fjölyrt hér
hvemig Albert metur stöðu sina
oghvort hann telur sig þurfa að
kaupslaga viö Geirs-arminn um
—_og
snemmt er að dæma björgunar- ■
leiðangur þeirra árangurs- I
lausan. Ungir Sjálfstæðismenn I
vilja alveg ryðja boröið af þeim J
sem nú tefla Valdataflið i Val- ,
höll og gera framvarðarpeð að I
kóngum og drottningum. Sú I
skoðun á verulegt fylgi Ut fyrir [
raðir ungra ihaldsmanna. Og ,
áður en valdataflið veröur teflt I
til enda á siðbúnum landsfundi I
eiga Gunnar Thoroddsen og [
ráöherrarnir Pálmi og Friðjón ,
eftir að leika sínum leikjum. I
Endatafliðverðurlangdregiðog I
flókið og í slikum stööum er J
jafnan töluverð hætta á patti.
— ekh
Sögulegtferðalag
I fyrradag sáum við i sjón-
varpsfréttum hvar þeir nafnar ■
Ólafur Jóhannesson utanrikis- |
ráðherra og ólafur Ragnar I
Grimsson formaður þingflokks I
Alþýðubandalagsins spig- *
sporuðu um herstöðina á Kefla- I
vikurflugvelli i fylgd borðalagra I
soldáta, — og Geir Hallgrims- I
son tölti með. *
í rauninni var þetta sögulegt ’
ferðalag, þvi þarna var utan- J
rikismálanefnd Alþingis i fyrsta I
sinn komin i könnunarferð um *
króka og kima herstöðvarinnar I
á Keflavikurflugvelli. Og okkur I
sýndist að hermannaræflarnir I
bæru jafnvel óttablandna virð- *
ingu fyrir Ólafi Ragnari, enda I
ekki á hverjum degi sem svo I
galvaskur fulltrúi „heims- >
kommúnismans” tekur þá til J
yfirheyrslu.
Hins vegar munu aðmir- I
álarnir hafa breyst skyndilega i ■
páfagauka, þegar farið var að 1
spyrja þá um SOSUS hlustunar- I
kerfið i hafinu út frá Reykjanesi I
og Stokksnesi og annað dular- I
fullt. J
Vonandi verður þetta ferðalag I
utanrikismálanefndar Alþingis I
upphaf þess að islensk stjórn- ■
völd geri i alvöru kröfu um full- J
•■komna vitneskju um allt það
sem fram fer i herstöðinni og I
fylgi þeirri kröfu eftir. k. ■
skerið