Þjóðviljinn - 23.04.1981, Page 7

Fimmtudagur 23. aprll 1981 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7
öskjuhliöarskóli tók til starfa
haustiö 1975, en skólinn haföi áöur
starfaö viö SigtUn undir nafninu
Höföaskóli. Um þaö leyti sem
skólinn fluttist i hiö nýja húsnæöi i
öskjuhliö, var oröin brýn þörf á
aö auka starfsvettvang elstu
nemendanna. í efstu bekkjum
skólans fór meðalaldur sihækk-
andi, það var viss tregöa i útskrift
nemenda vegna óvissunnar um
þaö hvað tæki viö aö skóla lokn-
um. Starfsfólki skólans fannst
nauðsynlegt að reyna að leysa
þessi vandamál og hjálpa
nemendunum til þroska umfram
venjulegt skólastarf.
Áöur en lengra er haldið, er rétt
að nefna þau tvö höfuömarkmiö
sem fræösluyfirvöld hafa sett
þessum eina hæfingarskóla
landsins:
1. Aö hæfa nemendur til þátttöku I
almenna grunnskólanum.
Að þessu markmiöi vinnur
skólinn meö þvi aö útskrifa á
hverju vori þá nemendur sem
aömati skólans eru hæfir til aö
taka til viö nám i hinum al-
menna grunnskóla. Hitt er svo
augljós staöreynd, aö aldrei
getur nema hluti nemenda far-
iö þessa leiöina úr skólanum.
2. Aö hæfa nemendur eins og
kostur er til þátttöku I samfé -
laginu.
Þessu markmiöi hefur skólinn
frá fyrstu tiö leitast viö aö ná
meö þvi aö fræöa nemendur
sina á sem flestum sviöum og
þá ekki sist um ýmis hagnýt at-
riöi daglegs lifs sem gætu oröiö
þeim styrkur til sjálfstæös lifs
þegar skólagöngu lyki.
Eins og vikiö var aö i upphafi
var staðan sú, þegar Oskjuhliöar-
skóli tók til starfa, aö stór hópur
elstu nemendanna hafði að mestu
tileinkaö sér þaö námsefni sem
skólinn haföi upp á aö bjóöa.
Námsstaöa þeirra og ýmsar aör-
ar aðstæöur voru samt ekki meö
þeim hætti að þeir gætu farið i al-
menna skóla né heldur út á hinn
almenna vinnumarkaö. Þá var
það aö fram kom sú hugmynd aö
skólinn styddi þessa nemendur út
á vinnumarkaöinn, enda hlaut
slik starfsemi aö vera I samræmi
viö höfuðmarkmiö skólans.
A ööru ári skólans haustiö 1976
komst þessi hugmynd i fram-
kvæmd með stofnun starfsdeilda
öskjuhliöarskólans. 1 vor lýkur
þvi fimmta starfsári deildanna.
Hlutverk starfsdeildanna hefur
veriö að brúa biliö milli skólans
og þjóöfélagsins meö þvi aö auka
uppfræöslu eldri nemendanna á
hagnýtum sviöum og útvega þeim
atvinnu viö þeirra hæfi. Hér er
yfirleitt um hálfsdags vinnu aö
ræöa, og skólasókn minnkar um
helming frá þvi sem er i almenn-
um deildum skólans. Þarfir og
aöstæöur vinnustaöanna eru mis-
munandi hvað vinnutima snertir.
Þess vegna uröu deildirnar tvær,
og þeir sem eru i vinnu eftir há-
degi sækja skólann aö morgni, en
þeir sem stunda vinnu árdegis
koma i skólann slödegis. Hvor
deild fær 20 kennslustundir á
viku. Tveir kennarar voru ráönir
til aö annast kennslu, atvinnuút-
vegun og leiösögn nemenda i
starfsdeildunum. Skólinn telur
farsælast og raunar nauðsynlegt
aö kennarar nemenda i starfs-
deildunum annist einnig ráðn-
ingu þeirra i atvinnu, enda þekkja
þeir best vandamál þeirra og
áhugamál, hæfileika og starfs-
getu. Kennararnir fylgja
nemendunum á vinnustaðinn i
fyrstu og hafa reglulegt eftirlit
með þeim og samband við at-
vinnurekendur og verkstjóra
meðan nemendurnir eru i hluta-
námi i skólanum.
Utvegun á atvinnu handa
nemendum er vandasamt starf og
oft tímafrekt, enda skiptir miklu
hvernig til tekst. Alltaf veröur aö
hafa i huga áhugasvið og starfs-
getu nemenda. Jafnframt er
kannaö hvaOa fyrirtæki eru likleg
til aö hafa einhver störf er tengd-
ust viðkomandi áhugasviöi og
væru innan marka þeirrar getu
og hæfni sem nemandinn býr yfir.
Siöan er gengið á fund forráða-
manna fyrirtækjanna, málin
rædd viö þá og athugað hvort
kostur er á starfi fyrir ákveöna
nemendur. Oft eru nemendur
teknir til reynslu til aö byrja meö
áöur en endanlega er gengiö frá
Oskjuhlíðarskólinn
Gunnar Sigurðsson og Hörn Harðardóttir:
Ágæt reynsla af
starfsdeildunum
ráöningu. Þarna er mikið i húfi,
bæöi fyrir einstaklinginn og sam-
félagið. Markmiöið er aö auka
sjálfstraust og byggja upp sjálfs-
bjargartrú einstaklings sem veriö
hefur vanmegnugur aö standa á
eigin fótum. Jafnframt gefst
samfélaginu kostur á aö nýta
starfskrafta þessa fólks sem ella
kynni aö vera á framfæri þess.
Að baki einni atvinnuútvegun
liggur að sjálfsögöu oft könnun og
umsóknir i fjölda fyrirtækja.
Skylt er aö geta þess aö margir
atvi nnurekendur og forsvars-
menn fyrirtækja sýna góöan
skilning á þessum málum. Marg-
ir þeirra leggja sig fram um aö
greiða fyrir þessum umleitunum,
tryggja jákvæða afstöðu starfs-
fólks sins, og sumir gera jafnvel
ráöstafanir til aö skapa nýttstarf.
Laun eru yfirleitt miöuö viö kaup-
taxta verkafólks, en i einstaka til-
fellum er samiö sérstaklega um
launin.
. Ohætt er aö segja aö reynslan
af starfsdeildum öskjuhliöar-
skóla er jákvæö. Milli 70 og 80
nemendur úr starfsdeildunum
hefur verið útveguð vinna.
'Arangurinn af þessu starfi er
ótviræður. Vinnan hefur oröiö
nemendunum mikil lyftistöng og
leið til sjálfsbjargar. Þeir hafa
öölast sjálfsöryggi og undantekn-
ingarlitiö staðiö sig vel viö störf
meö góöri aðstoð þeirra sem meö
þeim vinna. Engan þarf samt aö
furöa aö stundum hafa
nemendur hætt starfi af ýmsum
ástæöum en oftast byrjaö vinnu
annars staöar aftur, I sumum til-
fellum aö eigin frumkvæði. Leiö-
beiningar, uppörvun og hrós frá
samstarfsfólki á drjúgan þátt i
þessum árangri. Nemendur fá
aukna trú á eigin getu og þaö
kemur fram á mörgum sviöum
t.d. i framförum i bóklegu námi.
Foreldrar, aðstandendur og leiö-
beinendur hafa séö börn sin og
skjólstæðinga'i nýju ljósi og ööl-
ast aukna bjartsýni á framtiöina.
I nokkrum tilfellum hefur þessi
starfsemi leitt til slikra framfara
i vinnu og námi aö nemendur úr
starfsdeildunum hafa nú byrjaö
iönnám. Þetta hefur tekist fyrir
dyggilega hjálp iönaðarmanna og
skólastjóra Iönskólans.
Starfsfólk skólans sem unniö
hefur að þessum málum undan-
farin ár, hefur öölast mikilvæga
reynslu. Þaö hefur komist aö
raun um aö samfélagiö hefur
vissulega tök á þvi aö koma til
móts viö þá sem aö einhverju
leyti eru þroskaheftir en búa yfir
hæfni og starfsorku séu þeir á
réttuin staö og i góöu umhverfi.
Þetta eru einstaklingar sem
þurfa aðstoö til þess aö komast á
sporið — finna leiðina til nytsam-
legra starfa. Meö þvi móti geta
þeir oröið sjálfbjarga, öðlast lifs-
hamingju og unnið þjóðfélaginu
gagn.
Enginn vafier á þvi aö vaxandi
skilningur er nú i þjóöfélaginu á
vandamálum og þörfum þessa
fólks. Starfsemi öskjuhliðarskóla
á þessu sviði þarf aö halda áfram
aö eflast. Þaö yröi mikill ham-
ingjudagur fyrir skóiann ef al-
mennur skilningur á þessari
starfsemi næöi þvi marki aö
fyrirtæki hefðu samband viö skól-
ann aö fyrra bragöi og byöu sam-
starf. Ar fatlaöra er hafiö. Af
þeim sökum eru miklar vonir
bundnar viö framfarir I þágu
fatlaðra. Gleymum þvi ekki aö
hinir þroskaheftu einstaklingar
þjóöfélagsins búa viö fötlun sem
er þess eölis aö þeir eru öörum
fremur háöir aöstoö þeirra sem
alheilbrigöir a-u. Vonandi veröur
ár fatlaðra lika þeirra ár i raun.
V
Hlutverk starfsdeildanna hefur veriö aö brúa biliö milli skólans og þjóöféiagsins meö þvf aö auka
uppfræöslu ddrinemenda á hagnýtum sviöum ogútvega þeim atvinnu viöþeirra hæfi.
70 til 80 nemendum hefur verið útveguð atvinna